BADANIE

BADANIE

UKŁADU CHŁONNEGO

UKŁADU CHŁONNEGO

Budowa i funkcja układu chłonnego

Budowa i funkcja układu chłonnego

W skład układu chłonnego wchodzą:

W skład układu chłonnego wchodzą:

Naczynia i węzły chłonne,

Naczynia i węzły chłonne,

Śledziona,

Śledziona,

Migdałki,

Migdałki,

Grasica,

Grasica,

Tkanka limfoidalna jest obecna w końcowym odcinku

Tkanka limfoidalna jest obecna w końcowym odcinku

jelita krętego i w płucach,

jelita krętego i w płucach,

w wątrobie znajdują się liczne komórki siateczkowo-

w wątrobie znajdują się liczne komórki siateczkowo-

śródbłonkowe.

śródbłonkowe.

Sieć naczyń chłonnych( biegną obok naczyń

Sieć naczyń chłonnych( biegną obok naczyń

krwionośnych):

krwionośnych):

- bierze udział w transporcie limfy z tkanek miąższowych

- bierze udział w transporcie limfy z tkanek miąższowych

do węzłów chłonnych ,

do węzłów chłonnych ,

- naczynia limfatyczne drenują poszczególne części ciała

- naczynia limfatyczne drenują poszczególne części ciała

spływając do grup regionalnych węzłów chłonnych.

spływając do grup regionalnych węzłów chłonnych.

BADANIE WĘZŁÓW CHŁONNYCH

BADANIE WĘZŁÓW CHŁONNYCH

obejmuje oglądanie i badanie palpacyjne,

obejmuje oglądanie i badanie palpacyjne,

duże węzły chłonne są wyraźnie widoczne

duże węzły chłonne są wyraźnie widoczne

(zapalenie):

(zapalenie):

- wywołuje ich powiększenie i tkliwość,

- wywołuje ich powiększenie i tkliwość,

-

skóra nad nimi może być zaczerwieniona,

skóra nad nimi może być zaczerwieniona,

-

powierzchowne naczynia limfatyczne widoczne

powierzchowne naczynia limfatyczne widoczne

w postaci wąskich czerwonych pręg.

w postaci wąskich czerwonych pręg.

Regionalne węzły chłonne bada się końcami palców

Regionalne węzły chłonne bada się końcami palców

(prawidłowe są niewyczuwalne).

(prawidłowe są niewyczuwalne).

Jeżeli są wyczuwalne należy ocenić:

Jeżeli są wyczuwalne należy ocenić:

-

wielkość ( szerokość i długość),

wielkość ( szerokość i długość),

-

konsystencję ( miękkie, sprężyste, twarde),

konsystencję ( miękkie, sprężyste, twarde),

-

bolesność i przesuwalność względem siebie i

bolesność i przesuwalność względem siebie i

tkanek otaczających: bolesność uciskowa- wskazuje

tkanek otaczających: bolesność uciskowa- wskazuje

na infekcję: powiększone niebolesne – w przebiegu

na infekcję: powiększone niebolesne – w przebiegu

chorób nowotworowych.

chorób nowotworowych.

1.

1.

Węzły chłonne głowy i szyi (osoba badająca stoi

Węzły chłonne głowy i szyi (osoba badająca stoi

z przodu i z tyłu pacjenta za zgiętą lekko głową):

z przodu i z tyłu pacjenta za zgiętą lekko głową):

- podbródkowe ( powiększone przy ropniach zębów ),

- podbródkowe ( powiększone przy ropniach zębów ),

- podżuchwowe( powiększone przy ropniach zębów ),

- podżuchwowe( powiększone przy ropniach zębów ),

- zauszne – np: ślinianka,

- zauszne – np: ślinianka,

- potyliczne,

- potyliczne,

- głębokie szyi.

- głębokie szyi.

2. Węzły drenujące chłonkę z klatki piersiowej:

2. Węzły drenujące chłonkę z klatki piersiowej:

- nadobojczykowe, szyjne ( powiększone, twarde,

- nadobojczykowe, szyjne ( powiększone, twarde,

nieprzesuwalne – świadczyć mogą o procesie

nieprzesuwalne – świadczyć mogą o procesie

nowotworowym, szczególnie okolica lewa

nowotworowym, szczególnie okolica lewa

nadobojczykowa/ węzły Virchowa/ -rak żołądka)

nadobojczykowa/ węzły Virchowa/ -rak żołądka)

- pachowe ( dłonie w delikatny lejek i do szczytu pachy,

- pachowe ( dłonie w delikatny lejek i do szczytu pachy,

opuszki rotują i przyciskają do ściany klatki

opuszki rotują i przyciskają do ściany klatki

piersiowej),

piersiowej),

- ponad kłykciem przyśrodkowym kości ramiennej

- ponad kłykciem przyśrodkowym kości ramiennej

( zgięta ręka, trzymać za nadgarstek, drugą badać).

