Psychologia chorego w

Psychologia chorego w

rodzinie.

rodzinie.

Rodzina

Rodzina

Podstawowa grupa społeczna

Podstawowa grupa społeczna

występująca we wszystkich historycznie

występująca we wszystkich historycznie

znanych typach społeczeństw i kultur,

znanych typach społeczeństw i kultur,

składa się z małżonków i ich dzieci

składa się z małżonków i ich dzieci

(także adoptowanych) oraz krewnych

(także adoptowanych) oraz krewnych

małżonków (są dla siebie

małżonków (są dla siebie

powinowatymi); odgrywa główną rolę w

powinowatymi); odgrywa główną rolę w

procesie socjalizacji;

procesie socjalizacji;

Funkcje rodziny

Funkcje rodziny

•

Prokreacyjna

Prokreacyjna

•

Wychowawczo- socjalizacyjna

Wychowawczo- socjalizacyjna

•

Opiekuńcza

Opiekuńcza

•

Emocjonalno- seksualna

Emocjonalno- seksualna

•

Ekonomiczna

Ekonomiczna

•

Stratyfikacyjna

Stratyfikacyjna

•

Integracyjno- kontrolna

Integracyjno- kontrolna

•

Rekreacyjno- towarzyska

Rekreacyjno- towarzyska

Funkcje rodziny

Funkcje rodziny

wg. Z. Tyszki:

wg. Z. Tyszki:

•

materialno – ekonomiczna

materialno – ekonomiczna

•

opiekuńczo zabezpieczająca

opiekuńczo zabezpieczająca

•

prokreacyjna

prokreacyjna

•

seksualna

seksualna

•

legalizacyjno – kontrolna

legalizacyjno – kontrolna

•

socjalizacyjna

socjalizacyjna

•

klasowa

klasowa

•

kulturalna

kulturalna

•

rekreacyjno – towarzyska

rekreacyjno – towarzyska

•

emocjonalno ekspresyjna

emocjonalno ekspresyjna

Funkcje rodziny

Funkcje rodziny

wg. S. Kawuli:

wg. S. Kawuli:

•

biologiczno – opiekuńcza

biologiczno – opiekuńcza

•

kulturalno – towarzyska

kulturalno – towarzyska

•

ekonomiczna

ekonomiczna

•

wychowawcza

wychowawcza

Funkcje rodziny

Funkcje rodziny

wg. M. Ziemskiej:

wg. M. Ziemskiej:

•

prokreatywne

prokreatywne

•

usługowo – opiekuńcze

usługowo – opiekuńcze

•

socjologiczne

socjologiczne

•

psychologiczne

psychologiczne

Oddziaływanie choroby, w

Oddziaływanie choroby, w

drodze psychologicznej, na

drodze psychologicznej, na

stan psychiczny pacjenta

stan psychiczny pacjenta

•

Obraz własnej choroby

Obraz własnej choroby

•

Właściwości osobowości

Właściwości osobowości

•

Sposoby zachowania w sytuacjach

Sposoby zachowania w sytuacjach

trudnych

trudnych

Ocena ciężkości własnej

Ocena ciężkości własnej

choroby

choroby

•

Zaprzeczenie

Zaprzeczenie

•

Pomniejszenie

Pomniejszenie

•

Przyjęcie diagnozy lekarskiej

Przyjęcie diagnozy lekarskiej

•

Wyolbrzymienie

Wyolbrzymienie

Znaczenie własnej choroby dla

Znaczenie własnej choroby dla

człowieka chorego

człowieka chorego

•

Choroba jako przeszkoda

Choroba jako przeszkoda

•

Choroba jako strata

Choroba jako strata

•

Choroba jako ulga

Choroba jako ulga

•

Choroba jako korzyść

Choroba jako korzyść

•

Choroba jako wartość

Choroba jako wartość

Reakcje emocjonalne

Reakcje emocjonalne

•

Strach

Strach

•

Lęk

Lęk

•

Gniew

Gniew

•

Przygnębienie

Przygnębienie

•

Nastrój wyrównany

Nastrój wyrównany

•

Nastrój podwyższony

Nastrój podwyższony

Sposoby zmagania się z

Sposoby zmagania się z

chorobą

chorobą

•

Walka

Walka

•

Rezygnacja

Rezygnacja

•

Przeciwstawienie się i uleganie

Przeciwstawienie się i uleganie

Choroba w rodzinie sprawia, że

Choroba w rodzinie sprawia, że

członkowie muszą przystosować się do

członkowie muszą przystosować się do

wielu trudności, między innymi:

wielu trudności, między innymi:

•

Zaburzenia rytmu dnia (np. codzienne dojeżdżanie do szpitala do pacjenta) -

Zaburzenia rytmu dnia (np. codzienne dojeżdżanie do szpitala do pacjenta) -

szczególnie w sytuacji, gdy są małe dzieci, które wymagają stałego rozkładu dnia

szczególnie w sytuacji, gdy są małe dzieci, które wymagają stałego rozkładu dnia

i przestrzegania pewnego rytmu.

i przestrzegania pewnego rytmu.

