Transfer siły

roboczej i wiedzy

naukowo-

technicznej

Transfer siły roboczej



zjawisko nowe w teorii ekonomii



początek – po II wojnie światowej –
J. Meade i R.A. Mundel (związek pomiędzy
handlem towarami a międzynarodową migracją
czynników produkcji) – przepływ siły roboczej jako
substytut przepływu towarów



transfer siły roboczej jako substytut przepływu
towarów

Międzynarodowy przepływ
siły roboczej:



PRZEPŁYW SIŁY ROBOCZEJ - zmiana miejsca pobytu i

zamieszkania na okres nie krótszy niż jeden rok



MIGRACJE:



określony czas - ruch przygraniczny, praca sezonowa, migracja

w celach zarobkowych



stały czas - kończy się zwykle zmianą obywatelstwa

Przyczyny migracji
międzynarodowej:



Ekonomiczne – zróżnicowanie stawek płac,
a także inne bezpośrednie i pośrednie
korzyści i straty



Pozaekonomiczne



polityczne



religijne



ideologiczne



rasowe

Skutki transferu siły roboczej
(produkcyjne i dochodowe)

Czynnik produkcji siła robocza)

Kraj
1

Kraj 2

K

ra

ń

c

o

w

a

p

ro

d

u

k

ty

w

n

o

ś

ć

c

z

y

n

n

ik

a

p

ro

d

u

k

c

ji

(

K

P

C

P

)

w

k

ra

ju

1

K

ra

ń

c

o

w

a

p

ro

d

u

k

ty

w

n

o

ś

ć

c

z

y

n

n

ik

a

p

ro

d

u

k

c

ji

(

K

P

C

P

)

w

k

ra

ju

2

I

KPCP

1

KPCP

2

F

G

B

O

H

A

C

J

D

L

K

E

Skutki ekonomiczne migracji siły

roboczej

kraj eksportujący siłę roboczą:



zwiększa możliwość produkcyjnego zatrudnienia części siły

roboczej dotąd bezrobotnej



na gospodarkę tych krajów korzystnie wpływają transfery

części zarobków emigrantów – szczególnie na bilans

płatniczy



ewentualność powrotu do kraju emigrantów o

podwyższonych na ogół za granicą kwalifikacjach

zawodowych oraz ze zgromadzonym tam kapitałem



utrata znacznej części najbardziej przedsiębiorczej siły

roboczej

kraj importujący siłę roboczą:



zyskuje pracowników (szczególnie ludzi młodych), którzy

wykształcenie zdobyli w kraju macierzystym, na koszt

zagranicznego podatnika



zyskuje „unikatowe” kwalifikacje



w przypadku deficytu siły roboczej imigranci zapełniają

lukę na rynku pracy



ponosi koszty z tytułu przystosowania imigrantów



ponosi społeczne i polityczne koszty ich

nieprzystosowania (wzrost nienawiści do cudzoziemców,

przestępczość)

Transfer technologii

i myśli naukowo-technicznej:



lata 30. XX w. – teoria Akamatsu („lecących
gęsi”) – teoria doganiania cyklu produktu –
później rozbudowany przez

K. Kojimę i T.

Ozawę.



kraje opóźnione swoje potrzeby na
określone towary zaspokajają początkowo
poprzez import – później uruchamiają
własną, często udoskonaloną, również
przeznaczona na eksport

Model lecących gęsi
Akamatsu

Znaczenie wiedzy
technicznej



wpływa na konkurencyjność



strukturę przewag komparatywnych,



oddziałuje na efektywność wykorzystania
pozostałych czynników produkcji

Kierunek przepływu wiedzy



z krajów o wyższym poziomie rozwoju
gospodarczego i techniczno-
technologicznego do krajów o niższych
wskaźnikach



możliwy jest również tzw. cross-hauling
(równoległe przepływy wiedzy) – zjawisko
to wyjaśniają teoria luki technologicznej i
cyklu życia produktu

Formy wiedzy naukowo-
technicznej



wiedza techniczno-produkcyjna w
formie pisanej lub nie, tzw. czysta
postać technologii



w formie dóbr rzeczowych - maszyn,
urządzeń tzw. uprzedmiotowiona
postać technologii

Formy transferu:

1. Kanał handlowy:



obroty licencyjne



obroty towarami o wysokim stopniu
intensywności technologicznej



zagraniczne inwestycje bezpośrednie
np. filie joint-venture

2. Kanał niehandlowy (niematerialny):



międzynarodowe ruchy ludności (wysoko
kwalifikowanej kadry)



międzynarodowe programy pomocy naukowo -
technicznej realizowane przez organizacje
międzynarodowe lub przez rządy krajów



wymiana myśli nauko-technicznej przez książki,
czasopisma