KONTROLA

KONTROLA

PAŃSTWO

PAŃSTWO

WA

WA

Kontrola państwowa

Kontrola państwowa

-

-

ogół działań

ogół działań

polegający na nadzorze jednych organów

polegający na nadzorze jednych organów

państwowych nad innymi, a także nadzór tych

państwowych nad innymi, a także nadzór tych

organów nad instytucjami, przedsiębiorstwami i

organów nad instytucjami, przedsiębiorstwami i

obywatelami.

obywatelami.

Zgodnie z podziałem władzy wszystkie organy

Zgodnie z podziałem władzy wszystkie organy

władzy czyli władzy wykonawczej,

władzy czyli władzy wykonawczej,

ustawodawczej i sądowniczej winny się

ustawodawczej i sądowniczej winny się

wzajemnie kontrolować. I tak np. Trybunał

wzajemnie kontrolować. I tak np. Trybunał

Stanu kontroluje członków rządu, podobnie jak

Stanu kontroluje członków rządu, podobnie jak

Sejm wystawia rządowi wotum zaufania lub też

Sejm wystawia rządowi wotum zaufania lub też

wotum nieufności.

wotum nieufności.

Organy kontroli

Organy kontroli

państwowej

państwowej



Najwyższa Izba Kontroli

Najwyższa Izba Kontroli



Rzecznik Praw Obywatelskich

Rzecznik Praw Obywatelskich



Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji



Państwowa Inspekcja Pracy

Państwowa Inspekcja Pracy



Rzecznik Praw Dziecka

Rzecznik Praw Dziecka



Generalny Inspektorat Ochrony

Generalny Inspektorat Ochrony

Danych Osobowych

Danych Osobowych

Najwyższa Izba

Najwyższa Izba

Kontroli

Kontroli



Najwyższa Izba Kontroli jest

Najwyższa Izba Kontroli jest

naczelnym organem kontroli

naczelnym organem kontroli

państwowej

państwowej



Najwyższa Izba Kontroli podlega

Najwyższa Izba Kontroli podlega

Sejmowi

Sejmowi



Najwyższa Izba Kontroli działa

Najwyższa Izba Kontroli działa

na zasadach kolegialności

na zasadach kolegialności

Zadania i zakres działania

Zadania i zakres działania

NIK

NIK

Najwyższa Izba Kontroli kontroluje działalność

Najwyższa Izba Kontroli kontroluje działalność

organów administracji rządowej, Narodowego

organów administracji rządowej, Narodowego

Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i

Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i

innych państwowych jednostek organizacyjnych z

innych państwowych jednostek organizacyjnych z

punktu widzenia legalności, gospodarności,

punktu widzenia legalności, gospodarności,

celowości i rzetelności.

celowości i rzetelności.

Najwyższa Izba Kontroli może kontrolować

Najwyższa Izba Kontroli może kontrolować

działalność organów samorządu terytorialnego,

działalność organów samorządu terytorialnego,

komunalnych osób prawnych i innych

komunalnych osób prawnych i innych

komunalnych jednostek organizacyjnych z punktu

komunalnych jednostek organizacyjnych z punktu

widzenia legalności, gospodarności i rzetelności.

widzenia legalności, gospodarności i rzetelności.

Najwyższa Izba Kontroli może również kontrolować z

Najwyższa Izba Kontroli może również kontrolować z

punktu widzenia legalności i gospodarności działalność

punktu widzenia legalności i gospodarności działalność

innych jednostek organizacyjnych i podmiotów

innych jednostek organizacyjnych i podmiotów

gospodarczych w zakresie, w jakim wykorzystują one

gospodarczych w zakresie, w jakim wykorzystują one

majątek lub środki państwowe lub komunalne oraz

majątek lub środki państwowe lub komunalne oraz

wywiązują się z zobowiązań finansowych na rzecz

wywiązują się z zobowiązań finansowych na rzecz

państwa.

państwa.

