RYNEK TURYSTYKI

BIZNESOWEJ W

POLSCE

OPRACOWANIE : STEFAN SACHA
Na podstawie :

Metodologia badań i badanie pilotażowe turystyki

biznesowej, IT Warszawa, 2003

R.Davidson, Beulah Cope., Turystyka biznesowa, POT,
Warszawa 2003

Turystyka biznesowa w Polsce. (Red.M.Kondas). IT,

Warszawa 2005

DEFINICJE

„

Turystyka biznesowa jest związana z ludźmi

podróżującymi w celach, które odnoszą się do
ich pracy. A zatem stanowi ona jedną
z najstarszych form turystyki, ponieważ człowiek
podróżował w takich celach od bardzo dawna”

(R. Davidson, w: J. Swarbrooke, S. Horner: Bussines Travel and Tourism. Oxford

Butterworth & Heinemann 2001, s. 3.)

„Turystyka biznesowa/podróże służbowe są to
podróże odbywane przez pracowników i inne
osoby w ramach ich pracy, obejmujące
uczestnictwo w spotkaniach, konferencjach
i wystawach”
(

S. Medlik: Leksykon podróży, turystyki, hotelarstwa. Warszawa PWN 1995, s.

54.)

W definicjach przyjętych przez Światową
Organizację Turystyki nie pojawia się
dosłownie określenie „turystyka biznesowa”

Według zaleceń WTO, podróże w celach
biznesowych są dzielone na następujące
rodzaje:

     instalacja urządzeń,
     wizytacje,
     podróże handlowe do innych

przedsiębiorstw,

     uczestnictwo w spotkaniach,

konferencjach, kongresach, targach
i wystawach,

     wycieczki będące formą motywacji

pracowników,

     wygłaszanie wykładów i występy na

koncertach,

     zawieranie kontraktów,   

    

podróże związane z zawodowym

uprawianiem sportu,

misje rządowe, włączając w to personel

dyplomatyczny wojskowy i członków
organizacji międzynarodowych,

     płatne studia, kształcenie i badania

naukowe, kursy językowe i inne rodzaje
kształcenia specjalistycznego, związane
z interesami lub zawodem osoby
podróżującej.

Mimo że brakuje powszechnie przyjętej

standardowej klasyfikacji i definicji turystyki
biznesowej, to większość autorów skupia
uwagę przede wszystkim na kilku
podstawowych i najważniejszych formach
podróży oraz imprez biznesowych.

Zaliczają

do nich: konferencje, kongresy, konwencje,
szkolenia i seminaria, targi i wystawy oraz
podróże motywacyjne.

Konferencja

Wydarzenie

zainicjowane

przez

dowolną

organizację

w celu

spotkania

i wymiany

poglądów,

rozpowszechnienia

informacji,

otwarcia dyskusji lub przekazania w określonym
środowisku opinii na temat konkretnego
problemu albo zagadnienia. Konferencja nie
musi być powtarzalna ani zgodna z tradycją
ewentualnych poprzednich spotkań. Choć nie
ogranicza się formalnie czasu trwania tego typu
imprez, to konferencje trwają zwykle krótko
i mają

określone

cele.

Konferencje

są

wydarzeniami o mniejszej skali niż kongres.

Na podstawie

:

T. Carey., Professional meeting management. A European

handbook. Brussels MPI 1999 oraz T. Rogers: Conferences and
conventions. A global industry. Oxford Butterworth & Heinemann 2003,
s. 16.

Kongres

Regularnie powtarzane spotkanie (zjazd) dużej
grupy osób (od kilkuset do kilku tysięcy),
najczęściej w celu przedyskutowania
konkretnego tematu.

Kongres trwa zwykle kilka dni i w tym czasie
odbywa się równolegle kilka sesji. Przerwa
pomiędzy kolejnymi kongresami jest stała
i ustalana z góry.

Kongres może się odbywać raz na rok, co drugi
rok lub w innych stałych odstępach czasu.

Konwencja

Formalne spotkanie przedstawicieli np. instytucji
ustawodawczej, grupy społecznej lub zawodowej
w celu

przekazania

informacji

na

temat

określonej

sytuacji,

omówienia

jej

oraz

uzgodnienia

przez

uczestników

przyszłych

działań. Zwykle czas trwania konwencji jest
ograniczony, a częstotliwość – nieokreślona.

Szkolenie

Impreza, podczas której uczestnicy gromadzą
się w określonym terminie i miejscu w celu
uzyskania informacji lub doskonalenia swoich
umiejętności.

Szkolenia mogą być „zamknięte”: uczestniczą
w nich wtedy osoby zatrudnione u jednego
pracodawcy,

lub

„otwarte”,

kiedy

firma

prowadząca szkolenie oferuje program dostępny
dla wszystkich zainteresowanych.

