Zastosowanie

Zastosowanie

diagnostyki

diagnostyki

enzymatycznej w

enzymatycznej w

wybranych jednostkach

wybranych jednostkach

chorobowych.

chorobowych.

Ewelina Prokop

Ewelina Prokop

Ilona Pińkowska

Ilona Pińkowska

Analityka medyczna, rok

Analityka medyczna, rok

III

III

1.WĄTROBA

1.WĄTROBA



Najważniejszymi enzymami w diagnostyce

Najważniejszymi enzymami w diagnostyce

schorzeń wątroby są:

schorzeń wątroby są:



Aminotransferaza alaninowa (AlAT)

Aminotransferaza alaninowa (AlAT)



Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT)

Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT)



Fosfataza alkaliczna (ALP)

Fosfataza alkaliczna (ALP)



Cholinesteraza (ChE)

Cholinesteraza (ChE)



Dehydrogenaza mleczanowa (LDH)

Dehydrogenaza mleczanowa (LDH)



Gamma-glutamylotransferaza (GTP)

Gamma-glutamylotransferaza (GTP)



transaminazy (AspAT, AlAT), fosfataza zasadowa

transaminazy (AspAT, AlAT), fosfataza zasadowa

czy gammaglutamylotransferaza (GGTP) razem z

czy gammaglutamylotransferaza (GGTP) razem z

określeniem stężenia bilirubiny (główny barwnik

określeniem stężenia bilirubiny (główny barwnik

żółci) - tzw.

żółci) - tzw.

próby wątrobowe

próby wątrobowe

, często wykonywane

, często wykonywane

w celach diagnostycznych w praktyce szpitalnej

w celach diagnostycznych w praktyce szpitalnej

czy ambulatoryjnej.

czy ambulatoryjnej.

Wskaźnik de ritisa

Wskaźnik de ritisa



AspAT/AlAT

AspAT/AlAT



w osoczu ludzi zdrowych - AST/ALT 2:1

w osoczu ludzi zdrowych - AST/ALT 2:1



wartości podwyższone: toksyczne uszkodzenie

wartości podwyższone: toksyczne uszkodzenie

wątroby (alkoholowa choroba wątroby, uszkodzenia

wątroby (alkoholowa choroba wątroby, uszkodzenia

polekowe), marskość wątroby (niezależnie od

polekowe), marskość wątroby (niezależnie od

przyczyny) lub pozawątrobowe przyczyny wzrostu

przyczyny) lub pozawątrobowe przyczyny wzrostu

aktywności enzymów (zawał mięśnia sercowego,

aktywności enzymów (zawał mięśnia sercowego,

uszkodzenie mięśni szkieletowych lub innych

uszkodzenie mięśni szkieletowych lub innych

narządów miąższowych)

narządów miąższowych)



wartości obniżone: poniżej 0,9 najczęściej występuje

wartości obniżone: poniżej 0,9 najczęściej występuje

w chorobach miąższu wątroby, jak WZW ostre i

w chorobach miąższu wątroby, jak WZW ostre i

przewlekłe, hemochromatoza, uszkodzenia polekowe

przewlekłe, hemochromatoza, uszkodzenia polekowe

i toksyczne, autoimmunologiczne zapalenie wątroby

i toksyczne, autoimmunologiczne zapalenie wątroby

ALP

ALP



Cenny wykładnik obecności cholestazy

Cenny wykładnik obecności cholestazy

wątrobowej

wątrobowej



W przypadku niedrożności dróg

W przypadku niedrożności dróg

żółciowych – wzrost 2,5x ALP i 6x

żółciowych – wzrost 2,5x ALP i 6x

transaminaz

transaminaz



W przypadku zapalenia wątroby –

W przypadku zapalenia wątroby –

spadki

spadki



Enzym związany z błoną komórkową

Enzym związany z błoną komórkową

(wzrost w komórce = wzrost we krwi)

(wzrost w komórce = wzrost we krwi)

CHE

CHE



Przyczyny zmniejszonej CHE:

Przyczyny zmniejszonej CHE:

- uszkodzenie lub marskość wątroby,

- uszkodzenie lub marskość wątroby,

- ciężkie infekcje,

- ciężkie infekcje,

- przewlekłe zapalenie wątroby,

- przewlekłe zapalenie wątroby,



Przyczyny zwiększonej CHE:

Przyczyny zwiększonej CHE:

- cukrzyca,

- cukrzyca,

- choroba wieńcowa,

- choroba wieńcowa,

- nadczynność tarczycy,

- nadczynność tarczycy,

- stłuszczenie wątroby,

- stłuszczenie wątroby,

LDH

LDH



Badanie izozymogramu LDH

Badanie izozymogramu LDH



w tkance wątrobowej:

w tkance wątrobowej:



LDH

LDH

5

5

– 56%

– 56%



LDH

LDH

4

4

– 27% całkowitej aktywności tego

– 27% całkowitej aktywności tego

enzymu

enzymu



Wzrost aktywności LDH

Wzrost aktywności LDH

5

5

i

i

LDH

LDH

4

4

jest

jest

charakterystyczny dla uszkodzenia

charakterystyczny dla uszkodzenia

komórek wątrobowych

komórek wątrobowych

GTP

GTP



W diagnostyce zaburzeń wątrobowo-żółciowych np.

W diagnostyce zaburzeń wątrobowo-żółciowych np.

cholestazy i w nadużyciu alkoholu

cholestazy i w nadużyciu alkoholu



Mniej specyficzna do dróg żółciowych niż ALP bo

Mniej specyficzna do dróg żółciowych niż ALP bo

wpływają na nią leki i alkohol

wpływają na nią leki i alkohol



Jej oznaczanie nie może zastąpić oznaczenia ALP lub

Jej oznaczanie nie może zastąpić oznaczenia ALP lub

AT

AT



Ocena przebiegu WZW

Ocena przebiegu WZW



Jeśli wykluczy się inne zaburzenia wątroby – choroby

Jeśli wykluczy się inne zaburzenia wątroby – choroby

wątroby potwierdzone innymi testami lub zatrucie

wątroby potwierdzone innymi testami lub zatrucie

lekami – wysoka aktywność świadczy o nadużywaniu

lekami – wysoka aktywność świadczy o nadużywaniu

alkoholu

alkoholu



Aktywność najpóźniej wraca do normy, co można

Aktywność najpóźniej wraca do normy, co można

uznać za oznakę wyleczenia

uznać za oznakę wyleczenia



5’-nukleotydaza – wzrost w zamknięciu

5’-nukleotydaza – wzrost w zamknięciu

przewodów żółciowych

przewodów żółciowych



Aminopeptydaza leucynowa – wzrost w

Aminopeptydaza leucynowa – wzrost w

zaburzeniach wątroby i dróg żółciowych

zaburzeniach wątroby i dróg żółciowych



Karbamylotransferaza ornitynowa(OCT)

Karbamylotransferaza ornitynowa(OCT)

– specyficzna dla wątroby, lecz jej

– specyficzna dla wątroby, lecz jej

zmiany są analogiczne do zmian

zmiany są analogiczne do zmian

aktywności aminotransferaz

aktywności aminotransferaz

2.MIĘSIEŃ SERCOWY(zawał)

2.MIĘSIEŃ SERCOWY(zawał)

Enzymy wskaźnikowe:

Enzymy wskaźnikowe:



Kinaza kreatyninowa(CK)

Kinaza kreatyninowa(CK)



Dehydrogenaza mleczanowa(LDH)

Dehydrogenaza mleczanowa(LDH)



Aminotransferza

Aminotransferza

asparaginianowa(AST)

asparaginianowa(AST)

CK i CK-MB

CK i CK-MB



Jej największą aktywność stwierdza

Jej największą aktywność stwierdza

się w mięśniach szkieletowych,

się w mięśniach szkieletowych,

mózgu i mięśniu sercowym

mózgu i mięśniu sercowym



CK występuje w cytozolu lub jest

CK występuje w cytozolu lub jest

związana ze strukturami

związana ze strukturami

miofibrylarnymi

miofibrylarnymi



CK jest dimerem złożonym z 2

CK jest dimerem złożonym z 2

podjednostek M i B

podjednostek M i B



CK-MB jest izoenzymem wskaźnikowym

CK-MB jest izoenzymem wskaźnikowym

w zawale mięśnia sercowego

w zawale mięśnia sercowego



40%(?)tego izoenzymu występuje w

40%(?)tego izoenzymu występuje w

mięśniu sercowym(

mięśniu sercowym(

23%!

23%!

