Nowe wykład 6

background image

Pedagogika specjalna

Pedagogika specjalna

wykład 6

wykład 6

Wpływ niepełnosprawności
na kształtowanie się
osobowości

background image

Psychologiczne aspekty

niepełnosprawności

Zagadnienia:

Związek między rodzajem niepełnosprawności a

jej psychologicznymi następstwami.

Proces przystosowywania się do

niepełnosprawności.

Niepełnosprawność jako sytuacja trudna.

Wpływ niepełnosprawności na kształtowanie

osobowości:

 potrzeby osób niepełnosprawnych,
 emocje towarzyszące niepełnosprawnym,
 obraz siebie u osób niepełnosprawnych,
 obraz świata u osób niepełnosprawnych.

background image

W Międzynarodowej Klasyfikacji Uszkodzeń,

Niepełnosprawności i Upośledzeń, l Zdrowia

(por. T. Majewski 1995),

1. uszkodzenia w zależności od zakresu i głębokości, czasu

trwania mogą być:

okresowe lub trwałe (defekt),

wrodzone lub nabyte;

2. w zależności od dynamiki procesu mogą być:

ustabilizowane (bez pogłębiania)

progresywne (postępujące w kierunku pogłębiania się)

regresywne (ustępujące).

3. Uszkodzenia mogą być spowodowane różnymi czynnikami:

uszkodzenia dziedziczne i wrodzone

spowodowane przez chorobę.

zakres niepełnosprawności:

osoby o niepełnosprawności jednorodnej,

osoby o niepełnosprawności sprzężonej,

background image

Fazy procesu przystosowywania się do

niepełnosprawności:

• doznanie niepełnosprawności,

• uświadomienie sobie ograniczeń,

• próby funkcjonowania z

niepełnosprawnością,

• przystosowanie.

background image

Mechanizmy obronne-system obrony

„JA

• Represja – wyparcie
• Projekcja – rzutowanie
• Racjonalizacja – nieadekwatne

wyjaśnianie przyczyn zachowań

• Substytucja – zastępowanie celów

(kompensacja i sublimacja)

background image

Niepełnosprawność jako sytuacja

trudna

(T. Tomaszewski 1975)

Sytuacje utrudnienia to takie, w których jednostka w swym

działaniu napotyka na przeszkody lub odczuwa brak jakichś

elementów potrzebnych do wykonania zadania.

Sytuacje deprywacji to takie, w których jednostka pozbawiona

jest czegoś, co jest jej potrzebne do normalnego życia.

Sytuacje przeciążenia powstają, gdy wykonanie zadania jest na

granicy możliwości podmiotu, tj. na granicy jego sił fizycznych,

umysłowych lub wytrzymałości nerwowej.

Sytuacje zagrożenia to takie sytuacje, w których istnieje

zwiększone prawdopodobieństwo naruszenia jakichś cenionych

przez podmiot wartości.

Sytuacje konfliktowe powstają wówczas, gdy człowiek znajduje

się w polu działania sił przeciwstawnych.

 konflikt "do" występuje, gdy jednostka znajduje się w polu

działania dwóch wartości pozytywnych

 konflikt "od", polega na tendencji do unikania.

 konflikt "do" i "od", między dążeniem a unikaniem.

background image

Formy radzenia sobie z sytuacją

trudną

Zachowania pozytywne:

 zwiększanie wysiłku aby dany cel osiągnąć,
 wyrzeczenie się tego, czego zostało się pozbawionym,
 szukanie innych możliwych sposobów zaspokojenia

potrzeb.

Zachowania negatywne:
 negatywne uczuciowe (płacz, krzyk)
 bierno-defensywne (apatia, bierność, rezygnacja,

unikanie trudności, ucieczka w marzenia),

 dominacyjno-agresywne (ciągłe zwracanie uwagi

na siebie, domaganie się opieki, bunt,

negatywizm, agresja bierna i czynna).

background image

Pięć stylów radzenia sobie z

sytuacją trudną:

– poszukiwanie informacji,
– bezpośrednie działanie,
– powstrzymanie się od działania,
– procesy intrapsychiczne,
– zwracanie się do innych o pomoc.

