12,13 żywienie dzieci w wieku szkolnymid 13394 ppt

background image

Żywienie dzieci w wieku

Żywienie dzieci w wieku

szkolnym

szkolnym

i młodzieży

i młodzieży

PODSTAWY ŻYWIENIA

PODSTAWY ŻYWIENIA

-wykład 11,12

-wykład 11,12

background image

Żywienie

Żywienie

dzieci w wieku szkolnym jest

dzieci w wieku szkolnym jest

zagadnieniem złożonym, gdyż

zagadnieniem złożonym, gdyż

zapotrzebowanie na energię i składniki

zapotrzebowanie na energię i składniki

pokarmowe nie jest jednoznacznie określone.

pokarmowe nie jest jednoznacznie określone.

Dzieci w tym wieku rosnąc zmieniają się w

Dzieci w tym wieku rosnąc zmieniają się w

różny sposób. Zaznaczają się osobnicze

różny sposób. Zaznaczają się osobnicze

cechy rozwojowe i różne tempo wzrastania,

cechy rozwojowe i różne tempo wzrastania,

co rzutuje na ich potrzeby żywieniowe.

co rzutuje na ich potrzeby żywieniowe.

Potrzeby te mogą być różne w zależności od

Potrzeby te mogą być różne w zależności od

rozwojowego kształtowania się dziecka.

rozwojowego kształtowania się dziecka.

background image

Prawidłowe żywienie dzieci i młodzieży w

Prawidłowe żywienie dzieci i młodzieży w

wieku szkolnym jest warunkiem:

wieku szkolnym jest warunkiem:

prawidłowego, harmonijnego wzrastania i

prawidłowego, harmonijnego wzrastania i

dojrzewania,

dojrzewania,

dobrego zdrowia, sprawności fizycznej i

dobrego zdrowia, sprawności fizycznej i

zdolności do nauki,

zdolności do nauki,

ochrony przed niedoborami pokarmowymi,

ochrony przed niedoborami pokarmowymi,

zmniejszenia ryzyka przedwczesnego

zmniejszenia ryzyka przedwczesnego

rozwoju miażdżycy i innych chorób

rozwoju miażdżycy i innych chorób

powstających na tle

powstających na tle

wadliwego żywienia.

wadliwego żywienia.

background image

Wiek szkolny jest okresem fizycznego i

umysłowego rozwoju człowieka,
wyróżniamy w tym okresie 2 fazy:

Fazę obojętnopłciową, czyli dzieci w wieku 7-9 lat,

Fazę dojrzewania płciowego, czyli dzieci w wieku
10-15 lat

Fazę dojrzałości, wiek młodzieńczy 16-18 lat

background image

U dziewcząt

U dziewcząt

„skok wzrostowy” obserwuje się

„skok wzrostowy” obserwuje się

między

między

10 – 12 rokiem

10 – 12 rokiem

życia

życia

, u chłopców

, u chłopców

około

około

12- 14 roku życia

12- 14 roku życia

.

.

U dziewcząt największy przyrost wysokości i wagi

U dziewcząt największy przyrost wysokości i wagi

ciała obserwuje się około 1 roku przed pierwszą

ciała obserwuje się około 1 roku przed pierwszą

miesiączką. Przyrost wagi ciała trwa u nich do

miesiączką. Przyrost wagi ciała trwa u nich do

około 20 roku życia. Przyrost wysokości między

około 20 roku życia. Przyrost wysokości między

7, a 10 rokiem życia wynosi około 5cm/rok,

7, a 10 rokiem życia wynosi około 5cm/rok,

gwałtownie wzrasta między 10 –12 roku życia.

gwałtownie wzrasta między 10 –12 roku życia.

Stopniowy wzrost wysokości ciała obserwuje się

Stopniowy wzrost wysokości ciała obserwuje się

u dziewcząt jeszcze do około 17 roku życia.

u dziewcząt jeszcze do około 17 roku życia.

background image

U chłopców

U chłopców

przyrost wysokości ciała

przyrost wysokości ciała

w okresie 7 – 12 lat, wynosi

w okresie 7 – 12 lat, wynosi

podobnie jak u dziewcząt około

podobnie jak u dziewcząt około

5cm/rok, gwałtowny skok wysokości

5cm/rok, gwałtowny skok wysokości

obserwuje się zwykle dwa lata

obserwuje się zwykle dwa lata

później, tj. między 12 – 14 rokiem

później, tj. między 12 – 14 rokiem

życia, dalsze, stopniowe przyrosty

życia, dalsze, stopniowe przyrosty

wysokości notuje się u nich do 18 –

wysokości notuje się u nich do 18 –

19 roku życia.

