Pielęgniarstwo zabiegowe

Pielęgniarstwo zabiegowe

Dr n. med. Janina Książek

Dr n. med. Janina Książek

Samodzielna Pracownia

Samodzielna Pracownia

Pielęgniarstwa Chirurgicznego

Pielęgniarstwa Chirurgicznego

AMG

AMG

Organizacja bloku

Organizacja bloku

operacyjnego- symbolika

operacyjnego- symbolika

kolorów

kolorów

Kolor zielony-

Kolor zielony-

oznacza strefę jałową

oznacza strefę jałową

W kolorze zielonym są:

W kolorze zielonym są:

Wewnętrzne warstwy opakowań zestawów

Wewnętrzne warstwy opakowań zestawów

operacyjnych,

operacyjnych,

Bielizna służąca do obłożenia pola operacyjnego,

Bielizna służąca do obłożenia pola operacyjnego,

Bielizna operacyjna: fartuchy operacyjne, czapki,

Bielizna operacyjna: fartuchy operacyjne, czapki,

maski chirurgiczne

maski chirurgiczne

Ubrania dla całego personelu bloku operacyjnego

Ubrania dla całego personelu bloku operacyjnego

(pielęgniarki, lekarze, sprzątaczki)

(pielęgniarki, lekarze, sprzątaczki)

Obuwie

Obuwie

Ubrania pracowników przebywających w

Ubrania pracowników przebywających w

magazynie jałowych artykułów w centralnej

magazynie jałowych artykułów w centralnej

sterylizacji

sterylizacji

Kolory: niebieski i biały

Kolory: niebieski i biały

oznaczają strefę czystą

oznaczają strefę czystą

Zewnętrzne opakowania zestawów

Zewnętrzne opakowania zestawów

operacyjnych,

operacyjnych,

Wózki używane do sprzątania sal

Wózki używane do sprzątania sal

operacyjnych

operacyjnych

Ubrania dla personelu zatrudnionego w sali

Ubrania dla personelu zatrudnionego w sali

wybudzeń, w sali porodowej, w centralnej

wybudzeń, w sali porodowej, w centralnej

sterylizacji (w części czystej)

sterylizacji (w części czystej)

Obuwie dla personelu sali wybudzeń, sali

Obuwie dla personelu sali wybudzeń, sali

porodowej, części czystej centralnej

porodowej, części czystej centralnej

sterylizacji

sterylizacji

Kolory: żółty i czerwony

Kolory: żółty i czerwony

oznaczają

oznaczają

strefę brudną

strefę brudną

Ubrania dla personelu porządkowego

Ubrania dla personelu porządkowego

sprzątającego strefę brudną,

sprzątającego strefę brudną,

Wystrój brudnej części sterylizacji,

Wystrój brudnej części sterylizacji,

wystrój węzłów sanitarnych (drzwi do

wystrój węzłów sanitarnych (drzwi do

WC, ścianki działowe)

WC, ścianki działowe)

Drzwi wejściowe do śluz bloku

Drzwi wejściowe do śluz bloku

operacyjnego

operacyjnego

Przyjęcie pacjenta dorosłego

Przyjęcie pacjenta dorosłego

do bloku operacyjnego

do bloku operacyjnego

Powitanie pacjenta

Powitanie pacjenta

– wymieniając

– wymieniając

jego imię i nazwisko;

jego imię i nazwisko;

