Wykładnia, upoważnienie,
wytyczna, uzasadnienie aktu
prawnego

Legislacja administracyjna
Dr Artur Modrzejewski

Wykładnia prawa
administracyjnego

•

Ustalenie sensu norm prawnych

Wykładnia prawa administracyjnego - osoba interpretatora

Wykładnia prawa administracyjnego-ze względu na uzyskane
wyniki

Dyrektywy interpretacyjne
stosowane w wykładni prawa

•

Wykładnia językowa – język prawny

Dyrektywy specyficzne dla języka
prawnego

•

Dyrektywa domniemania języka
potocznego

•

Dyrektywa domniemania uniwersalnego
języka prawnego

•

Dyrektywa tożsamości znaczeniowej

•

Dyrektywa kompletności

Wykładnia systemowa

•

Dyrektywa niesprzeczności

•

Dyrektywa priorytetu zasady prawa

•

Dyrektywa normatywności zasady prawa

•

Dyrektywa systematyzacji wewnętrznej
aktu prawnego

Wykładnia funkcjonalna

•

Wykładnia statyczna

•

Wykładnia dynamiczna

•

Cele na które powołuje się interpretator w
procesie wykładni prawa jako podstawa
wyodrębnienia dyrektywy wykładni
funkcjonalnej

Luki w prawie
administracyjnym

•

Luka techniczna – proceduralna

niekompletność regulacji

•

Swoista luka – to brak przepisów które

zgodnie z innymi regulacjami powinny być

wydane

•

Luka extra legem – to ujemna ocena faktu, że

pewne sprawy nie są uregulowane

•

Contra legem – ujemna ocena tego, że pewne

kwestie są uregulowane, a zdaniem

oceniającego nie powinny być

•

Intra legem – to ocena, iż sformułowanie

danego przepisu jest zbyt nieprecyzyjne i

powinno być uściślone

Analogia

•

Analogia legis

•

Anologia iuris

Pojęcia nieostre

•

Np. Miejsce zamieszkania

•

Interes publiczny

•

Interes prywatny

•

Zajmowania lokalu

•

Dobro wspólne

•

Zawód zaufania publicznego

Odesłania

•

To przepisy odsyłające do innych
ustanowionych już reguł. Jeśli reguły te
nie należą do systemu prawa, to mamy do
czynienia z odesłaniem do norm
pozaprawnych

Normy pozaprawne

•

Normy społeczne

•

Normy wiedzy

Kryterium sposobu

•

Przepisy odsyłające jawnie

•

Przepisy odsyłające domyślnie

Upoważnienie do stanowienia prawa
miejscowego a upoważnienie do
stanowienia rozporządzeń

•

Art. 92 ust. 1 Konstytucji: „…na podstawie
szczegółowego upoważnienia zawartego w
ustawie i w celu jej wykonania.
Upoważnienie powinno określać organ
właściwy do wydania rozporządzenia i
zakres spraw przekazanych do
uregulowania oraz wytyczne co do treści
aktu”

•

Art.94 „… na podstawie i w granicach
upoważnień zawartych w ustawie”

Upoważnienie do stanowienia
prawa miejscowego a
upoważnienie do stanowienia
rozporządzeń

•

Większa swoboda dla prawa miejscowego
– akt sensu largo

Upoważnienie do wydawania rozporządzeń

•

Powinno być zawarte w ustawie

•

Określić organ właściwy do wydania rozporządzenia
(wybierając go spośród wskazanych w Konstytucji)
uwzględniając jednocześnie zakres i formę współdziałania
organów

•

Określić rodzaj aktu

•

Określić zakres spraw przekazanych do uregulowania

•

Określać wytyczne dotyczące treści aktu

wytyczna

•

Może określać rozstrzygnięcia, których nie
można zamieszczać w rozporządzeniu

•

Granice, w jakich muszą zmieścić się
rozstrzygnięcia rozporządzenia

•

Wymagania, jakim maja odpowiadać rozwiązania
przyjęte w rozporządzeniu

•

Cele, jakie mają zostać osiągnięte przez
rozporządzenie

•

Okoliczności, jakie należy uwzględnić tworząc
rozporządzenie

Upoważnienie do stanowienia
prawa miejscowego

•

Szczegółowe

•

generalne

Istota upoważnienia
szczegółowego

•

Więź formalna – gdy istnieć będzie zapis w
akcie rangi ustawowej upoważniający do
uregulowania danej sprawy w drodze aktu
prawa miejscowego

•

Więź materialna – istnieć będzie wtedy,
gdy dany akt stanowi swoiste dopełnienie
treści ustawy, gdy więc akt prawa
miejscowego będzie w swej treści z treścią
aktu, z upoważnienia którego został
wydany.