19 roku życia.

background image

U dzieci wstępujących w okres

U dzieci wstępujących w okres

młodzieńczy, tj. po 10 roku życia

młodzieńczy, tj. po 10 roku życia

zaznaczają się wyraźne różnice

zaznaczają się wyraźne różnice

zależne od płci, a dotyczące znacznie

zależne od płci, a dotyczące znacznie

większego spożycia energii przez

większego spożycia energii przez

chłopców aniżeli przez dziewczynki.

chłopców aniżeli przez dziewczynki.

background image

Różnice w spożyciu energii

Różnice w spożyciu energii

Wyliczono że już 6 letni chłopcy zjadają

Wyliczono że już 6 letni chłopcy zjadają

więcej od dziewczynek o 110 kcal,

więcej od dziewczynek o 110 kcal,

10-letni - o 200 kcal,

10-letni - o 200 kcal,

12-letni o – 300 kcal,

12-letni o – 300 kcal,

14-letni o – 400 kcal,

14-letni o – 400 kcal,

16-letni – o 630 kcal,

16-letni – o 630 kcal,

a 18-letni chłopcy zjadają więcej od

a 18-letni chłopcy zjadają więcej od

dziewcząt w tym samym wieku o

dziewcząt w tym samym wieku o

prawie 1000 kcal .

prawie 1000 kcal .

background image

Energia

Energia

Zalecana ilość energii dla dzieci w

Zalecana ilość energii dla dzieci w

wieku

wieku

7 – 9 lat

7 – 9 lat

wynosi 74 kcal/kg

wynosi 74 kcal/kg

m.c., co przy

m.c., co przy

masie od 23 do 50 kg

masie od 23 do 50 kg

stanowi ogółem 1900 – 2200

stanowi ogółem 1900 – 2200

kcal/dobę.

kcal/dobę.

Dla tego wieku wyróżniono jeden

Dla tego wieku wyróżniono jeden

rodzaj aktywności (nie uwzględniono

rodzaj aktywności (nie uwzględniono

zróżnicowania ze względu na płeć).

zróżnicowania ze względu na płeć).

background image

Dziewczęta

Dziewczęta

w wieku

w wieku

10 – 12 lat

10 – 12 lat

powinny otrzymywać 51 – 60 kcal/kg

powinny otrzymywać 51 – 60 kcal/kg

m.c. (1750-2150 kcal/dobę),

m.c. (1750-2150 kcal/dobę),

starsze w wieku

starsze w wieku

13 – 15 lat

13 – 15 lat

42 – 47

42 – 47

kcal/kg m.c. (1950 – 2400 kcal/dobę),

kcal/kg m.c. (1950 – 2400 kcal/dobę),

młodzież

młodzież

16-18 lat

16-18 lat

-1950-2600

-1950-2600

kcal/dobę.

kcal/dobę.

background image

Chłopcy

Chłopcy

w wieku

w wieku

10 – 12 lat

10 – 12 lat

, przy podobnej

, przy podobnej

masie ciała jak dziewczęta – 35 – 42 kg

masie ciała jak dziewczęta – 35 – 42 kg

wymagają wyższej podaży energii i

wymagają wyższej podaży energii i

wynosi ona 62 – 71 kcal/kg m.c., co

wynosi ona 62 – 71 kcal/kg m.c., co

stanowi razem około 2000 – 2350

stanowi razem około 2000 – 2350

kcal/dobę

kcal/dobę

.

.

Chłopcy

Chłopcy

starsi w wieku

starsi w wieku

13 – 15 lat

13 – 15 lat

wymagają

wymagają

podaży energii około 51 – 57 kcal/kg m.c., co

podaży energii około 51 – 57 kcal/kg m.c., co

przy masie ciała w granicach 47 – 59 kg

przy masie ciała w granicach 47 – 59 kg

stanowi około 2200 -2850 kcal/dobę.

stanowi około 2200 -2850 kcal/dobę.

Chłopcy 16-18 lat

Chłopcy 16-18 lat

-

-

2300-3200

2300-3200

kcal/dobę.

kcal/dobę.

background image

Dla przedziału wiekowego od 10 do 18

Dla przedziału wiekowego od 10 do 18

lat wyróżniono dwa poziomy

lat wyróżniono dwa poziomy

aktywności: małą i umiarkowaną.

aktywności: małą i umiarkowaną.

background image

Istnieją duże różnice osobnicze

Istnieją duże różnice osobnicze

dotyczące zapotrzebowania

dotyczące zapotrzebowania

energetycznego, nie zawsze dające

energetycznego, nie zawsze dające

wytłumaczyć się różną aktywnością

wytłumaczyć się różną aktywnością

fizyczną. Trzeba o tych różnicach

fizyczną. Trzeba o tych różnicach

pamiętać przy planowaniu posiłków i

pamiętać przy planowaniu posiłków i

dopasowywać podaż energii do

dopasowywać podaż energii do

potrzeb ujawnianych przez dziecko,

potrzeb ujawnianych przez dziecko,

przy równoczesnej kontroli masy ciała.

przy równoczesnej kontroli masy ciała.

background image

Białko

Białko

Białko stanowi około

Białko stanowi około

18 – 19% masy

18 – 19% masy

ciała

ciała

dorastającego człowieka.

dorastającego człowieka.

Przyrost białka jest mniej więcej

Przyrost białka jest mniej więcej

stały między 6 a 10 rokiem życia;

stały między 6 a 10 rokiem życia;

znacznie wzrasta w okresie

znacznie wzrasta w okresie

dojrzewania, zarówno w wyniku

dojrzewania, zarówno w wyniku

przyrastania ilości tkanek jak i

przyrastania ilości tkanek jak i

tworzenia się charakterystycznych

tworzenia się charakterystycznych

cech osobniczych związanych z płcią.

cech osobniczych związanych z płcią.

background image

Między 10, a 17 rokiem życia Światowa Organizacja

Między 10, a 17 rokiem życia Światowa Organizacja

Zdrowia zaleca podaż białka nieco poniżej 1g/kg

Zdrowia zaleca podaż białka nieco poniżej 1g/kg

m.c.:

m.c.:

- dla 10 latków około 0,82g/kg m.c.