Daje to pacjentowi poczucie

Daje to pacjentowi poczucie

bezpieczeństwa, nie jest

bezpieczeństwa, nie jest

„przypadkiem” chorobowym lecz

„przypadkiem” chorobowym lecz

pacjentem posiadającym imię i

pacjentem posiadającym imię i

nazwisko, którego zna personel bloku

nazwisko, którego zna personel bloku

operacyjnego i na którego czeka się w

operacyjnego i na którego czeka się w

bloku operacyjnym

bloku operacyjnym

Przedstawienie się

Przedstawienie się

pacjentowi

pacjentowi

Pacjent wie, kto będzie się nim

Pacjent wie, kto będzie się nim

zajmował w bloku operacyjnym, kto

zajmował w bloku operacyjnym, kto

będzie się o niego troszczył

będzie się o niego troszczył

Brak anonimowości ze strony

Brak anonimowości ze strony

personelu medycznego wpływa na

personelu medycznego wpływa na

poprawę jakości pracy: pielęgniarka/

poprawę jakości pracy: pielęgniarka/

położna, lekarz firmuje swoją pracę

położna, lekarz firmuje swoją pracę

swoim imieniem i nazwiskiem

swoim imieniem i nazwiskiem

Sprawdzenie tożsamości

Sprawdzenie tożsamości

pacjenta

pacjenta

Przyjęcie dokumentacji: historii

Przyjęcie dokumentacji: historii

choroby i historii pielęgnowania

choroby i historii pielęgnowania

Sprawdzenie i potwierdzenie

Sprawdzenie i potwierdzenie

zgodności danych osobowych

zgodności danych osobowych

Zapewnienie ciągłości opieki

Zapewnienie ciągłości opieki

Od chwili przyjęcia do bloku

Od chwili przyjęcia do bloku

operacyjnego aż do chwili wykonania

operacyjnego aż do chwili wykonania

znieczulenia – przez cały czas

znieczulenia – przez cały czas

powinna być przy pacjencie ta sama

powinna być przy pacjencie ta sama

osoba, która jest odpowiedzialna za

osoba, która jest odpowiedzialna za

los pacjenta

los pacjenta

Przyjęcie pacjenta do bloku

Przyjęcie pacjenta do bloku

operacyjnego powinno być opisane w

operacyjnego powinno być opisane w

dokumentacji

dokumentacji

Zapewnienie poszanowania

Zapewnienie poszanowania

godności osobistej pacjenta

godności osobistej pacjenta

Uważać na sposób zwracania się do

Uważać na sposób zwracania się do

pacjenta,

pacjenta,

Uważać przy przenoszeniu – nie

Uważać przy przenoszeniu – nie

obnażać

obnażać

Dostęp do informacji

Dostęp do informacji

Uprzedzić pacjenta o czynnościach,

Uprzedzić pacjenta o czynnościach,

które będą wykonywane przy nim,

które będą wykonywane przy nim,

aby nie potęgować stresu przed

aby nie potęgować stresu przed

czymś nieznanym, przed bólem itp.;

czymś nieznanym, przed bólem itp.;

Np..: nie wolno wykonywać iniekcji

Np..: nie wolno wykonywać iniekcji

bez uprzedzenia o niej

bez uprzedzenia o niej

Zapewnienie miłej atmosfery w

Zapewnienie miłej atmosfery w

drodze na salę operacyjną

drodze na salę operacyjną

Przyjęcie dziecka do bloku

Przyjęcie dziecka do bloku

operacyjnego

operacyjnego

Dziecko przeżywa przyszłą operację z

Dziecko przeżywa przyszłą operację z

większym niepokojem niż człowiek

większym niepokojem niż człowiek

dorosły

dorosły

Z dzieckiem trzeba cały czas

Z dzieckiem trzeba cały czas

rozmawiać, zabawiać go, okazać mu

rozmawiać, zabawiać go, okazać mu

dużo ciepła i życzliwości

dużo ciepła i życzliwości

Zabawki i rodzice

Zabawki i rodzice

Dziecko może mieć swoją zabawkę

Dziecko może mieć swoją zabawkę

Powinno być razem z rodzicami,

Powinno być razem z rodzicami,

opiekunem lub psychologiem do

opiekunem lub psychologiem do

czasu znieczulenia!

czasu znieczulenia!

