Ostra

Ostra

niewydolność

niewydolność

wątroby

wątroby

ONW

ONW

- to ciężka gwałtownie

- to ciężka gwałtownie

przebiegająca niewydolność

przebiegająca niewydolność

wątroby z towarzyszącą

wątroby z towarzyszącą

encefalopatią bez

encefalopatią bez

wcześniejszej występującej

wcześniejszej występującej

choroby wątroby.

choroby wątroby.

Encefalopatia

Encefalopatia

– ogólne określenie

– ogólne określenie

uszkodzenia

uszkodzenia

mózgu

mózgu

przez czynniki

przez czynniki

różnego pochodzenia, którego

różnego pochodzenia, którego

skutkiem są różnego rodzaju

skutkiem są różnego rodzaju

zaburzenia zachowania

zaburzenia zachowania

, zwane

, zwane

charakteropatią

charakteropatią

.

.

Mogą to być

Mogą to być

toksyny

toksyny

przy

przy

niewydolności wątroby

niewydolności wątroby

lub

lub

nerek

nerek

,

,

trucizny takie jak metale ciężkie (

trucizny takie jak metale ciężkie (

ołów

ołów

,

,

rtęć

rtęć

),

),

alkohol etylowy

alkohol etylowy

i wiele

i wiele

innych

innych

Przyczyny ONW

Przyczyny ONW

:

:

Wirusowe zapalenie wątroby typu B,

Wirusowe zapalenie wątroby typu B,

rzadziej stanowiące 60-

rzadziej stanowiące 60-

80%przypadków.

80%przypadków.

-

Zatrucia lekami 30- 40%

Zatrucia lekami 30- 40%

-Toksyny: grzyby-muchomor

-Toksyny: grzyby-muchomor

sromotnikowy, alkohol- etanol,

sromotnikowy, alkohol- etanol,

pestycydy oraz herbicydy

pestycydy oraz herbicydy

-

Posocznica

Posocznica

-

Zakrzepica żył wątrobowych

Zakrzepica żył wątrobowych

Objawy

Objawy

:

:

-

Żółtaczka

Żółtaczka

-

Charakterystyczny zapach z ust

Charakterystyczny zapach z ust

-

Nudności

Nudności

-

Drżenie rąk

Drżenie rąk

-

Wodobrzusze

Wodobrzusze

-

Zaburzenia krążeniowo oddechowe

Zaburzenia krążeniowo oddechowe

-

Biegunka

Biegunka

-

Gorączka

Gorączka

-

Napady padaczkowe

Napady padaczkowe

Powikłania

Powikłania



obrzęk mózgu

obrzęk mózgu



krwawienia żołądkowo-jelitowe

krwawienia żołądkowo-jelitowe



hipoglikemia

hipoglikemia



ostra niewydolność nerek

ostra niewydolność nerek



zakażenia

zakażenia

Rozpoznanie

Rozpoznanie

Badania laboratoryjne :

Badania laboratoryjne :



zwiększona aktywność

zwiększona aktywność

aminotransferaz

aminotransferaz

–

–

wartości powyżej 2000 j/l przemawiają ze

wartości powyżej 2000 j/l przemawiają ze

etiologią toksyczną bądź niedokrwienną

etiologią toksyczną bądź niedokrwienną



wydłużenie

wydłużenie

czasu

czasu

protrombinowego

protrombinowego



małopłytkowość

małopłytkowość



zwiększone stężenie

zwiększone stężenie

bilirubiny

bilirubiny



hipoglikemia

hipoglikemia



wzrost

wzrost

amoniaku

amoniaku

we krwi tętniczej

we krwi tętniczej



zwiększone stężenie

zwiększone stężenie

mleczanów

mleczanów



zwiększone stężenie

zwiększone stężenie

kreatyniny

kreatyniny

Badania dodatkowe

Badania dodatkowe



tomografia komputerowa

tomografia komputerowa

jamy

jamy

brzusznej – umożliwia ocenę

brzusznej – umożliwia ocenę

zmniejszenia objętości wątroby a także

zmniejszenia objętości wątroby a także

różnicowanie w innymi schorzeniami

różnicowanie w innymi schorzeniami

mogącymi prowadzić do podobnych

mogącymi prowadzić do podobnych

objawów

objawów



biopsja

biopsja

wątroby - pomocna w ustaleniu

wątroby - pomocna w ustaleniu

przyczyny niewydolności wątroby

przyczyny niewydolności wątroby

Leczenie

Leczenie

-

Należy prowadzić na oddziale intensywnej terapii.

Należy prowadzić na oddziale intensywnej terapii.



