Bezpieczeństwo przy
pracy na wysokości

2011

Praca na wysokości

Praca na wysokości to praca
wykonywana na powierzchni
znajdującej się na wysokości co
najmniej 1,0 m nad poziomem
podłogi lub ziemi.

Do pracy na wysokości nie zalicza się
pracy na powierzchni, niezależnie od
wysokości, na jakiej się znajduje,
jeżeli powierzchnia ta:



osłonięta jest ze wszystkich stron do
wysokości: co najmniej 1,5 m
pełnymi ścianami lub ścianami z
oknami oszklonymi,



wyposażona jest w inne stałe
konstrukcje lub urządzenia chroniące
pracownika przed upadkiem z
wysokości.

Jest natomiast pracą na wysokości
wykonywanie robót nawet na
parterze, jeżeli do wykonywania
czynności używane są rusztowania,
których pomosty znajdują się wyżej
niż 1 m nad poziomem podłogi.

Pracownicy zatrudnieni przy robotach
wykonywanych na wysokości
zobowiązani są poddać się badaniom
lekarskim kwalifikującym do pracy na
wysokości.
Osoby przebywające na stanowiskach
pracy, znajdujących się na wysokości
co najmniej 1 m od poziomu podłogi
lub ziemi, powinny być zabezpieczone
przed upadkiem z wysokości.

Należy w tym celu stosować środki

ochrony zbiorowej, w szczególności

balustrady, siatki ochronne i siatki

bezpieczeństwa. Balustrada składa się

z deski krawężnikowej o wysokości

0,15 m i poręczy ochronnej

umieszczonej na wysokości 1,1 m.

Wolną przestrzeń pomiędzy deską

krawężnikową a poręczą wypełnia się

w sposób zabezpieczający

pracowników przed upadkiem z

wysokości.

Przepis dotyczący zabezpieczeń

stanowisk pracy przed upadkiem stosuje

się także do przejść i dojść do tych

stanowisk oraz do klatek schodowych.
Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki

wykonywania prac na wysokości

zastosowanie balustrad jest niemożliwe,

należy stosować inne skuteczne środki

ochrony pracowników przed upadkiem z

wysokości, odpowiednie do rodzaju i

warunków wykonywania pracy.

Prace na wysokości powinny być
organizowane i wykonywane tak, aby
pracownik nie wychylał się poza
poręcz balustrady lub obrys
urządzenia, na którym stoi.

Należy pamiętać o zabezpieczeniu

otworów w stropach. Otwory w

stropach, na których prowadzone są

roboty lub do których możliwy jest

dostęp ludzi, należy zabezpieczyć przed

możliwością wpadnięcia lub ogrodzić

balustradą. Niezabezpieczone otwory w

stropach są częstą przyczyną

wypadków.

Przy pracach na drabinach, klamrach,
rusztowaniach i innych podwyższeniach na
wysokości do 2 m nad poziomem podłogi
lub ziemi należy zapewnić spełnienie
wszystkich wymagań zawartych w
przepisach, a także zapewnić bezpieczeństwo
przy komunikacji pionowej i dojściach do
stanowisk pracy, zapewnić stabilność
rusztowań i odpowiednią ich wytrzymałość na
przewidywane obciążenia, a przed
rozpoczęciem użytkowania rusztowania
należy dokonać jego odbioru technicznego.

Miejsce pracy oraz zabezpieczenia powinny

zostać sprawdzone przed rozpoczęciem

prac. Przy pracach na słupach, masztach,

konstrukcjach wieżowych, kominach,

konstrukcjach budowlanych bez stropów, a

także przy ustawianiu lub rozbiórce

rusztowań oraz przy pracach na drabinach i

klamrach na wysokości powyżej 2 m nad

poziomem terenu zewnętrznego lub podłogi

należy:

Przed rozpoczęciem prac sprawdzić stan

techniczny konstrukcji lub urządzeń, na

których mają być wykonywane prace, w tym

ich stabilność, wytrzymałość na

przewidywane obciążenie oraz

zabezpieczenie przed nieprzewidywaną

zmianą położenia, a także stan techniczny

stałych elementów konstrukcji lub urządzeń

mających służyć do mocowania linek

bezpieczeństwa.