Targi i wystawy

Prezentacja produktów lub usług zaproszonej
publiczności,

w celu

poinformowania

zwiedzających oraz pobudzenia sprzedaży.

Targi i wystawy są ważną częścią sektora
turystyki biznesowej, ponieważ stymulują do
podróży

(zarówno

wystawców,

jak

odwiedzających targi) i generują popyt na
usługi turystyczne.

Impreza motywacyjna (incentive

event)

Impreza (podróż), której uczestnikami są
pracownicy, sprzedawcy, agenci. Jest opłacana
przez przedsiębiorstwo w ramach nagrody za
realizację odpowiedniej sprzedaży lub innych
zadań, za wyróżniające się osiągnięcia lub
jako zachęta na przyszłość.

 

Charakterystyka obiektów

konferencyjno-kongresowych

Struktura obiektów w 2003 roku według liczby

miejsc noclegowych

Miejsca noclegowe

Liczba

Udział

(%)

Do 50 miejsc

24

8,7

Od 51 do 100

61

22,1

Od 101 do 200

70

25,4

Od 201 do 300

36

13,0

Ponad 300

54

19,6

Brak danych

31

11,2

Razem

276

100,0

Obiekty konferencyjne i

kongresowe w

Polsce w 2004 roku według

wojewód

ztw*

Województwa

Liczba

Udział (%)

Dolnośląskie

58

8,0

Kujawsko

-

pomorskie

16

2,2

Lubelskie

13

1,8

Lubuskie

9

1,2

Łódzkie

24

3,3

Małopolskie

168

23.3

Mazowieckie

114

15,8

Opolskie

2

0,3

Podkarpackie

14

3,3

Podlaskie

18

2,5

Pomorskie

52

7,
2

Śląskie

57

7,9

Świętokrzyskie

10

1,4

Warmińsko

-

mazurskie

38

5,3

Wielkopolskie

90

12,5

Zachodniopomorski

e

38

5,3

Razem

721

100,0

Obiekty konferencyjne i kongresowe wg. miast w 2004 r

Miasta

Liczba

Udział (%)

Białystok

5

0,7

Katowi
ce

10

4,1

Kraków

12
2

17,
7

Lublin

6

2,5

Łódź

8

3,3

Poznań

53

7,
7

Szczeci
n

9

1,3

Trójmiast
o

22

3,2

Warszawa

73

10,
6

Wrocław

19

2,
8

Razem

32
2

100,
0

*Są to: hotele 5

-, 4- i 3-

gwiazdkowe, ośrodki konferency

jno -szkoleniowe,

ośrodki konferencyjno

-

wypoczynkowe, pensjonaty, inne obiekty świadczące

usługi konferencyjne.

Struktura obiektów konferencyjnych i kongresowych w
Polsce w 2004 r

Rodzaj obiektu

Liczba

Udział (%)

Hotel

419

58,1

Obiekt konferencyjno

-

szkoleniowy

56

7,8

Obiekt konferencyjno

-

wypoczynkowy

63

8,7

Pensjonat

33

4,6

Inne obiekty

150

20,8

Razem

721

100,0

.

Struktura obiektów ze względu na liczbę sal
konferencyjnych

w 2004 r

Sale konferenc

yjne

Liczba

Udział (%)

1 do 3 sal

381

52,8

4 do 5

17
3

24,0

6 do 10

13
4

18,6

11 i

więcej

33

4,6

Razem

721

100,0

Struktura sal konferencyjnych w

obiektach w 2004 roku (%)

Sale

konferencyjne

Hotele

Obiekty

konferencyjno

-

szkoleniowe

Obiekty

konferencyjno

-

wypoczynkowe

Inne obiekty

1 do 3 sal

49,9

40,0

50,0

66,0

4 do 5

25,9

23,6

32,3

15,3

6 do 10

20,8

21,8

14,5

14,7

11 i

więcej

3,4

14,5

3.2

4,0

Struktura sal w 2004 roku według miejsc
konferencyjnych przy stołach

Liczba

miejsc konferencyjnych

przy stołach

Liczba

Udział

(%)

Do 100 miejsc

237

39,8

Od ponad 100 do 200

18
6

25,8

Od 201 do 300

100

13,9

Ponad 300

178

24,7

Brak danych

20

2,7

Razem

721

100,0

Struktura sal w 2004 roku według miejsc konferencyjnych w

układzie

teatralnym

Liczba miejsc konferen

cyjnych

w ustawieniu teatralnym

Liczba

Udział (%)

Do 100 miejsc

287

39,8

Od 101 do 200

195

27,0

Od 201 do 300

88

12,2

Ponad 300

118

16,4

Brak danych

4

1,4

Razem

721

100,0

Miejsca bankietowe w obiektach kongresowych i
konferencyjnych

w 2004 r

Miejsca bankietowe

Liczba

Udział (%)

