Zapalenie mięśnia

Zapalenie mięśnia

sercowego

sercowego

Aleksandra Mamzer

Etiologia

Etiologia

Bakterie,

Wirusy (u dzieci najczęstrzy czynnik),

Riketsje,

Grzyby,

Pasożyty,

Zakażenie uogólnione (u noworodków).

Wirusy:

Wirusy:

Coxsackie B

(B1-5, A4, A16; ok.

50%

zachorowań u

dzieci)

adenowirusy

wirusy grypy

wirus różyczki

wirus odry

wirus świnki

CMV

wirus mononukleozy zakaźnej

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

Ostre zapalenie:

gorączka,
 tachykardia,
 zaburzenia rytmu serca,
 duszność,
 szmer w sercu (poniżej
3 stopni w
skali Levine’a),
 niewydolność serca.

U noworodków
(

uogólnione zakażenie

)

:

zaburzenia rytmu

(tachyarytmie),

biegunka,

brak łaknienia,

bladość powłok,

żółtaczka.

U dzieci starszych, często po infekcji występuje:

męczliwość,

uczucie głębokiego bicia serca (nawet po niewielkim

wysiłku),

bóle serca (czasem).

Objawy kliniczne

Objawy kliniczne

Patognomicznym

Patognomicznym

objawem jest

objawem jest

RYTM CWAŁOWY

RYTM CWAŁOWY

Zapamiętaj, że:

Zapamiętaj, że:

Zapalenie mięśnia sercowego może
przebiegać subklinicznie lub nawet
bezobjawowo.

Albo piorunująco i ostro, co może nawet być
przyczyną nagłego zgonu (głównie z powodu zaburzeń
rytmu serca).

Kardiomiopatia rozstrzeniowa lub arytmogenna
kardiomiopatia prawej komory ( stwierdza się w
późniejszym okresie życia dziecka).

Diagnostyka

Diagnostyka

 kinazy kreatyniny (wskaźnik martwicy mięśnia sercowego),
 ALT i AST,


LDH,

posiewy i badania wirusologiczne,

poziom przeciwciał neutralizujących,

poziom przeciwciał hamujących hemaglutynację,

poziom przeciwciał wiążących dopełniacz w klasie IgM,

OB w normie lub nieznacznie przyspieszone.

Badania laboratoryjne:

Badania laboratoryjne:

Diagnostyka

Diagnostyka

powiększona sylwetka serca,

zmiany zapalne w płucach (u noworodków i niemowląt)

!!! diagnostyka różnicowa zastoju żylnego !!!

Badanie RTG klatki piersiowej:

Badanie RTG klatki piersiowej:

Badanie EKG:

Badanie EKG:

tachykardia zatokowa,

zmiany odcinka ST-T (obniżenie lub uniesienie),

spłaszczenie albo odwrócenie załamków T,

wydłużenie QT,

poszerzenie zespołów QRS,

zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego,

częściowy blok prawej lub rzadziej lewej odnogi pęczka Hisa.

Diagnostyka

Diagnostyka

dysfunkcja lewej komory,

 wymiaru późnoskurczowego i późnorozkurczowego lewej

komory,

 frakcji wyrzutowej i skurczowej,
powiększenie lewego przedsionka,

uogólniona hipokineza mięśnia sercowego,

niewielka niedomykalność zastawki dwudzielnej,

płyn w worku osierdziowym (objaw współistniejący lub objaw

procesu zapalnego, dotyczącego osierdzia).

Badanie Echo:

Badanie Echo:

Diagnostyka

Diagnostyka

Biopsja prawej komory:

Biopsja prawej komory:

- 3 wycinki
- badanie immunohistopatologiczne przy użyciu przeciwciał
monoklonalnych

Kryteria histologiczne Dallas (1984r.) wyróżniają aktywne i
graniczne zapalenie mięśnia sercowego:

indeks limfocytarny (liczba limf. w p.w.),

obecność nacieku limfocytarnego (powyżej 5 limf. w p.w.).

Biopsja pozwala określić czy zapalenie mięśnia sercowego jest:

piorunujące,

aktywne,

przetrwałe aktywne,

ustępujące.

Leczenie

Leczenie

Czy jest to izolowany proces zapalny ?

Czy jest to izolowany proces zapalny ?

Czy jest to odczyn w przebiegu

Czy jest to odczyn w przebiegu

uogólnionego zakażenia ?

uogólnionego zakażenia ?

Jeśli stan kliniczny i wyniki badań laboratoryjnych:
  leukocytoza,
  CRP,
 niedokrwistość,
 posiew krwi,
 posiew kału,
 posiew PRM

wskazują na zakażenie uogólnione to w pierwszej kolejności stosuje
się

antybiotyki

(zgodnie z antybiogramem) do momentu normalizacji

wskaźników procesu zapalnego i ujemnych wyników posiewów.

Leczenie

Leczenie

W zależności od wskazań, poza antybiotykami, stosuje się:
 leki zmniejszające obciążenie wstępne i następcze,
 środki moczopędne,
 katecholaminy,
 leki umiarawiające,
 antykoagulanty.

Często wraz z opanowaniem procesu septycznego stwierdza się:
 normalizację tonów serca,
 ustąpienie zaburzeń rytmu serca,
 ustąpienie zmian zapisu EKG,
 ustąpienie zmian obrazu Echo,
 ustąpienie zmian RTG.

Leczenie

Leczenie

Jeżeli po opanowaniu uogólnionego zakażenia zauważa się objawy
kliniczne, które wskazują na utrzymywanie się zmian w mięśniu
sercowym:
 Należy rozważyć leczenie immunomodulacyjne.
 immunoglobulina w dawce

2g/kg mc.

Immunoglobuliny zawierają wiele przeciwciał neutralizujących,
przez co:
 przyspieszają eliminację wirusa,
 modulują reakcję immunologiczną,
 zmniejszają odczyn zapalny,
 redukują wytwarzanie cytokin (zapobiega to powstawaniu
nowych antygenów w mięśniu sercowym),
 działają adhezyjnie (mają wpływ na aktywację białek
adhezyjnych (ICAM, VCAM, ELAM).

Cytokiny działają bezpośrednio negatywnie inotropowo, również
poprzez zmniejszenie syntezy NO.

Leczenie

Leczenie

obecnie uważa się, że leczenie immunosupresyjne jest

przeciwwskazane w ostrej fazie choroby,

wpływa szkodliwie i pogarsza rokowanie,

uniemożliwia szybką eliminację wirusa z mięśnia sercowego,

nasila rozprzestrzenianie się wirusa,

powoduje miocytolizę w mięśniu sercowym,

powoduje uszkodzenie kardiomiocytów poprzez zahamowanie

syntezy endogennych przeciwciał neutralizujących i interferonu
gamma,

wpływa niekorzystnie na prawidłową odpowiedź limfocytów T na

zakażenie wirusowe,

Immunosupresja:

Immunosupresja:

można stosować

po eliminacji wirusa z mięśnia sercowego,

można stosować

u dzieci z zapaleniem mięśnia sercowego, w

którym potwierdzono biopsją endomiokardialną eliminację wirusa.

KONIEC

KONIEC

Dziękuję za

Dziękuję za

uwagę.

uwagę.