Należy również zapewnić stosowanie przez
pracowników kasków ochronnych oraz
odpowiedniego do rodzaju wykonywanych
prac sprzętu chroniącego przed upadkiem
z wysokości, jak np.: uprzęży
bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa
przymocowaną do stałych elementów
konstrukcji (długość linki bezpieczeństwa
nie powinna być większa niż 1,5 m),
uprzęży bezpieczeństwa z pasem
biodrowym (do prac w podparciu - na
słupach, masztach itp.).

Wymagania te dotyczą również prac

wykonywanych na galeriach,

pomostach, podestach i innych

podwyższeniach, jeżeli rodzaj pracy

wymaga od pracownika wychylenia się

poza balustradę lub obrys urządzenia,

na którym stoi, albo przyjmowania innej

wymuszonej pozycji ciała grożącej

upadkiem z wysokości.

Stanowiska do pracy na wysokości w

obiektach budowlanych przeważnie

lokowane są na rusztowaniach.

Konstrukcje te są konieczne do robót

murarskich, prac wykończeniowych,

np. tynkowania i malowania, prac

remontowych na zewnątrz i

wewnątrz budynku.

Rusztowania stojakowe z rur stalowych
są obecnie najczęściej spotykanym rodzajem
rusztowań do robót murarskich i
wykończeniowych. Na konstrukcji budowanej
z rur stalowych układa się pomosty robocze z
desek. Pomosty te są przeznaczone do
wielokrotnego użycia. Do komunikacji
pionowej między poszczególnymi poziomami
służą drabiny stalowe, górną częścią
zawieszane na konstrukcji, a dolną oparte o
poprzeczne elementy rusztowania.

Rusztowania tego typu można stosować
do wysokości 30 m. W przypadku
wyższych musi być sporządzony
indywidualny projekt rusztowania.

Rusztowania stalowe winny być
wyposażone w instalację odgromową.

Do lekkich robót elewacyjnych stosuje
się rusztowania nożycowe.
Umożliwiają one pracę do wysokości
14,5 m. Zaletą ich jest to, że pomost
roboczy podnosi się za pomocą silnika
elektrycznego, a całe rusztowanie można
przesuwać na kołach.

Rusztowania przejezdne to
rusztowania wieżowe, zaopatrzone w
ramy z kółkami oraz pomost z
poręczami. Przy większych obciążeniach
na miejscach pracy opiera się je na
stopach w celu odciążenia kółek.
Przeznaczone są do robót wymagających
częstej zmiany stanowiska pracy.

Do robót elewacyjnych stosuje się
również rusztowania wiszące,
zamocowane do wsporników na
konstrukcji dachu. Rusztowania takie
posiadają na pomoście roboczym
wciągarki umożliwiające podnoszenie
i opuszczanie pomostu.
Tego typu urządzenia mogą pracować
do maksymalnej wysokości 80 m.

Budując rusztowanie, musimy pamiętać
o tym, że stanowić ono będzie miejsce
pracy na wysokości, a więc musi być
stabilne i bezpieczne, musi posiadać
odpowiednią wytrzymałość na
obciążenia ciężarem ludzi, sprzętu i
niezbędnych materiałów.

Również praca na wysokości poniżej 1 m
może być niebezpieczna, gdy na
stanowisko robocze nie można wejść lub
zejść bez zastosowania stopni, podręcznych
drabinek lub pochylni. Wprawdzie
obowiązujące przepisy nie wymagają
stosowania przy takich pracach
określonych zabezpieczeń, ale tu także
zdarzają się upadki kończące się urazami.

W związku z tym należy zastosować

środki zabezpieczające nawet przy pracy

na wspomnianej wysokości.
Strefy niebezpieczne, w których istnieje

zagrożenie spadania z góry

przedmiotów lub materiałów, należy

oznakować i ogrodzić poręczami bądź

zabezpieczyć daszkami ochronnymi.

Podstawowe zasady bhp przy
pracach na wysokości:

Roboty ciesielskie - Cieśle oprócz obróbki

drewna wykonują konstrukcje drewniane

obiektów, deskowania i stemplowania,

rusztowania budowlane oraz zabezpieczenia

prac na wysokości. Wykonując

zabezpieczenia, muszą sami korzystać ze

środków ochrony indywidualnej. Ręczne

podawanie desek jest dozwolone do

wysokości 3 m. Roboty ciesielskie z drabin

można wykonywać do wysokości 3 m.

