Marek Grzybicki

1

Transport ręczny

Transport ręczny

Zasady bezpiecznego

podnoszenia

i przenoszenia ciężarów

2

2

2

Wysiłek fizyczny

• Wydatek energetyczny,
• Obciążenie statyczne,
• Monotypowość wykonywanych

ruchów.

3

3

3

Koszt fizjologiczny

pracy jest pojęciem

używanym

dla

określenia

stopnia

psychofizjologicznego obciążenia ustroju.

Jest to pojęcie szersze od pojęcia

kosztu

energetycznego

pracy, który oznacza tylko

ilość energii zużytej podczas wykonanej
pracy.

4

4

4

Koszt fizjologiczny

pracy oznacza się

zarówno na podstawie wartości wydatku
energetycznego, jak i na podstawie zmian
czynnościowych zachodzących w ustroju
pod wpływem wykonanej pracy, na przykład
zmian częstości skurczów serca, objętości
wyrzutowej serca, wentylacji minutowej
płuc i innych.

5

5

5

Praca fizyczna

występuje w dwóch zasadniczych

postaciach:

Dynamicznej

( tzw. praca rytmiczna ) związanej z

przemieszczaniem

się

ciała

ludzkiego

lub

poszczególnych

jego

części

w

przestrzeni,

zewnętrznym objawem tej pracy jest ruch; mięśnie
podczas pracy wykonują rytmiczne skurcze i rozkurze,

Statycznej

– jej efektem jest utrzymywanie ciała lub

jego poszczególnych części w określonej pozycji;
mięśnie są w stałym napięciu.

6

6

6

Podczas

pracy dynamicznej

mięsień działa na

krążenie krwi jak

motopompa

: skurcz powoduje

wyparcie krwi, a następujący po nim rozkurcz
umożliwia

ponowne

napełnienie

naczyń

krwionośnych mięśnia krwią. Krążenie krwi zostaje
dzięki temu wielokrotnie zwiększone, mięsień
faktycznie otrzymuje od 10 do 20 razy więcej krwi
niż w stanie spoczynku. Przepływająca przez
mięsień krew dostarcza mu energotwórczy cukier
(glukozę ) i tlen, powstające zaś podczas przemian
produkty rozkładu
( głównie kwas mlekowy ) zostają jednocześnie
podczas skurczu wydalone z mięśnia.

7

7

7

Podczas

pracy statycznej

mięsień znajduje się w

ciągłym napięciu i dlatego utrudniony jest dopływ i
odpływ krwi z mięśnia; mięsień nie otrzymuje z krwi
ani cukru ( glukozy), ani tlenu i musi je czerpać ze
swoich rezerw, kwas mlekowy zaś, który powstaje,
nie jest usuwany z mięśnia i zalegając w nim
powoduje ból sygnalizujący zmęczenie mięśniowe
(potocznie tzw. zakwasy).

Przy

statycznej

pracy

mięśni

zahamowanie

przepływu krwi jest tym większe, im większy jest
nakład zużywanej siły.
Jeśli

siła ta wynosi 60% siły maksymalnej,

to dopływ

krwi praktycznie ustaje. Przy użyciu siły wynoszącej
mniej niż 15-20% siły maksymalnej ukrwienie
statycznie pracującego mięśnia nie powinno być
upośledzone.

8

Obowiązki osoby

Obowiązki osoby

kierującej

kierującej

pracownikami

pracownikami

9

Sprawdzenie stanu

Sprawdzenie stanu

technicznego

technicznego

sprzętu pomocniczego oraz

sprzętu pomocniczego oraz

środków ochrony zbiorowej

środków ochrony zbiorowej

i indywidualnej

i indywidualnej

stosowanych przez

stosowanych przez

pracowników.

pracowników.

10

Szczegółowe poinformowanie o:

Szczegółowe poinformowanie o:

•

przemieszczanych przedmiotach -

przemieszczanych przedmiotach -

ich masie

ich masie

położeniu środka ciężkości, rodzaju

położeniu środka ciężkości, rodzaju

substancji

substancji

•

zagrożeniach wynikających z wykonywanej

zagrożeniach wynikających z wykonywanej

pracy i urazach, na jakie mogą być narażeni

pracy i urazach, na jakie mogą być narażeni

pracownicy

pracownicy

Szczegółowe poinformowanie o:

Szczegółowe poinformowanie o:

11

•

sposobie bezpiecznego i najmniej

sposobie bezpiecznego i najmniej

uciążliwego

uciążliwego

wykonania zadania

wykonania zadania

•

wskazanie rodzaju sprzętu

wskazanie rodzaju sprzętu

pomocniczego i środków

pomocniczego i środków

ochrony indywidualnej

ochrony indywidualnej

Szczegółowe poinformowanie o:

Szczegółowe poinformowanie o:

12

Do prac transportowych mogą

Do prac transportowych mogą

być zatrudnione osoby,

być zatrudnione osoby,

którym lekarz wydał orzeczenie

którym lekarz wydał orzeczenie

o braku przeciwwskazań do

o braku przeciwwskazań do

zatrudnienia na tym

zatrudnienia na tym

stanowisku.

stanowisku.

