Aktywizacja społeczna

Aktywizacja społeczna

i zawodowa oraz

i zawodowa oraz

włączanie osób

włączanie osób

niepełnosprawnych w

niepełnosprawnych w

rynek pracy

rynek pracy

stan obecny i

stan obecny i

perspektywy

perspektywy

Spotkanie z organizacjami

pozarządowymi

27 stycznia 2006

Statystyka

w tys.

Osoby niepełnosprawne ogółem

5.457

w tym osoby niepełnosprawne prawnie

4.450

 
Dzieci niepełnosprawne (w wieku poniżej 16 lat)

202

w tym niepełnosprawne prawnie

135

Dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi wynikającymi z niepełnosprawności 

179,5*)

Niepełnosprawni studenci

9,2

 Osoby niepełnosprawne w wieku
produkcyjnym (18-59/64 lat):

2.893

w tym osoby niepełnosprawne prawnie

2.608

(2.396)

 
Rodziny z co najmniej jedną osobą niepełnosprawną

3.137

*) bez dzieci niedostosowanych społecznie, z zaburzeniami zachowania, zagrożonych uzależnieniem

Źródło: GUS; NSP 2002,

GUS - Edukacja 2004/2005

,

GUS- Szkoły Wyższe 2004/2005

,

BAEL- iii kwartał 2005

Statystyka



współczynnik aktywności zawodowej
i wskaźnik zatrudnienia

ponad trzykrotnie niższe niż osób
sprawnych



Bezrobocie rejestrowane

103 849 osób (listopad 2005)

Aktywność zawodowa
osób niepełnosprawnych

w wieku produkcyjnym

Wiek produkcyjny (18-59/64

lat)

2004

I półrocze 2005

Wskaźniki

N

S

N

S

współczynnik

aktywności
zawodowej

23,4

74,9

23,9

74,1

wskaźnik

zatrudnienia

18,1

60,4

18,7

60,2

stopa bezrobocia

22,6

19,3

21,7

18,8

Źródło: BAEL, GUS 2004,2005

Włączanie społeczne osób

niepełnosprawnych -

uwarunkowania



Sytuacja społeczno – gospodarcza



Polityka



zdrowotna



edukacyjna



rynku pracy



Otoczenie prawne



Zachowania i postawy głównych aktorów



Klimat społeczny

Legislacja - stan obecny



Ustawa zasadnicza



Ustawy „sektorowe”

(dotyczące

zdrowia, edukacji, zatrudnienia,
ubezpieczenia społecznego pomocy
społecznej itp.)



Ustawy kompetencyjne



Lex specialis

Ustawa o rehabilitacji

zawodowej i społecznej oraz
zatrudnieniu osób niepełnosprawnych



Karta Praw Osób Niepełnosprawnych

Instrumenty finansowe
- stan obecny



Budżet państwa



Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób

Niepełnosprawnych



Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (wsparcie dla III

sektora)



Środki UE



Fundusze strukturalne (EFS, EFRR)



Środki przeznaczone na finansowanie programów

wspólnotowych (m. innymi EQUAL)

EFS – SPO-RZL –działanie
1.4

projektodawcy

wnioski złożone

wnioski, które uzyskały

dofinansowanie

organizacje pozarządowe

391

52%

53

55%

jednostki samorządu

terytorialnego lub ich

jednostki organizacyjne

144

19%

22

23%

pracodawcy

140

18%

12

12%

szkoły wyższe

54

7%

4

4%

inni beneficjenci

29

4%

6

6%

razem

758

100%

97

100%

Rehabilitacja społeczna

-

narzędzia



Warsztaty terapii zajęciowej

–

2005 r.



liczba placówek -

571



uczestnicy -

18 326

osób



koszt -

244

mln zł



w

52

powiatach nie ma wtz



w

7

powiatach jest od

6- 9

wtz



w

2

powiatach jest więcej niż

10

wtz



60%

wtz prowadzą organizacje pozarządowe



62%

uczestników to osoby z upośledzeniem umysłowym



Turnusy rehabilitacyjne

-

2004/I-III kw. 2005



uczestnicy -

159 tys./148 tys

.