)

)



jednak nie jest to forma

jednak nie jest to forma

charakterystyczna tylko dla serca

charakterystyczna tylko dla serca



Aktywność całkowita CK w surowicy

Aktywność całkowita CK w surowicy

wykazuje fizjologiczne zmienności

wykazuje fizjologiczne zmienności

zależne np. od płci, rasy ludzkiej oraz

zależne np. od płci, rasy ludzkiej oraz

pory roku

pory roku



Normy:

Normy:

- Mężczyźni: 55-370 U/I

- Mężczyźni: 55-370 U/I

- Kobiety: 40-285 U/l

- Kobiety: 40-285 U/l

Wzrost aktywności CK

Wzrost aktywności CK



Fizjologicznie:

Fizjologicznie:

- w okresie noworodkowym

- w okresie noworodkowym

- chłopcy w okresie dojrzewania

- chłopcy w okresie dojrzewania

- kobiety po menopauzie

- kobiety po menopauzie

- po wysiłku fizycznym

- po wysiłku fizycznym



Umiarkowany wzrost:

Umiarkowany wzrost:

- uszkodzenia mięsni

- uszkodzenia mięsni

- operacje

- operacje

- injekcje domięśniowe

- injekcje domięśniowe

- hipotyroidyzm

- hipotyroidyzm

- alkoholizm

- alkoholizm

- konwulsje

- konwulsje

- nowotwory

- nowotwory



Znaczny wzrost:

Znaczny wzrost:

-

-

zawał mięśnia sercowego

zawał mięśnia sercowego

- zapalenie mięśnia sercowego

- zapalenie mięśnia sercowego

- wstrząs

- wstrząs

- niewydolność krążenia

- niewydolność krążenia

- dystrofie mięśniowe

- dystrofie mięśniowe



W zawale serca wykonuje się 2 typy

W zawale serca wykonuje się 2 typy

oznaczeń: CK-MB aktywność oraz CK-

oznaczeń: CK-MB aktywność oraz CK-

MB masa

MB masa



W zawale serca stosunek CK-MB do

W zawale serca stosunek CK-MB do

CK całkowitego wynosi ok. 30%

CK całkowitego wynosi ok. 30%



Aktywność CK-MB zaczyna szybko

Aktywność CK-MB zaczyna szybko

rosnąc od

rosnąc od

4 -8 h

4 -8 h

od wystąpienia bólu

od wystąpienia bólu

zawałowego (CK 6-8 h)

zawałowego (CK 6-8 h)



Maksimum aktywności osiąga w

Maksimum aktywności osiąga w

12-

12-

24 h

24 h

(CK 18-30 h)

(CK 18-30 h)



Podwyższona aktywność może

Podwyższona aktywność może

utrzymywać się przez ok.

utrzymywać się przez ok.

3 dni

3 dni

(CK 3-5

(CK 3-5

dni)

dni)



Czułość diagnostyczna jest bliska 100%

Czułość diagnostyczna jest bliska 100%



Specyficzność diagnostyczna 100%

Specyficzność diagnostyczna 100%



Obecnie jest to jeden z lepszych

Obecnie jest to jeden z lepszych

testów enzymatycznych do

testów enzymatycznych do

potwierdzenia lub wykluczenia

potwierdzenia lub wykluczenia

ostrego zawału serca

ostrego zawału serca

LDH

LDH



Aktywność LDH wykazują wszystkie

Aktywność LDH wykazują wszystkie

komórki ciała ludzkiego

komórki ciała ludzkiego



Znajduje się w cytozolu

Znajduje się w cytozolu



Dla serca charakterystyczne są

Dla serca charakterystyczne są

izoenzymy: LD1 i LD2

izoenzymy: LD1 i LD2



Materiał do badań to surowica lub

Materiał do badań to surowica lub

heparynowane osocze

heparynowane osocze



Nie należy stosować innych

Nie należy stosować innych

antykoagulantów

antykoagulantów



Nie wolno stosować surowicy z

Nie wolno stosować surowicy z

hemolizą, ponieważ erytrocyty

hemolizą, ponieważ erytrocyty

zawierają 300 razy większą aktywność

zawierają 300 razy większą aktywność

LDH

LDH



Wartości referencyjne zależą od

Wartości referencyjne zależą od

kierunku mierzonej reakcji i warunków.

kierunku mierzonej reakcji i warunków.