Zarówno rodzic jak i opiekun po

Zarówno rodzic jak i opiekun po

przebraniu się w śluzie

przebraniu się w śluzie

może wejść do bloku

może wejść do bloku

i towarzyszyć dziecku

i towarzyszyć dziecku

do chwili jego zaśnięcia

do chwili jego zaśnięcia

Postępowanie z łóżkiem

Postępowanie z łóżkiem

Po przyjęciu pacjenta do bloku

Po przyjęciu pacjenta do bloku

operacyjnego, łóżko pozostaje w

operacyjnego, łóżko pozostaje w

strefie brudnej- przed śluzą pacjenta

strefie brudnej- przed śluzą pacjenta

Brudne łóżko powinno być nakryte

Brudne łóżko powinno być nakryte

pokrowcem z napisem „brudne” i

pokrowcem z napisem „brudne” i

następnie przewiezione do centralnej

następnie przewiezione do centralnej

stacji łóżek, gdzie zostaje poddane

stacji łóżek, gdzie zostaje poddane

procesowi mycia i dezynfekcji

procesowi mycia i dezynfekcji

Dezynfekcja łóżka

Dezynfekcja łóżka

Aktualnie najbardziej skuteczną

Aktualnie najbardziej skuteczną

metoda dezynfekcji łóżek jest

metoda dezynfekcji łóżek jest

metoda polegająca na użyciu pary

metoda polegająca na użyciu pary

wodnej o niskiej temperaturze – 75-

wodnej o niskiej temperaturze – 75-

80

80

°

°

C

C

W przypadku dezynfekcji

W przypadku dezynfekcji

formaldehydowej łóżko musi być

formaldehydowej łóżko musi być

poddane procesowi wietrzenia

poddane procesowi wietrzenia

Łóżko umyte

Łóżko umyte

Zostaje nakryte pokrowcem z napisem

Zostaje nakryte pokrowcem z napisem

„czyste” i przetransportowane do

„czyste” i przetransportowane do

bloku operacyjnego

bloku operacyjnego

W bloku operacyjnym lub sali

W bloku operacyjnym lub sali

wybudzeń łóżko zostaje ogrzane

wybudzeń łóżko zostaje ogrzane

Tym samym łóżkiem pacjent powinien

Tym samym łóżkiem pacjent powinien

trafić na swój oddział lub oddział

trafić na swój oddział lub oddział

pooperacyjny

pooperacyjny

Uwaga!

Uwaga!

Pacjent powinien jechać na salę

Pacjent powinien jechać na salę

operacyjną łóżkiem i łóżkiem wracać-

operacyjną łóżkiem i łóżkiem wracać-

Ma to na celu ograniczenie

Ma to na celu ograniczenie

przenoszenia pacjenta:

przenoszenia pacjenta:

łóżko

łóżko

→

→

wózek

wózek

wózek

wózek

→ stół operacyjny

→ stół operacyjny

stół operacyjny

stół operacyjny

→ łóżko sali wybudzeń

→ łóżko sali wybudzeń

łóżko sali wybudzeń

łóżko sali wybudzeń

→ łóżko oddziału

→ łóżko oddziału

Ryzyko związane z częstą

Ryzyko związane z częstą

zmianą łóżka

zmianą łóżka

Zakażenia

Zakażenia

Ochłodzenie pacjenta

Ochłodzenie pacjenta

Urazy kręgosłupa personelu!

Urazy kręgosłupa personelu!

Personel bloku

Personel bloku

operacyjnego

operacyjnego

Personel stały:

Personel stały:

Pielęgniarki operacyjne

Pielęgniarki operacyjne

Pielęgniarki anestezjologiczne?

Pielęgniarki anestezjologiczne?

Lekarze anestezjolodzy?

Lekarze anestezjolodzy?

Sprzątaczki?

Sprzątaczki?