Do 100 miejsc

138

19,1

Od 101 do 200

99

13,7

Od 201 do 300

48

6,7

Ponad 300

60

8,3

Brak danych

376

52,1

Razem

721

100,0

Wyposażenie techniczne sal konferencyjnych w badanych obiektach

9 0 ,2 %

8 8 ,8 %

8 2 ,6 %

8 9 ,5 %

9 5 ,3 %

6 4 ,9 %

9 2 ,8 %

8 8 ,9 %

9 ,8 %

1 7 ,4 %

1 0 ,5 %

4 ,7 %

3 5 ,1 %

7 ,2 %

1 0 ,1 %

N a g ł o ś n i e n i e

M i k ro f o n b e z p r z e w o d o w y

R z u t n i k s l a j d ó w

R z u t n i k p i s m a

Z e s t a w w i d e o

O b s ł u g a t e c h n i c z n a

E k r a n

F l i p c h a r t

j e s t

b r a k

1 1 , 2 %

Specjalistyczne wyposażenie techniczne sal konferencyjnych

j e s t

b r a k

7 9 ,3 %

3 3 %

6 9 ,6 %

6 9 ,2 %

4 6 ,7 %

8 2 ,6 %

2 0 ,7 %

6 7 %

3 0 ,4 %

3 0 ,8 %

5 3 ,3 %

1 7 ,4 %

P r o j e k to r k o m p u t e r o w y

Ł ą c z e I S D N

S c e n a

M ó w n i c a

S e k r e t a r i a t z  w y p o s a ż e n i e m

D o s t ę p d o e - m a i l a

Wyposażenie rekreacyjno-wypoczynkowe obiektów

j e s t

b r a k

3 0 %

1 0 %

6 0 %

4 8 %

7 0 %

3 6 %

3 2 %

7 0 %

9 0 %

4 0 %

5 2 %

3 0 %

5 9 %

6 4 %

6 8 %

K r y ty b a s e n

B a s e n o t w a r t y

S i ł o w n i a

B i l a r d

S a u n a

S o l a r i u m

J a c u z z i

K o r t te n i s o w y

Organizacje zajmujące się

promocją rozwoju rynku

konferencji i kongresów w

Polsce

Stowarzyszenie „Konferencje i Kongresy
w Polsce”

działa od stycznia 1998 roku. W

chwili obecnej do stowarzyszenia należy 45
członków zwyczajnych i 33 członków
wspierających. Siedziba organizacji mieści się
w Warszawie.

Biuro Konferencji i Kongresów – Polska
(Convention Bureau of Poland)

zostało

utworzone w 2003 roku w strukturze Polskiej
Organizacji Turystycznej i jest centralną
jednostką promującą i inspirującą rozwój
turystyki biznesowej w Polsce.

Działalność te wspierają

Convention Bureau

w

Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Bydgoszczy,
Wrocławiu, Gdańsku, i in.

Nadrzędnym celem powołania

Biura Konferencji i Kongresów –

Polska jest wyraźne zwiększenie

liczby imprez kongresowych,

konferencyjnych, targów i imprez

typu incentive w Polsce.

Formy działań promocyjnych podejmowanych
przez Biuro Konferencji i Kongresów – Polska są
następujące:

udział w targach w Belgii, Niemczech,
Szwajcarii, Stanach Zjednoczonych;

działalność

wydawnicza

(podręcznik

dla

organizatorów podróży motywacyjnych, katalog
produktów turystyki biznesowej, podręcznik dla
organizatorów kongresów);

filmy i płyty CD;
 podróże studyjne do Polski touroperatorów

i dziennikarzy;

 seminaria i warsztaty turystyki biznesowej za

granicą;

informacje i reklama w internecie, prezentujące

produkty turystyki biznesowej, zwłaszcza
podróże motywacyjne pod nazwą Incentive and
Business Travel Virtual Explorer Poland;

program ambasadorów.

 

Organizatorzy konferencji

i kongresów

W dziale 74.84.A Klasyfikacji Wyrobów i Usług
rejestrowane są podmioty gospodarcze zajmujące
się usługami związanymi z organizacją targów,
wystaw i kongresów. Według danych GUS,
podmiotów tych na koniec 2002 roku było 1312.

W katalogu obiektów i usług konferencyjnych
„Konferencje w Polsce” przedstawiono 36 firm
będących profesjonalnymi organizatorami
konferencji (PCO – Professional Congress
Organisers).

Są to polskie firmy, które powstały w latach 1990-
2001: najliczniej w latach 1991-1992 oraz 1995-
1998.