Wzrost aktywności LDH

Wzrost aktywności LDH



Fizjologicznie: noworodki

Fizjologicznie: noworodki



Artefakty: hemoliza

Artefakty: hemoliza



Umiarkowany wzrost:

Umiarkowany wzrost:

- WZW

- WZW

- nowotwory złośliwe

- nowotwory złośliwe

- choroby mięsni szkieletowych

- choroby mięsni szkieletowych

- zator płucny

- zator płucny

- mononukleoza zakaźna

- mononukleoza zakaźna

- hipotyroidyzm

- hipotyroidyzm



Znaczny wzrost:

Znaczny wzrost:

-

-

zawal mięśnia sercowego

zawal mięśnia sercowego

- niewydolność krążenia ze

- niewydolność krążenia ze

wstrząsem i hipoksją

wstrząsem i hipoksją

- zawal nerki

- zawal nerki



LDH w zawale serca zaczyna rosnąc w

LDH w zawale serca zaczyna rosnąc w

18-

18-

24 h

24 h

od wystąpienia zawału

od wystąpienia zawału



Maksymalna aktywność:

Maksymalna aktywność:

48-72 h

48-72 h



Podwyższona aktywność LDH utrzymuje

Podwyższona aktywność LDH utrzymuje

się przez

się przez

7-12 dni

7-12 dni

, równolegle do

, równolegle do

całkowitej aktywności LDH rośnie

całkowitej aktywności LDH rośnie

aktywność LD1(swoistość i wydłużony czas

aktywność LD1(swoistość i wydłużony czas

obecności w osoczu)

obecności w osoczu)



Czułość diagnostyczna 90%

Czułość diagnostyczna 90%



Specyficzność diagnostyczna 90-99%

Specyficzność diagnostyczna 90-99%

ALT i

ALT i

AST

AST



Normalnie są obecne w osoczu, płynie

Normalnie są obecne w osoczu, płynie

mózgowo-rdzeniowym i ślinie, a nie są

mózgowo-rdzeniowym i ślinie, a nie są

obecne w moczu.

obecne w moczu.



Przy ich oznaczaniu należy unikać hemolizy,

Przy ich oznaczaniu należy unikać hemolizy,

ponieważ aktywności tych wskaźników w

ponieważ aktywności tych wskaźników w

erytrocytach są wyższe niż w surowicy.

erytrocytach są wyższe niż w surowicy.



Wartości referencyjne mogą się różnić.

Wartości referencyjne mogą się różnić.



Wzrost aktywności AspAT w zawale serca

Wzrost aktywności AspAT w zawale serca

jest znacznie większy niż AlAT

jest znacznie większy niż AlAT



W zawale mięśnia sercowego

W zawale mięśnia sercowego

aktywność AspAT w surowicy zaczyna

aktywność AspAT w surowicy zaczyna

rosnąc w

rosnąc w

8-12 h

8-12 h



Szczyt aktywności osiąga w 24-36 h

Szczyt aktywności osiąga w 24-36 h



Powraca do wartości normalnych po

Powraca do wartości normalnych po

4-6 dniach

4-6 dniach



Fizjologicznie:

Fizjologicznie:

- u noworodków

- u noworodków



Nieznaczny wzrost:

Nieznaczny wzrost:

- hemoliza w wyniku błędu

- hemoliza w wyniku błędu

przedlabolatoryjnego

przedlabolatoryjnego

- marskość wątroby

- marskość wątroby

- zapalenie trzustki

- zapalenie trzustki

- nowotwory

- nowotwory

- niedoczynność tarczycy

- niedoczynność tarczycy



Wzrost 5-10 krotny:

Wzrost 5-10 krotny:

- zawał mięśnia sercowego

- zawał mięśnia sercowego

- zabiegi chirurgiczne

- zabiegi chirurgiczne

- choroby mięsni szkieletowych

- choroby mięsni szkieletowych

- cholestaza

- cholestaza

- przewlekle zapalenie wątroby

- przewlekle zapalenie wątroby



Znaczny wzrost:

Znaczny wzrost:

- ostre wirusowe zapalenie wątroby

- ostre wirusowe zapalenie wątroby

- zmiażdżenia

- zmiażdżenia

- hipoksemia tkankowa

- hipoksemia tkankowa

Inne:

Inne:

•

Fosforylaza glikogenu GPBB

Fosforylaza glikogenu GPBB



GPBB jest sercowo-mózgową izoformą

GPBB jest sercowo-mózgową izoformą

foforylazy glikogenu

foforylazy glikogenu



Enzym ten jest wykrywamy już

Enzym ten jest wykrywamy już

w pierwszej

w pierwszej

godzinie

godzinie

po wystąpieniu bólu zawałowego

po wystąpieniu bólu zawałowego



Szczyt osiąga po 6 h

Szczyt osiąga po 6 h

•

GGTP (gamma-glutamylotranspeptydaza)

GGTP (gamma-glutamylotranspeptydaza)



Aktywność GGTP zaczyna wzrastać

Aktywność GGTP zaczyna wzrastać

ok. 6

ok. 6

dnia

dnia

od wystąpienia bólu zawałowego

od wystąpienia bólu zawałowego



Swoje maksimum osiąga ok. 25 dnia po

Swoje maksimum osiąga ok. 25 dnia po

zawale

zawale



Aktywność enzymu wraca do normy po mniej

Aktywność enzymu wraca do normy po mniej

więcej 40 dniach.

więcej 40 dniach.

cTnT i cTnI- izoformy troponin swoiste
dla mięśnia sercowego.

3.NOWOTWORY

3.NOWOTWORY



Zmiany w zakresie aktywności

Zmiany w zakresie aktywności

enzymatycznej osocza nie są

enzymatycznej osocza nie są

swoiste dla nowotworów, gdyż

swoiste dla nowotworów, gdyż

mogą być spotykane także w

mogą być spotykane także w

chorobach o innej etiologii

chorobach o innej etiologii



Tylko niektóre z enzymów

Tylko niektóre z enzymów

spełniają kryteria stawiane

spełniają kryteria stawiane

markerom nowotworowym.

markerom nowotworowym.



Aktywność enzymów u chorych na nowotwory

Aktywność enzymów u chorych na nowotwory

złośliwe zależy od:

złośliwe zależy od:



nasilenia procesów wytwarzania i uwalniania

nasilenia procesów wytwarzania i uwalniania

enzymu do krążenia z tkanki nowotworowej

enzymu do krążenia z tkanki nowotworowej



obecności ognisk martwiczych i zapalnych

obecności ognisk martwiczych i zapalnych



zmian profilu i poziomu aktywatorów i inhibitorów

zmian profilu i poziomu aktywatorów i inhibitorów



wpływu nowotworu na organizm gospodarza

wpływu nowotworu na organizm gospodarza



uszkodzenia czynności narządów miąższowych

uszkodzenia czynności narządów miąższowych

Fosfataza kwaśna

Fosfataza kwaśna

Występuje w postaci 5 izoenzymów.

Występuje w postaci 5 izoenzymów.

-

jeden z markerów procesów destrukcji

jeden z markerów procesów destrukcji

kości pierwotne nowotwory kości,

kości pierwotne nowotwory kości,

przerzuty do kośćca nowotworów o innej

przerzuty do kośćca nowotworów o innej

lokalizacji narządowej, w których proces

lokalizacji narządowej, w których proces

ma charakter osteolityczny (rak piersi,

ma charakter osteolityczny (rak piersi,

jelita grubego)

jelita grubego)

-

Oznaczanie aktywności ACP sterczowej

Oznaczanie aktywności ACP sterczowej

jest zalecane w celu monitorowania

jest zalecane w celu monitorowania

leczenia chorych z rakiem stercza

leczenia chorych z rakiem stercza

naciekającym tkanki około gruczołowe.

naciekającym tkanki około gruczołowe.

