Podstawowe

Podstawowe

reguły, zasady i

reguły, zasady i

prawa organizacji

prawa organizacji

Reguła cyklu działań

Reguła cyklu działań

zorganizowanych

zorganizowanych

• Efektywność każdego rodzaju działalności

zależy od zakresu i sposobu przestrzegania
cyklu działań zorganizowanych – logicznego
toku postępowania:

– Określenie celu działania
– Analiza warunków oraz dysponowanych

zasobów, planowanie

– Projektowanie realizacji oraz przygotowanie

działania do realizacji

– Wykonania działania
– Kontrola wyników i wnioskowanie

1. Określenie celu działania

1. Określenie celu działania

• Należy określić / sprecyzować:

– Efekt działania (co chcemy osiągnąć)
– Zakres robót
– Sposoby działania
– Czas realizacji
– Niezbędne zasoby
– Koszt realizacji

Projekt budowlany, projekty wykonawcze,

specyfikacje techniczne wykonania i

odbioru robót budowlanych, kosztorys

inwestorski, harmonogram dyrektywny

2. Analiza warunków i

2. Analiza warunków i

dysponowanych zasobów,

dysponowanych zasobów,

planowanie

planowanie

• Ustalenie wszelkich okoliczności, które będą

oddziaływać na przebieg działania, np.:

– Kwalifikacje wykonawców, stosowany sprzęt

– Jakość materiałów, warunki dostaw, dostępność

materiałów miejscowych

– Topografia placu budowy, istniejące obiekty, warunki

hydrologiczne, geologiczne, istniejące zaplecze,

możliwość zaopatrzenia w media

– Terminy dyrektywne zakończenia i odbiorów częściowych

– Dostępne brygady, maszyny, środki transportowe

• Ustalenie stopnia ważności poszczególnych

czynników

• Dobór jakościowy i ilościowy zasobów, które

zapewniają najbardziej ekonomiczne

wykonanie zadań

• Ustalenie sposobu realizacji

3. Projektowanie realizacji oraz

3. Projektowanie realizacji oraz

przygotowanie działań

przygotowanie działań

• Przygotowanie zasobów i zapewnienie

warunków do realizacji działań

• Wybór technologii, ustalenie organizacji,

skoordynowanie przebiegu działań w
czasie, pozyskanie niezbędnych zasobów

Wynik etapu 2 i 3: Dokumentacja

technologiczno-organizacyjna

(harmonogramy)

4. Wykonanie działania

4. Wykonanie działania

• Przebieg zgodny z planami (należy unikać

rewizji planów)

• Odchyłki od planów należy wykrywać jak

najwcześniej i skutecznie im przeciwdziałać

• Dążenie do osiągnięcia celu zgodnie z

planem w założonych terminach
(przeciwdziałanie odchyłkom;
przezwyciężanie trudności) jest
podstawowym zadaniem kierowania
i planowania operatywnego

5. Kontrola wyników

5. Kontrola wyników

i

i

 

 

wnioskowanie

wnioskowanie

• Kontrola powinna być procesem ciągłym
• Powinna dotyczyć aspektów

ilościowych, jakościowych oraz kosztów i
terminów realizacji

• Powinna wykrywać źródła

nieprawidłowości

• Wnioski z kontroli należy wykorzystywać

przy planowaniu następnych działań

Reguła zorganizowanych sił

Reguła zorganizowanych sił

i

i

 

 

środków

środków

• Racjonalne połączenie sił i środków

działania ma większą wartość
użytkową od ich sumy arytmetycznej

• Efekt synergiczny pracy zespołowej na

skutek specjalizacji i podziału pracy
oraz zjawiska facylitacji społecznej

• Zasadę stosuje się przy projektowaniu

zespołów i brygad roboczych oraz
zestawów maszyn

Zasada badań i

Zasada badań i

doświadczeń

doświadczeń

• Ustalenie faktów i podejmowanie

decyzji związanych z działaniami
organizacyjnymi wymaga stosowania
badań i doświadczeń (F. Taylor)

• Zasady organizacji opracowano

stosując metodę indukcji –
precyzowania ogólnych wniosków na
podstawie szczegółowych przesłanek

Zasada podziału pracy i

Zasada podziału pracy i

specjalizacji

specjalizacji

• Większą wydajność uzyskuje się dzieląc

proces na elementy składowe i powierzając
ich wykonanie wyspecjalizowanym
wykonawcom – pojedynczym lub zespołom
roboczym

• Podział procesu wg kryterium

przedmiotowego (wykonywanie
określonego asortymentu robót lub
określonych produktów) lub
czynnościowego (wykonywanie określonych
funkcji, np. deskowanie, zbrojenie itd.)