Koszt -

85 mln/81 mln

Rehabilitacja
zawodowa/zatrudnianie

-

narzędzia



Szkolenia osób niepełnosprawnych



Wsparcie działalności gospodarczej
prowadzonej przez osoby niepełnosprawne



Wsparcie pracodawców zatrudniających
osoby niepełnosprawne (chroniony i
otwarty rynek pracy)



Dofinansowanie kosztów tworzenia i
działania zakładów aktywności zawodowej

Zakłady aktywności
zawodowej



Liczba istniejących zakładów -

29

w tym:



utworzone w ciągu trzech kwartałów 2005 r.-

4



dofinansowywane przez samorządy -

19



dofinansowywane przez PFRON -

9



+ 1 zaz w Poddębicach – umowa z PFRON nie dofinansowywany obecnie ze środków PFRON



liczba osób niepełnosprawnych zatrudnionych
w zaz –

1026

wg. sprawozdań wojewodów stan na dzień 30.06 2005r.

Inne instrumenty

Programy zatwierdzane przez Radę Nadzorczą PFRON



PARTNER

- wsparcie projektów realizowanych na

rzecz osób niepełnosprawnych przez organizacje

pozarządowe



środki na program w planie finansowym PFRON na 2006 r.

70.000 tys. zł



wnioskowana

kwota dofinansowania na 2006 r.

113.070 tys. zł

Źródło:PFRON

Program PARTNER 2006
– obszary wsparcia



działania bezpośrednio dotyczące rehabilitacji osób

niepełnosprawnych



rehabilitacja w różnych typach placówek,



pomoc psychologiczna



działania skierowane do otoczenia osób

niepełnosprawnych

(szkolenia i warsztaty)



działania promujące integrację i zatrudnianie osób

niepełnosprawnych



imprezy integracyjne



konkursy i plebiscyty



targi, wystawy



kampanie informacyjne



poradnictwo zawodowe i pośrednictwo pracy



działalność wydawnicza (skierowana bezpośrednio do osób

niepełnosprawnych oraz do środowisk zainteresowanych

problematyką niepełnosprawności)



książki popularnonaukowe, literatura piękna



publikacje, informatory, poradniki, materiały instruktażowe

Program PARTNER 2006 -
realizacja



wpłynęło

463

wnioski o zawarcie porozumień w ramach

programu ( wartość zgłoszonych projektów

351 336 tys. zł)



do dnia 10.01.2006 r.

92

organizacje zawarły porozumienia na

realizację projektów o wartości

123 024 tys. zł

do realizacji w

2006 r. i w 2007 r. ( wnioskowana kwota dofinansowania na
2006 r.

113 070 tys. zł)



środki na program w planie finansowym PFRON na 2006 r.

70 000 tys. zł

Źródło: PFRON

Program PARTNER 2006 -
realizacja

Zadania, na realizację których wpłynęło najwięcej

wniosków:



Prowadzenie grupowych i indywidualnych zajęć, ukierunkowanych
na nabywanie, usprawnianie, rozwijanie i podtrzymywanie umiejętności
samodzielnego funkcjonowania oraz sprawnego komunikowania się -

239

wniosków



Organizowanie imprez o charakterze integracyjnym, kulturalnym i
sportowym o zasięgu ponadlokalnym dla osób niepełnosprawnych -

160

wniosków



Prowadzenie rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w
różnych typach placówek -

135 wniosków



Organizowanie i prowadzenie szkoleń, kursów, warsztatów i innych
form wsparcia dla osób niepełnosprawnych – aktywizujących zawodowo i
społecznie te osoby -

119 wniosków

Praktyka

Rehabilitacja społeczna

Zadanie

Liczba osób objętych zadaniem

Kwota dofinansowania (zł)

2004 r.

I-III kw. 2005 r.

2004 r.

I-III kw.

2005 r.

Warsztaty terapii zajęciowej

18 203

18 326

243 801 115

187 391 746

Turnusy rehabilitacyjne

(+opiekunowie)

120 582

(+38 500)

109 768

(+38 428)

84 955 947

81 254 344

Likwidacja barier
funkcjonalnych

(zawarte umowy I-III kw.
2005 r.)

30 538

14 900

(20 092)

116 171 936

46 679 102

(

79 305 074)

Zaopatrzenie w sprzęt
rehabilitacyjny i przedmioty
ortopedyczne i środki
pomocnicze

121 560

101 866

82 942 889

80 728 579

Sport, kultura, rekreacja i
turystyka

74 374

54 108

13 804 172

11 073 621

razem:

365 257

298 968

541 676

059

407 127

392

(stan na dzień 31 grudnia 2004 r. oraz dane za I-III kw. 2005 r. źródło PFRON)

Praktyka

Rehabilitacja

zawodowa



7 411 osób skorzystało z dofinansowania ze
szkoleń (7 228 056zł)



Wsparcie działalności gospodarczej
prowadzonej przez osoby niepełnosprawne



568 osób skorzystało z pożyczki na rozpoczęcie
działalności (18 590 861zł)



64 osób skorzystało z dofinansowania odsetek
kredytu zaciągniętego na kontynuację działalności
(115 743zł)

(stan na 31 grudnia 2004r. źródło PFRON)

Praktyka

Rehabilitacja

zawodowa



Dofinansowano przystosowanie

489

stanowisk pracy osób niepełnosprawnych
zatrudnionych na otwartym i chronionym
rynku pracy (11 984 500zł.)



