Funkcjonowanie Unii Europejskiej

Tematy

• Teoretyczne podstawy integracji regionalnej.
• Historia integracji. Procesy integracyjne w

Europie.

• Instytucje i proces decyzyjny w UE.
• Cztery swobody.
• Unia gospodarcza i walutowa.
• Wybrane polityki wspólnotowe.
• Gospodarka europejska w świecie.
• Stosunki Unia- Polska.
• Perspektywy rozwoju Unii Europejskiej

Literatura

• Barcz J., Kawecka-Wyrzykowska E.,

Michałowska-Gorywoda, Integracja europejska,
Oficyna Wolters Kluwer Business Warszawa
2007;

• Latoszek E., Integracja europejska.

Mechanizmy i wyzwania, Książka i Wiedza,
Warszawa 2007;

• Gawlikowska-Hueckel K., Zielińska-Głębocka

A., Integracja europejska. Od jednolitego rynku
do unii walutowej, C.H. Beck, Warszawa 2004

Literatura na dziś

• R.1, Integracja europejska. Od jednolitego

rynku do unii walutowej,

• R.1, Integracja europejska.
• W.Molle, Ekonomika Integracji Europejskiej,

Część III pkt. 8 Wspólny Rynek, Gdańsk 1995

Proces integracji

międzynarodowej

• Jest to proces w wyniku, którego powstaje

nowa jakościowo całość.

• Różny zakres współpracy.

• Charakter polityczny decyzji o tworzeniu

ugrupowania.

Typy integracji- różne

podejścia

• Integracja funkcjonalna i integracja

instytucjonalna,

• Tinbergen 1954 r. integracja negatywna i

pozytywna,

Zjawiska towarzyszące

procesowi integracji

• Zjawisko pogłębiania,

• Zjawisko poszerzania,

• Mechanizm spill-over.

Integracja wg Balassy

• Strefa wolnego handlu,

• Unia celna,

• Unia gospodarcza,

• Całkowita integracja gospodarcza.

Teoria unii celnej

• Jest to spójna koncepcja dot. rynku

produktów,

• Stworzona przez Vinera (1950) i Meade’a

(1955),

• Bada statyczne i dynamiczne skutki

liberalizacji wymiany.

Efekty unii celnej

• Efekt kreacji handlu
• Efekt przesunięcia handlu,
• Efekt ekspansji handlu,
• Efekt ograniczenia handlu,
• Efekt wzrostu siły przetargowej unii celnej,
• Warunki występowania silnego statycznego

efektu kreacji,

• Miary efektów unii celnej,
• Dynamiczne efekty unii celnej

.

Teoria wspólnego rynku

• Dotyczy rynku czynników produkcji,

• Opiera się na międzynarodowej teorii

przepływów czynników produkcji i
międzynarodowej produkcji,

• Mobilne czynniki przemieszczają się z krajów

lepiej w nie wyposażonych do krajów, gdzie
jest ich mniej, co wywołuje stopniowe
wyrównywanie się cen tych czynników.

Współzależności pomiędzy

rynkiem dóbr i czynników

produkcji

•

Substytucyjność:

1. Przemieszczanie dóbr substytucyjne wobec

przemieszczania czynników.

2. Przemieszczanie czynników produkcji

substytutem wymiany handlowej.

•

Komplementarność:

1. Przemieszczanie się czynników produkcji

prowadzi do handlu.

2. Handel prowadzi do przemieszczania się

czynników produkcji.

Interpretacje integracji

europejskiej

FUNKCJONALIZM I NEOFUNKCJONALIZM
 koncepcja klasyczna powstała w l. 40. XX w.

(D.Mitrany),

 podejście neofunkcjonalne l.1958-1973 r. (E. Haase

i L. Lindeberg),

 funkcjonaliści opowiadali się za współpracą

globalną, neofunkcjonaliści za integracji regionalną,

 nacisk na proces stopniowy, opierający się na

mechanizmie spill-over,

 proces integracji to budowa strategii umożliwiająca

osiągnięcie celu.

Interpretacje integracji

europejskiej

FUNKCJONALIZM I NEOFUNKCJONALIZM
 podstawowym celem integracji jest współpraca

na rzecz bezpieczeństwa i pokoju,

 dynamika procesu polega na uczeniu się etosu

współpracy,

 znaczenie procesu spill-over (politycznego i

funkcjonalnego),

 motorem integracji są elity,
 stopniowa erozja struktur klasycznego

państwa,

 w wyniku integracji powstaje unia polityczna.

Interpretacje integracji

europejskiej

WSPÓŁPRACA RZĄDOWA/UJĘCIE

KONFEDERACYJNE

 autonomia państw,

 może przyjąć formę związku państw, unii

konfederacyjnej,

 zróżnicowane preferencje narodowe.

Interpretacje integracji

europejskiej

FEDERALIZM
 federalizacja skokowa i stopniowa,

 skokowa: utworzenie państwa federalnego jako

punkt wyjścia do dalszej integracji (Stany
Zjednoczone Europy),

 stopniowa: stopniowe dochodzenie do modelu

poprzez tworzenie realnych więzi między krajami
oraz szukanie odpowiednich systemów
politycznych,

Interpretacje integracji

europejskiej

Założenia federalizacji stopniowej:
• Tworzenie jedności europejskiej,
• Zastosowanie na poziomie europejskim

wspólnych podstawowych zasad
demokratycznych i legitymizacji władzy,

• Wzrost role Parlamentu Europejskiego,
• Poziomy i pionowy podział władzy, jasny podział

kompetencji,

• Wykorzystanie demokratycznej metody

głosowania,

• Oferowanie obywatelstwa unii, tworzenie

porządku konstytucyjnego.

Interpretacje integracji

europejskiej

KOOPERATYWNY FEDERALIZM
 teoria fuzji Wesselsa (1997):
- odrzuca liniowe podejście federalistyczne i podejście

realistyczne,

- Możliwość cyklicznych zakłóceń,
- Otwarty etap końcowy,
- Fuzja instrumentów publicznych.
 model europejskiego rządzenia (KE 2001):
- tworzenie sieci podmiotów różnych szczebli władzy,
- Otwarcie procesu decyzyjnego dla większej liczby podmiotów,
- Korzystniejsza proporcja prawa miękkiego do twardych

regulacji,

- Podejście hybrydowe.

Literatura na następne

zajęcia

• R.1 i 2, Integracja europejska.
• R. 2, Integracja europejska. Od jednolitego

rynku do unii walutowej.

Dziękuję!
W razie pytań proszę o kontakt

mailowy

[e-mail]