1

Nadciśnienie

2

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze:
1.

Pierwotne 95%

2.

Wtórne 5%

-

Nadciśnienie nerkowe

-

Nadciśnienie naczyniowo-nerkowe

-

Nadciśnienie hormonalne

-

Nadciśnienie hemodynamiczne

-

Nadciśnienie neurogenne

3

Etiologia ciśnienia

tętniczego

Nadciśnienie wtórne:
1. Zwężenie tętnicy nerkowej
2. Schorzenia miąższu nerek
3. Zaburzenia endokrynologiczne

(pierwotny hiperaldosteronizm, zespół
Cushinga, zespół nadnerczowo-płciowy,
doustne środki antykoncepcyjne,
spożycie korzenia lukrecji,
niedoczynność i nadczynność tarczycy,
nadczynność przytarczyc, reninoma)

4

Etiologia ciśnienia

tętniczego c.d.

4. Guz chromochłonny nadnerczy
5. Koarktacja aorty
6. Zawał nerki
7. Zatrucie ołowiem
8. Guz mózgu, krwawienie podpajęczynówkowe
9. Zapalenie pnia mózgu wywołane wirusem

POLIO

10. Porfiria, zatrucie ołowiem
11. Zespół Liddle’a

5

Nadciśnienie nerkopochodne

1. Urografia dożylna pacjęta z

nadciśnieniem tętniczym

2. Jedna z nerek mniejsza o 2-3 cm
3. Kolbowato zniekształcone kielichy

nerkowe

6

Wielotorbielowatość nerek

1. Urografia pacjęta z

wielotorbielowatością nerek

2. Widoczne kielichy nerkowe

modelujące się na torbielach

3. Na USG nerek zwracają uwagę duże

torbiele

7

Nadciśnienie naczyniowo-

nerkowe

Nadciśnienie naczyniowo-nerkowe –

hemodynamiczne, hormonalne, nerkowe.

1.

Arteriolografia – zwężenie tętnicy

nerkowej (70-80%) przy odejściu od aorty

2.

Miedniczka nerkowa wypełniona

zagęszczonym kontrastem po 20 min. po

podaniu w urografii dożylnej

3.

Tętnica podobna do „paciorków różańca”

u młodych osób (zwyrodnienie włóknisto-

mięśniowe z nadciśnieniem tętniczym)

4.

Wyrównawczy przerost drugiej nerki

8

Patogeneza nadciśnienia

naczyniowo-nerkowego

Zmniejszone ukrwienie nerki zwiększenie ukrwienia nerki

RAS zahamowanie RAS zwiększone

wydalanie

reniny jonów sodu
angiotenhsyna II ( natriuraza

ciśnieniowa)

aldosteron
Stosunek zablokowania RAS :
Nadciśnienie zależy spadek ciśnienia tętniczego
Od angiotensyny wzrost lateralizacji w badaniu diag.
możliwy spadek GFR

9

Nadciśnienie naczyniowo-

nerkowe

Zwężenia obustronne nerek zwężenie jednej nerki

spadek ukrwienia nerki
Wzrost RAS upośledzenie wydalania
Wzrost reniny sodu i wody
Wzrost angiotensyny II
Wzrost aldosteronu spadek aktywności RAS wzrost objętości krwi
krążącej
Stężenie angiotensyny II wzrost ciśnienia tęt.

Stosunek zablokowania RAS :
Spadek ciśnienia tętniczego- tylko po spadku objętości krwi krążącej
Spadek GFR
Spadek / norma- aktywności reninowej osocza, brak lateralizacji

10

Nadciśnienie naczyniowo-

nerkowe

podejrzenie nadciśnienia naczyniowo- nerkowego

Małe umiarkowana reninowa duże
aktywność osocza

mała norma/ wzrost

Zakończenie test z kaptoprilem arteriolografia
Diagnostyki renografia po podaniu nerkowa i
kaptoproliu, pomiar stęż. Oznaczenie

stęż.

reniny w ż. Nerkowych po reniny w ż.

Nerkowych

stymulacji farmakologicznej
lub bad. dopllerowskim

11

Nadciśnienie hormonalne

Przyczyny:
- Akromegalia
- Zespół Cushinga
- Zespół Conna
- Chiperaldosteronizm
- Rzekomy aldosteronizm
- Guz chromochłonny (phochromocytoma)
- Niedoczynność i nadczynność tarczycy
- Guz wydzielający reninę (reninoma)
- Nadczynność przytarczyc
- Śródbłoniak

12

Pierwotny hiperaldosteronizm

stężenie K+ w surowicy < 3,5 mEq/ l

pomiar dobowego wydalania K+ z moczem ( U

x

* V)

U

x

* V > 30 mEq/l U

x

* V < 30 mEq/l

Nerkowa utrata K+ pozanerkowa utrata

K+

Nasycenie Na po uzupełnieniu K+
utrata K+ przez nerki po nasyceniu Na
Brak utraty K+ przez nerki w odpowiedzi na nasycenie

Na

13

Guz chromochłonny nadnerczy

- widoczne przesunięcie i modelowanie

naczyń żylnych na masie guza

- Objawy: napady ciśnienia, poty,

zaburzenia rytmu serca, tachykardia

- Wzrost wydzielania katocholamin
- U 10% pacjentów: to guz mnogi,

złośliwy, występuje u dzieci, lokalizuje
się poza nadnerczami

14

Nadciśnienie

hemodynamiczne

Koarktacja aorty:
- Zmniejszone ukrwienie w dolnej części

ciała

- Jest odpowiedzialne za nadciśnienie w

górnej części ciała

15

Symptomatologia

chorób układu krążenia

- podsumowanie

16

Przyczyny bólu

1. Zmiany w układzie mięśniowo-

szkieletowym:

a. Kardiologiczne
b. Naczyniowe
2. Zmiany w układzie nerwowym:
a. Opłucnowe
3. Choroby narządów jamy brzusznej:
a. Choroby śródpiersia
b. Zmiany w przełyku

17

Ból

Ból:
1.