Fosfataza zasadowa

Fosfataza zasadowa

-

Łożyskowa ALP- obecna w osoczu od 12 tygodnia

Łożyskowa ALP- obecna w osoczu od 12 tygodnia

ciąży, ektopowa produkcja tego izoenzymu może

ciąży, ektopowa produkcja tego izoenzymu może

następować w nowotworach płuc, jajnika, macicy,

następować w nowotworach płuc, jajnika, macicy,

jąder, układu żołądkowo- jelitowego

jąder, układu żołądkowo- jelitowego

-

Izoenzym komórek zarodkowych normalnie

Izoenzym komórek zarodkowych normalnie

nieobecny w osoczu osób zdrowych, wystepuje u

nieobecny w osoczu osób zdrowych, wystepuje u

pacjentów z nowotworami zarodkowymi oraz

pacjentów z nowotworami zarodkowymi oraz

nowotworami przysadki i grasicy

nowotworami przysadki i grasicy

- aktywności izoenzymu kostnego – pierwotne

- aktywności izoenzymu kostnego – pierwotne

nowotwory kości, przerzuty do kośćca o

nowotwory kości, przerzuty do kośćca o

charakterze osteoblastycznym

charakterze osteoblastycznym

- 5'-nukleotydaza

- 5'-nukleotydaza



u chorych na nowotwory z przerzutami do wątroby ↑

u chorych na nowotwory z przerzutami do wątroby ↑

aktywności wyprzedza zmiany aktywności fosfatazy

aktywności wyprzedza zmiany aktywności fosfatazy

zasadowej

zasadowej

- β

- β

-glukuronidaza

-glukuronidaza



wzrost aktywności - rak trzustki, jelita grubego, przerzuty

wzrost aktywności - rak trzustki, jelita grubego, przerzuty

do wątroby

do wątroby



wzrost aktywności w moczu u chorych na raka pęcherza

wzrost aktywności w moczu u chorych na raka pęcherza

- γ-glutamylotransferaza

- γ-glutamylotransferaza



wzrost aktywności – wczesne stadia pierwotne i przerzuty

wzrost aktywności – wczesne stadia pierwotne i przerzuty

nowotworów wątroby

nowotworów wątroby



Wzrost aktywności ~ do objętości tkanki zmienionej

Wzrost aktywności ~ do objętości tkanki zmienionej

przerzutowo

przerzutowo

- Arylosulfataza

- Arylosulfataza



↑

↑

aktywności w osoczu i moczu – rak pęcherza moczowego

aktywności w osoczu i moczu – rak pęcherza moczowego

i jelita grubego

i jelita grubego



istnieje zależność pomiędzy aktywnością enzymu a

istnieje zależność pomiędzy aktywnością enzymu a

częstością występowania przerzutów

częstością występowania przerzutów

- Aminopeptydaza leucynowa

- Aminopeptydaza leucynowa



↑

↑

aktywności – chorzy z przerzutami do wątroby,

aktywności – chorzy z przerzutami do wątroby,

niezależnie od umiejscowienia zmiany pierwotnej,

niezależnie od umiejscowienia zmiany pierwotnej,

zwłaszcza przy zablokowaniu dróg żółciowych

zwłaszcza przy zablokowaniu dróg żółciowych

- Aminotransferaza asparaginowa i alaninowa

- Aminotransferaza asparaginowa i alaninowa



↑

↑

aktywności – chorzy z pierwotnymi i przerzutowymi

aktywności – chorzy z pierwotnymi i przerzutowymi

nowotworami wątroby

nowotworami wątroby

- Dehydrogenaza mleczanowa

- Dehydrogenaza mleczanowa



↑

↑

aktywności – nowotwory złośliwe o różnej lokalizacji

aktywności – nowotwory złośliwe o różnej lokalizacji

narządowej – limfatyczne, białaczki, przerzuty do wątroby

narządowej – limfatyczne, białaczki, przerzuty do wątroby



wysoka aktywność LDH w momencie rozpoznania choroby

wysoka aktywność LDH w momencie rozpoznania choroby

nie jest korzystnym wskaźnikiem rokowniczym

nie jest korzystnym wskaźnikiem rokowniczym

- Swoista enolaza neuronowa

- Swoista enolaza neuronowa



nowotwory układu nerwowego (neuroblastoma), glejaki,

nowotwory układu nerwowego (neuroblastoma), glejaki,

glejaki siatkówki, drobnokomórkowy rak płuc, grasicy

glejaki siatkówki, drobnokomórkowy rak płuc, grasicy

- Kinaza kreatynowa

- Kinaza kreatynowa



↑

↑

aktywności – rozległe uszkodzenia mózgu, rak stercza,

aktywności – rozległe uszkodzenia mózgu, rak stercza,

niektóre gruczolakoraki, anaplastyczny drobnokomórkowy

niektóre gruczolakoraki, anaplastyczny drobnokomórkowy

rak płuc

rak płuc

4.MIĘŚNIE SZKIELETOWE

4.MIĘŚNIE SZKIELETOWE

Najczęściej obserwuje się podwyższoną

Najczęściej obserwuje się podwyższoną

aktywność

aktywność

kinazy kreatynowej, AST,

kinazy kreatynowej, AST,

dehydrogenazy mleczanowej i ALT.

dehydrogenazy mleczanowej i ALT.