- dla 10 latków około 0,82g/kg m.c.

- dla 17 latków około 0,61g/kg m.c.

- dla 17 latków około 0,61g/kg m.c.

Biorąc pod uwagę znaczną różnicę masy ciała

Biorąc pod uwagę znaczną różnicę masy ciała

(często podwojoną u młodzieży starszej), ogólna

(często podwojoną u młodzieży starszej), ogólna

ilość białka podawanego w ciągu doby powinna

ilość białka podawanego w ciągu doby powinna

wynosić: - około

wynosić: - około

75g/dobę dla dziecka 10 letniego

75g/dobę dla dziecka 10 letniego

- około 75 – 95g/dobę dla młodzieży 13-15 letniej.

- około 75 – 95g/dobę dla młodzieży 13-15 letniej.

- około 100g/dobę dla chłopca 16-18 letniego.

- około 100g/dobę dla chłopca 16-18 letniego.

background image

Nieco niższe zapotrzebowanie

Nieco niższe zapotrzebowanie

wykazują dziewczęta.

wykazują dziewczęta.

Zawsze należy pamiętać, że musi to

Zawsze należy pamiętać, że musi to

być białko o wysokiej wartości

być białko o wysokiej wartości

biologicznej. Około 2/3, a nie mniej

biologicznej. Około 2/3, a nie mniej

niż ½ dziennej podaży powinno

niż ½ dziennej podaży powinno

stanowić białko pochodzenia

stanowić białko pochodzenia

zwierzęcego (mleko, mięso, ryby, jaja,

zwierzęcego (mleko, mięso, ryby, jaja,

sery).

sery).

background image

Tłuszcze

Tłuszcze

Zaleca się aby tłuszcze stanowiły 305

Zaleca się aby tłuszcze stanowiły 305

zapotrzebowania energetycznego. W

zapotrzebowania energetycznego. W

przypadku młodzieży o większej

przypadku młodzieży o większej

aktywności dopuszcza się udział

aktywności dopuszcza się udział

tłuszczu 31-33%.

tłuszczu 31-33%.

We wszystkich omawianych grupach

We wszystkich omawianych grupach

NNKT powinny stanowić nie mniej niż

NNKT powinny stanowić nie mniej niż

3% udziału energii.

3% udziału energii.

background image

Witaminy

Witaminy

Witamina A dla dzieci 7-9 lat 400

Witamina A dla dzieci 7-9 lat 400

µ

µ

g/dobę,

g/dobę,

dla dziewcząt 800

dla dziewcząt 800

µ

µ

g/dobę,

g/dobę,

dla chłopców 1000

dla chłopców 1000

µ

µ

g/dobę.

g/dobę.

Witamina D

Witamina D

dla dzieci 7-9 lat 15

dla dzieci 7-9 lat 15

µ

µ

g/dobę,

g/dobę,

dla pozostałych 10

dla pozostałych 10

µ

µ

g/dobę.

g/dobę.

Witamina E

Witamina E

dla dzieci 7-9 lat 7

dla dzieci 7-9 lat 7

µ

µ

g/dobę,

g/dobę,

dla pozostałych 10

dla pozostałych 10

µ

µ

g/dobę.

g/dobę.

background image

Składniki mineralne

Składniki mineralne

Wapń dla dzieci 7-9 lat 800

Wapń dla dzieci 7-9 lat 800

mg/dobę,

mg/dobę,

dla pozostałych 1200

dla pozostałych 1200

mg/dobę.

mg/dobę.

Fosfor dla dzieci 7-9 lat 800

Fosfor dla dzieci 7-9 lat 800

mg/dobę,

mg/dobę,

dla pozostałych 900

dla pozostałych 900

mg/dobę.

mg/dobę.

Magnez dla dzieci 7-9 lat 200

Magnez dla dzieci 7-9 lat 200

mg/dobę,

mg/dobę,

dla dziewcząt zapotrzebowanie zależy

dla dziewcząt zapotrzebowanie zależy

od wieku do 300-340 (16-18 lat) mg/dobę,

od wieku do 300-340 (16-18 lat) mg/dobę,

dla chłopców zapotrzebowanie rośnie

dla chłopców zapotrzebowanie rośnie

wraz z wiekiem do 290 (10-12 lat) do 400

wraz z wiekiem do 290 (10-12 lat) do 400

(16-18 lat) mg/dobę.