Na podstawie Wł. Pilecka, J. Pilecki

Rewalidacja dzieci przewlekle chorych i
kalekich Kraków 1992

background image

Koncepcja osobowości opracowana

przez

J. Reykowskiego (1975), zwaną

regulacyjną teorią osobowości.

System regulacji zachowania działa na

dwóch poziomach:

1. System popędowo - emocjonalny.

2. System zwany siecią poznawczą.

background image

Aktywność człowieka ukierunkowują procesy

motywacyjne, których źródło stanowią jego

potrzeby.

Potrzeby to wymogi, których spełnienie jest

niezbędne dla człowieka, aby istniał jako

organizm, rozwijał się jako osoba i był wolny

psychicznie (por. K. Obuchowski 1995)

Deprywacja to sytuacja w której jednostka

pozbawiona jest czegoś, co jest jej potrzebne

do normalnego życia.

Frustracja to zablokowanie skierowanej na

cel aktywności organizmu, bądź też stan

wynikający z napotkania takiej przeszkody.

background image

Potrzeba

samorealizacji

Potrzeba poznania

Potrzeba uznania i szacunku

Potrzeba miłości i przywiązania

Potrzeba bezpieczeństwa

Potrzeby biologiczne

Piramida
potrzeb

Wg A. Maslowa

p. rozwoju

p.
deficytu

background image

Wpływ niepełnosprawności ruchowej

na realizację następujących

potrzeb:

aktywności fizycznej,

bezpieczeństwa,

kontaktu emocjonalnego,

aktywności i samodzielności;

potrzeby stowarzyszania się i

przynależności grupowej;

poniżania się i uległości;

potrzeba opiekowania się i

żywienia,

potrzeby poznawcze

background image

W życiu emocjonalnym osób

niepełnosprawnych dominują:

lęk,

gniew,

przygnębienie,

nastrój podwyższony.

background image

Obraz siebie u osób z

niepełnosprawnością ruchową.

• Sądy opisowe "obraz samego

siebie"- "pojęcie o sobie"-
"pojęcie ja".

• Sądy wartościujące samoocena.

• Sądy normatywne - „\Ja idealne”.

background image

"pojęcie o sobie"- "pojęcie ja"

• Sfera fizyczna
• Sfera osobista
• Sfera moralno-etyczna
• Sfera rodzinna
• Sfera społeczna

(obraz własnej osoby zaproponowany przez W. H.

Fittsa 1975)

background image

Samoocena

• Adekwatna

• Nieadekwatna:
zawyżona
zaniżona

background image

Poziom samoakceptacji (czyli

stopień, w jakim człowiek jest

zadowolony z siebie)

Rozbieżność między tym jak jednostka

się ocenia, a tym jaką chciałaby być

wyznacza poziom samoakceptacji co

w znacznym stopniu wpływa na

poczucie własnej wartości.

Tylko prawidłowy wolny od

wyolbrzymień i niedoceniania

obraz własnej niepełnosprawności

pozwala na

akceptację siebie

.

(W.Pilecka 1992)

background image

Obraz świata:

• Trwałe reprezentacje poznawcze

konkretnych osób (znaczących).

• Uogólniony obraz człowieka idealnego.
Niektóre dzieci kreują negatywny,

zagrażający obraz otoczenia

społecznego.

Jeśli dziecko potrafi nawiązać pomyślne

kontakty z bliskim otoczeniem to tworzy

pozytywny obraz otaczającej

rzeczywistości. (por. W. Pilecka 1992)


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Psychoterapia. Wykład 5 (2), nowe, wykłady(1)
Nowe wykład 2
Nowe wykład 4
Nowe wykład 7
komunikowanie społeczne, sciaga ks nowe, Wykład 1
Układ limfatyczny, UG, EGAZMINY lato 2012, immuno, ! nowe wykłady
switlyk nowe, Wykłady inne

więcej podobnych podstron