Podawanie leków

dotkankowo.

Aseptyka i antyseptyka

Czas na krzyżówki...

Aseptyka i antyseptyka

Problem do opracowania:
Na oddział internistyczny (w celu

przeprowadzenia badań diagnostycznych i
ustalenia planu leczenia) trafia
czterdziestoletni mężczyzna z podejrzeniem
cukrzycy typu drugiego. Zaprojektuj program
profilaktyki zakażeń szpitalnych dla tego
pacjenta.

Aseptyka- definicja

Aseptyka- jest to postępowanie

zapobiegające, niedopuszczające do
zakażenia drobnoustrojami środowiska,
sprzetu, materiału i pacjentów.

Jest to posługiwanie się materiałem i

narzędziami wyjałowionymi, pozbawionymi
bakterii, sporów, wirusów, grzybów
(Ciechaniewicz, str. 167).

Antyseptyka- definicja

Antyseptyka- jest to postępowanie

zapobiegające zakażeniom przez niszczenie
lub zahamowanie rozwoju drobnoustrojów za
pomocą środków chemicznych.
(Ciechaniewicz, str. 167)

Działania wchodzące w zakres

antyseptyki

1. Dekontaminacja- ogół działań, w wyniku

których „dochodzi do posługiwania się
obiektami bezbakteryjnymi”. (za
Ciechaniewicz, str. 167)

Działania wchodzące w zakres

antyseptyki

2. Dezynfekcja (def.)- jest postępowaniem

pozwalającym zmniejszyć florę bakteryjną
patogenną na skórze rąk, z pola
operacyjnego, na narzędziach, przedmiotach,
materiałach (Ciechaniewicz, str. 167).

Dezynfekcja- Podział:
a). Dezynfekcja zwykła
b). Dezynfekcja wysokiego stopnia.

Działania wchodzące w zakres

antyseptyki

Dezynfekcja- metody:

a). Termiczna (gotowanie)
b). Chemiczna (stosowanie preparatów

dezynferkcyjnych zawierających związki
aktywne).

Działania wchodzące w zakres

antyseptyki

3. Mechaniczne oczyszczanie sprzętu oraz

narzędzi.

4. Sterylizacja (def.)- jest to wyjaławianie

sprzętu, narzędzi, płynów, bielizny
operacyjnej, materiałów opatrunkowych.
Sterylizowanie oznacza zabicie, zniszczenie
wszystkich drobnoustrojów z ich formami
przetrwalnikowymi i zarodnikami
(Ciechaniewicz, str. 169).

Działania wchodzące w zakres

antyseptyki

Sterylizacja- metody:



Sterylizacja suchym, gorącym powietrzem;



Sterylizacja parą o niskiej temperaturze z

aldehydem mrówkowym;



Sterylizacja parą wodną pod zwiększonym

ciśnieniem;



Sterylizacja tlenkiem etylenu;



Sterylizacja promieniowaniem jonizującym;



Sterylizacja plazmowa

.

Zakażenie szpitalne- definicja

Zakażenie zakładowe (szpitalne) -

zakażenie, które zostało nabyte w czasie
pobytu w zakładzie opieki zdrowotnej
udzielającym całodobowych lub
całodziennych świadczeń zdrowotnych, a
które nie było w okresie inkubacji w chwili
przyjęcia do zakładu (Ustawa z dnia 6
września 2001 r. o chorobach zakaźnych i
zakażeniach. (Dz. U. z dnia 31 października
2001 r.)).

Zakażenia szpitalne



Posocznica,



Bakteriemia,



Zakażenia poszczególnych układów,



Zakażenia ran operacyjnych,



Zakażenia szerzące się drogą krwi i itd.

Walka z zakażeniami szpitalnymi działania

pielęgniarek

•

Walkę z zakażeniami szpitalnymi
zapoczątkowała F. Noghtingale:

-

Sądziła, że zdrowie zapewni stosowanie się
do następujących zasad:

1. czyste powietrze,
2. czysta woda,
3. dobre odprowadzanie ścieków,
4. czystość i porządek,
5. światło słoneczne.

Podawanie leków dotkankowo (iniekcje)-

definicja i rodzaje

„Przez iniekcję (def.) rozumie się podanie

leku za pomocą igły (kaniuli) do tkanek, jam
ciała albo naczyń krwionośnych” (J.
Zalewska- Puchała, A. Majda, str. 877).

Rodzaje wstrzyknięć:
a). Podskórne
b). Śródskórne
c). Domięśniowe
d). Dożylne
e). Dotętnicze.

Zasady obowiązujące przy iniekcjach



Zasady aseptyki i antyseptyki;



Uniwersalne środki ostrożności w

profilaktyce HIV, HBV, HCV;



Zlecenie wykonania wstrzyknięcia musi

zawierać niezbędne dane;



Należy dokonać kontroli leków przed

podaniem;

Zasady obowiązujące przy iniekcjach-

cd.