(16-18 lat) mg/dobę.

background image

Żelazo dla dzieci 7-9 lat 10

Żelazo dla dzieci 7-9 lat 10

mg/dobę,

mg/dobę,

dla dziewcząt zapotrzebowanie

dla dziewcząt zapotrzebowanie

jest wyższe niż dla chłopców i wynosi

jest wyższe niż dla chłopców i wynosi

16-17 mg/dobę,

16-17 mg/dobę,

dla chłopców wynosi 14-15

dla chłopców wynosi 14-15

mg/dobę.

mg/dobę.

background image

Dlatego żywienie, dzieci w wieku

Dlatego żywienie, dzieci w wieku

szkolnym (podobnie jak w innych

szkolnym (podobnie jak w innych

grupach wieku) powinno być oparte

grupach wieku) powinno być oparte

na ustalonych dla tego wieku

na ustalonych dla tego wieku

dziennych racjach pokarmowych i

dziennych racjach pokarmowych i

właściwym rozkładzie posiłków w

właściwym rozkładzie posiłków w

ciągu dnia, dostosowanym do

ciągu dnia, dostosowanym do

warunków dziecka.

warunków dziecka.

background image

Posiłki

Posiłki

I śniadanie,

I śniadanie,

II śniadanie,

II śniadanie,

obiad,

obiad,

podwieczorek,

podwieczorek,

kolacje.

kolacje.

background image

I śniadanie

I śniadanie

- jest to pierwszy posiłek jaki dziecko

- jest to pierwszy posiłek jaki dziecko

spożywa po długiej przerwie nocnej i

spożywa po długiej przerwie nocnej i

jednocześnie przed rozpoczęciem

jednocześnie przed rozpoczęciem

największego natężenia zajęć fizycznych i

największego natężenia zajęć fizycznych i

umysłowych.

umysłowych.

Pierwszy posiłek powinien dostarczać około

Pierwszy posiłek powinien dostarczać około

¼ całodobowej ilości energii i w

¼ całodobowej ilości energii i w

odpowiednich proporcjach pozostałych

odpowiednich proporcjach pozostałych

składników pokarmowych.

składników pokarmowych.

background image

Podstawą pierwszego śniadania powinno być mleko w

Podstawą pierwszego śniadania powinno być mleko w

każdej postaci i pieczywo mieszane z masłem i

każdej postaci i pieczywo mieszane z masłem i

serem lub jajem czy wędliną i do tego dodatki

serem lub jajem czy wędliną i do tego dodatki

owocowo-warzywne, np. pomidory, papryka,

owocowo-warzywne, np. pomidory, papryka,

rzodkiewki, szczypiorek, ogórki, owoce, soki

rzodkiewki, szczypiorek, ogórki, owoce, soki

owocowe itp. Wskazany jest także dodatek dżemu

owocowe itp. Wskazany jest także dodatek dżemu

lub miodu.

lub miodu.

Produkty te nie zastępują wprawdzie ani produktów

Produkty te nie zastępują wprawdzie ani produktów

białkowych (sera, jaj, wędliny), ani warzyw i

białkowych (sera, jaj, wędliny), ani warzyw i

owoców, ale wpływają na urozmaicenie posiłku.

owoców, ale wpływają na urozmaicenie posiłku.

Podawanie samych zup mlecznych jest

Podawanie samych zup mlecznych jest

niewystarczające. Talerz zupy mlecznej należy

niewystarczające. Talerz zupy mlecznej należy

traktować jako połowę śniadania.

traktować jako połowę śniadania.

background image

Błędny jest pogląd, że wystarczy spożycie

Błędny jest pogląd, że wystarczy spożycie

tylko zupy mlecznej – jeśli dziecko zjada ją

tylko zupy mlecznej – jeśli dziecko zjada ją

codziennie, staje się posiłkiem

codziennie, staje się posiłkiem

nieatrakcyjnym, pogarszającym łaknienie.

nieatrakcyjnym, pogarszającym łaknienie.

Źle zestawiane i zbyt małokaloryczne I

Źle zestawiane i zbyt małokaloryczne I

śniadanie jest często popełnianym błędem

śniadanie jest często popełnianym błędem

w żywieniu dzieci i młodzieży.

w żywieniu dzieci i młodzieży.

Niedopuszczalna jest sytuacja, gdy dziecko

Niedopuszczalna jest sytuacja, gdy dziecko

wychodzi z domu do szkoły bez spożycia I

wychodzi z domu do szkoły bez spożycia I

śniadania.

śniadania.

background image

Co zrobić jeśli …

Co zrobić jeśli …

Jeśli dzieci nie chcą jeść I

Jeśli dzieci nie chcą jeść I

śniadania ?

śniadania ?

W takim przypadku należy do

W takim przypadku należy do

śniadania zasiąść razem z nimi.

śniadania zasiąść razem z nimi.

Rodzice powinni dawać przykład a

Rodzice powinni dawać przykład a

towarzystwo powinno poprawić

towarzystwo powinno poprawić

apetyt dziecka …

apetyt dziecka …

background image

I śniadanie

I śniadanie

Brak śniadania powoduje, że dzieci

Brak śniadania powoduje, że dzieci

mają:

mają:

mniej energii,

mniej energii,

problemy z koncentracją,

problemy z koncentracją,

są bardziej drażliwe,

są bardziej drażliwe,

mają mniejszą odporność i siły

mają mniejszą odporność i siły

witalne

witalne

background image

II śniadanie

II śniadanie

Drugie śniadanie odgrywa poważną rolę w żywieniu

Drugie śniadanie odgrywa poważną rolę w żywieniu

dzieci szkolnych, tym bardziej, że większość dzieci

dzieci szkolnych, tym bardziej, że większość dzieci

spiesząc rano do szkoły nie zawsze zjada

spiesząc rano do szkoły nie zawsze zjada

pełnowartościowe śniadanie pierwsze. Już po 2—3

pełnowartościowe śniadanie pierwsze. Już po 2—3

godzinach pracy szkolnej (nawet jeśli zjadło pierwsze

godzinach pracy szkolnej (nawet jeśli zjadło pierwsze

śniadanie) powinno otrzymać drugie śniadanie dla

śniadanie) powinno otrzymać drugie śniadanie dla

wyrównania utraconej energii. Spadek glukozy we

wyrównania utraconej energii. Spadek glukozy we

krwi poniżej przeciętnej normy występuje szybciej u

krwi poniżej przeciętnej normy występuje szybciej u

dzieci spożywających posiłki w dużych odstępach

dzieci spożywających posiłki w dużych odstępach

czasu, co objawia się przede wszystkim zmęczeniem i

czasu, co objawia się przede wszystkim zmęczeniem i

obniżoną zdolnością do koncentracji uwagi.

obniżoną zdolnością do koncentracji uwagi.

Pierwsze i drugie śniadanie łącznie powinno zapewnić

Pierwsze i drugie śniadanie łącznie powinno zapewnić

dziecku 35—40% wartości dziennej racji pokarmowej.

dziecku 35—40% wartości dziennej racji pokarmowej.

.

.

background image

Podstawą drugiego śniadania zabieranego z domu do

Podstawą drugiego śniadania zabieranego z domu do

szkoły powinno być pieczywo mieszane (bułka,

szkoły powinno być pieczywo mieszane (bułka,

chleb graham, chleb razowy, mleczny itp.) z

chleb graham, chleb razowy, mleczny itp.) z

dodatkiem masła i produktu zawierającego

dodatkiem masła i produktu zawierającego

pełnowartościowe białko (ser, jajo, mięso, wędlina,

pełnowartościowe białko (ser, jajo, mięso, wędlina,

ryba) oraz owoce lub niektóre warzywa, np.

ryba) oraz owoce lub niektóre warzywa, np.

pomidor, ogórek, rzodkiewki, marchew, papryka,

pomidor, ogórek, rzodkiewki, marchew, papryka,

listki sałaty itp., w zależności od sezonu.

listki sałaty itp., w zależności od sezonu.

Napój pod postacią ciepłego mleka, kawy mlecznej,

Napój pod postacią ciepłego mleka, kawy mlecznej,

herbaty z mlekiem lub koktajlu powinno dziecko

herbaty z mlekiem lub koktajlu powinno dziecko

otrzymywać w każdej szkole, a więc nawet tam,

otrzymywać w każdej szkole, a więc nawet tam,

gdzie nie ma specjalnie wyposażonej kuchni.

gdzie nie ma specjalnie wyposażonej kuchni.

Powszechne wprowadzenie do szkół tzw. szklanki

Powszechne wprowadzenie do szkół tzw. szklanki

mleka dla wszystkich dzieci poprawia ogólny rozwój

mleka dla wszystkich dzieci poprawia ogólny rozwój

dzieci szkolnych, stan ich zdrowia i uzębienia.

dzieci szkolnych, stan ich zdrowia i uzębienia.

background image

Obiad

Obiad

Dziecko powinno spożywać obiad świeżo

Dziecko powinno spożywać obiad świeżo

przygotowany po przyjściu ze szkoły lub zjeść

przygotowany po przyjściu ze szkoły lub zjeść

obiad w szkolnej stołówce. Obiad powinien być

obiad w szkolnej stołówce. Obiad powinien być

sporządzony z uwzględnieniem wszystkich grup

sporządzony z uwzględnieniem wszystkich grup

produktów spożywczych i składać się z dwóch

produktów spożywczych i składać się z dwóch

dań. Do tak skonstruowanego drugiego dania

dań. Do tak skonstruowanego drugiego dania

zupa jest niejako uzupełnieniem, powinna być

zupa jest niejako uzupełnieniem, powinna być

ubogoenergetyczna i składać się z sezonowych

ubogoenergetyczna i składać się z sezonowych

warzyw lub owoców. Jeśli natomiast drugie danie

warzyw lub owoców. Jeśli natomiast drugie danie

obiadowe jest uproszczone, np. tylko makaron lub

obiadowe jest uproszczone, np. tylko makaron lub

ryż z owocami- zupa powinna być posiłkiem

ryż z owocami- zupa powinna być posiłkiem

głównym i zawierać wiele różnorodnych

głównym i zawierać wiele różnorodnych

produktów, łącznie z mięsnym dodatkiem.

produktów, łącznie z mięsnym dodatkiem.

background image

Ludzie bardzo często zapominają o

Ludzie bardzo często zapominają o

społecznej roli obiadu. Obiad ma nie

społecznej roli obiadu. Obiad ma nie

tylko na celu zaspokoić głodu ale

tylko na celu zaspokoić głodu ale

uściślić i utrwalić rodzinne więzy. Ma

uściślić i utrwalić rodzinne więzy. Ma

być tylko wspólną okazją do posiłku

być tylko wspólną okazją do posiłku

ale i przykładem dla dzieci do

ale i przykładem dla dzieci do

powielania pewnych zachowań przy

powielania pewnych zachowań przy

stole.

stole.

background image

Obiady w szkole

Obiady w szkole

Dzieci i młodzież przebywające w szkole 6 – 8

Dzieci i młodzież przebywające w szkole 6 – 8

godzin, a dojeżdżające czasem - 10 godzin,

godzin, a dojeżdżające czasem - 10 godzin,

powinny zjeść w tym czasie obiad. Niestety w

powinny zjeść w tym czasie obiad. Niestety w

ostatnich latach znacznie zmalała i nadal

ostatnich latach znacznie zmalała i nadal

maleje liczba szkół organizujących

maleje liczba szkół organizujących

dożywianie.

dożywianie.