Udzielono dofinansowania w kwocie 885
815 361,75zł. do wynagrodzeń:



257 240 osób zatrudnionych w zakładach
pracy chronionej



41 632 osób zatrudnionych na otwartym
rynku pracy

stan na 31 grudnia 2004r. źródło PFRON

)

Model docelowy



Kogo wspieramy?



Powiązania systemowe z innymi obszarami wsparcia

(

zdrowie, edukacja, rynek pracy, zabezpieczenie społeczne,pomoc społeczna)



Działania specjalne w obszarze rynku pracy



Rola wtz i zaz w systemie rehabilitacji i zatrudniania

osób niepełnosprawnych

37%

63%

nie mogący podjąć pracy

mogący podjąć pracę

Uczestnicy wtz wg
możliwości podjęcia
pracy

Źródło: PFRON, 2004

88%

12%

na otwartym rynku pracy

na chronionym rynku pracy

Uczestnicy wtz wg
miejsca pracy jaką
mogliby podjąć

Źródło: PFRON, 2004

5%

16%

59%

10%

10%

praca samodzielna (bez ograniczeń)

praca samodzielna, po uprzednim specjalistycznym przeszkoleniu (niezależnie od ustawowego
przeszkolenia wynikającego z kodeksu pracy

praca samodzielna po jej uprzednim, właściwym oprzyrządowaniu technicznym

praca pod bezpośrednim nadzorem innego pracownika (asystenta)

inny rodzaj pracy

Uczestnicy wtz wg
rodzaju pracy jaką
mogliby podjąć

Źródło: PFRON, 2004

R

o

d

z

in

a

Ośrodek
wsparcia

(

Środowiskowy dom

samopomocy,

Dzienny dom
pomocy

Klub samopomocy

)

Warsztat

terapii

zajęciowej

Zakład

aktywności

zawodowej

Zakład pracy

chronionej

Otwarty rynek

pracy

Lokalny system wsparcia

Główni aktorzy



administracja rządowa



samorząd terytorialny



przedsiębiorstwa, regionalne i
lokalne środowiska gospodarcze,
związki zawodowe



organizacje pozarządowe



osoby niepełnosprawne

Rola organizacji pozarządowych
w kształtowaniu i realizacji polityk
dotyczących osób
niepełnosprawnych

udzielanie pomocy i wsparcia osobom i rodzinom



uzupełnianie działań sektora publicznego

–

usługi w zakresie ochrony

zdrowia i rehabilitacji, edukacji, pomocy społecznej, szkolenia i zatrudnienia



dostarczanie wiedzy o problemach i potrzebach osób

niepełnosprawnych



reprezentacja i ochrona interesów osób niepełnosprawnych



promocja, informacja, podnoszenie świadomości



aktywnie uczestnictwo w dialogu społecznym na szczeblu

centralnym, regionalnym, lokalnym

Krajowa Rada Konsultacyjna
Wojewódzkie i Powiatowe Społeczne
Rady Konsultacyjne ds. Osób
Niepełnosprawnych



inspirowanie działań na szczeblu

krajowym regionalnym i lokalnym



opiniowanie działań podejmowanych na

różnych szczeblach z punktu widzenia

potrzeb osób niepełnosprawnych



działania na rzecz integracji różnych

środowisk w sprawach dotyczących

osób niepełnosprawnych



promocja i podnoszenie świadomości

Osoby niepełnosprawne



Zmiana postaw



aktywność,



wola samostanowienia



gotowość na zmiany



gotowość do partnerskiej współpracy



Zdolność

do

wyłonienia

reprezentacji

Kierunki ewentualnych
zmian – podstawowe
dylematy



Które instrumenty są skuteczne, a
które nie i dlaczego?



Czego brakuje? – niezbędne
uzupełnienia



Co jest zbędne?



Co wymaga zmiany albo
uproszczenia?



Uwarunkowania i ograniczenia