żywienie 30 kcal/kg/d (bez produktów zawierających

żywienie 30 kcal/kg/d (bez produktów zawierających

glutaminę

glutaminę

) o zawartości białka ok. 60 g/d. Najlepiej doustne,

) o zawartości białka ok. 60 g/d. Najlepiej doustne,

przy przeciwwskazaniach –

przy przeciwwskazaniach –

pozajelitowe

pozajelitowe

.

.



podawanie płynów dożylnie – zalecane są roztwory koloidalne

podawanie płynów dożylnie – zalecane są roztwory koloidalne

np.

np.

albumina

albumina



stały monitoring parametrów krwi

stały monitoring parametrów krwi



antybiotyki

antybiotyki

– profilaktyka zakażeń

– profilaktyka zakażeń



blokery

blokery

pompy protonowej

pompy protonowej

lub – w celu zapobiegania

lub – w celu zapobiegania

wrzodowi

wrzodowi

stresowemu żołądka

stresowemu żołądka



leczenie

leczenie

encefalopatii wątrobowej

encefalopatii wątrobowej

:

:

–

zapewnienie spokoju

zapewnienie spokoju

–

niekiedy

niekiedy

intubacja

intubacja

–

uniesienie głowy pod kątem 30 stopni

uniesienie głowy pod kątem 30 stopni

–

fenytoina

fenytoina

– przy napadach padaczkowych

– przy napadach padaczkowych

U osób u których nie dokonano

U osób u których nie dokonano

przeszczepu wątroby przeżywa ok.

przeszczepu wątroby przeżywa ok.

40%. Po przeszczepie wątroby ok.

40%. Po przeszczepie wątroby ok.

60%.

60%.

Najczęstszą przyczyną zgonów jest

Najczęstszą przyczyną zgonów jest

obrzęk mózgu

obrzęk mózgu

OSTRE Zapalenie trzustki

OSTRE Zapalenie trzustki

OZT

OZT

-

-

jest procesem zapalnym rozwijającym

jest procesem zapalnym rozwijającym

się dotychczas w zdrowym i

się dotychczas w zdrowym i

niepozostawiającym po ustąpieniu choroby

niepozostawiającym po ustąpieniu choroby

zmian morfologicznych ani

zmian morfologicznych ani

czynnościowych. Zapalenie jest wynikiem

czynnościowych. Zapalenie jest wynikiem

samotrawienia narządu przez enzymy

samotrawienia narządu przez enzymy

proteoliczne uaktywnione w obrębie

proteoliczne uaktywnione w obrębie

trzustki

trzustki

.

.

Przyczyny

Przyczyny

-

Nadużywanie alkoholu

Nadużywanie alkoholu

-

Kamica żółciowa lub uraz

Kamica żółciowa lub uraz

-

Leki

Leki

-

Choroby metaboliczne

Choroby metaboliczne

-

Zabiegi operacyjne

Zabiegi operacyjne

-

Hipotermia

Hipotermia

-

jad skorpiona

jad skorpiona

Objawy i przebieg

Objawy i przebieg

Najczęstszymi objawami, będącymi konsekwencją zarówno procesu

Najczęstszymi objawami, będącymi konsekwencją zarówno procesu

zapalnego

zapalnego

, jak i działania dostających się do krwioobiegu

, jak i działania dostających się do krwioobiegu

enzymów trzustkowych, są:

enzymów trzustkowych, są:



bardzo silne bóle zlokalizowane w środkowej i

bardzo silne bóle zlokalizowane w środkowej i

górnej części brzucha, mogące promieniować do

górnej części brzucha, mogące promieniować do

pleców, lub bóle opasujące, nie ustępujące po

pleców, lub bóle opasujące, nie ustępujące po

środkach przeciwbólowych

środkach przeciwbólowych



wymioty

wymioty

- skąpe, nie przynoszące ulgi

- skąpe, nie przynoszące ulgi



wzdęcie brzucha, często zatrzymanie gazów i

wzdęcie brzucha, często zatrzymanie gazów i

stolca

stolca



silna gorączka, często przekraczająca 40°C,

silna gorączka, często przekraczająca 40°C,

czasem dreszcze

czasem dreszcze



bóle mięśniowe

bóle mięśniowe



Choremu ulgę przynosi przyjęcie

Choremu ulgę przynosi przyjęcie

pozycji siedzącej lub skulonej.

pozycji siedzącej lub skulonej.



