ludność

• jest ogół osób fizycznych
• zamieszkujących terytorium określonego

państwa

• i podlegających jego jurysdykcji

określenie położenia prawnego

ludności

• wynikające z istoty zwierzchnictwa

terytorialnego

• należy do kompetencji wewnętrznej państwa,
• które w swym ustawodawstwie ustala pełen

zakres praw i obowiązków obywateli

• oraz cudzoziemców

Dopuszczenie cudzoziemców na

terytorium

innego państwa

• państwo nie ma obowiązku

wpuszczenia cudzoziemców na swoje
terytorium.

• określone ograniczenia w tym zakresie

mogą być wynikać z postanowień umów
międzynarodowych,

• jakie państwa zawierają w kwestiach

związanych z ruchem osobowym

Wydalenie cudzoziemców

• cudzoziemiec przybywający legalnie na

terytorium państwa w większości wypadków

• może być z niego wydalony
• jedynie na podstawie decyzji podjętej zgodnie

z ustawą

Obowiązki cudzoziemców

• cudzoziemiec przebywający w obrębie

jurysdykcji jakiegoś państwa

• jest zobowiązany do respektowania jego

ustawodawstwa i zarządzeń regulujących jego
pobyt

polskie prawo dzieli obcokrajowców na

• posiadających obywatelstwo jednego z

państwa Europejskiego Obszaru
Gospodarczego

oraz nie należącej do EOG Szwajcarii
• nie posiadających obywatelstwa żadnego z

państw wskazanych powyżej,

• są obywatelami tzw. "państwa trzeciego"

Sytuację prawną obywateli państw EOG i

Szwajcarii w Polsce

• reguluje
• Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie
oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli
państw członkowskich Unii Europejskiej i
członków ich rodzin

• (Dz. U. 2006 r. Nr 144, poz. 1043) z późn. zm.

Sytuację prawną cudzoziemców z państw

trzecich

• reguluje Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o

cudzoziemcach

(tekst jednolity: Dz. U. 2006 Nr 234 poz. 1694 z

pozn. zm.)

Cudzoziemca będącego obywatelem

dwóch lub więcej państw

• traktuje się jako obywatela państwa,
• którego dokument podróży
• stanowi podstawę wjazdu na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej

Obywatelstwo w prawie

międzynarodowym publicznym

• sposób jego nabycia i
• utraty
• należy do samego państwa
• jest to jego kompetencja wyłączna

definicja

• Obywatelstwo jest to więź prawna łącząca

jednostkę (osobę fizyczną) z państwem

• na mocy której jednostka ma określone prawa
• i obowiązki wobec państwa

Wieź obywatelstwa

• wynika z niej poddanie jednostki prawu

państwa,

• którego jest obywatelem
• i obowiązek jego przestrzegania,
• spełnianie powinności przez państwo

określonych, m.in. służba wojskowa, płacenie
podatków

nabycia obywatelstwa polskiego i

jego utraty

• reguluje ustawa z dnia 15 lutego 1962

roku o obywatelstwie polskim

• Dz. U. z 2000r. Nr 28 poz. 353, z późn.

zm.

• wielokrotnie nowelizowana

Podwójne obywatelstwo

• Obywatel polski
• w myśl prawa polskiego nie może być

równocześnie uznawany za obywatela innego
państwa

Opieka dyplomatyczna

• poza granicami państwa jednostka

może liczyć na ochronę

• dyplomatyczną
• i opiekę konsularną
• ze strony swojego państwa
realizowaną głównie poprzez misje
dyplomatyczne i urzędy konsularne

nabycia obywatelstwa polskiego

• zasada krwi Ius Sanguinis
• zasada ziemi Ius Soli
• nadanie przez Prezydenta RP
• uznanie bezpaństwowca za obywatela

polskiego

• uproszczony sposób nabycia obywatelstwa

polskiego przez cudzoziemca, pozostającego w
związku małżeńskim z obywatelem polskim