13

W transporcie ręcznym

W transporcie ręcznym

nie wolno

nie wolno

zatrudniać

zatrudniać

pracowników:

pracowników:

•

głuchych

głuchych

•

niemych

niemych

•

o słabym wzroku

o słabym wzroku

•

chorujących na epilepsję

chorujących na epilepsję

•

umysłowo upośledzonych

umysłowo upośledzonych

•

o poważnych schorzeniach serca

o poważnych schorzeniach serca

•

cierpiących na przepuklinę

cierpiących na przepuklinę

•

chorujących na dyskopatię

chorujących na dyskopatię

14

Zapewnienie przerw w pracy na

Zapewnienie przerw w pracy na

odpoczynek celu ograniczenia

odpoczynek celu ograniczenia

długotrwałego wysiłku fizycznego.

długotrwałego wysiłku fizycznego.

Ograniczenie do minimum odległości

Ograniczenie do minimum odległości

ręcznego przemieszczania przedmiotów

ręcznego przemieszczania przedmiotów

Zapewnienie wystarczającej przestrzeni

Zapewnienie wystarczającej przestrzeni

niezbędnej do swobodnego

niezbędnej do swobodnego

wykonywania ruchów i zapobiegającej

wykonywania ruchów i zapobiegającej

konieczności pochylania się i skręcania

konieczności pochylania się i skręcania

tułowia

tułowia

15

Podczas transportu ręcznego

Podczas transportu ręcznego

najczęściej dochodzi obrażeń

najczęściej dochodzi obrażeń

•

urazu kręgosłupa

urazu kręgosłupa

•

urazu mięśni

urazu mięśni

•

przygniecenia kończyn górnych i dolnych

przygniecenia kończyn górnych i dolnych

•

przygniecenia brzucha i miednicy

przygniecenia brzucha i miednicy

•

przygniecenie innych części ciała

przygniecenie innych części ciała

•

oparzenia

oparzenia

•

zatrucia

zatrucia

•

zaprószenie oczu

zaprószenie oczu

16

Należy wykluczyć prace:

Należy wykluczyć prace:

•

•

wykonywanie czynności tylko za

wykonywanie czynności tylko za

pomocą skrętu tułowia

pomocą skrętu tułowia

•

•

niestabilną i nienaturalną pozycję ciała

niestabilną i nienaturalną pozycję ciała

•

•

pochylenia tułowia o kąt większy niż 45°

pochylenia tułowia o kąt większy niż 45°

•

•

możliwość nagłych ruchów

możliwość nagłych ruchów

przemieszczanego przedmiotu

przemieszczanego przedmiotu

17

•

•

statyczną pozycję stojącą lub siedzącą

statyczną pozycję stojącą lub siedzącą

•

•

przenoszenie przedmiotów

przenoszenie przedmiotów

podtrzymywanych od spodu, których

podtrzymywanych od spodu, których

środek ciężkości znajduje się powyżej

środek ciężkości znajduje się powyżej

połowy wysokości przedmiotu

połowy wysokości przedmiotu

Należy wykluczyć prace:

Należy wykluczyć prace:

18

Przystępując do podnoszenia

Przystępując do podnoszenia

ciężarów należy:

ciężarów należy:

•

podejść jak najbliżej do ładunku i jeżeli jest

podejść jak najbliżej do ładunku i jeżeli jest

to możliwe okraczyć go, stopy powinny być

to możliwe okraczyć go, stopy powinny być

lekko rozwarte

lekko rozwarte

•

przykucnąć obok podnoszonego ciężaru

przykucnąć obok podnoszonego ciężaru

•

wyprostować grzbiet i mocno uchwycić

wyprostować grzbiet i mocno uchwycić

ładunek w taki sposób, aby nie wysunął się z

ładunek w taki sposób, aby nie wysunął się z

rąk

rąk

•

podnosić ładunek przez prostowanie nóg

podnosić ładunek przez prostowanie nóg

19

Prawidłowa pozycja pracownika przy

Prawidłowa pozycja pracownika przy

podnoszeniu ciężaru z pozycji przysiadu

podnoszeniu ciężaru z pozycji przysiadu

poprzez wyprostowanie kolan

poprzez wyprostowanie kolan

20

Praca stała -

Praca stała -

ręczne

przemieszczanie przedmiotów,

ładunków lub materiałów przy

powtarzalnym obciążeniu.