Podawać jedynie te leki, których działanie,

możliwe skutki uboczne oraz sposób
udzielania pierwszej pomocy znamy;



Leki podawać do odpowiedniej, wskazanej

przez producenta i określonej w zleceniu
tkanki;



Wstrzyknięcia i wlewy kroplowe

przygotowywać w odpowiednich warunkach;

Zasady obowiązujące przy iniekcjach-

cd.



Fiolki/ ampułki przed pobraniem leku

zdezynfekować;



Stosować sprawdzony pod kątem jałowości

sprzęt jenorazowego użytku;



Do nabierania leków stosować strzykawki o

objętości odpowiedniej do ilości leku oraz
objętości ewentualnego roztworu;

Charakterystyka

wstrzyknięć- tabela do

uzupełnienia

Śródskórne

Podskórne

Domięśniowe

Dożylne

Stężenie leku

izotoniczne

izotoniczne

izotoniczne

Ilość leku

do 2 ml

do 10 ml

do 60 ml

Postać leku

wodna

wodna, oleista,
zawiesina

wodna

Miejsce podania

wewnętrzna
powierzchnia
przedramienia,
część boczna
przedramienia w
linii kciuka, okolica
stawu barkowego

środkowa
zewnętrzna część
ramienia,
środkowa
zewnętrzna część
uda, okolica pępka,
okolica
międzyłopatko-wa

górna zewnętrzna
część pośladka,
środkowa
zewnętrzna część
uda, górna część
ramienia (poniżej
wyrostka
barkowego-
mięsień
naramienny)

żyły zgięcia
łokciowego, żyły
przedramienia,
żyły grzbietowe
dłoni i stóp, żyły
głowy u dzieci

Rodzaje igieł-
rozmiar: średnica
pomnożona przez
długość w mm

0,45 pomnożone
przez 16
0,5 pomnożone
przez 25

0,5 pomnożone
przez 25
0,6 pomnożone
przez 30
0,7 pomnożone
przez 30

0,5 pomnożone
przez 25
0,6 pomnożone
przez 30
0,7 pomnożone
przez 30
0,8 pomnożone
przez 40
0,9 pomnożone
przez 40
wenflony

Charakterystyka wstrzyknięć-

Tabela 1

Śródskórne

Podskórne

Domięśniowe

Dożylne

Stężenie leku

izotoniczne

izotoniczne

izotoniczne

izotoniczne,
hipertoniczne

Ilość leku

0,1 ml

do 2 ml

do 10 ml

do 60 ml

Postać leku

wodna

wodna

wodna, oleista,
zawiesina

wodna

Miejsce podania

wewnętrzna
powierzchnia
przedramienia,
część boczna
przedramienia w
linii kciuka,
okolica stawu
barkowego

środkowa
zewnętrzna część
ramienia,
środkowa
zewnętrzna część
uda, okolica
pępka, okolica
międzyłopatko-wa

górna zewnętrzna
część pośladka,
środkowa
zewnętrzna część
uda, górna część
ramienia (poniżej
wyrostka
barkowego-
mięsień
naramienny)

żyły zgięcia
łokciowego, żyły
przedramienia,
żyły grzbietowe
dłoni i stóp, żyły
głowy u dzieci

Rodzaje igieł-
rozmiar: średnica
pomnożona przez
długość w mm

0,45 pomnożone
przez 16
0,5 pomnożone
przez 25

0,5 pomnożone
przez 25
0,6 pomnożone
przez 30
0,7 pomnożone
przez 30

0,7 pomnożone
przez 40
0,8 pomnożone
przez 40
0,9 pomnożone
przez 40

0,5 pomnożone
przez 25
0,6 pomnożone
przez 30
0,7 pomnożone
przez 30
0,8 pomnożone
przez 40
0,9 pomnożone
przez 40
wenflony

Zestawienie rodzajów igieł do wstrzyknięć-

Tabela 2

Europejski
kod barw

Przekrój
zewnętrzny

(mm)

Długość (mm) Zastosowanie

Brązowy

0,45

16

Śródskórne

Pomarańczowy

0,5

25

Śródskórne

Niebieski

0,6

25

Podskórne

Czarny

0,7

30

Podskórne

Zielony

0,8

40

Domięśniowe

Żółty

O,9

40

Domięśniowe,

dożylne

Beżowy

1,1

40

Dożylne

Zasady obowiązujące przy iniekcjach-

cd.



Zarówno igłę, jak i strzykawkę wyjmować z

opakowania i używać w taki sposób żeby nie
straciły wymaganej jałowości;



Za pomocą odpowiedniej techniki pobrać

odpowiednią dawkę leku z fiolki/ ampułki i
w odpowiedni sposób przygotować zestaw
do jego podania;



Nie mieszać środków leczniczych w jednej

strzykawce (autorzy nie mają jednego
stanowiska w tej kwestii);

Zasady obowiązujące przy iniekcjach-

cd.