W szczególności:

W szczególności:



wykonują zadania zlecone lub powierzone przez państwo lub

wykonują zadania zlecone lub powierzone przez państwo lub

samorząd terytorialny,

samorząd terytorialny,



wykonują zamówienia publiczne na rzecz państwa lub samorządu

wykonują zamówienia publiczne na rzecz państwa lub samorządu

terytorialnego,

terytorialnego,



organizują lub wykonują prace interwencyjne albo roboty

organizują lub wykonują prace interwencyjne albo roboty

publiczne,

publiczne,



działają z udziałem państwa lub samorządu terytorialnego,

działają z udziałem państwa lub samorządu terytorialnego,

korzystają z mienia państwowego lub samorządowego, w tym

korzystają z mienia państwowego lub samorządowego, w tym

także ze środków przyznanych na podstawie umów

także ze środków przyznanych na podstawie umów

międzynarodowych,

międzynarodowych,



Najwyższa Izba Kontroli podejmuje kontrole na

Najwyższa Izba Kontroli podejmuje kontrole na

zlecenie Sejmu lub jego organów, na wniosek

zlecenie Sejmu lub jego organów, na wniosek

Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady

Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady

Ministrów oraz z własnej inicjatywy.

Ministrów oraz z własnej inicjatywy.



Najwyższa Izba Kontroli wykonuje swoje zadania na

Najwyższa Izba Kontroli wykonuje swoje zadania na

podstawie okresowych planów pracy, które

podstawie okresowych planów pracy, które

przedkłada Sejmowi; może też przeprowadzać

przedkłada Sejmowi; może też przeprowadzać

kontrole doraźne.

kontrole doraźne.



Najwyższa Izba Kontroli kontroluje wykonanie

Najwyższa Izba Kontroli kontroluje wykonanie

budżetu, gospodarkę finansową i majątkową

budżetu, gospodarkę finansową i majątkową

Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Trybunału

Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Trybunału

Konstytucyjnego, Rzecznika Praw Obywatelskich,

Konstytucyjnego, Rzecznika Praw Obywatelskich,

Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Generalnego

Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Generalnego

Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Instytutu

Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Instytutu

Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni

Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni

przeciwko Narodowi Polskiemu, Krajowego Biura

przeciwko Narodowi Polskiemu, Krajowego Biura

Wyborczego, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu

Wyborczego, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu

Administracyjnego oraz Państwowej Inspekcji Pracy.

Administracyjnego oraz Państwowej Inspekcji Pracy.

Najwyższa Izba Kontroli przedkłada Sejmowi

Najwyższa Izba Kontroli przedkłada Sejmowi

:

:

I.

I.

analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki

analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki

pieniężnej,

pieniężnej,

II.

II.

informacje o wynikach kontroli, wnioski i wystąpienia,

informacje o wynikach kontroli, wnioski i wystąpienia,

określone w ustawie,

określone w ustawie,

III.

III.

opinię w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów,

opinię w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów,

IV.

IV.

informacje o wynikach przeprowadzonych kontroli.

informacje o wynikach przeprowadzonych kontroli.



Najwyższa Izba Kontroli przedstawia Sejmowi

Najwyższa Izba Kontroli przedstawia Sejmowi

coroczne sprawozdanie ze swojej działalności.

coroczne sprawozdanie ze swojej działalności.



Postępowanie kontrolne ma na celu ustalenie

Postępowanie kontrolne ma na celu ustalenie

stanu faktycznego w zakresie działalności

stanu faktycznego w zakresie działalności

jednostek poddanych kontroli, rzetelne jego

jednostek poddanych kontroli, rzetelne jego

udokumentowanie i dokonanie oceny

udokumentowanie i dokonanie oceny

kontrolowanej.

kontrolowanej.

Organizacja Najwyższej Izby

Organizacja Najwyższej Izby

Kontroli

Kontroli



Prezes Najwyższej Izby Kontroli kieruje Najwyższą

Prezes Najwyższej Izby Kontroli kieruje Najwyższą

Izbą Kontroli i odpowiada przed Sejmem za jej

Izbą Kontroli i odpowiada przed Sejmem za jej

działalność.

działalność.



Prezes Najwyższej Izby Kontroli jest powoływany

Prezes Najwyższej Izby Kontroli jest powoływany

przez Sejm (na wniosek Marszałka sejmu lub

przez Sejm (na wniosek Marszałka sejmu lub

grupy 35 posłów) za zgodą Senatu, na 6 lat i

grupy 35 posłów) za zgodą Senatu, na 6 lat i

może być ponownie powołany tylko raz.

może być ponownie powołany tylko raz.