• repatriacja

zasada krwi Ius Sanguinis

art. 34 ust. Konstytucji RP

• obywatelstwo polskie nabywa się przez

urodzenie z rodziców będących
obywatelami polskimi

• lub urodzenie z rodziców, z których co

najmniej jedno posiada obywatelstwo
polskie

Art. 4. USTAWY z dnia 15 lutego 1962 r.

o obywatelstwie polskim

• Dziecko nabywa przez urodzenie

obywatelstwo polskie, gdy:  

• 1)   oboje rodzice są obywatelami polskimi

albo  

• 2)   jedno z rodziców jest obywatelem polskim,

a drugie jest nieznane bądź nieokreślone jest
jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego
obywatelstwa

nadanie przez Prezydenta RP

• cudzoziemcowi można na jego wniosek nadać

obywatelstwo polskie

• jeżeli zamieszkuje w Polsce co najmniej 5 lat na

podstawie:

• zezwolenia na osiedlenie się,
• zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego

Wspólnot Europejskich (WE)

• lub zezwolenia na pobyt

W przypadkach szczególnie

uzasadnionych

• których ustawa nie precyzuje,
• można cudzoziemcowi nadać na jego wniosek

obywatelstwo polskie

• chociażby nie odpowiadał on warunkom wyżej

określonym.

• każda sprawa rozpatrywana jest

indywidualnie

bezpaństwowiec

• Może być uznany za obywatela polskiego
• osoba o nieokreślonym obywatelstwie
• lub nie posiadająca żadnego obywatelstwa,
• jeżeli zamieszkuje w Polsce na podstawie

zezwolenia na osiedlenie się, co najmniej pięć
lat

uznanie

• uznanie za obywatela polskiego

następuje na wniosek osoby
zainteresowanej

• uznanie za obywatela polskiego

rozciąga się na dzieci uznanego,
jeżeli zamieszkują w Polsce

zasada ziemi Ius Soli

art. 5 Ustawy z 15 lutego 1962 r. o

obywatelstwie polskim

• dziecko urodzone
• lub znalezione w Polsce
• nabywa obywatelstwo polskie
• gdy oboje rodzice są nieznani
• bądź nieokreślone jest ich obywatelstwo
• lub nie posiadają żadnego obywatelstwa
• urodzenie lub znalezienie dziecka na

terytorium Polski

uznanie bezpaństwowca za

obywatela polskiego

• za obywatela polskiego może zostać uznana

osoba o nieokreślonym obywatelstwie

• ub nieposiadająca żadnego obywatelstwa

(bezpaństwowiec)

• jeżeli zamieszkuje w Polsce na podstawie

zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na
pobyt rezydenta długoterminowego WE, co
najmniej 5 lat (art. 9)

Uznanie

• następuje na wniosek osoby zainteresowanej
• i rozciąga się na dzieci uznanego,
• jeżeli mieszkają one w Polsce.
• jeśli dziecko ukończyło 16 lat, musi wyrazić na

to zgodę.

• o uznaniu orzeka wojewoda właściwy ze

względu na miejsce zamieszkania
wnioskodawcy

uproszczony sposób nabycia obywatelstwa

polskiego przez cudzoziemca, pozostającego w

związku małżeńskim z obywatelem polskim

• cudzoziemiec, który
• uzyskał w Polsce zezwolenie na osiedlenie się
• zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego

WE

• lub zezwolenie na pobyt i równocześnie pozostaje

co najmniej 3 lata w związku małżeńskim z osobą
posiadającą obywatelstwo polskie

• nabywa obywatelstwo polskie,
• jeżeli w odpowiednim terminie złoży stosowne

oświadczenie przed właściwym miejscowo
wojewodą

Przyjęcie oświadczenia

• następuje w drodze decyzji wojewody.
• oświadczenie może być złożone tylko
• w ciągu 6 miesięcy od dnia uzyskania