Leki nabrać do strzykawki bezpośrednio

przed podaniem;



Mieszaninę leku i płynu infuzyjnego podać jak

najszybciej po sporządzeniu (zgodnie z
zaleceniami producenta);



W wypadku podawania różnych płynów

infuzyjnych przez kraniki wielodrożne
zwracać uwagę na zgodność roztworów.

Zasady obowiazujące przy iniekcjach-

cd.



Do niektórych roztworów nie wolno dodawać

innych leków;



Niektóre leki należy chronić przed światłem;



Do rozpuszczania leku w postaci suchej

substancji w ampulce używać załączonego
rozpuszczalnika;



Do nabrania leku z fiolki/ ampułki używać igły

i możliwie najmniejszej średnicy;

Zasady obowiązujące przy iniekcjach-

cd.



Puste fiolki/ ampułki można usuwać dopiero

po podaniu leku;



W przypadku leków wywołujących częściej

odczyny alergiczne unikać ich kontaktu ze
skórą oraz wziewania;



Dokumentować wszystkie niepożądane

objawy wraz z numerem serii preparatu;

Zasady obowiazujące przy iniekcjach-

cd.



Zużyte igły i strzykawki zbierać w

przeznaczonych do tego celu pojemnikach z
twardego plastiku na ostre przedmioty;



Zużyty materiał opatrunkowy umieszczać w

worku foliowym;



Zużyte rękawiczki po każdym zabiegu

wyrzucać do odpowiednich pojemników na
odpady medyczne.

Test

1. Wskaż zdanie prawdziwe:
a). Leki należy podawać do odpowiedniej,

określonej przez producenta tkanki.

b). Wszystkie leki można stosować do kilku

tkanek.

c). Żadnego z leków nie można stosować do

kilku tkanek.

Test- cd.

2. Do nabierania leku należy stosować:
a). Jedynie strzykawki o pojemności 1 ml, 2 ml,

5 ml.

b). Jedynie strzykawki o pojemności 10 ml, 20

ml.

c). Jedynie strzykawki o objetości odpowiedniej

do ilości leku i objętosci ewentualnego
roztworu.

Test- cd.

3. LEKO jest to:
a). Włóknina jałowa nasycona alkoholem

etylowym.

b). Włóknina jałowa nasycona alkoholem

izopropylowym.

c). Włóknina jałowa, którą przed użyciem do

dezynfekcji musimy nasycic alkoholem
izopropylowym.

Test- cd.

4. Sterylizacja jest to:
a). Wyjaławianie sprzętu, płynow, bielizny

operacyjnej, materiałów opatrunkowych.

b). Wyjaławianie narzędzi, płynów, bielizny

operacyjnej, materiałów opatrunkowych.

c). Wyjaławianie sprzętu, narzędzi, płynów,

bielizny operacyjnej, materiałów
opatrunkowych.

Test- cd.

5. W ramach dezynfekcji wyróżnia się:
a). Dezynfekcję przeciętną i dezynfekcję o

wysokiej skuteczności.

b). Dezynfekcję zwykłą i dezynfekcję o

podwyższonej skuteczności.

c). Dezynfekcję zwykłą i dezynfekcję o wysokiej

skuteczności.

 

Bibliografia

1. Podstawy pielęgniarstwa. Podręcznik dla studentów i absolwentów

kierunków pielęgniarstwo i położnictwo. Tom II. Wybrane działania

pielęgniarskie.Pod red.: Barbary Ślusarskiej, Danuty Zarzyckiej,

Kazimiery Zahradniczek. Wydawnictwo Czelej. Lublin 2004 r.

2. Technika zabiegów pielęgniarskich. Norma Dison. Wydawnictwo

Lekarskie PZWL. Warszawa 1998 r.

3. Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy opieki i procedury

postępowania pielęgniarskiego. Pod red.: Marii Kózki.

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2001 r.

4. Pielęgniarstwo Ćwiczenia. Pod red.: dr n. przyr. Wiesławy

Ciechaniewicz. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2001 r.

5. Wstrzyknięcia. Śródskórne, podskórne, domięśniowei i dożylne.

Podręcznik dla studiów medycznych. Wiesława Ciechaniewicz,

Elżbieta Grochans, Ewa Łoś. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Warszawa 2007 r.

Bibliografia- cd.

6. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i

zakażeniach. (Dz. U. z dnia 31 października 2001 r.).

7.

http://209.85.129.132/search?q=cache:MQFzkNOP0b4J:www.z
wiastun.pl/numery/52005/historia.pdf+Nightingale+floren
cja&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl

; 15.03.2009 r.; godz.18.10; artykół „Pani z lampą- Florencje
Nightingale” ks. Jan Badura.

Dziękuję za uwagę