1

Gojenie i zapalenie

Gojenie i zapalenie

zębodołu.

zębodołu.

Podstawy szycia

Podstawy szycia

chirurgicznego.

chirurgicznego.

2

Gojenie się zębodołu po

ekstrakcji

• Krwawienie: 5-10 minut
• Wytworzenie czopu płytkowego: 30 minut
• Stabilizacja skrzepu i wytworzenie siatki fibrylarnej: 2h
• Faza zapalna: napływ leukocytów, makrofagów, histocytów

oraz komórek mezenchymalnych (fibroblasty i komórki

śródbłonka)

• Powstanie młodej ziarniny i jej dojrzewanie oraz równoległa

epitelizacja rany: 7 dni

• Odbudowa komórki wyrostka zębodołowego oraz jego dna

(osteoblasty) i resorpcja brzegów zębodołu przez osteoklasty.

Tworzenie kostniny, następnie ostatecznej kości z jamkami

szpikowymi: 6 tygodni do 2 miesięcy

• Modelowanie kości trwa do 6 miesięcy
• Obniżenie wyrostka zębodołowego o 1/3 w stosunku do stanu

przed ekstrakcją

3

Zapalenie zębodołu

Jest to miejscowe powikłanie związane z

zabiegiem usunięcia zęba powstające na
skutek

nie wytworzenia

się,

wypadnięcia

lub

rozpadu

skrzepu

.

4

Mianownictwo

• SUCHY ZĘBODÓŁ

• PUSTY ZĘBODÓŁ

• OGRANICZONE ZAPALENIE KOŚCI ZĘBODOŁU

• ZESPÓŁ BÓLÓW POEKSTRAKCYJNYCH

• PSEUDONEURALGIA ZĘBODOŁOWA

• ZAKAŻENIE POEKSTRAKCYJNE

5

Najczęściej wymieniane czynniki

odpowiedzialne za powstanie

zapalenia zębodołu

OGÓLNE

• Choroby ogólne

• Niedobory witamin i soli

mineralnych

• Przebyta radio i

chemioterapia

• Płeć (kobiety)

• Doustne środki

antykoncepcyjne

• Wiek

• Palenie tytoniu

• Pora roku (wiosna)

• Stres

MIEJSCOWE

• Uraz i zakażenie pierwotne lub

wtórne

• Lokalizacja – najczęściej w

żuchwie

• Wpływ środków zwężających

naczynia

• Pierwotny brak skrzepu w

zębodole lub jego uszkodzenie

• Wtórny brak skrzepu w

zębodole

6

Pośrednie

aktywatory

skrzep

Kompleks

aktywatora

Bezpośrednie

aktywatory

plazminogen

Aktywny cz. XII

Fragment cz. XII

plazmina

Produkty rozpadu

fibryny

Mediatory fibrynolizy

fibryna

proteoliza

+ prekalikreina

Podstawowe składowe

fibrynolizy

7

Aktywatory plasminogenu

Fizjologiczne

Niefizjologiczne

Tkankowy aktywator

plasmionogenu (B)

Bakteryjne (P):
- streptokinaza
- staphylokinaza

Nieczynny aktywator
plasmonogenu (B)

Chemiczne (B):
- glicerol
- chloroform

Czynnik XII (B)
Urokinaza (P)

(B) – bezpośredni
(P) – pośredni

8

Najczęściej spotykane postacie

kliniczne

• SUCHY ZĘBODÓŁ

• CAŁKOWITE ZAPALENIE ZĘBODOŁU

• POZORNIE PRAWIDŁOWO GOJĄCY SIĘ

ZĘBODÓŁ

9

„SUCHY ZĘBODÓŁ”

Alveolitis sicca post extractionem dentis

• Silny ból i brak skrzepu

• Obnażone kostne ściany zębodołu pokrywa cienka

warstwa szarożółtego mazistego, cuchnącego
nalotu

• Cechy zapalne w otoczeniu zębodołu słabo

zaznaczone lub nie występują

• Silna bolesność uciskowa ścian zębodołu

• Brak odczynu węzłowego

• Obraz radiologiczny bez zmian

10

„CAŁKOWITE ZAPALENIE ZĘBODOŁU”