( zgięta ręka, trzymać za nadgarstek, drugą badać).

3. Węzły drenujące dolną część tułowia;

3. Węzły drenujące dolną część tułowia;

- węzły pachwinowe ( ułożone poziomo- poniżej

- węzły pachwinowe ( ułożone poziomo- poniżej

więzadła pachwinowego, biegnące pionowo

więzadła pachwinowego, biegnące pionowo

wzdłuż żyły odpiszczelowej),

wzdłuż żyły odpiszczelowej),

- węzły podkolanowe- dół podkolanowy ( zgięta

- węzły podkolanowe- dół podkolanowy ( zgięta

kończyna w stawie i badamy oburącz).

kończyna w stawie i badamy oburącz).

4. Dodatkowo badanie narządów ważnych dla

4. Dodatkowo badanie narządów ważnych dla

czynności układu chłonnego – wątroby i śledziony.

czynności układu chłonnego – wątroby i śledziony.

BADANIE GRUCZOłÓW PIERSIOWYCH

BADANIE GRUCZOłÓW PIERSIOWYCH

Gruczoły piersiowe leżą na mięśniach piersiowym

Gruczoły piersiowe leżą na mięśniach piersiowym

większym i zębatym przednim, na klatce

większym i zębatym przednim, na klatce

piersiowej od drugiego do szóstego żebra.

piersiowej od drugiego do szóstego żebra.

Pozycja ciała :

Pozycja ciała :

-

ramiona uniesione nad głową,

ramiona uniesione nad głową,

-

dłonie na biodrach.

dłonie na biodrach.

BADANIE GRUCZOŁOW PIERSIOWYCH

BADANIE GRUCZOŁOW PIERSIOWYCH

1. Oglądanie:

1. Oglądanie:

- rozmiar,

- rozmiar,

- symetria,

- symetria,

- barwa skóry,

- barwa skóry,

- obrys i rysunek naczyniowy skóry,

- obrys i rysunek naczyniowy skóry,

Brodawki:

Brodawki:

-kształt ( płaskie, zapadnięte, symetrycznie

-kształt ( płaskie, zapadnięte, symetrycznie

wyniosłe),

wyniosłe),

- otoczka ( prawidłowa- różowa, ciemna- ciąża,

- otoczka ( prawidłowa- różowa, ciemna- ciąża,

przebarwienia, owrzodzenia, pogrubienia).

przebarwienia, owrzodzenia, pogrubienia).

Ginekomastia u mężczyzn – opuchnięcie otoczki lub

Ginekomastia u mężczyzn – opuchnięcie otoczki lub

ewidentny rozwój gruczołów piersiowych.

ewidentny rozwój gruczołów piersiowych.

Pozycja ciała: leżąca na wznak, ręce wzdłuż tułowia i

Pozycja ciała: leżąca na wznak, ręce wzdłuż tułowia i

za głową( 3 środkowe palce, ruchy rotacyjne,

za głową( 3 środkowe palce, ruchy rotacyjne,

symetrycznie od góry ku dołowi, duże piersi

symetrycznie od góry ku dołowi, duże piersi

stabilizujemy drugą ręką, pamiętamy o zbadaniu

stabilizujemy drugą ręką, pamiętamy o zbadaniu

części gruczołu zwanego ogonem Spence’a).

części gruczołu zwanego ogonem Spence’a).

Konsystencja ( gładka, ziarnista, guzowata – zależy od

Konsystencja ( gładka, ziarnista, guzowata – zależy od

budowy kobiety, cyklu miesięcznego).

budowy kobiety, cyklu miesięcznego).

Symetria.

Symetria.

Wydzielina z brodawek.

Wydzielina z brodawek.

Tkliwość, bolesność.

Tkliwość, bolesność.

Obecność guzów ( ruchliwość i wielkość).

Obecność guzów ( ruchliwość i wielkość).

U mężczyzn różnicowanie ginekomastii prawdziwej od

U mężczyzn różnicowanie ginekomastii prawdziwej od

pseudoginekomastii ( otyłość połączona z

pseudoginekomastii ( otyłość połączona z

nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w obrębie

nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w obrębie

piersi),

piersi),

-prawdziwa- pod otoczką wyczuwalny dysk tkanki

-prawdziwa- pod otoczką wyczuwalny dysk tkanki

gruczołowej.

gruczołowej.

Badanie palpacyjne

Badanie palpacyjne