zezwolenia na osiedlenie się na terytorium RP

• zezwolenia na pobyt rezydenta

długoterminowego WE

• lub zezwolenia na pobyt
• albo w terminie 3 lat i 6 miesięcy od dnia

zawarcia związku małżeńskiego z obywatelem
polskim

Reintegracja

• Jednym ze sposobów uzyskiwania

obywatelstwa jest reintegracja,

• czyli odzyskanie obywatelstwa poprzedniego

Odzyskać obywatelstwo mogą kobiety

• które utraciły obywatelstwo polskie w skutek

nabycia obcego w wyniku zamążpójścia

• i obecnie, po ustaniu lub unieważnieniu

małżeństwa,

• powracają do obywatelstwa polskiego przez

złożenie oświadczenie przed odpowiednim
organem polskim, który wydaje akt o przyjęciu
oświadczenia

repatriacja

• jest to powrót do kraju ojczystego osób,
• które wskutek różnych przyczyn znalazły

się poza jego granicami.

• dotyczy to np. jeńców wojennych,

uchodźców, przesiedleńców

• osoby przybywające do Polski jako

repatrianci na podstawie wizy
repatriacyjnej nabywają obywatelstwo
polskie z mocy prawa

Dzieci repatriantów

• przez repatriację nabywają obywatelstwo

polskie również dzieci repatriantów,
pozostające pod ich władzą rodzicielską.

• jednakże w przypadku, gdy repatriantem jest

tylko jedno z rodziców, dziecko nabywa
obywatelstwo polskie jedynie za zgodą
drugiego z rodziców wyrażoną w odpowiednim
oświadczeniu złożonym przed właściwym
organem polskim

Utrata obywatelstwa

• obywatelstwo można utracić
• przez nabycie obcego obywatelstwa,
• zwolnienie z dotychczasowego na prośbę

zainteresowanego,

• przez zamążpójście,
• wstąpienie do służby wojskowej lub

państwowej obcego kraju,

• odmowę spełnienia obowiązku służby

wojskowej oraz pozbawienie

Utrata obywatelstwa w Polsce

• obywatel polski traci obywatelstwo polskie na

swój wniosek

• po uzyskaniu zgody Prezydenta

Rzeczypospolitej Polskiej na zrzeczenie się
obywatelstwa polskiego

Zgoda na zrzeczenie się obywatelstwa

•  

udzielona rodzicom rozciąga się na dzieci

pozostające pod ich władzą rodzicielską

Zgoda na zrzeczenie się obywatelstwa

polskiego udzielona jednemu z rodziców

• rozciąga się na dzieci pozostające pod jego

władzą rodzicielską,

• gdy drugiemu z rodziców nie przysługuje

władza rodzicielska

• lub nie jest on obywatelem polskim
• albo gdy jest obywatelem polskim
• i wyrazi przed właściwym organem zgodę na

utratę obywatelstwa polskiego przez dzieci

W przypadku gdy drugie z rodziców jest

obywatelem polskim

•  i sprzeciwia się rozciągnięciu na dzieci zgody

na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego
udzielonej pierwszemu z rodziców

• lub gdy porozumienie napotyka trudne do

przezwyciężenia przeszkody,

• każde z rodziców może zwrócić się o

rozstrzygnięcie do sądu

uchodźca

• Uchodźca jest osoba,
• która na skutek uzasadnionej obawy przed

prześladowaniem

• przebywa poza granicami państwa,
• którego jest obywatelem
• nie może bądź nie chce z tych powodów

korzystać z ochrony tego państwa

Azyl

• polega na udzielaniu zezwolenia
• na wyjazd
• oraz pobyt cudzoziemcom dyskryminowanych
• lub prześladowanym za swe przekonania i

działalność polityczną, religijną lub naukową

• udzielanie azylu oznacza wyłączenie w

stosunku do takiej osoby zastosowania
ekstradycji

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948r.

• art.14, stanowi
• każdy człowiek ma prawo ubiegać się o azyl
• i korzystać z niego w innym kraju w razie

prześladowania

USTAWA z dnia 13 czerwca 2003 r. o

cudzoziemcach (Dz.U. z 2003 r. Nr.

128)

• cudzoziemiec może,
• na swój wniosek,
• otrzymać azyl w Rzeczpospolitej Polskiej,
• gdy jest to niezbędne do zapewnienia mu

ochrony

• oraz gdy przemawia za tym ważny interes

Rzeczpospolitej Polskiej