Lokalizacja

2.

Promieniowanie

3.

Charakter

4.

Czas trwania

5.

Dynamika

6.

Czynniki łagodzące

7.

Czynniki nasilające

8.

Czynniki towarzyszące

18

Lokalizacja i

promieniowanie bólu

1. Za mostkiem i promieniuje do lewej ręki
2. W barku lewym
3. Za mostkiem i promieniuje do lewego

barku

4. Za mostkiem i promieniuje do żuchwy
5. Szyja
6. W jamie brzusznej ( nie przekracza pępka)
7. Między łopatkami

19

Charakter bólu:

Charakter bólu:
1. Ostry
2. Kłujący
3. Tępy
4. Ściskający
5. Uczucie dyskomfortu
6. Uczucie dławienia
7. Uczucie duszności
8. Rozdzierający

20

Kardiologiczne przyczyny

bólu

Przyczyny:
1. Choroba wieńcowa
2. ZMS
3. zapalenie osierdzia
4. Wady zastawkowe- stenoza aorty
5. Stłuczenie serca
6. Nowotwory serca
7. Zaburzenie rytmu serca
8. Zespół wypadania płatka zastawki

dwudzielnej ( prawie w ogóle)

21

„ WIELKA 5”

Pięć zagrażających życiu chorób z

bólami w klatce piersiowej:

1. Ostry zespół wieńcowy
2. Zator w t. Płucnej
3. Tętniak rozwarstwiający aorty
4. Odma opłucnowa
5. Pęknięcie przełyku

22

Diagnostyka różnicowania

bólu

Bóle w klatce piersiowej które są

wywołane chorobami narządów w
obrębie jamy brzusznej:

1. Choroba wrzodowa żołądka
2. Choroby pęcherzyka żółciowego
3. Ropień brzuszny

23

Definicja i pomiar

duszności

Definicja duszności- patologiczne

nieprzyjemne odczucie czynności
oddechowej. Percepcji tego odczucia
towarzyszy reakcja na nie.

Pomiar duszności oparty jest na ocenie

natężenia wywołującego ją wysiłku

Wymaga on nie tylko poznania wydolności

fizycznej i trybu życia pacjenta lecz także
uwzględnienie różnic miedzy osobowych
w odczuwaniu duszności.

24

Rodzaje duszności:

1.

ORTHOPNOE- duszność po
położeniu ( niedomoga serca,
niewydolność oddechowa)

2.

TREOPNOE- duszność występująca
przy ułożeniu się na boku

3.

PLATYPNOE- duszność pojawiająca
się w pozycji pionowej ( przepuklina,
zabiegi jamy brzusznej)

25

Przyczyny duszności:

Duszność:
1.

Bodźce z receptorów w górnych lub

dolnych drogach oddechowych

2.

Bodźce z receptorów z płuc

3.

Bodźce z receptorów w ścianie klatki

4.

Bodźce z receptorów z mięśni

oddechowych klatki

W każdym z tych przypadków związane jest z

nadmierną lub patologiczną aktywnością .

26

Przyczyny duszności:

Przyczyny duszności:
Duszność pojawiająca się przy nadmiernym

wysiłku związanym z oddychaniem

Najczęstszymi przyczynami są :
1.

zastoinowa niewydolność krążenia

2.

zmniejszenie: powierzchni gazowej,
podatności płuc lub klatki piersiowej

3.

wzrost oporu dróg oddechowych –
przekrwienie błony śluzowej, skurcz oskrzeli,
wzrost produkcji śluzu.

27

Duszność w chorobach

serca

Przyczyny duszności w zastoinowej

niewydolności płuc:

-

przesiąkanie płynu do przestrzeni
śródmiąższowej powoduje:

1. Spadek podatności płuc
2. Pobudzenie receptora okołowłośniczkowego
3. Wzrost oporu oskrzelowego

28

Astma sercowa ( ostra

niewydolność)

Astma sercowa- napadowa duszność

występująca najczęściej w nocy i

budząca chorego ze snu.

Przyczyny : resorpcja obrzęków,

wzrost powrotu żylnego, spadek

wrażliwości ośrodka oddechowego,

pogorszenie wentylacji

Pacjent przyjmuje pozycje siedzącą.

29

Szmer skurczowy fali

zwrotnej

Niedomykalność zastawki dwudzielnej i

trójdzielnej

S1 S2 S1

30

Szmer rozkurczowy

zwężenia ujść żylnych

Zwężenie zastawki mitralnej i

trójdzielnej

S1 S2 S1

31

Szmer rozkurczowy fali

zwrotnej

S1 S2 S1
Niedomykalność zastawki aorty i

tętnicy płucnej