Prezes Najwyższej Izby Kontroli nie może

Prezes Najwyższej Izby Kontroli nie może

zajmować innego stanowiska, z wyjątkiem

zajmować innego stanowiska, z wyjątkiem

stanowiska profesora szkoły wyższej ani

stanowiska profesora szkoły wyższej ani

wykonywać innych zajęć zawodowych.

wykonywać innych zajęć zawodowych.



Prezes Najwyższej Izby Kontroli nie może należeć

Prezes Najwyższej Izby Kontroli nie może należeć

do partii politycznej, związku zawodowego ani

do partii politycznej, związku zawodowego ani

prowadzić działalności publicznej nie dającej się

prowadzić działalności publicznej nie dającej się

pogodzić z godnością jego urzędu.

pogodzić z godnością jego urzędu.



Sejm odwołuje Prezesa Najwyższej Izby

Sejm odwołuje Prezesa Najwyższej Izby

Kontroli, jeżeli:

Kontroli, jeżeli:

  

  

1)   zrzekł się on stanowiska,

1)   zrzekł się on stanowiska,

 

 

2)   uzna, że stał się on trwale niezdolny do

2)   uzna, że stał się on trwale niezdolny do

pełnienia obowiązków na skutek choroby,

pełnienia obowiązków na skutek choroby,

  

  

3)   został on skazany prawomocnym

3)   został on skazany prawomocnym

wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa,

wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa,

4)  złożył on niezgodne z prawdą

4)  złożył on niezgodne z prawdą

oświadczenie lustracyjne, stwierdzone

oświadczenie lustracyjne, stwierdzone

prawomocnym orzeczeniem sądu,

prawomocnym orzeczeniem sądu,

5)   Trybunał Stanu orzekł w stosunku do

5)   Trybunał Stanu orzekł w stosunku do

niego zakaz zajmowania kierowniczych

niego zakaz zajmowania kierowniczych

stanowisk lub pełnienia funkcji związanych

stanowisk lub pełnienia funkcji związanych

ze szczególną odpowiedzialnością w

ze szczególną odpowiedzialnością w

organach państwowych.

organach państwowych.



Organem NIK podejmującym decyzje jest

Organem NIK podejmującym decyzje jest

Kolegium Najwyższej Izby Kontroli

Kolegium Najwyższej Izby Kontroli

.

.



W skład Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wchodzą: Prezes

W skład Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wchodzą: Prezes

Najwyższej Izby Kontroli jako przewodniczący, wiceprezesi i

Najwyższej Izby Kontroli jako przewodniczący, wiceprezesi i

dyrektor generalny Najwyższej Izby Kontroli oraz 14 członków

dyrektor generalny Najwyższej Izby Kontroli oraz 14 członków

Kolegium.

Kolegium.



 

 

Marszałek Sejmu, na wniosek Prezesa Najwyższej Izby

Marszałek Sejmu, na wniosek Prezesa Najwyższej Izby

Kontroli, powołuje na członków Kolegium:

Kontroli, powołuje na członków Kolegium:

  

  

1)   7 przedstawicieli nauk prawnych lub ekonomicznych,

1)   7 przedstawicieli nauk prawnych lub ekonomicznych,

  

  

2)   7 dyrektorów jednostek organizacyjnych Najwyższej Izby Kontroli

2)   7 dyrektorów jednostek organizacyjnych Najwyższej Izby Kontroli

lub doradców Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, spośród których

lub doradców Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, spośród których

Prezes Najwyższej Izby Kontroli wyznacza sekretarza Kolegium.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli wyznacza sekretarza Kolegium.



 

 

Osoby wchodzące w skład Kolegium Najwyższej Izby Kontroli

Osoby wchodzące w skład Kolegium Najwyższej Izby Kontroli

są w sprawowaniu swych funkcji niezawisłe i mogą w sprawie

są w sprawowaniu swych funkcji niezawisłe i mogą w sprawie

podejmowanych uchwał zgłaszać do protokołu zdanie

podejmowanych uchwał zgłaszać do protokołu zdanie

odrębne.

odrębne.



 

 

Kadencja członków Kolegium Najwyższej Izby Kontroli trwa 3

Kadencja członków Kolegium Najwyższej Izby Kontroli trwa 3

lata, licząc od dnia powołania.

lata, licząc od dnia powołania.