Personel zmienny

Personel zmienny

Lekarze chirurdzy

Lekarze chirurdzy

Stażyści

Stażyści

Studenci

Studenci

Uczestnicy kursów doskonalących,

Uczestnicy kursów doskonalących,

kwalifikacyjnych i specjalizacyjnych

kwalifikacyjnych i specjalizacyjnych

Planowanie obsady personelu

Planowanie obsady personelu

stałego

stałego

Wytyczne MZ i OS z 13 VII 1987 r.

Wytyczne MZ i OS z 13 VII 1987 r.

przewidują zatrudnienie trzech

przewidują zatrudnienie trzech

pielęgniarek operacyjnych i trzech

pielęgniarek operacyjnych i trzech

anestezjologicznych na jeden stół

anestezjologicznych na jeden stół

operacyjny na jedną zmianę np.. W

operacyjny na jedną zmianę np.. W

bloku operacyjnym posiadającym 2

bloku operacyjnym posiadającym 2

stoły operacyjne powinno być

stoły operacyjne powinno być

zatrudnionych 18 pielęgniarek

zatrudnionych 18 pielęgniarek

Uwaga!

Uwaga!

Niedopuszczalne jest, aby

Niedopuszczalne jest, aby

pielęgniarce operacyjnej

pielęgniarce operacyjnej

instrumentującej do zabiegu

instrumentującej do zabiegu

pomagała osoba zupełnie nie

pomagała osoba zupełnie nie

przygotowana do pełnienia takiej

przygotowana do pełnienia takiej

funkcji czyli sprzątaczka – salowa

funkcji czyli sprzątaczka – salowa

Pomagać może tylko

Pomagać może tylko

instrumentariuszka zwana na ten czas

instrumentariuszka zwana na ten czas

„brudną”

„brudną”

Planowanie zabiegów

Planowanie zabiegów

operacyjnych

operacyjnych

Blok operacyjny jest jednym z

Blok operacyjny jest jednym z

droższych działów szpitala i powinien

droższych działów szpitala i powinien

być maksymalnie wykorzystany

być maksymalnie wykorzystany

Czas pracy bloku operacyjnego:

Czas pracy bloku operacyjnego:

Od 7 do 16 ?, a w pozostałych

Od 7 do 16 ?, a w pozostałych

godzinach zabiegi na „ostro”

godzinach zabiegi na „ostro”