Alveolitis totalis

• Brzegi rany wiotkie

• Zębodół wypełniony produktami rozpadu skrzepu brunatno-

szarymi, cuchnącymi masami

• Stan zapalny otaczających tkanek miękkich

• Odczyn węzłowy

• Podwyższenie ciepłoty ciała

• Fetor ex ore

• Nasilenie bólu mniejsze

• Radiologicznie w późnym okresie obecność martwiaków

11

„POZORNIE PRAWIDŁOWO GOJĄCY

SIĘ ZĘBODÓŁ”

• Brzegi rany poekstrakcyjnej są zbliżone a po ich

rozchyleniu widoczny jest pusty zębodół lub
wypełniony zropiałym skrzepem

• Brak odczynu zapalnego

• Niekiedy odczyn węzłowy dodatni

• Postać najłagodniejsza, ból o nieznacznym

nachyleniu

12

Metody lecznicze stosowane w Przychdni

Chirurgii Stomatologicznej

AMG

• Płukanie zębodołu roztw. 0,9% NaCl o temperaturze 37°C,

3% roztworem NaHCO

2

• Osuszenie zębodołu i odizolowanie od śliny

• Założenie opatrunku warstwowego składającego się z

wkładki

zębodołowej

NIPAS

,

maści

LORIDEN A

z

LIGNOKAINĄ

lub

OXYCORT

z

LIGNOKAINĄ

oraz

SPONGOSTANU

• Pacjenci zgłaszają się celem badań kontrolnych do chwili

ustąpienia dolegliwości bólowych

• Farmakoterapia ogólnoustrojowa (antybiotyki, leki

przeciwbólowe)

13

Laseroterapia

lasery biostymulacyjne

• Przyspieszają nabłonkowanie przez

zwiększenie proliferacji komórek

• Zmieniając potencjały komórek nerwowych

zmniejszają czucie bólu

14

Wpływ pola magnetycznego

niskiej częstotliwości

• powoduje przyspieszenie procesu namnażania i

wzrostu komórek

• przyspiesza gojenie ran poprzez zwiększanie

produkcji kolagenu przez fibroblasty i szybszy
rozwój krążenia obocznego

• nasila resorpcję krwiaków i obrzęków

• działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo

15

Ozonoterapia

• działa na procesy utleniania i odżywiania

komórek

• hamuje procesy zapalne

• wykazuje działanie bakterio-, viruso- i

grzybobójcze

16

Podstawy szycia

chirurgicznego

17

Współczesne materiały szewne

Obecnie największym uznaniem cieszą się
materiały w postaci szwów atraumatycznych
lecz niektóre produkowane są w formie
samych nitek do stosowani z igłami
chirurgicznymi konwencjonalnymi lub jako
podwiązki.

18

Materiały szewne dzielą się na:

• wchłanialne i niewchłanialne

• naturalne i syntetyczne

19

Materiały wchłanialne

• Stopniowo ulegają degradacji w tkankach

• Dzielimy je na 3 grupy w zależności od

okresu zdolności utrzymania napięcia w
tkankach:

– 1: krótki czas

– 2: średni czas

– 3: długi czas

20

Grupa 1

• Catgut

– jest to materiał naturalny o kilkunastodniowej

zdolności utrzymania swego napięcia w tkankach.

Stsowany celem krótkotrwałego zbliżenia brzegów

tkanek głębszych i tkanki podskórnej, z reguły w

przypadku braku napięcia brzegów rany, oraz jako

materiał na podwiązki. Np.. Softcat (Braun), Plain

catgut (Ethicon), Softgut (Davis&Geck), Catgut super

(medizin technik hard), Drycat (Societe Sterile Catgut)

• Polyglactin 910

– o małej masie cząsteczkowej

Syntetyczna plecionka, niewywołująca odczynu

tkankowego, utrzymuje napięcie około 12 dni podobnie

jak catgut, ale jest pierwotnie wytrzymalsza na

rozciąganie (2x przy tej samej grubości nici)

zastosowanie; jw.. Np. Vicryl rapide (E)