Firmy te należą do różnych (czasami kilku)
organizacji

krajowych

i międzynarodowych,

a przede wszystkim do:

     Stowarzyszenia „Konferencje i Kongresy

w Polsce”,

     ASTA – American Society of Travel Agents:

Amerykańskiego Towarzystwa Agentów Podróży,

 PIT – Polskiej Izby Turystyki oraz regionalnych

izb turystycznych,

 ICCA – International Congres & Convention

Association;

międzynarodowej

organizacji

zrzeszającej

organizatorów

kongresów

i przedstawicieli turystyki biznesowej,

  TQ3 Travel Solution,
  SITE – Society of Incentive Travel Executive;

Stowarzyszenia

Turystyki

Motywacyjnej

i Biznesowej,

   SPATA.

Charakterystyka wybranych

profesjonalnych organizatorów

konferencji i kongresów

Biuro Kongresów BTZ Orbis Travel

w Warszawie.

Prowadzi

wieloletnią

działalność

w zakresie

orga nizowania

kongresów

i konferencji.

Średnio

w roku

firma

organizuje od 3 do 5 imprez, w tym dwie
na ponad 1 000 osób.

Zleceniodawcami tego typu spotkań są
najczęściej instytucje naukowe, uczelnie,
towarzystwa naukowe.

 

Interservis sp. z. o. o.

(Firma działa od 1991 roku)

Średnio w roku firma organizuje około 10
spotkań kongresowych i konferencyjnych.

Przeważają imprezy średniej wielkości, na 250-
300 uczestników, ale zdarzają się spotkania na
1 000

i 2 000

osób.

Firma

ma

spore

doświadczenie

i dobre

rekomendacje.

Zleceniodawcami

tego

typu

imprez

są

najczęściej

branże:

medyczna,

budowlana

i farmaceutyczna.

Infor Training.

(Firma powstała w 1996 roku

)

Organizuje mniej więcej raz w miesiącu
spotkania i konferencje, a więc 12 imprez
w roku. Przeważają spotkania na 60-70 osób.
Około

trzech

meetingów

w roku

organizowanych

jest

na

większą

liczbę

uczestników (1000-1500).

Firma

specjalizuje

się

w kongresach

i spotkaniach

z zakresu

rachunkowości,

finansów, prawa i podatków.

Przykładowe

imprezy

to:

Ogólnopolski

Kongres

Podatków

i Rachunkowości,

Ogólnopolski

Kongres

Controllingu

i Rachunkowości

Zarządczej

czy

V

Ogólnopolski Kongres Płac.

Symposium Cracoviense

.

Firma powstała w 1998 roku. Organizuje rocznie
około 40 spotkań konferencyjno-kongresowych,
w tym 10-12 imprez powyżej 300 osób. Kilka
imprez jest większych: na 1000-1300 osób, reszta
to spotkania na mniejszą skalę. Jest to zarówno
całościowa organizacja imprez, łącznie z obsługą
finansową, jak tylko określonej ich części.

Zleceniodawcami tych spotkań są najczęściej
środowiska naukowe, zwłaszcza medyczne.

Firma

zrzeszona

jest

w Krakowskiej

Izbie

Turystyki.

(Kraków

nie

może

organizować

dużych

kongresów, na 2 000-3 000 osób, ponieważ
w mieście nie ma odpowiedniego obiektu).

CB International Ltd. Congres & Travel

Bureau

.

Firma powstała w 1994 roku.

Organizuje imprezy konferencyjno-kongresowe
na mniejszą skalę (do 60 osób) i oferuje
kompleksowy pakiet usług w zależności od
potrzeby klienta: wynajęcie sal na spotkania,
sprzęt specjalistyczny i jego obsługa, przewozy
autokarowe, noclegi i usługi gastronomiczne,
itp.

Głównymi

zleceniodawcami

zamawianych

imprez są:

banki, branża farmaceutyczna

i informatyczna.

Firma zajmuje się także turystyką przyjazdową,
zwłaszcza

z Izraela.

Jest

organizatorem

cyklicznej imprezy „Marsz Żywych”, w której co
roku bierze udział od 3 do 7 tysięcy osób.

Elekt Ltd. Business Service &

Travel.

Firma powstała w 1992 roku. Organizuje rocznie
około 10 imprez konferencyjno-kongresowych.
Przeważają te mniejsze, do 70 osób.

Zleceniodawcami

są

najczęściej

instytucje

państwowe, branża informatyczna i medyczna.

Organizowanie spotkań zamawianych przez
instytucje państwowe odbywa się w drodze
przetargów publicznych.

Elekt Ldt

. dysponuje pełnym pakietem obsługi

kongresów i konferencji.

 

Mazurkas Travel sp.z o.o.

Firma powstała w 1990 roku.

Specjalizuje

się

w organizowaniu

dużych

i średnich kongresów (nie konferencji), oferując
pełną, kompleksową organizację i obsługę tego
typu imprez.

Zleceniodawcami są przede wszystkim branża
medyczna i środowiska naukowe.

Jordan, Biuro Podróży.

