Kręgosłup



Stanowi ruchomą część tułowia i szyi



Jest położony pośrodkowo po stronie
grzbietowej ciała



Biegnie on od podstawy czaszki do
dolnego końca tułowia



Razem z żebrami i mostkiem tworzy

KOŚCIEC OSIOWY

ustroju.

Odcinek szyjny

Kręgi szyjne



W odcinku szyjnym występuje

7 kręgów



Są to, kręgi najmniejsze z kręgów
prawdziwych



Są wśród nich kręgi typowe jak i kręgi
posiadające cechy szczególne i należy
je omówić oddzielnie (krąg pierwszy,
drugi i siódmy)

Kręgi typowe



Charakteryzują się



Niskim trzonem, o kształcie zaokrąglonego
czworoboku o tej samej wysokości z tyłu i z przodu.



Łuki kręgów szyjnych, są cienkie i pochylone lekko
w dół, obejmują duże trójkątne otwory kręgowe



Wyrostek kolczysty jest niedługi nieznacznie
pochylony ku dołowi i dzielący się na końcu na dwie
najczęściej asymetryczne guzowato zakończone
części.



Wyrostki poprzeczne są stosunkowo krótkie,
skierowane pocznie i nieco ku dołowi. Obejmują
otwór wyrostka poprzecznego

Ryc 1. Typowy kręg szyjny

Atlas-kręg szczytowy



Jest pierwszym wolnym, najwyższym kręgiem

kręgosłupa u człowieka.



Ma kształt pierścienia, którym otacza rdzeń

kręgowy i początek mózgowia – rdzeń przedłużony



Kręg ten dźwiga na swoich bocznych częściach

czaszkę, z którą tworzy staw szczytowo-potyliczny

(górny staw głowy).



Kręg szczytowy (atlas) jest utrzymywany przez

drugi w kolejności - kręg obrotowy (axis).



Pomiędzy kręgami szczytowym i obrotowym

znajduje się staw szczytowo-obrotowy (dolny staw

głowy), który umożliwia tylko ruchy obrotowe

kręgu szczytowego wokół wyrostka kręgu

obrotowego, zwanego zębem kręgu obrotowego.

Ryc 2. Kręg szczytowy

Badanie

Ruchy atlasu można łatwo zaobserwować. Wyrostek

sutkowaty czaszki który wyczujemy poniżej ucha,
powinien poruszać się przy skinaniu głową.
Posuwając się ku przodowi, 1 cm w kierunku
ogonowym, wyczujemy przez warstwę mięśni punkt
kostny: to jest boczny wyrostek kręgu szczytowego.
Przy skinięciach głową ten punkt nie powinien się
poruszać przy ruchach obrotowych wyrostek boczny
kręgu szczytowego powinien podążać w pełnym
zakresie ruchu za głową.

Najpierw proszę spróbować na sobie , zanim zaczniecie

maltretować innych!

Axis- kręg obrotowy



drugi kręg szyjny,



posiada tzw. ząb (dens) odchodzący od
trzonu ku górze, w którym obraca się
pierwszy kręg szyjny - dźwigacz.



Obrotnik posiada grube i silne blaszki, a
jego otwór kręgowy jest duży, lecz
mniejszy niż dźwigacza.

Ryc 3. Kręg obrotowy

Kręg wystający



Jest siódmym, ostatnim kręgiem szyjnym.



Swoją nazwę zawdzięcza temu, że jest pierwszym

wyczuwalnym kręgiem na ludzkiej szyi.



Charakterystyka



Poza znaczną długością wyrostek kolczysty kręgu jest

pojedynczy (bez rozdwojenia na końcu).



Trzon jest masywniejszy, a otwór wyrostków

poprzecznych znacznie pomniejszony i nie przebiega

przez niego tętnica kręgowa.



Wyczuwalność na szyi, poza wielkością kręgu, jest

spowodowana także ukształtowaniem kręgosłupa



Czasami listewka przednia jest znacznych rozmiarów i

oddzielona od wyrostka poprzecznego - ma wtedy nazwę

żebra szyjnego.

Ryc 4. Kręg wystający - siódmy

Wyróżniamy 2 stawy głowy: górny i dolny

GÓRNY STAW GŁOWY (staw szczytowo-
potyliczny)

Połączenie szyczytowo-potyliczne składa się z
dwóch symetrycznych stawów łączących kłykcie
potyliczne z dołkami stawowymi górnymi kręgu
szczytowego.