Idea organizowania posiłków w szkole jest

Idea organizowania posiłków w szkole jest

propagowana i wspomagana przez Instytut

propagowana i wspomagana przez Instytut

Żywności i Żywienia, Państwowy Zakład

Żywności i Żywienia, Państwowy Zakład

Higieny, Ministerstwo Edukacji Narodowej,

Higieny, Ministerstwo Edukacji Narodowej,

Instytut Matki i Dziecka, Polski Komitet

Instytut Matki i Dziecka, Polski Komitet

UNICEF i Towarzystwo Przyjaciół Dzieci.

UNICEF i Towarzystwo Przyjaciół Dzieci.

background image

Obiady w szkole

Obiady w szkole

Instytut Żywności i Żywienia wydał specjalną

Instytut Żywności i Żywienia wydał specjalną

broszurę „Obiady szkolne” – zalecenia,

broszurę „Obiady szkolne” – zalecenia,

jadłospisy i receptury dla żywienia

jadłospisy i receptury dla żywienia

zbiorowego dzieci i młodzieży w placówkach

zbiorowego dzieci i młodzieży w placówkach

oświatowo – wychowawczych. Publikacja ta,

oświatowo – wychowawczych. Publikacja ta,

rozpowszechniana w szkołach, zawiera

rozpowszechniana w szkołach, zawiera

główne wytyczne dla żywienia dzieci i

główne wytyczne dla żywienia dzieci i

młodzieży oraz wskazuje receptury obiadów

młodzieży oraz wskazuje receptury obiadów

jedno -, dwu – lub trzydaniowych, które

jedno -, dwu – lub trzydaniowych, które

można sporządzać nawet wówczas, gdy

można sporządzać nawet wówczas, gdy

szkoła dysponuje bardzo skromnym

szkoła dysponuje bardzo skromnym

zapleczem stołówkowo – kuchennym.

zapleczem stołówkowo – kuchennym.

background image

Obiady w szkole

Obiady w szkole

Co ważne, są to posiłki zbilansowane pod

Co ważne, są to posiłki zbilansowane pod

względem energetycznym i

względem energetycznym i

odżywczym, urozmaicone smakowo, a

odżywczym, urozmaicone smakowo, a

przede wszystkim o niewielkim koszcie.

przede wszystkim o niewielkim koszcie.

(kalkulacja

(kalkulacja

kosztów wg cen rynkowych -

kosztów wg cen rynkowych -

ceny obiadów 2 lub 3 daniowych: zupa,

ceny obiadów 2 lub 3 daniowych: zupa,

II danie + surówka + kompot, mieściły

II danie + surówka + kompot, mieściły

się w granicach

się w granicach

2

2

,80 – 3,

,80 – 3,

8

8

0 zł).

0 zł).

background image

Podwieczorek

Podwieczorek

Około 3-4 godziny po obiedzie należy

Około 3-4 godziny po obiedzie należy

zapewnić dziecku podwieczorek. Najlepszą

zapewnić dziecku podwieczorek. Najlepszą

przekąską są warzywa i owoce,

przekąską są warzywa i owoce,

ewentualnie jogurt, suszone owoce,

ewentualnie jogurt, suszone owoce,

orzechy, migdały, rodzynki, ciastka

orzechy, migdały, rodzynki, ciastka

zbożowe lub z dodatkiem zbóż. Od czasu

zbożowe lub z dodatkiem zbóż. Od czasu

do czasu można podawać na lody.

do czasu można podawać na lody.

background image

Kolacja

Kolacja

Kolacja powinna być spożywana między 18-19, posiłek

Kolacja powinna być spożywana między 18-19, posiłek

powinien być kolorowy, bogaty w pełnowartościowe

powinien być kolorowy, bogaty w pełnowartościowe

składniki (jak w śniadaniu), o mniejszej objętości niż

składniki (jak w śniadaniu), o mniejszej objętości niż

codzienne śniadanie.

codzienne śniadanie.

Powinien to być również posiłek pełnowartościowy,

Powinien to być również posiłek pełnowartościowy,

łatwo

łatwo

strawny i niezbyt obfity. Może to być zupa

strawny i niezbyt obfity. Może to być zupa

mleczna z kaszą lub kluskami, pieczywo mieszane z

mleczna z kaszą lub kluskami, pieczywo mieszane z

wędliną lub chudym mięsem, sery, sałatki

wędliną lub chudym mięsem, sery, sałatki

jarzynowe, owoce.

jarzynowe, owoce.

 

 

Po godzinie 20 nie zaleca się podjadania. Ważne jest,

Po godzinie 20 nie zaleca się podjadania. Ważne jest,

aby spożyta była, na co najmniej 2 godziny przed

aby spożyta była, na co najmniej 2 godziny przed

snem.

snem.

background image

Błędy

Błędy

Na żywienie dzieci w wieku szkolnym trzeba

Na żywienie dzieci w wieku szkolnym trzeba

zwracać dużą uwagę, gdyż popełnia się tu nieraz

zwracać dużą uwagę, gdyż popełnia się tu nieraz

więcej błędów niż w żywieniu dzieci małych.

więcej błędów niż w żywieniu dzieci małych.