↑

↑

aktywności kinazy kreatynowej:

aktywności kinazy kreatynowej:



Dystrofia mięśniowa Duchenne

Dystrofia mięśniowa Duchenne

znaczny ↑ u chłopców po urodzeniu, w miarę

znaczny ↑ u chłopców po urodzeniu, w miarę

rozwoju choroby – stopniowe obniżanie; u

rozwoju choroby – stopniowe obniżanie; u

kobiet przenoszących gen – nieznaczne

kobiet przenoszących gen – nieznaczne

podwyższenie

podwyższenie



Inne formy dystrofii mięśniowych

Inne formy dystrofii mięśniowych

↑

↑

wyraźnie mniejszy niż w chorobie Duchenne

wyraźnie mniejszy niż w chorobie Duchenne

↑

↑

aktywności kinazy kreatynowej:

aktywności kinazy kreatynowej:



Złośliwa hiperpyreksja

Złośliwa hiperpyreksja

nieznaczne podwyższenie także u osób

nieznaczne podwyższenie także u osób

spokrewnionych z chorym

spokrewnionych z chorym



Różne miopatie

Różne miopatie

np. u alkoholików, w polomiositis o różnej

np. u alkoholików, w polomiositis o różnej

etiologii

etiologii



Neurogenne choroby mięśni

Neurogenne choroby mięśni

polio, zapalenia nerwów obwodowych itp.

polio, zapalenia nerwów obwodowych itp.

5.UKŁAD KRWIOTWÓRCZY

5.UKŁAD KRWIOTWÓRCZY

Diagnostyka zaburzeń immunocytów:

Diagnostyka zaburzeń immunocytów:

-

Badania enzymów zawartych w cytozolu

Badania enzymów zawartych w cytozolu

komórek są cennym narzędziem w

komórek są cennym narzędziem w

diagnostyce i różnicowaniu

diagnostyce i różnicowaniu

białaczek

białaczek

.

.

-

Terminalna transferaza

Terminalna transferaza

deoksynukleotydowa (TdT)

deoksynukleotydowa (TdT)

Polimeraza DNA, która może kopiować DNA

Polimeraza DNA, która może kopiować DNA

bez matrycy, występuje tylko w grasicy, jest

bez matrycy, występuje tylko w grasicy, jest

swoista dla młodych limfocytów T, nie

swoista dla młodych limfocytów T, nie

występuje w limfocytach dojrzałych krwi

występuje w limfocytach dojrzałych krwi

obwodowej- marker ostrej białaczki

obwodowej- marker ostrej białaczki

limfatycznej wywodzący się z komórek linii T.

limfatycznej wywodzący się z komórek linii T.

-

Enzymy metabolizmu kwasów

Enzymy metabolizmu kwasów

nukleinowych:

nukleinowych:

1.

1.

ADA

ADA

- deaminaza adenozyny- występuje

- deaminaza adenozyny- występuje

we wszystkich tkankach, jej aktywność jest

we wszystkich tkankach, jej aktywność jest

ok. 10x większa w limfocytach B niż T-

ok. 10x większa w limfocytach B niż T-

badania jako test różnicujący procesy

badania jako test różnicujący procesy

rozrostowe tych dwóch linii komórkowych,

rozrostowe tych dwóch linii komórkowych,

różnicowanie ostrej białaczki limfatycznej i

różnicowanie ostrej białaczki limfatycznej i

szpikowej (b. mała)

szpikowej (b. mała)

2.

2.

PNP

PNP

- fosorylaza nukleozydów purynowych,

- fosorylaza nukleozydów purynowych,

wyst głównie w limf T, wykorzystywana w

wyst głównie w limf T, wykorzystywana w

różnicowaniu procesach

różnicowaniu procesach

immunoproliferacyjnych linii T i B.

immunoproliferacyjnych linii T i B.

Inne:

Inne:

-Hydrolazy lizosomalne- AP(fosfataza

-Hydrolazy lizosomalne- AP(fosfataza

kwaśna)

kwaśna)

-L-gamma –glutamylotranspeptydaza.

-L-gamma –glutamylotranspeptydaza.

Koniec.