Firma istnieje od 1989 roku i od kilku lat

bazuje na stałych zleceniodawcach.
Są to podmioty z branży energetycznej
i spożywczej.

 

WV Marketing sp. z o.o

.

Firma działa od 1995 roku. Od sześciu lat jest
organizatorem

ogólnopolskiej

konferencji

Inwestorski Tor Przeszkód

, która gromadzi

średnio około 130 osób z branży inwestorów
budowlanych.

Zleceniodawcą

jest

Prezydium

Konferencji

Inwestorów.

Od 2002 roku firma jest także

organizatorem lokalnych Inwestorskich Torów
Przeszkód. Do tej pory odbyły się one
w Katowicach, Krakowie i Poznaniu. W każdej
z nich uczestniczyło około 60 osób.

Firma przygotowuje też konferencje prasowe dla
Agencji Rozwoju Przemysłu S.A, na około 50
osób.

Point Travel

.

Firma powstała w 1990 roku.

Organizuje spotkania konferencyjno-
kongresowe średniej wielkości (200-300 osób).

Te największe zrealizowano dla:

Genetic Resources Network – Włochy, Akademii
Górniczo-Hutniczej, International Symposium
on Environmental Geochemistry, Takheda
Pharma – Japonia, UNDP-ONZ, Akademii
Wychowania Fizycznego, Polskiego
Stowarzyszenia Otolaryngologów.

Zleceniodawcami imprez konferencyjno-
kongresowych są głównie branże: medyczna,
techniczna, farmaceutyczna oraz uczelnie.
Zlecenia przychodzą z kraju i z zagranicy.

 

Ogólna charakterystyka

polskiego rynku turystyki

biznesowej

W 2005 roku do Polski przyjechało około
3,8 mln turystów zagranicznych
deklarujących służbowy cel wizyty, w tym
1 300 tys. uczestniczyło w konferencjach,
kongresach, lub targach i wystawach.

Łączne wydatki osób przyjeżdżających
w celach biznesowych oszacowano na 639
mln USD; suma ta stanowiła 35,4% ogółu
wydatków poniesionych przez wszystkich
turystów na terenie Polski.

Przeprowadzony rachunek satelitarny
turystyki dla Polski zgodnie z danymi
pochodzącymi z rachunków narodowych,
stwierdza, że całkowita wartość podaży
usług związanych z organizacją targów,
wystaw i kongresów wyniosła w 2000
roku 2,1 mld PLN.

(Dla porównania: podaż krajowa
wszystkich produktów turystycznych
wyniosła w tym czasie 323,1 mld PLN).

Rachunek satelitarny turystyki dla Polski 2000. Warszawa MGPiPS;
Instytut Turystyki 2003.

Liczba konferencji według krajów w latach 1999-2003

Lata

Kraj i miejsce

w rankingu

1999

2000

2001

2002*

2003*

 Stany

Zjednoczone

265

262

185

189

76

 Wielka Brytania

179

209

139

94

58

 Niemcy

176

187

138

107

45

 Japonia

104

111

138

96

37

 Australia

114

162

129

90

53

 Włochy

141

136

128

91

45

 Hiszpania

169

154

128

120

49

 Francja

157

161

113

95

41

 Finlandia

107

89

101

38

25

 Dania

75

59

83

49

12

 Austria

80

79

78

42

20

 Holandia

113

132

77

67

24

 Kanada

95

101

76

82

37

 Korea Płd.

52

28

73

53

20

 Brazylia

76

89

63

38

19

 Portugalia

45

46

59

35

24

 Szwajcaria

62

68

51

57

18

 Norwegia

67

74

49

52

23

 Szwecja

79

85

48

45

22

 Grecja

52

37

45

35

13

20. Polska**

28

40

45

25

7

Ogółem

3154

3151

2666

2062

930

**Na 20. pozycji razem
z Grecją.

W analizach dotyczących dynamiki
zmian liczby konferencji i kongresów
międzynarodowych, które odbyły się na
świecie w latach 1992-2001, Union of
International

Associations

(UIA)

zaliczyła Polskę do „tygrysów dekady”.

Podstawą zaliczenia do tej grupy krajów
była dynamika wzrostu liczby imprez
większa niż 50%, a Polska zanotowała
wzrost liczby tego typu spotkań o 69%.
Obok Polski w gronie tym znalazły się
także inne kraje Europy Środkowej
i Wschodniej, takie jak Ukraina (83%),
Rosja (58%) i Bułgaria (58%).

Udział

Polski

w światowym

rynku

konferencji

i kongresów

międzynarodowych wynosi

1,1%.

W

krajach

z pierwszej

dziesiątki

rankingu odbywa się od 12,5% (Stany
Zjednoczone)

do

2,9%

(Holandia)

wszystkich wydarzeń tego typu.