W skład tego połączenia wchodzą:

• torebki stawowe o cienkie i luźne o obejmują
powierzchnie stawowe

• błona szczytowo-potyliczna przednia

• błona szczytowo-potyliczna tylna

DOLNY STAW GŁOWY między kręgiem
szyczytowym a obrotowym

Staw szczytowo-obrotowy Połączenie pomiędzy

kręgiem szczytowym i obrotowym składa się z 4
stawów:

1. Dwóch nieparzystych położonych do przodu i do

tyłu od zęba obrotowego: stawów szczytowo-
obrotowych pośrodkowych: przedniego

(Przednia

strona zęba kręgu obrotowego, Tylna strona przedniego łuku kręgu szczytowego)

tylnego

(Tylna powierzchnia stawowa zęba, Powierzchnia stawowa więzadła

poprzecznego kręgu szczytowego)

2. Dwóch symetrycznych między powierzchniami

stawowymi górnymi kręgu obrotowego a
dołkami stawowymi dolnymi kręgu szczytowego:
stawy szczytowo-obrotowe boczne

WIĘZADŁA I BŁONY WZMACNIAJĄCE STAWY SZCZYTOWO-
OBROTOWE

WIĘZADŁO KRZYŻOWE KRĘGU SZCZYTOWEGO
Składa się z 2 części: poziomej i pionowej (ułożone w kształcie krzyża)
- część pozioma czyli więzadło poprzeczne kręgu szczytowego
utrzymuje ząb w jego prawidłowym położeniu

WIĘZADŁO WIERZCHOŁKA ZĘBA
Cienkie i okrągłe, leży w płaszczyźnie pośrodkowej ciała do przodu od
więzadła krzyżowego - łączy szczyt zęba z przednim brzegiem otworu
wielkiego kości potylicznej

WIĘZADŁA SKRZYDŁOWATE
Położone do przodu od więzadła krzyżowego

BŁONA POKRYWAJĄCA leży do tyłu od więzadła krzyżowego
chroni rdzeń przed urazami ze strony zęba

Ryc 4. Kręg obrotowy od góry w połączeniu z kręgiem
szczytowym wraz z powierzchniami stawowymi

Ruchy i ruchomość górnego stawu głowy:

• zgięcie i wyprost (zakres w sumie ich wynosi 30 stopni, a
gdy bierze w nich udział szyjny odcinek kręgosłupa zakres
wzrasta do 125 stopni)

zgięcie, szacunkowe normy zakresów ruchów:

I 18-40 lat

2.5 - 3cm

II 41-60 lat

2.5cm

III 61-85 lat

2cm

wyprost:

I 18-40 lat

8.5cm

II 41-60 lat

7.5cm

III 61-85 lat

5.5cm

• zgięcie boczne głowy (zakres wynosi 10 stopni a ze
współudziałem odcinka szyjnego zakres wzrasta do 45
stopni)

zgięcie boczne:

I 18-40 lat

6.5cm

II 41-60 lat

5cm

III 61-85 lat

4cm

Mięśnie odpowiedzialne za zgięcie głowy w przód:

1. mm.: pochyły przedni, środkowy i tylny

2. M. prosty przedni głowy

3. Mm.: długi głowy i szyi

4. M.mostkowo-obojczykowo-sutkowy

Mięśnie odpowiedzialne wyprost głowy i szyi

1. m. najdłuższy

2. M. czworoboczny

3. M. dźwigacz łopatki

4. M. biodrowo-żebrowy szyi

5. M. kolcowy

6. M.półkolcowy

7. M. wielodzielny

8. Mm. płatowaty głowy i szyi

9. Mm. Skręcające długie i krótkie odcinka szyjnego

10.Mm. Międzykolcowe

11.M. prosty tylky głowy większy i mniejszy

12.Prosty boczny głowy

13.Skośny górny głowy

Mięśnie odpowiedzialne za skłon głowy i szyi w bok:

1. mm. Międzypoprzeczne

2. M. najdłuższy

3. M biodrowo- żebrowy szyi

4. M. czworoboczny

5. M. dźwigacz łopatki

6. M. kolcowy głowy i szyi

7. M. mostkowo obojczykowo- sutkowy

8. Mm. Pochyły środkowy, przedni i tylny

9. M.prosty przedni i boczny głowy

10.M. długi głowy

11.M.długi szyi

12.M.półkolcowy

13.Mm. Skręcające długie i krótkie odcinka szyjnego

Ruchy i ruchomość dolnego stawu głowy:

ruchy obrotowe: obrót w każdą stronę wynosi 30
stopni a ze współudziałem odcinka szyjnego
kręgosłupa rosną do 90 stopni

skręty:

I 18-40 lat

8.5cm

II 41-60 lat

7.5cm

III 61-85 lat

6cm

Mięśnie odpowiedzialne za skręty głowy i szyi:

1. M. wielodzielny

2. M. mostkowo-obojczykowo-sutkowy

3. M. długi szyi

4. M. płatowaty głowy i szyi

5. Mm. Półskolcowy głowy i szyi

6. Mm. Skręcające długie i krótkie odcinka

szyjnego

7. M. prosty tylny głowy większy i mniejszy

8. M. skośny górny i dolny głowy

Rdzeń kręgowy



To część ośrodkowego układu nerwowego
położonego w kanale kręgowym, przewodzącą
bodźce między mózgowiem a układem
obwodowym. Ma kształt grubego sznura, nieco
spłaszczonego w kierunku strzałkowym, o
przeciętnej średnicy 1 cm, barwy białej, o masie
ok. 30 g. Umieszczony jest w biegnącym w
kręgosłupie kanale kręgowym. Rozciąga się on na
przestrzeni ok. 45 cm, od I kręgu szyjnego do
górnej krawędzi II kręgu lędźwiowego, gdzie
kończy się stożkiem rdzeniowym (łac. conus
medullaris).