1

CHOROBY PRZYSADKI

CHOROBY PRZYSADKI

MÓZGOWEJ

MÓZGOWEJ

2

PRZYSADKA

PRZYSADKA



CZĘŚĆ
GRUCZOŁOWA:
- GH,
- PRL,
- LH, FSH,
- TSH,
- MSH.



CZĘŚĆ
NERWOWA:
-
WAZOPRESYNA,
- OKSYTOCYNA.

3

AKROMEGALIA

AKROMEGALIA

Choroba charakteryzująca się
powiększeniem twarzoczaszki, rąk, stóp
i narządów wewnętrznych, oraz
zmianami metabolicznymi,
w następstwie zwiększonego
wydzielania hormonu wzrostu.

4

Przyczyny zwiększonych

Przyczyny zwiększonych

stężeń GH w surowicy

stężeń GH w surowicy



Nadmierne wydzielanie GH:
- guzy przysadki łagodne (gruczolaki),
- raki przysadki,
- guzy przysadki ektopowe,
- guzy pozaprzysadkowe (trzustka, płuca,

jajnik).



Nadmierne wydzielanie GH-RH:
- centralne – Hamartoma podwzgórza,
- obwodowe – Carcinoid, Pheochromocytoma.



Inne: MEN I.

5

Objawy akromegalii

Objawy akromegalii



Ogólne: uczucie zmęczenia, wzmożona
potliwość, nietolerancja ciepła, przyrost masy
ciała.



Skóra i tkanka podskórna: powiększenie dłoni i
stóp (dłonie wilgotne, mięsiste i ciastowate),
brodawki miękkie skóry, rogowacenie ciemne,
zwiększone poduszeczki pięt, pogrubienie rysów
twarzy, oleista skóra, nadmierne owłosienie.



Głowa: bóle głowy, powiększenie ślinianek
przyusznych, guzowatość czołowa.

6

Objawy akromegalii c.d.

Objawy akromegalii c.d.



Oczy: pogorszenie widzenia, zburzenia pola

widzenia.



Uszy: brak możliwości wprowadzenia

wziernika otoskopowego.



Nos, gardło, zatoki przynosowe: przekrwienie

zatok, powiększenie rozmiarów języka –

odciski zębów na języku, bruzdy;

nieprawidłowy zgryz, szerokie rozstawienie

zębów, zmiana barwy głosu.



Szyja: wole, obturacyjny bezdech w czasie

snu.

7

Objawy akromegalii c.d.

Objawy akromegalii c.d.



Układ krążenia i oddechowy: zastoinowa

niewydolność krążenia, nadciśnienie

tętnicze, kardiomegalia.



Układ moczowo płciowy: spadek libido,

impotencja, zaburzenia miesiączkowania,

niepłodność, kamica nerek.



Układ nerwowy: niedowłady.



Mięśnie: osłabienie.



Układ kostny: bóle stawów, zapalenie kości
i stawów.

8

Zmiany radiologiczne

Zmiany radiologiczne

w akromegalii

w akromegalii



Czaszka: powiększenie siodła,
ścieńczenie grzbietu, pogrubienie kości
pokrywy, wydłużenie żuchwy,
powiększenie zatok czołowych.



Zmiany w rtg dłoni i stóp.



Zmiany w kręgosłupie.



Zmiany zwyrodnieniowe stawów
kolanowych.

9

Zmiany biochemiczne w

Zmiany biochemiczne w

akromegalii

akromegalii



Zaburzenia tolerancji glukozy.



Hiperinsulinemia.



Hiperkalciuria.



Hiperfosfatemia.

10

Rozpoznanie

Rozpoznanie



Obraz kliniczny.



Badania hormonalne:
- ocena stężenia GH i IGF-1 w warunkach

podstawowych,

- określenie dobowego wydzielania GH,
- doustny test tolerancji glukozy,
- oznaczenie wydzielania GH po somatostatynie.



Badania obrazowe:
- rtg siodła tureckiego,
- KT,
- MRI.

11

Leczenie

Leczenie



Operacyjne.



Rtg-terapia.



Farmakoterapia.

12

13

14

15

16

17

18

19

ZESPÓŁ CUSHINGA

ZESPÓŁ CUSHINGA

Charakteryzuje się konstelacją
zaburzeń klinicznych spowodowanych
długotrwałym, podwyższonym
stężeniem surowicy kortyzolu.

20

Przyczyny zespołu Cushinga

Przyczyny zespołu Cushinga



Nadmierne wydzielanie ACTH:

- mikro-, makrogruczolaki przysadki,
- guzy ektopowe: rak trzustki, gruczolak
oskrzeli, rakowiak grasicy.



Nowotwory nadnerczy:

- gruczolaki,

- raki.



Przyczyny „zewnętrzne”, jatrogenne:
- długotrwałe przyjmowanie glikokortykoidów,
- długotrwałe stosowanie ACTH.

21

Objawy zespołu Cushinga

Objawy zespołu Cushinga



Okrągła, „księżycowata” twarz z

wyraźnymi objawami przekrwienia.



Brzuszny typ otyłości, zaznaczone fałdy

tłuszczu nad łopatką i na granicy szyi i

grzbietu czyli tzw. bawoli kark.



Szczupłe, dystalne części kończyn.



Osłabienie i zanik mięśni.



Cienka, atroficzna skóra.



Purpurowe rozstępy na skórze brzucha.



Wybroczyny i podbiegnięcia krwawe.

22

Objawy zespołu Cushinga

Objawy zespołu Cushinga

c.d.

c.d.



Nadciśnienie tętnicze.



Kamica nerkowa.



Osteoporoza.



Upośledzenie tolerancji węglowodanów.



Zmniejszona odporność na zakażenia

(konieczność antybiotykoterapii przy ekstrakcji

zębów).



Zaburzenia psychiczne.



U kobiet zaburzenia miesiączkowania, trądzik,

nadmierne owłosienie.



Zahamowanie wzrostu u dzieci.

23

Rozpoznanie

Rozpoznanie



Obraz kliniczny.



Badania:
- poziom kortyzolu, ACTH,
- wydalanie sterydów w moczu,
- testy hamowania: z deksametazonem,

CRH,
- krzywa cukrowa.



Badania obrazowe:
- USG nadnerczy,
- NMR.

24

Leczenie

Leczenie



Operacyjne.



Rtg-terapia.



Farmakoterapia.

25

26

27

28

29

30

31

KONIEC

KONIEC