W

rankingu

poszczególnych

miast

Warszawa znajdowała się według danych
UIA na 46. miejscu w 2001 roku,
natomiast

konkurencyjne

stolice

w Europie Środkowej: Praga i Budapeszt,
zajmowały odpowiednio 20 i 22 pozycję.

Według danych ICCA, Warszawa znalazła
się na 45. miejscu na świecie, a Kraków
na 35.

Konferencje na świecie w latach 1999-2003 według miast

Liczba konferencji

Miasto i jego

miejsce

w rankingu

1999

2000

2001

2002*

2003*

 Kopenhaga

55

40

70

37

10

 Wiedeń

63

53

57

29

13

 Seul

43

17

51

34

13

 Helsinki

48

42

48

17

15

 Barcelona

44

43

45

49

21

 Londyn

36

59

42

16

9

 Paryż

41

60

42

32

11

 Sydney

45

52

41

31

17

 Rio de

Janeiro

37

50

38

17

7

 Singapur

48

44

38

14

10

 Madryt

50

55

36

14

14

 Berlin

48

44

34

22

19

 Lizbona

24

28

34

21

19

 Praga

42

26

32

21

13

 Edynburg

36

42

30

23

12

 Melbourn

28

35

29

18

15

 Rzym

30

23

29

13

13

 Budapeszt

48

40

28

27

4

...

35. Kraków

8

13

17

7

3

45. Warszawa

15

12

13

8

2

* Dane nie są ostateczne; dla 2003 roku prognoza.

Źródło: ICCA.

Kraje o największym udziale w ogólnej liczbie konferencji

międzynarodowych na świecie w latach 2001-2002

Udział

wszystkich

konferencji (w

%)

Udział

w konferencjach

organizacji

międzynarodowych

(w %)

Udział

w pozostałych

konferencjach

międzynarodowych

(w %)

Kraj i miejsce

w rankingu

2001

2002

2001

2002

2001

2002

1.

Stany Zjednoczone

12,9

12,5

10,2

9,9

2,7

2,6

2

Francja

6,5

6,2

5,6

5,1

0,9

1,1

3.

Wielka Brytania

6,6

5,5

5,0

4,9

1,7

0,6

4.

Niemcy

5,8

5,3

4,8

4,3

1,0

1,0

5.

Hiszpania

3,7

4,3

3,2

3,7

0,4

0,6

6.

Włochy

4,5

4,1

4,1

3,5

0,4

0,6

7.

Belgia

3,4

3,4

3,1

3,1

0,3

0,3

8.

Australia

3,3

3,1

2,5

2,4

0,8

0,7

9.

Kanada

2,3

3,1

2,0

2,5

0,3

0,6

10. Holandia

3,2

2,9

2,5

2,6

0,7

0,3

11. Szwajcaria

2,6

2,8

2,5

2,5

0,1

0,3

12. Austria

2,5

2,7

2,3

2,4

0,2

0,3

13. Japonia

2,3

2,5

1,8

1,7

0,5

0,8

14. Dania

1,6

2,1

1,5

1,8

0,1

0,3

15. Chiny i Hongkong

1,7

2,0

1,3

1,6

0,4

0,4

16. Finlandia

2,0

1,8

1,9

1,6

0,1

0,2

17. Szwecja

2,1

1,8

1,9

1,5

0,2

0,3

18. Singapur

1,3

1,5

0,9

1,0

0,4

0,5

19. Portugalia

1,3

1,4

1,2

1,3

0,1

0,1

20. Korea Południowa

1,5

1,4

1,1

1,1

0,4

0,3

21. Grecja

1,2

1,3

1,2

1,2

0,0

0,1

22. Afryka Południowa

1,0

1,3

1,0

1,1

0,0

0,2

23. Norwegia

1,2

1,2

1,1

1,1

0,1

0,1

24. Brazylia

1,0

1,1

0,9

0,9

0,1

0,2

25. Tajlandia

-

1,1

-

1,0

-

0,1

26

.

Polska

1,1

1,1

1,0

0,9

0,1

0,2

Źródło: Union of International Associations.

Liczba i struktura

przyjazdów do Polski

w celach biznesowych

Według oszacowań Instytutu
Turystyki, rozmiary sektora turystyki
przyjazdowej w celach służbowych
i w interesach kształtowały się na
poziomie 4,0 mln przyjazdów w 2001
roku i 3,8 mln w 2002 roku.

Wyniki badań z lat 2001 i 2002 pozwalają
scharakteryzować segment podróży służbowych
następująco:

    

Średnia długość pobytu wyniosła w 2002

roku 3,4 noclegu (jest to mniej niż średnia dla
ogółu turystów).

     Udział biur podróży w organizacji podróży

jest

nieznaczny

(8%),

stosunkowo

często

natomiast mamy do czynienia z rezerwacją usług
(18%).