Program operacyjny

Program operacyjny

Powinien być przejrzysty, estetycznie

Powinien być przejrzysty, estetycznie

wydrukowany i powielony w takiej

wydrukowany i powielony w takiej

ilości, aby był dostępny dla każdej sali

ilości, aby był dostępny dla każdej sali

operacyjnej, sali wybudzeń oraz dla

operacyjnej, sali wybudzeń oraz dla

kierownictwa bloku operacyjnego

kierownictwa bloku operacyjnego

Personel każdej sali powinien

Personel każdej sali powinien

dysponować oryginalnym planem,

dysponować oryginalnym planem,

aby wyeliminować możliwość

aby wyeliminować możliwość

pomylenia pacjentów

pomylenia pacjentów

Elementy składowe planu

Elementy składowe planu

operacyjnego

operacyjnego

Data

Data

Numer sali operacyjnej,

Numer sali operacyjnej,

Początek zabiegów operacyjnych w każdej

Początek zabiegów operacyjnych w każdej

sali

sali

Imię i nazwisko pacjenta

Imię i nazwisko pacjenta

Numer historii choroby

Numer historii choroby

PESEL

PESEL

Rozpoznanie przedoperacyjne

Rozpoznanie przedoperacyjne

Nazwisko lekarza operującego

Nazwisko lekarza operującego

Nazwisko lekarza asystującego

Nazwisko lekarza asystującego

Nazwisko lekarza anestezjologa

Nazwisko lekarza anestezjologa

Terminologia stosowana w

Terminologia stosowana w

planie operacyjnym

planie operacyjnym

Abrasio

Abrasio

– wyskrobanie,

– wyskrobanie,

wyłyżeczkowanie, starcie

wyłyżeczkowanie, starcie

Abrasio mucosae

Abrasio mucosae

– wyskrobanie

– wyskrobanie

błony śluzowej

błony śluzowej

Abrasio endocervix et endometrii

Abrasio endocervix et endometrii

– wyłyżeczkowanie błony śluzowej

– wyłyżeczkowanie błony śluzowej

szyjki i trzonu macicy

szyjki i trzonu macicy

Dermabrasio

Dermabrasio

– starcie skóry

– starcie skóry

Anastomosis –ubytek, wada

Anastomosis –ubytek, wada

Anastomosis arteriovenosa –

Anastomosis arteriovenosa –

zespolenie tętniczo – żylne

zespolenie tętniczo – żylne

Anastomosis terminolateralis –

Anastomosis terminolateralis –

zespolenie końcowo – boczne

zespolenie końcowo – boczne

Gastroenteroastomosis – zespolenie

Gastroenteroastomosis – zespolenie

żołądkowo - jelitowe

żołądkowo - jelitowe

Defectus – ubytek, wada

Defectus – ubytek, wada

Defectus cutis – ubytek skóry

Defectus cutis – ubytek skóry

Defectus septi interatrialis – ubytek

Defectus septi interatrialis – ubytek

w przegrodzie międzyprzedsionkowej

w przegrodzie międzyprzedsionkowej

serca

serca

Dislocatio - przemieszczenie

Dislocatio - przemieszczenie

Dislocatio membri – przemieszczenie

Dislocatio membri – przemieszczenie

kończyny

kończyny

Dislocatio ad axin – przemieszczenie

Dislocatio ad axin – przemieszczenie

kości (osiowe)

kości (osiowe)

Dislocatio ad latus – przemieszczenie

Dislocatio ad latus – przemieszczenie

kości (boczne)

kości (boczne)