Praca dorywcza -

Praca dorywcza -

ręczne

ręczne

przemieszczanie przedmiotów,

przemieszczanie przedmiotów,

ładunków lub materiałów nie częściej

ładunków lub materiałów nie częściej

niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny

niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny

czas wykonywania tych prac nie

czas wykonywania tych prac nie

przekracza 4 godziny na dobę

przekracza 4 godziny na dobę

21

1 - obciążenie

2 - kręg

3 - dysk

międzykręgowy

4 - kąt pochylenia

ŹLE

DOBRZE

22

Po schodach wolno przenosić ciężary

Po schodach wolno przenosić ciężary

jeżeli kąt nachylenia

jeżeli kąt nachylenia

nie przekracza 60

nie przekracza 60

º

º

.

.

<

<

60

60

º

º

23

Niedopuszczalne jest przenoszenie

i przetaczanie przedmiotów

po pochylniach, nie związanych w

sposób stały z

konstrukcją budynku, o kącie

nachylenia

ponad 15º

Po pochylniach wolno przenosić ciężary

jeżeli kąt nachylenia

nie przekracza 45

º

.

15

15

º

º

24

Po schodach i pochylniach na wysokość

Po schodach i pochylniach na wysokość

do 4

do 4

m

m

mogą być przenoszone ciężary o masie

mogą być przenoszone ciężary o masie

nie większej niż 50 kg

nie większej niż 50 kg

50

k

g

50

k

g

d

o

4

,

0

d

o

4

,

0

m

m

25

Po schodach i pochylniach

na wysokość

ponad 4 m

mogą być przenoszone

ciężary

o masie nie większej

niż 30 kg

30

30

kg

kg

p

o

n

a

d

4

p

o

n

a

d

4

m

m

26

Przedmioty o kształtach okrągłych

Przedmioty o kształtach okrągłych

Masa ręcznie przetaczanych

Masa ręcznie przetaczanych

przedmiotów po terenie poziomym nie

przedmiotów po terenie poziomym nie

może przekraczać 300 kg na jednego

może przekraczać 300 kg na jednego

pracownika

pracownika

27

Przedmioty o kształtach

Przedmioty o kształtach

okrągłych

okrągłych

Po pochylni o kącie nachylenia do

Po pochylni o kącie nachylenia do

15

15

°

°

jednemu pracownikowi wolno przetaczać

jednemu pracownikowi wolno przetaczać

beczki o masie nie przekraczającej

beczki o masie nie przekraczającej

50

50

kg

kg

max – 50

kg

max.15

º

28

Praca stała

Praca stała

Przy pracy stałej masa

Przy pracy stałej masa

przenoszonego

przenoszonego

ładunku nie może przekraczać

ładunku nie może przekraczać

25

25

kg

kg

29

Praca dorywcza

Praca dorywcza

Przy pracy dorywczej masa

Przy pracy dorywczej masa

ładunku nie może przekraczać

ładunku nie może przekraczać

42

42

kg

kg

30

Przedmioty o dużych

Przedmioty o dużych

wymiarach

wymiarach

min.

40cm

min.

40cm

min.

30cm

31

Przy przemieszczaniu materiałów

Przy przemieszczaniu materiałów

ciekłych: gorących, żrących lub

ciekłych: gorących, żrących lub

szkodliwych dla zdrowia przez jednego

szkodliwych dla zdrowia przez jednego

pracownika masa wraz z naczyniem i

pracownika masa wraz z naczyniem i

uchwytem nie powinna

uchwytem nie powinna

przekraczać 25

przekraczać 25

kg

kg

32

Niedopuszczalne jest przenoszenie

Niedopuszczalne jest przenoszenie

balonów

balonów

z materiałami które mogą stwarzać

z materiałami które mogą stwarzać

zagrożenie dla zdrowia lub życia

zagrożenie dla zdrowia lub życia

(żrące, trujące, pylące)

(żrące, trujące, pylące)

na plecach lub przed sobą.

na plecach lub przed sobą.

33

Masa ładunku łącznie z masą taczki

Masa ładunku łącznie z masą taczki

po nawierzchni twardej nie może

po nawierzchni twardej nie może

przekraczać

przekraczać

100 kg

100 kg

34

Masa ładunku łącznie z masą

Masa ładunku łącznie z masą

taczki po nawierzchni

taczki po nawierzchni

nieutwardzonej nie może

nieutwardzonej nie może

przekraczać

przekraczać

75 kg

75 kg

Marek Grzybicki

35

Transport taczkami:

Transport taczkami:

po pochyleniach większych niż 8

po pochyleniach większych niż 8

%

%

na odległość większą niż 200 m

na odległość większą niż 200 m

jest

jest

ZABRONIONY

ZABRONIONY