W ciężkich postaciach – spadek

W ciężkich postaciach – spadek

ciśnienia krwi

ciśnienia krwi

,

,

wstrząs

wstrząs

, zatrzymanie

, zatrzymanie

moczu

moczu

i ostra

i ostra

niewydolność nerek

niewydolność nerek

. W

. W

skrajnych przypadkach ostre

skrajnych przypadkach ostre

zapalenie trzustki może nawet

zapalenie trzustki może nawet

kończyć się śmiercią.

kończyć się śmiercią.

Rozpoznanie

Rozpoznanie

1.

1.

Badanie laboratoryjne:

Badanie laboratoryjne:

-

Zwiększona liczba krwinek białych

Zwiększona liczba krwinek białych

-

Wzrost hematokrytu w wyniku utraty

Wzrost hematokrytu w wyniku utraty

płynów podczas wymiotów

płynów podczas wymiotów

-

Podwyższona aktywność amylazy i lipazy

Podwyższona aktywność amylazy i lipazy

w surowicy krwi i moczu.

w surowicy krwi i moczu.

2. Diagnostyka obrazowa:

2. Diagnostyka obrazowa:

-

USG

USG

-

Zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej oraz

Zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej oraz

brzucha

brzucha

-

Tomografia komputerowa

Tomografia komputerowa

Leczenie

Leczenie

-

Ograniczenie aktywności ruchowej

Ograniczenie aktywności ruchowej

-

Wstrzymanie żywienia doustnego z wczesnym rozpoczęciem

Wstrzymanie żywienia doustnego z wczesnym rozpoczęciem

żywienia przez zgłębnik

żywienia przez zgłębnik

-

Wyrównanie zaburzeń wodno - elektrolitowych

Wyrównanie zaburzeń wodno - elektrolitowych

-

dożylne leczenie przeciwwstrząsowe, mające na celu

dożylne leczenie przeciwwstrząsowe, mające na celu

uzupełnianie traconych płynów, które przenikają w przebiegu

uzupełnianie traconych płynów, które przenikają w przebiegu

OZT z naczyń krwionośnych do jamy otrzewnowej i powodują

OZT z naczyń krwionośnych do jamy otrzewnowej i powodują

zmniejszenie objętości krwi krążącej.

zmniejszenie objętości krwi krążącej.

-

kontrolę morfologii krwi. Pojawiająca się anemia w przebiegu

kontrolę morfologii krwi. Pojawiająca się anemia w przebiegu

OZT może bowiem wymagać przetoczenia krwi

OZT może bowiem wymagać przetoczenia krwi

-

leczenie przeciwbólowe, gdyż silny ból brzucha jest

leczenie przeciwbólowe, gdyż silny ból brzucha jest

przyczyną dużego cierpienia chorego

przyczyną dużego cierpienia chorego

-

wczesne wdrażanie antybiotykoterapii, która ma na celu

wczesne wdrażanie antybiotykoterapii, która ma na celu

zapobiegać zakażeniu martwicy w trzustce. W tym celu

zapobiegać zakażeniu martwicy w trzustce. W tym celu

stosuje się nowoczesne antybiotyki szerokowidmowe

stosuje się nowoczesne antybiotyki szerokowidmowe

obejmujące bakterie Gram-ujemne

obejmujące bakterie Gram-ujemne

-

Leczenie operacyjne

Leczenie operacyjne

Ostre zapalenie pęcherzyka

Ostre zapalenie pęcherzyka

żółciowego

żółciowego

Najczęściej zapalenie ostre spowodowane

Najczęściej zapalenie ostre spowodowane

obecnością

obecnością

kamieni żółciowych

kamieni żółciowych

(tzw.

(tzw.

zapalenie

zapalenie

kamicze

kamicze

) w świetle

) w świetle

pęcherzyka żółciowego

pęcherzyka żółciowego

90 -

90 -

95% przypadków choroby.

95% przypadków choroby.

Kamień zatykając

Kamień zatykając

przewód pęcherzykowy

przewód pęcherzykowy

powoduje obrzęk pęcherzyka i jego ściany z

powoduje obrzęk pęcherzyka i jego ściany z

następowymi krwawieniami podśluzówkowymi

następowymi krwawieniami podśluzówkowymi

i wytworzeniem owrzodzenia. Wtórnie dopiero

i wytworzeniem owrzodzenia. Wtórnie dopiero

dochodzi do nacieku komórkami

dochodzi do nacieku komórkami

wielojądrzastymi odpowiedzialnymi

wielojądrzastymi odpowiedzialnymi

za rozwój

za rozwój

stanu zapalnego

stanu zapalnego

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny



ból zlokalizowany w okolicy prawego

ból zlokalizowany w okolicy prawego

podżebrza

podżebrza

z

z

promieniowaniem do pleców, najczęściej dolnego

promieniowaniem do pleców, najczęściej dolnego

kąta

kąta

łopatki

łopatki



ból palpacyjny w prawym podżebrzu nasilający

ból palpacyjny w prawym podżebrzu nasilający

się podczas głębokiego wdechu (

się podczas głębokiego wdechu (

Objaw

Objaw

Murphy'ego

Murphy'ego

) lub przy uderzaniu w

) lub przy uderzaniu w

łuk żebrowy

łuk żebrowy

prawy (

prawy (

objaw Chełmońskiego

objaw Chełmońskiego

)