Małemu dziecku poświęca się zazwyczaj więcej

Małemu dziecku poświęca się zazwyczaj więcej

zainteresowania, ściślej przestrzega regularności

zainteresowania, ściślej przestrzega regularności

posiłków, kontroluje dokładniej jakość i ilość

posiłków, kontroluje dokładniej jakość i ilość

pożywienia, karmi się dziecko, ewentualnie

pożywienia, karmi się dziecko, ewentualnie

pomaga mu przy jedzeniu.

pomaga mu przy jedzeniu.

Inaczej odnosimy się do dziecka w wieku

Inaczej odnosimy się do dziecka w wieku

szkolnym, gdyż uważamy je za samodzielne, nie

szkolnym, gdyż uważamy je za samodzielne, nie

wymagające specjalnej opieki i troski, jeśli chodzi

wymagające specjalnej opieki i troski, jeśli chodzi

o sposób żywienia.

o sposób żywienia.

background image

Błędy

Błędy

Jest to podejście zgoła niesłuszne, gdyż

Jest to podejście zgoła niesłuszne, gdyż

dziecko w wieku szkolnym wyrosło wprawdzie z

dziecko w wieku szkolnym wyrosło wprawdzie z

okresu wczesnego dzieciństwa, ale rozpoczęło

okresu wczesnego dzieciństwa, ale rozpoczęło

okres wytężonej pracy w szkole, którą można

okres wytężonej pracy w szkole, którą można

porównać (jeśli chodzi o wysiłek i

porównać (jeśli chodzi o wysiłek i

wydatkowanie energii) do pracy ludzi

wydatkowanie energii) do pracy ludzi

dorosłych.

dorosłych.

Poza tym znajduje się ono w okresie wzrostu i

Poza tym znajduje się ono w okresie wzrostu i

rozwoju, co wiąże się ze zwiększonym

rozwoju, co wiąże się ze zwiększonym

zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe

zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe

niezbędne do budowy organizmu i zapewnienia

niezbędne do budowy organizmu i zapewnienia

dziecku potrzebnej ilości energii na bieżące

dziecku potrzebnej ilości energii na bieżące

potrzeby (praca, ruch, zabawa, sport).

potrzeby (praca, ruch, zabawa, sport).

background image

Wyniki badań

Wyniki badań

najczęściej popełniane błędy żywieniowe

najczęściej popełniane błędy żywieniowe

wśród dzieci szkolnych

wśród dzieci szkolnych

to:

to:

1.

1.

nadmierne spożywanie tłuszczów, zwłaszcza zwierzęcych,

nadmierne spożywanie tłuszczów, zwłaszcza zwierzęcych,

2.

2.

zbyt małe spożycie ryb,

zbyt małe spożycie ryb,

3.

3.

nadmiar soli kuchennej w pożywieniu ( 15g zamiast 5-6g.

nadmiar soli kuchennej w pożywieniu ( 15g zamiast 5-6g.

dziennie),

dziennie),

4.

4.

zbyt niskie spożycie mleka i jego przetworów,

zbyt niskie spożycie mleka i jego przetworów,

5.

5.

-- | | -- warzyw i owoców,

-- | | -- warzyw i owoców,

6.

6.

-- | | -- ciemnego pieczywa,

-- | | -- ciemnego pieczywa,

7.

7.

za mała liczba posiłków spożywanych w ciągu dnia, w tym nie

za mała liczba posiłków spożywanych w ciągu dnia, w tym nie

spożywanie I śniadania – szczególnie groźne dla zdrowia

spożywanie I śniadania – szczególnie groźne dla zdrowia

dzieci i młodzieży,

dzieci i młodzieży,

8.

8.

częste nie karmienie niemowląt piersią zwłaszcza w

częste nie karmienie niemowląt piersią zwłaszcza w

pierwszych 6 miesiącach życia.

pierwszych 6 miesiącach życia.

background image

Większość badanych dzieci w wieku szkolnym

Większość badanych dzieci w wieku szkolnym

spożywa 3 lub 4 posiłki dziennie. Najczęściej jedzą

spożywa 3 lub 4 posiłki dziennie. Najczęściej jedzą

I śniadania, obiady i kolacje. Opuszczają zwykle II

I śniadania, obiady i kolacje. Opuszczają zwykle II

śniadania i podwieczorki, piją za mało mleka lub

śniadania i podwieczorki, piją za mało mleka lub

spożywają je zbyt rzadko. Mały jest udział w

spożywają je zbyt rzadko. Mały jest udział w

pożywieniu ziemniaków i roślin strączkowych oraz

pożywieniu ziemniaków i roślin strączkowych oraz

produktów zbożowych pochodzących z grubego

produktów zbożowych pochodzących z grubego

przemiału. U dzieci mieszkających w miastach

przemiału. U dzieci mieszkających w miastach

notuje się nadmierne spożywanie tłuszczów, mięsa

notuje się nadmierne spożywanie tłuszczów, mięsa

i przetworów mięsnych oraz cukru i słodyczy;

i przetworów mięsnych oraz cukru i słodyczy;

chłopcy starsi spożywają za dużo jaj i masła

chłopcy starsi spożywają za dużo jaj i masła

( prawdopodobnie wynika to z naśladownictwa

( prawdopodobnie wynika to z naśladownictwa

mężczyzn dorosłych, którzy preferują te produkty).