21

Grupa 2

• Catgut chromowany

Utrzymuje napięcie oko 28 dni. Stosowany przeważnie do zbliżania tkanki
podskórnej. Np.: Softcat chromic (B), Surgigut(United States Suture
Company), Chromic catgut (E), Softgut chromic (D&G)

• Polyglicolic acid (PGA)

Syntetyczna plecionka o parametrach i zastosowaniu klinicznym
zbliżonym do Polyglactinu 910 m. cz. Np..: Dexon S (Polfa), Dexon (D&G),
Safil

• Polyglactin 910

Utrzymuje napięcie w tkankach ok. 30 dni porównywalnie z Catgutem
chromowanym ale jest 2x wytrzymalszy na rozciąganie. Służy do zbliżania
tkanek będących nawet pod marnym napięciem. Np: Coated Vicryl (E)

22

Grupa 3

• Polydioxanone

Jednowłóknikowy materiał syntetyczny o
okresie napięcia w tkankach ok. 60 dni.

Np.: PDS (E )

• Polygliconate

jw..

Np.: Maxon (D&G)

23

Materiały niewchłanialne

A. Naturalne

• Jedwab

stosowany jako materiał na podwiązki

oraz do szycia skóry: NC-Silk (B), Softsilk (USSC)

• Len

jako materiał na podwiązki: Linen Thread

biały-Braun

24

B. Syntetyczne wielowłóknowe (plecionki)

• Poliestry

:

Dagrofil zielony, Synthofil (B)*, Estafil

(P), Mersilen (E ), Dacron (D&G), Sterilene (SCC),
Ethibond (E )*, Ticron (D&G)*, Medtek(mth)*,
Premilene (SSC)*

• Poliamidy

:

Amfil P(P), Nurolon (E), Supramid (B)

(mth)(SCC), Surgilon(D&G)

25

C. Syntetyczne jednowłóknowe (monofilamentne)

Stosowane do szycia skóry i powięzi.

• Poliamindy

:

Dafilon, Supramid (B), Amfil M (P), Ethilon

(E), Dermalon (D&G), Medalon, Nylon (mth), Suturon
(SSC)

• Polipropylen

:

Surgipro (USSC), Prolene (E), Surgilene

(D&G), Cardiolene (mth)

• Poliestry

:

Miralene (B), Mersilene (E), Novafil (D&G),

Monolne (SSC)

26

• Szycie mięśni

Brzuśce mięśni zbliżamy pojedynczymi szwami
węzełkowymi lub częściej poziomymi szwami
materacowymi.

Zwykle stosuje się szwy wchłanialne. Dexon S (3-0
do 0), Vicryl rapid, Softcat chronic

• Szycie powięzi

Najczęściej poziomymi szwami materacowymi.
Powięzie powierzchowne nici wchłanialne Dexon S

(2-0 do 1), głębokie niewchłanialne

.

27

• Zespalanie naczyń krwionośnych

Naczynia o dużej średnicy szwem ciągłym, a
drobne pojedynczymi szwami węzełkowymi
używając niewchłanialnego materiału szewnego
jednowłóknowego lub plecionki o gładkiej
powierzchni (3-0 do 8-0) Miralene. Przed szyciem
usuwa się przydankę.

Podwiązki: Amfil M (2-0), Dexon S (4-0 do 0)

28

• Zespalanie nerwów

Kikuty nerwów wyrównujemy nożem żyletkowym i
zespalamy pojedynczymi szwami węzełkowymi
jednowłóknowymi (6-0 do 8-0) Dafilon, Ethilon, Miracele,
Prolene zakładając je wyłącznie za

epineurium

Z reguły stosuje się do tego celu niewchłanialne szwy
syntetyczne, częściej wielowłóknowe (3-0 do 4-0) Dagofil,
Amfil P, Supramid, Ethibond lub jednowłóknowe Miralene.

• Szycie skóry

Amfil P (4-0 do 2-0), Amfil M (5-0 do 2-0), Dexon S (5-0 do 0)

29

Podstawowe narzędzia

chirurgiczne

• Nóż chirurgiczny
• Imadło (igłotrzymacz)
• Igła
• Pinceta chirurgiczna
• Nożyczki
• Kleszczyki typu Peana
• Kleszczyki typu Kochera

30

Rodzaje igieł