Minimalna treść upoważnienia
szczegółowego

•

Organ kompetencyjny

•

Przedmiot regulacji

Upoważnienie o charakterze
generalnym

•

Istota upoważnienia generalnego

•

Więź formalna

•

Minimalna treść

•

Organ kompetentny

•

Ogólny zakres regulacji

•

Legalność jako granica swobody

Upoważnienie do wydania aktów
prawa miejscowego powinno

•

Być zawarte w ustawie

•

Określać organ właściwy do wydania aktu

•

Określać rodzaj aktu

•

Określać zakres spraw przekazanych do
uregulowania

Przygotowanie projektu aktu
prawnego poprzedza się

•

Wyznaczeniem i opisaniem stanu stosunków

społecznych w dziedzinie wymagającej interwencji

organów władzy publicznej oraz wskazaniem

pożądanych kierunków ich zmiany

•

Ustaleniem potencjalnych, prawnych i innych niż

akty prawne środków oddziaływania

umożliwiających osiągnięcie założonych celów

•

Określeniem przewidywanych skutków

społecznych, gospodarczych, organizacyjnych,

prawnych i finansowych każdego z rozważanych

rozwiązań

•

Zasięgnięciem opinii podmiotów zainteresowanych

•

Dokonaniem wyboru sposobu interwencji organów

władzy publicznej

Etapy prac prawodawczych

•

Ustalenie potencjalnych środków
oddziaływania

•

Konsultacje

•

Ocena skutków regulacji – w tym
uzasadnienie projektu powinno
zawierać….

Obligatoryjną częścią uzasadnienia projektu aktu prawnego jest
syntetyczne przedstawienie wyników zawierające:

•

Wskazanie podmiotów na które oddziaływuje akt

normatywny

•

Wyniki przedstawionych konsultacji, w szczególności

jeśli obowiązek takich opinii wynika z przepisów prawa

•

Przedstawienie wyników analizy wpływu aktu

normatywnego w szczególności na:

•

Sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i

budżet jednostek samorządu terytorialnego

•

Rynek pracy

•

Konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym

na funkcjonowanie przedsiębiorstw

•

Sytuację i rozwój regionalny

•

Wskazanie źródeł finansowania, zwłaszcza jeżeli projekt

pociąga za sobą obciążenie budżetu państwa lub

budżetów jednostek samorządu terytorialnego

Etapy prac prawodawczych

•

Wybór optymalnych środków oddziaływania

•

Przygotowanie projektu aktu prawnego, w tym celu należy:

•

Zapoznać się z dotychczasowym stanem prawnym, w tym z

obowiązującymi ustawami, umowami międzynarodowymi, którymi RP jest

związana, prawodawstwem organizacji i organów międzynarodowych,

których RP jest członkiem, oraz prawem UE obowiązującym w

regulowanej dziedzinie

•

Ustalić skutki dotychczasowych uregulowań prawnych obowiązujących w

danej dziedzinie

•

Określić cele, jakie zamierza się osiągnąć przez wydanie nowego aktu

prawnego

•

Ustalić alternatywne rozwiązania prawne, które mogą skutecznie służyć

osiągnięciu założonych celów

•

Sformułować prognozy podstawowych i ubocznych skutków rozważanych

alternatywnych rozwiązań prawnych, w tym ich wpływ na system prawa

•

Określić skutki finansowe poszczególnych alternatywnych rozwiązań

prawnych oraz ustalić źródła ich pokrycia

•

Dokonać wyboru optymalnego w danych warunkach rozwiązania

prawnego.

Procedura legislacyjna

•

Tworzenie planów zagospodarowania
przestrzennego

•

Ustalenie przez radę gminy liczby punktów
sprzedaży napojów zawierających powyżej
4.5 proc. Alkoholu (z wyjątkiem piwa)

•

Ustalenie planu sieci publicznych szkół
podstawowych i gimnazjów prowadzonych
przez gminę

•

Określenie programu szkolenia taksówkarzy

Etapy takiego postępowania

•

Wniosek organu prowadzącego
postępowanie do organu
współdziałającego

•

Podanie do publicznej wiadomości
informacji o możliwości przedstawienia
uwag i wniosków, a także termin, przed
którego upływem podmiot współdziałający
powinien wyrazić swoje stanowisko

Procedura lobbingowa w procesie
stanowienia aktów legislacyjnych

•

Wysłuchanie publiczne