mężczyzn dorosłych, którzy preferują te produkty).

background image

Konsekwencją tego jest spożywanie nadmiernej

Konsekwencją tego jest spożywanie nadmiernej

ilości energii a także żelaza i fosforu (mięso,

ilości energii a także żelaza i fosforu (mięso,

wędliny, jaja. Jednocześnie notowano niedobory

wędliny, jaja. Jednocześnie notowano niedobory

witamin A, C, E, kwasu foliowego, wapnia i

witamin A, C, E, kwasu foliowego, wapnia i

magnezu, a u niektórych dzieci również białka.

magnezu, a u niektórych dzieci również białka.

Spory odsetek dzieci na wsi miał wzrost i masę

Spory odsetek dzieci na wsi miał wzrost i masę

ciała poniżej przyjętych norm dla wieku

ciała poniżej przyjętych norm dla wieku

natomiast, aż u 25% dzieci (zwłaszcza

natomiast, aż u 25% dzieci (zwłaszcza

miejskich) stwierdzono tendencje do otyłości.

miejskich) stwierdzono tendencje do otyłości.

Niepokojącym doniesieniem jest stwierdzenie u

Niepokojącym doniesieniem jest stwierdzenie u

około 25% badanych dzieci znacznie

około 25% badanych dzieci znacznie

podwyższonego poziomu cholesterolu.

podwyższonego poziomu cholesterolu.

background image

Często popełnianym błędem było nieregularne

Często popełnianym błędem było nieregularne

spożywanie lub nie spożywanie w ogóle kolacji.

spożywanie lub nie spożywanie w ogóle kolacji.

Notowano również kolacje zbyt obfite lub

Notowano również kolacje zbyt obfite lub

spożywane tuż przed snem.

spożywane tuż przed snem.

Rozpowszechnionym zjawiskiem jest dojadanie – o

Rozpowszechnionym zjawiskiem jest dojadanie – o

tyle niebezpieczne, że przekąskami są przeważnie

tyle niebezpieczne, że przekąskami są przeważnie

mało wartościowe i jednocześnie wysoko

mało wartościowe i jednocześnie wysoko

kaloryczne produkty takie, jak: chipsy, chrupki,

kaloryczne produkty takie, jak: chipsy, chrupki,

frytki, pizza, zapiekanki, ciastka i słodycze.

frytki, pizza, zapiekanki, ciastka i słodycze.

Większość badanej młodzieży (90%) potwierdziła

Większość badanej młodzieży (90%) potwierdziła

„dojadanie”, aż 85% z nich stwierdziła u siebie

„dojadanie”, aż 85% z nich stwierdziła u siebie

wzrost masy ciała.

wzrost masy ciała.

Młodzież ta preferuje również najmniej pożądaną

Młodzież ta preferuje również najmniej pożądaną

(ze względu na promiażdżycowe działanie)

(ze względu na promiażdżycowe działanie)

technikę kulinarną, jaką jest smażenie.

technikę kulinarną, jaką jest smażenie.

background image

30% badanej młodzieży przyznało, że stosowało

30% badanej młodzieży przyznało, że stosowało

diety specjalne, w tym aż 2/3 diety odchudzające.

diety specjalne, w tym aż 2/3 diety odchudzające.

Problem ten dotyczy w większości dziewcząt 14-

Problem ten dotyczy w większości dziewcząt 14-

15letnich i starszych, które pokrywały 75% lub

15letnich i starszych, które pokrywały 75% lub

mniej dziennego zapotrzebowania na energię i

mniej dziennego zapotrzebowania na energię i

pozostałe składniki pokarmowe. Jest to wynik

pozostałe składniki pokarmowe. Jest to wynik

przesadnej i nierozsądnej dbałości o „linię” i

przesadnej i nierozsądnej dbałości o „linię” i

szczupłą sylwetkę.

szczupłą sylwetkę.

Stanowi to problem o tyle poważny, że stosowanym

Stanowi to problem o tyle poważny, że stosowanym

dietom na ogół nie towarzyszy wiedza na temat

dietom na ogół nie towarzyszy wiedza na temat

zasad racjonalnego żywienia.

zasad racjonalnego żywienia.

background image

Dziękuję za

Dziękuję za

uwagę

uwagę


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
6 - Żywienie dzieci w wieku szkolnym 7 - 15 lat(1), Coś dla kobiet!
Żywienie dzieci w wieku szkolnym, podstawy żywienia
10,11 Żywienie dzieci w wieku przedszkolnymid 10761 ppt
żywienie dzieci w wieku szkolnym
doświadczenie żywieniowe dzieci w wieku szkolnym
ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU SZKOLNYM poprawiane
Żywienie dzieci w wieku poniemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym
003b Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym
Żywienie dzieci w wieku 10 13 lat
003 Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym
Skutki przemocy fizycznej wobec dzieci w wieku szkolnym, materiały fizjoterapia, Notatki
zywienie dzieci w wieku przedszkolnym
Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym

więcej podobnych podstron