•

Kłopoty finansowe – kłopoty związane z wydatkami na leczenie, z utratą pracy

Kłopoty finansowe – kłopoty związane z wydatkami na leczenie, z utratą pracy

chorego lub koniecznością ograniczenia pracy przez zdrowego członka rodziny.

chorego lub koniecznością ograniczenia pracy przez zdrowego członka rodziny.

•

Zaburzenia planów krótkoterminowych – rezygnacja z planowanych zajęć czy

Zaburzenia planów krótkoterminowych – rezygnacja z planowanych zajęć czy

wyjazdów.

wyjazdów.

•

Zaburzenia planów długofalowych – konieczność przerwania nauki czy zmiany pracy.

Zaburzenia planów długofalowych – konieczność przerwania nauki czy zmiany pracy.

•

Utrata bliskości fizycznej w małżeństwie – szczególnie po okaleczających zabiegach

Utrata bliskości fizycznej w małżeństwie – szczególnie po okaleczających zabiegach

operacyjnych (uczucie wstydu, lęku osoby chorej lub partnera).

operacyjnych (uczucie wstydu, lęku osoby chorej lub partnera).

•

Konflikty w obrębie rodziny - sama choroba jest sytuacją stresującą, a gdy dochodzą

Konflikty w obrębie rodziny - sama choroba jest sytuacją stresującą, a gdy dochodzą

jeszcze powyższe trudności sytuacja staje się bardzo napięta i nietrudno o

jeszcze powyższe trudności sytuacja staje się bardzo napięta i nietrudno o

wywołanie kłótni.

wywołanie kłótni.

•

Zaburzenie komunikacji w rodzinie – brak szczerości we wzajemnych kontaktach.

Zaburzenie komunikacji w rodzinie – brak szczerości we wzajemnych kontaktach.

Funkcje rodziny w chorobie

Funkcje rodziny w chorobie

jednego z jej członków

jednego z jej członków

•

Wsparcie emocjonalne w czasie trwania

Wsparcie emocjonalne w czasie trwania

choroby

choroby

•

Motywowanie do leczenie i walki z chorobą

Motywowanie do leczenie i walki z chorobą

•

Zastępowanie w rolach osoby chorej

Zastępowanie w rolach osoby chorej

•

Wsparcie finansowe osoby chorej

Wsparcie finansowe osoby chorej

•

Ograniczenie swoich kontaktów towarzyskich

Ograniczenie swoich kontaktów towarzyskich

na rzecz czasu poświęconego osobie chorej

na rzecz czasu poświęconego osobie chorej

•

Pomoc choremu każdego dnia

Pomoc choremu każdego dnia

Oczekiwania rodziny od

Oczekiwania rodziny od

personelu szpitalnego lub

personelu szpitalnego lub

hospicyjnego, swoich bliskich i

hospicyjnego, swoich bliskich i

znajomych:

znajomych:

•

Wsparcia

Wsparcia

•

Podziwu

Podziwu

•

Pomocy dla siebie

Pomocy dla siebie

•

Pomocy w rozwiązywaniu nieporozumień

Pomocy w rozwiązywaniu nieporozumień

•

Wskazówek

Wskazówek

•

Informacji

Informacji

•

Pomocy po śmierci chorego

Pomocy po śmierci chorego

Bibliografia

Bibliografia

•

Adamski F.,

Adamski F.,

Socjologia małżeństwa i

Socjologia małżeństwa i

rodziny. Wprowadzenie

rodziny. Wprowadzenie

, Warszawa

, Warszawa

1984

1984

•

Jarosz Marek,

Jarosz Marek,

Psychologia lekarska

Psychologia lekarska

,

,

PZWL, Warszawa 1983

PZWL, Warszawa 1983

•

http://www.dlastu.friko.pl/rodzina.ht

http://www.dlastu.friko.pl/rodzina.ht

ml#0

ml#0

•

http://www.psychoonkologia.info.pl

http://www.psychoonkologia.info.pl

/pacjenci/index.php?dzial=&mid=43&

/pacjenci/index.php?dzial=&mid=43&

parent=1

parent=1