    

Struktura

wykorzystywanych

środków

transportu była w 2002 roku identyczna jak
w roku

poprzednim:

podróże

samolotem

stanowiły 13% przyjazdów, samochodem – 71%, a
pojazdem ciężarowym – 11%.

    

Istotne jest wewnętrzne zróżnicowanie tego

segmentu:

co trzeci

przyjazd biznesowy ma na

celu prowadzenie samodzielnych interesów,

co

piąty

– prowadzenie interesów w imieniu firmy.

Uczestnictwo w targach i wystawach deklaruje

co

dziesiąty

turysta biznesowy, a przyjazd na

kongres lub konferencję – 15%. Ten ostatni cel
przyjazdów

jest

szczególnie

częsty

wśród

Niemców i mieszkańców pozostałych krajów Unii
Europejskiej.

Prowadzenie

samodzielnych

interesów

najczęściej

deklarują

Rosjanie,

Ukraińcy

i Białorusini.

     Odsetek korzystających z hoteli, moteli lub

pensjonatów

jest

w tej

grupie

turystów

szczególnie wysoki: w 2002 roku wyniósł 77%
(nieznaczny spadek w porównaniu z 2001 r.).

    

Wizyty w interesach lub sprawach służbowych

łączą się z większą częstotliwością przy jazdów. Co
czwarty turysta biznesowy odwiedza Polskę 5 lub
więcej razy w ciągu roku. Średnia liczba wizyt
w 2001 roku wyniosła 3,8, a w 2002 roku – 4,2.

     W 2002 roku poziom krytycyzmu ogólnie

zmalał, jednak uciążliwości dojazdu, dostępność
informacji oraz poziom usług wciąż są krytykowane
dość

często

(po

kilkanaście

procent

uwag

krytycznych).

     Turystyka biznesowa z reguły wiąże się

z pobytami w miastach (80%), a wśród miast
dominują zdecydowanie: Warszawa (30% wizyt),
Poznań i Łódź.

     Najczęściej odwiedzane są województwa:

mazowieckie, wielkopolskie, łódzkie i lubelskie.
W tym

ostatnim,

podobnie

jak

w podlaskim

i mazursko-warmińskim, zaznacza się wyraźna
przewaga sąsiadów zza wschodniej granicy.

Rozmieszczenie terytorialne podróży służbowych

180

310

310

70

60

110

20

250

20

470

100

130

160

180

180

1�

320



Niemcy



Rosja, Białoruś,

Ukraina



UE (bez Niemiec)



Nowe kraje UE



Pozostałe

T

a

rg

i i w

ysta

w

y – lic

zb

a

w

izyt w

e

d

łu

g

w

o

je

w

ó

d

ztw

15

60

190

30

10

35

10

30

15

10

15

K

o

n

g

re

sy, k

o

n

fe

re

n

c

je

– lic

zb

a

w

izyt

w

e

d

łu

g

w

o

je

w

ó

d

ztw

20

10

10

10

40

35

40

20

10

10

40

115

230

Charakterystyka segmentu

podróży służbowych według

głównych grup krajów

Niemcy

Turystów biznesowych z Niemiec charakteryzuje:

     zbliżona do średniej dla ogółu turystów biznesowych

długość pobytu (3,6 noclegu),

    

znaczny

udział

przyjazdów

na kongres

lub

konferencję,

     nieliczne uwagi krytyczne o kosztach pobytu w Polsce

oraz

wyraźnie

ponadprzeciętny

krytycyzm

wobec

warunków sanitarnych (31%), jakości usług (24%)
i poziomu bezpieczeństwa (22%),

     stosunkowo wysoki udział wielokrotnych wizyt

w Polsce (co czwarty turysta biznesowy z Niemiec
odwiedzał Polskę 5 lub więcej razy w ciągu roku),

     duża liczba wizyt w województwach: wielkopolskim,

dolnośląskim i pomorskim,

     największy – w porównaniu z innymi analizowanymi

grupami krajów – odsetek osób deklarujących polskie
pochodzenie.

 

Rosja, Białoruś i Ukraina

Turyści biznesowi z Rosji, Białorusi i Ukrainy wyraźnie się
różnią od ogółu turystów pod wieloma względami; są to
zwłaszcza:

     krótki pobyt w Polsce (2,8 noclegu),
     wysoki odsetek podróży organizowanych samodzielnie

(bez żadnego pośrednictwa),

     najniższy odsetek korzystających z bazy typu hotelowego

(56%),

    

najwyższy

odsetek

(53%)

osób

prowadzących

samodzielne interesy,

     stosunkowo niewiele uwag krytycznych, z wyjątkiem

kosztów pobytu (22% wskazań) i warunków dojazdu (18%),

     znaczny udział wielokrotnych wizyt, co wiąże się

z przyjazdami handlowymi,

     koncentracja wizyt w województwach: mazowieckim,

lubelskim, łódzkim, wielkopolskim i podlaskim,

     stosunkowo młody wiek.

