Mariusz Dyba gr I

ANTROPOLOGIA KULTURY

DEFINICJA ANTROPOLOGII KULTURY

dyscyplina nauk

społecznych badająca

organizację kultury,

rządzące

nią

prawa,

historyczną zmienność i etniczną różnorodność
kultur w celu skonstruowania ogólnej teorii
kultury. Jest to jeden z głównych działów szeroko
rozumianej antropologii,

zajmuje

się

badaniem kultury we wszystkich jej przejawach.

ASPEKTY RZECZYWISTOŚCI
KULTUROWEJ:

1) jest zjawiskiem społecznym
2) jest rzeczywistością historyczną
3) jest systemem symboli
4) jest powiązaną całością o
charakterze instrumentalnym
5) jest zjawiskiem psychologicznym

ANTROPOLOGIA KULTUROWA

Funkcje kultury :
-    adaptacyjna (adaptuje człowieka do środowiska naturalnego)
-    jest dowodem aktywności człowieka
Kultura jest pojęciem teoretycznym, określa konkretną istotę
empiryczną. Kultura zajmuje się wiele nauk: socjologia, filozofia,
pedagogika, psychologia, etnografia, archeologia, kulturoznawstwo. 
Pierwsza koncepcja kultury – Edward Tylor XIX w.
Kultura jest to złożona całość, obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę,
moralność, zwyczaje i inne nawyki zdobyte przez człowieka. 
Z definicji wynika, że kultura jest atrybutem człowieka i tylko człowieka

KULTURA CHARAKTERYZUJE SIĘ:

- kultury się uczymy (w procesie socjalizacji),
- kultura jest zorganizowana – żadna kultura nie jest chaotyczna.
(Zawsze określonym wartościom odpowiadają określone normy.),
- kultura jest wieloaspektowa, tzn. że posiada swój aspekt materialny
(wartości materialne), duchowy (wierzenia), społeczny (matka-ojciec),
- kultura jest dynamiczna (rozwija się),
- w kulturze występują pewne prawidłowości, które można zbadać
metodami naukowymi,
- kultura jest systemem (system to zbiór powiązanych funkcjonalnie
elementów),
- kultura jest aparatem adaptacyjnym człowieka ze środowiskiem,
- kultura występuje w czasie i przestrzeni; zawsze pojawia się w jakimś
czasie historycznym i tak samo ginie. Kultura istnieje w przestrzeni –
ma swój przestrzenny zasięg.

SUBDYSCYPLINY ANTROPOLOGII

•

antropologia społeczności pierwotnych czyli społeczności
przedpiśmienniczych, przedpaństwowych, bezklasowych, żyjących
do niedawna w znacznej izolacji od innych zbiorowości

•

antropologia społeczności chłopskich- bada nie tylko obyczaje i
materialne formy życia ludowego ale też inne przejawy kultury
ludowej: literaturę, sztukę, muzykę ludową, obrzędowość, wzorce
współżycia, mechanizmy społecznej kontroli i struktury wzajemnej
zależności

•

antropologia współczesności badająca społeczeństwa współczesne,
podważająca oczywistości życia codziennego tych społeczeństw,
zwracająca uwagę na powstałe niedawno zjawiska

ANTROPOLOGIA KULTUROWA SKUPIA SIĘ
NA:

•

sposoby adaptacji do środowiska, gospodarka i
dystrybucja dóbr

•

życie społeczne (m. in. instytucje społeczne,
systemy pokrewieństwa:

•

systemy wyobrażeń o świecie (myślenie
"pierwotne", "prelogiczne", "archaiczne",

FRANZ BOAS

FRANZ BOAS

Urodzony 1958, zm 1942, Amerykański antropolog i
językoznawca niemieckiego

Pochodzenia. Profesor antropologii na uniwersytecie Columbia w
Nowym Jorku. Z wykształcenia fizyk, geograf. Specjalista w
dziedzinie kultury i języków indian Ameryki północnej. Był on
zwolennikiem tego, że badanie kultury nie jest możliwe bez
uwzględnienia kontekstów historycznych. Jako pierwszy zaczął
mówić o kulturach a nie jednej kulturze. Interesował go konkret
i uważał że jedyną metodą słuszności sa badania empiryczne.
Uważał że wszystkie ludy ewoluowały w tym samym kierunku,
choć odmiennymi drogami, a różnice kulturowe muszą mieć
uzasadnienie w uniwersalnych prawach przyrody. Do jego
uczniów zalicza się Alfreda Kroebera, Ruth Benedict, Edwarda
Sapiera i Margaret Mead

RUTH BENEDICT

RUTH BENEDICT

1987- 1948- amerykańska badaczka z dziedziny antropologii

Jej badania miały wielkie znaczenie w dziedzinie antropologii
kulturowej. Jej największe dzieło- wzory kultury (1934)
Badała plemiona ameryki północnej w tym kalifornijskie
plemie Serrano i kanadyjskie czarne stopy. Wg niej
antropologia to nauka o ludziach żyjących w społeczeństwie,
kultura natomiast to syntetyczna i zintegrowana konfiguracja
zbiorów myślenia- czyli nie można analizowac pojedynczych
wzorów w oderwaniu od całości. Była zwolenniczka idei
równości człowieka, co ciekawe sama była biseksualna- była
żoną Stanleya Benedicta, ale romansowała z Margaret Mead-
kolejną amerykańską antropolog 