Excisio - wycięcie

Excisio - wycięcie

Exscisio fistulae – wycięcie przetoki

Exscisio fistulae – wycięcie przetoki

Exscisio patellae – wycięcie rzepki

Exscisio patellae – wycięcie rzepki

Exscisio polypi laryngis – wycięcie

Exscisio polypi laryngis – wycięcie

polipa krtani

polipa krtani

Enucleatio – wyłuszczenie,

Enucleatio – wyłuszczenie,

usunięcie całkowite

usunięcie całkowite

Enucleatio bulbi oculi – wyłuszczenie

Enucleatio bulbi oculi – wyłuszczenie

gałki ocznej

gałki ocznej

Enucleatio cystis colli – usunięcie

Enucleatio cystis colli – usunięcie

torbieli szyjnej

torbieli szyjnej

Enucleatio myomatis uteri –

Enucleatio myomatis uteri –

wyłuszczenie mięśniaka macicy

wyłuszczenie mięśniaka macicy

Fistula - przetoka

Fistula - przetoka

Fistula uterina – przetoka maciczna

Fistula uterina – przetoka maciczna

Fistula ani – przetoka odbytu

Fistula ani – przetoka odbytu

Fistula arteriovenosa – przetoka

Fistula arteriovenosa – przetoka

tętniczo - żylna

tętniczo - żylna

Fissura – rozszczep,

Fissura – rozszczep,

pęknięcie

pęknięcie

Fissura musculi – pęknięcie mięśnia

Fissura musculi – pęknięcie mięśnia

Fissura ossis – pęknięcie kości

Fissura ossis – pęknięcie kości

Fractura - złamanie

Fractura - złamanie

Fractura basis cranii – złamanie

Fractura basis cranii – złamanie

podstawy czaszki,

podstawy czaszki,

Fractura colli femoris – złamanie

Fractura colli femoris – złamanie

szyjki kości udowej

szyjki kości udowej

Haematoma - krwiak

Haematoma - krwiak

Haematometra – krwiak macicy

Haematometra – krwiak macicy

Haematopericardium – krwiak

Haematopericardium – krwiak

osierdzia

osierdzia

Haematoperitoneum – krwiak

Haematoperitoneum – krwiak

śródotrzewnowy

śródotrzewnowy

Hernia - przepuklina

Hernia - przepuklina

Hernia abdominalis – przepuklina

Hernia abdominalis – przepuklina

brzuszna

brzuszna

Hernia umbilicalis – przepuklina

Hernia umbilicalis – przepuklina

pępkowa

pępkowa

Hernia femoralis przepuklina udowa

Hernia femoralis przepuklina udowa

Incarceratio - uwięźnięcie

Incarceratio - uwięźnięcie

Incarceratio uteri – uwięźnięcie

Incarceratio uteri – uwięźnięcie

macicy

macicy

Incarceratio herniae – uwięźnięcie

Incarceratio herniae – uwięźnięcie

przepukliny

przepukliny

Incisio – cięcie, nacięcie

Incisio – cięcie, nacięcie

Incisio explorativa – nacięcie próbne

Incisio explorativa – nacięcie próbne

Incisio circularis – nacięcie okrężne

Incisio circularis – nacięcie okrężne

Luxatio – wywichnięcie,

Luxatio – wywichnięcie,

zwichnięcie

zwichnięcie

Luxatio aperta – zwichnięcie otwarte

Luxatio aperta – zwichnięcie otwarte

Luxatio completa – zwichnięcie

Luxatio completa – zwichnięcie

zupełne

zupełne

Luxatio traumatica – zwichnięcie

Luxatio traumatica – zwichnięcie

urazowe

urazowe

Prolapsus – wypadnięcie,

Prolapsus – wypadnięcie,

przemieszczenie

przemieszczenie

Prolapsus ani – wypadnięcie odbytu

Prolapsus ani – wypadnięcie odbytu

Prolapsus uteri – wypadnięcie macicy

Prolapsus uteri – wypadnięcie macicy

Prolapsus lienis – przemieszczenie

Prolapsus lienis – przemieszczenie

śledziony

śledziony

Resectio - wycięcie

Resectio - wycięcie

Resectio partialis – wycięcie

Resectio partialis – wycięcie

częściowe

częściowe

Resectio totalis – wycięcie całkowite

Resectio totalis – wycięcie całkowite

Resectio ventriculi partialis –

Resectio ventriculi partialis –

wycięcie żołądka częściowe

wycięcie żołądka częściowe

Stenosis - zwężenie

Stenosis - zwężenie

Stenosis arteriae pulmonis –

Stenosis arteriae pulmonis –

zwężenie tętnicy płucnej

zwężenie tętnicy płucnej

Stenosis isthmi aortae – zwężenie

Stenosis isthmi aortae – zwężenie

cieśni aorty

cieśni aorty

Stenosis pylori – zwężenie odźwirnika

Stenosis pylori – zwężenie odźwirnika

Coarticatio – zwężenie, zrost

Coarticatio – zwężenie, zrost

Coarticatio aortae – zwężenie aorty

Coarticatio aortae – zwężenie aorty

Torsio – skręcenie, skręt

Torsio – skręcenie, skręt

Torsio intestini tenuis – skręt jelita

Torsio intestini tenuis – skręt jelita

cienkiego

cienkiego

Torsio testis – skręt jądra

Torsio testis – skręt jądra

Torsio uteri – skręt macicy

Torsio uteri – skręt macicy

Samokształcenie – do

Samokształcenie – do

wyboru

wyboru

Przedstawić rozpoznania po łacinie z

Przedstawić rozpoznania po łacinie z

wybranej dziedziny chirurgii – 1 praca

wybranej dziedziny chirurgii – 1 praca

praca poglądowa – rozprawka na

praca poglądowa – rozprawka na

temat organizacji pracy bloku

temat organizacji pracy bloku

operacyjnego

operacyjnego

Przerwa!

Przerwa!