Kraje członkowskie Unii Europejskiej (bez Niemiec)

W porównaniu z ogółem badanych turyści z niesąsiadujących
z Polską krajów Unii Euro pej skiej wyróżniają się:

     dłuższym czasem pobytu (4,2 noclegu),
     większym odsetkiem korzystających z noclegów w hotelach

lub motelach (85%),

     znacznym odsetkiem przyjazdów na targi lub wystawy

(21%) oraz na kongres lub konferencję (23%),

     wyraźnie wyższym poziomem krytycyzmu wobec jakości

usług turystycznych (17%), warunków sanitarnych (21%)
i dostępności informacji (22%),

     najmniejszą średnią liczbą wizyt w ciągu roku (2,9 wizyty

wobec 4,2 wśród wszystkich turystów biznesowych),

     bardzo licznymi wizytami w województwie mazowieckim

(43%);

udział

następnych

z kolei:

wielkopolskiego

i małopolskiego, jest dużo niższy (13% i 8%),

     znacznym udziałem podróży lotniczych (23%).

Główne kraje zamorskie

Turystów z krajów pozaeuropejskich charakteryzuje przede
wszystkim:

      najdłuższy pobyt w Polsce (średnio 4,3 noclegu),
      mały udział biur podróży w organizacji przyjazdu, przy

bardzo częstym korzystaniu z rezerwacji usług przed
przyjazdem (60%),

      niemal wyłączne korzystanie z noclegów w hotelach lub

motelach (98%),

      największy w porównaniu z innymi grupami krajów

udział (43%) przyjazdów delegacyjnych (prowadzenie
interesów w imieniu firmy),

      wyraźnie najwyższy odsetek uwag krytycznych

o dostępności informacji (55%), jakości usług turystycznych
(27%) i wysoki – o warunkach sanitarnych (32%),

      najmniejsza średnia liczba wizyt w ciągu roku (2,3);

niemal połowa odwiedziła Polskę tylko raz,

      najwyższy poziom wykształcenia,
      największy udział podróży drogą lotniczą (85%).

 

Przychody dewizowe

z turystyki biznesowej

Przeciętne wydatki turystów deklarujących interesy lub

sprawy służbowe jako główny cel podróży w latach 2001-2002

Średnie wydatki

w USD na osobę

Średnie wydatki

w USD na dzień pobytu

Wybrane kraje

2001

2002

2001

2002

Ogółem

170

171

37

41

Niemcy

163

187

35

43

Sąsiedzkie kraje wschodnie

152

106

39

34

Sąsiedzkie kraje południowe

182

163

34

32

Francja

190

217

36

46

W. Brytania

208

220

41

48

Kraje Beneluksu

190

202

36

45

Skandynawia

136

155

34

42

Kraje zamorskie*

534

642

81

92

Pozostałe

201

174

38

39

*USA, Kanada, Korea Płd., Japonia, Australia.

Źródło: badania Instytutu Turystyki.

Przeciętne wydatki na dzień pobytu (w USD) turystów deklarujących interesy

lub sprawy służbowe jako główny cel podróży

4 1

4 3

3 4

3 2

4 6

4 8

4 5

4 2

9 2

3 9

0

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

O g ó ł e m

N i e m c y

S ą s i e d z k i e k r a j e w s c h o d n i e

S ą s i e d z k i e k r a j e p o ł u d n i o w e

F r a n c j a

W . B r y ta n i a

K r a j e B e n e l u k s u

S k a n d y n a w i a

K r a j e z a m o r s k i e *

P o z o s ta ł e

Struktura rodzajowa wydatków osób deklarujących interesy lub sprawy

służbowe jako główny cel podróży w latach 2001-2002

4 4 , 9

4 5 , 7

2 6

2 4 , 9

1 0 , 5

1 1

4 , 6

4

1 4

1 4 , 4

0 %

1 0 %

2 0 %

3 0 %

4 0 %

5 0 %

6 0 %

7 0 %

8 0 %

9 0 %

1 0 0 %

2 0 0 1

2 0 0 2

P o z o s ta ł e
U s ł u g i r e k r e a c y j n e
T r a n s p o r t
W y ż y w i e n i e
N o c l e g i

Łączne wydatki poniesione przez turystów na terenie

Polski w 2002 roku według podstawowych segmentów

rynku

P o z o s ta ł e s e g m e n t y

8 %

T y p o w a t u r y s t y k a

2 5 %

S p r a w y z a w o d o w e , s ł u ż b o w e

3 5 %

O d w i e d z i n y u k r e w n y c h , z n a j o m y c h

1 7 %

Z a k u p y ( ł ą c z n i e )

1 5 %