)



stany podgorączkowe lub

stany podgorączkowe lub

gorączka

gorączka



żółtaczka

żółtaczka

występuje w około 20% przypadków

występuje w około 20% przypadków

(oznacza współistnienie schorzenia przewodu

(oznacza współistnienie schorzenia przewodu

żółciowego wspólnego (kamień lub zapalenie)

żółciowego wspólnego (kamień lub zapalenie)



podniesione biochemiczne markery stanu

podniesione biochemiczne markery stanu

zapalnego (CRP, leukocytoza)

zapalnego (CRP, leukocytoza)

Czynniki oraz Rozpoznanie

Czynniki oraz Rozpoznanie

-

Wiek powyżej 40 lat

Wiek powyżej 40 lat

-

Płeć żeńska- przebyte ciążę, stosowanie leków

Płeć żeńska- przebyte ciążę, stosowanie leków

antykoncepcyjnych, hormonalna terapia zastępcza

antykoncepcyjnych, hormonalna terapia zastępcza

-

Otyłość

Otyłość

-

Cukrzyca ORAZ UWARUNKOWANA GENETYCZNIE

Cukrzyca ORAZ UWARUNKOWANA GENETYCZNIE

-

Nudności, wymioty

Nudności, wymioty

-

Podwyższona temp. Ciała

Podwyższona temp. Ciała

Rozpoznanie:

Rozpoznanie:

- charakterystyczny obraz kliniczny współistniejący z

- charakterystyczny obraz kliniczny współistniejący z

obecnością kamieni w pęcherzyku potwierdzony badaniem

obecnością kamieni w pęcherzyku potwierdzony badaniem

USG.

USG.

- Badania laboratoryjne

- Badania laboratoryjne

LECZENIE

LECZENIE



początkowo leczenie zachowawcze:

początkowo leczenie zachowawcze:

–

dieta ścisła

dieta ścisła

–

płyny podawane dożylnie

płyny podawane dożylnie

–

ewentualnie odsysanie zawartości żołądka przez sondę

ewentualnie odsysanie zawartości żołądka przez sondę

żołądkową

żołądkową

–

ewentualnie podawanie antybiotyków dożylnie

ewentualnie podawanie antybiotyków dożylnie

–

Leki przeciwbólowe

Leki przeciwbólowe



po okresie 24 - 48 godzin powyższego leczenia:

po okresie 24 - 48 godzin powyższego leczenia:

–

laparoskopowa

laparoskopowa

Kamica dróg żółciowych

Kamica dróg żółciowych

Przyczyną choroby jest przemieszczenie

Przyczyną choroby jest przemieszczenie

złogów z pęcherzyka żółciowego do dróg

złogów z pęcherzyka żółciowego do dróg

żółciowych lub pierwotnie postanie złogów

żółciowych lub pierwotnie postanie złogów

w drogach żółciowych, najczęściej po

w drogach żółciowych, najczęściej po

wycięciu pęcherzyka żółciowego

wycięciu pęcherzyka żółciowego

.

.

Objawy

Objawy



Bóle kolkowe w prawym podżebrzu

Bóle kolkowe w prawym podżebrzu

promieniujące do pleców, prawej

promieniujące do pleców, prawej

łopatki i prawego barku

łopatki i prawego barku



Zażółceniem skóry oraz gałek

Zażółceniem skóry oraz gałek

ocznych

ocznych



Oddawaniem odbarwionego, jasnego

Oddawaniem odbarwionego, jasnego

stolca i ciemniego moczu

stolca i ciemniego moczu

Rozpoznanie

Rozpoznanie



USG

USG



Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne

Leczenie

Leczenie



Leki przeciwbólowe

Leki przeciwbólowe



Leki rozkurczowe

Leki rozkurczowe



Endoskopowe lub operacyjne

Endoskopowe lub operacyjne

usunięcie złogów z dróg żółciowych

usunięcie złogów z dróg żółciowych