 

 

Kadencja członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wygasa

Kadencja członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wygasa

w razie jego śmierci lub odwołania.

w razie jego śmierci lub odwołania.

Postępowanie kontrolne

Postępowanie kontrolne



Postępowanie kontrolne ma na celu ustalenie stanu

Postępowanie kontrolne ma na celu ustalenie stanu

faktycznego w zakresie działalności jednostek poddanych

faktycznego w zakresie działalności jednostek poddanych

kontroli, rzetelne jego udokumentowanie i dokonanie

kontroli, rzetelne jego udokumentowanie i dokonanie

oceny kontrolowanej działalności.

oceny kontrolowanej działalności.



Kontroler ustala stan faktyczny na podstawie zebranych

Kontroler ustala stan faktyczny na podstawie zebranych

w toku postępowania dowodów.

w toku postępowania dowodów.



Dowodami są w szczególności dokumenty, zabezpieczone

Dowodami są w szczególności dokumenty, zabezpieczone

rzeczy, wyniki oględzin, zeznania świadków, opinie

rzeczy, wyniki oględzin, zeznania świadków, opinie

biegłych oraz pisemne wyjaśnienia i oświadczenia.

biegłych oraz pisemne wyjaśnienia i oświadczenia.



Postępowanie kontrolne prowadzone jest w siedzibie

Postępowanie kontrolne prowadzone jest w siedzibie

jednostki kontrolowanej oraz w miejscach i czasie

jednostki kontrolowanej oraz w miejscach i czasie

wykonywania jej zadań, a jeżeli tego wymaga dobro

wykonywania jej zadań, a jeżeli tego wymaga dobro

kontroli - również w dniach wolnych od pracy i poza

kontroli - również w dniach wolnych od pracy i poza

godzinami pracy.

godzinami pracy.



kierownicy jednostek podlegających kontroli mają

kierownicy jednostek podlegających kontroli mają

obowiązek przedkładać na żądanie Najwyższej Izby

obowiązek przedkładać na żądanie Najwyższej Izby

Kontroli wszelkie dokumenty i materiały niezbędne do

Kontroli wszelkie dokumenty i materiały niezbędne do

przygotowania i przeprowadzenia kontroli, z

przygotowania i przeprowadzenia kontroli, z

zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo

zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo

chronionej,

chronionej,



upoważnieni przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli

upoważnieni przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli

mają prawo do:

mają prawo do:

a)  swobodnego wstępu do obiektów i pomieszczeń jednostek

a)  swobodnego wstępu do obiektów i pomieszczeń jednostek

kontrolowanych,

kontrolowanych,

b)  wglądu do wszelkich dokumentów związanych z działalnością

b)  wglądu do wszelkich dokumentów związanych z działalnością

jednostek kontrolowanych, pobierania oraz zabezpieczania

jednostek kontrolowanych, pobierania oraz zabezpieczania

dokumentów i innych materiałów dowodowych, z zachowaniem

dokumentów i innych materiałów dowodowych, z zachowaniem

przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej,

przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej,

c)  przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątkowych i

c)  przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątkowych i

przebiegu określonych czynności,

przebiegu określonych czynności,

d)  wzywania i przesłuchiwania świadków,

d)  wzywania i przesłuchiwania świadków,

e)  żądania od pracowników jednostek kontrolowanych udzielania

e)  żądania od pracowników jednostek kontrolowanych udzielania

ustnych i pisemnych wyjaśnień,

ustnych i pisemnych wyjaśnień,

f)  zasięgania w związku z przeprowadzaną kontrolą informacji w

f)  zasięgania w związku z przeprowadzaną kontrolą informacji w

jednostkach niekontrolowanych oraz żądania wyjaśnień od

jednostkach niekontrolowanych oraz żądania wyjaśnień od

pracowników tych jednostek.

pracowników tych jednostek.

Obecny skład Najwyższej Izby

Kontroli



Obecnie kierownictwo NIK funkcjonuje
w następującym składzie:



Prezes NIK-Jacek Jezierski



Wiceprezes NIK-Józef Górny



Wiceprezes NIK-Marek Zająkała



Wiceprezes NIK-Stanisław Jarosz



Wiceprezes NIK-Jacek Zygmunt Kościelniak



Dyrektor Generalny - Marek Chodkiewicz