Roboty murarskie i tynkarskie

Roboty murarskie i tynkarskie na
wysokości powyżej 1 m należy wykonywać
z pomostów rusztowań. Murarze oraz ich
pomocnicy muszą być zabezpieczeni przed
upadkiem z wysokości. Przy wykonywaniu
robót murarskich na zewnętrznej krawędzi
stropu murarze winni być wyposażeni w
uprzęże bezpieczeństwa .

Chodzenie po świeżo wykonanych

murach, płytach, stropach jest

zabronione. Nie należy przeciążać

pomostów rusztowań materiałami ani

gromadzeniem się robotników, szybkim

ruchem (powodującym rozchwianie),

zrzucaniem różnych przedmiotów z

jednego poziomu na drugi.

Roboty zbrojarskie i betoniarskie

Montaż elementów zbrojenia wykonuje się
już w deskowaniach. Prace takie do
wysokości 3 m od poziomu otoczenia
wykonuje się z drabin, przy większych
wysokościach z pomostów rusztowań. Przy
montażu zbrojeń na zewnętrznych ścianach
zbrojarze muszą być zabezpieczeni przed
upadkiem : z wysokości.
Wlewanie mieszanki betonowej w
deskowanie z wysokości większej niż 1
m jest zabronione.

Roboty montażowe

Gdy nie ma barier ochronnych, zatrudnieni
przy montażach i innych pracach na
wysokości powinni pracować w uprzężach
bezpieczeństwa. Gdy zachodzi potrzeba
zapewnienia poruszania się ludzi po
belkach podsuwnicowych, wiązaniach
kratownic lub dźwigarach, zabudowuje się
je w pomosty na poziomie zero jeszcze
przed podniesieniem do montażu.

Przebywanie osób na górnych
płaszczyznach ścian, belek, słupów,
ram lub kratownic oraz na dwóch
niższych kondygnacjach, znajdujących
się bezpośrednio pod kondygnacją, na
której są prowadzone roboty
montażowe, jest zabronione.

Monterzy, wykonujący prace
instalacyjne w budynkach, w razie
potrzeby powinni korzystać z
przenośnych rusztowań i drabin.
Zabronione jest stawanie na
wannach, sedesach, parapetach,
rurach itp.

Roboty rozbiórkowe i demontaże

Przy rozbiórce deskowań należy podjąć
środki ostrożności zabezpieczające
przed zawaleniem się elementów
deskowania konstrukcji. Prowadzenie
robót rozbiórkowych jest
zabronione, jeżeli zachodzi
możliwość przewrócenia części
konstrukcji obiektu przez wiatr.

W czasie prowadzenia robót
rozbiórkowych przebywanie ludzi na
niżej położonych kondygnacjach jest
zabronione. Także składowanie
materiałów pochodzących z rozbiórki
na pomostach rusztowań i daszkach
ochronnych jest zabronione

Roboty dekarskie i blacharskie

Na dachach, których wytrzymałość nie

zapewnia bezpiecznego przebywania

na nich osób, należy wykonać stałe

lub przenośne mostki i kładki

zabezpieczające. Ze względu na

możliwość zagrożenia spadającymi

przedmiotami, nad strefą zagrożoną

należy wybudować daszek ochronny.

Materiały i narzędzia powinny być
podawane z dachu na ziemię za
pomocą bloku lub wyciągu
szybowego. Zrzucanie z dachu
materiałów jest zabronione

Roboty malarskie

Wykonywanie robót malarskich z drabin
rozstawnych jest dozwolone do wysokości
4 m.
Aby zapobiec rozsuwaniu się drabin, należy
wyposażyć je w ściągi łańcuchowe. Gdy do
wykonania prac malarskich nie wystarczają
drabiny, stosuje się rusztowania, pomosty,
platformy, a nawet krzesełka wiszące.

Roboty impregnacyjne i izolacyjne

Jeżeli miejsca, w których wykonuje
się impregnację są wzniesione nad
poziom otoczenia, stanowiska pracy
należy zabezpieczyć poręczami, a
jeżeli to niemożliwe - wyposażyć
pracowników w uprzęże
bezpieczeństwa.