Zasada koncentracji

Zasada koncentracji

•Większą wydajność uzyskuje się łącząc

czynności, których wykonanie wymaga
posiadania podobnych umiejętności,
i powierzając ich wykonanie
wyspecjalizowanym wykonawcom

•Przykłady: baza maszyn / sprzętu,

centralny węzeł betoniarski, centra
logistyczne, działy w strukturze
organizacyjnej funkcjonalnej

Zasada harmonizacji

Zasada harmonizacji

• Im lepiej są ze sobą skoordynowane

(uzgodnione) elementy uczestniczące

w konkretnych procesach oraz

przebieg w czasie ich działań, tym

lepiej kształtują się uzyskiwane wyniki

• Harmonizacja obejmuje dobór

wykonawców i rozmieszczenie ich

działań w czasie

• Narzędziem wspomagającym są

harmonogramy

Zasada równomierności

Zasada równomierności

i

i

 

 

rytmiczności pracy

rytmiczności pracy

• Większą wydajność uzyskuje się

w warunkach, gdy wysiłek jest
rozłożony równomiernie, a rytm
wykonywanej pracy jest dostosowany
do fizjologicznych możliwości
pracownika

• Wydajność zmniejsza się przy

wprowadzaniu długich i częstych
przerw w pracy

Zasada normalizacji pracy

Zasada normalizacji pracy

• Wszystkie warunki, czynniki, sposoby

postępowania, środki oraz elementy

wpływające na przebieg procesu

powinny być możliwe ściśle ustalone

i sprecyzowane.

• Stosuje się metody statystyczne
• Przejawem stosowania tej zasady są

normy pracy, procedury, karty

technologiczne, zakresy obowiązków,

regulaminy wewnętrzne

Zasada optymalnego

Zasada optymalnego

wysiłku

wysiłku

• W miarę zwiększania wysiłku (wydajności)

koszty jednostkowe produkcji zmniejszają
się, ale tylko do pewnego poziomu. Dalsze
intensyfikowanie wysiłku w
niezmienionych warunkach techniczno-
organizacyjnych nie jest uzasadnione
ekonomicznie.

• Dalszą poprawę wyników można uzyskać

zmieniając metody organizacji,
wyposażenie, technologie, warunki
produkcji

Zasada stosowania rezerw

Zasada stosowania rezerw

• Wskazuje konieczność zapewnienia

odpowiednich rezerw / zapasów –

zarówno czasu na realizacje zadań,

jak również środków finansowych,

środków produkcji, materiałów

• Gromadzenie rezerw jest niezbędne

do dotrzymania zaplanowanych

terminów w przypadku

nierównomierności produkcji i

zakłóceń losowych

Zasada intensyfikacji pracy

Zasada intensyfikacji pracy

i

i

 

 

ekonomizacji działania

ekonomizacji działania

• Konieczność stałego zwiększania

wyników ilościowych i jakościowych
oraz podnoszenia efektywności
prowadzonej działalności

• Działania usprawniające często

związane są z właściwym
planowaniem, przygotowaniem,
zabezpieczeniem, kontrolą – nie
wymagają dużych nakładów

Zasada elastyczności

Zasada elastyczności

działań

działań

• Konieczność dostosowania

planowanych i podejmowanych
działań i rozwiązań organizacyjnych
do zmieniających się warunków

• Skutecznym sposobem

przeciwdziałania zmianom
(zjawiskom losowym) jest bieżąca
kontrola i operatywne kierowanie
oraz planowanie

Zasada kontroli

Zasada kontroli

• Konieczność prowadzenia bieżącej

kontroli w celu wykrywania

nieprawidłowości i przeciwdziałania im

• Kontrola musi być ciągła, dokładna,

obiektywna

• Powinna dotyczyć aspektów

technicznych i jakościowych oraz

organizacyjnych (terminów, kosztów,

rezerw)

• Wyniki należy wykorzystywać przy

planowaniu kolejnych prac

Zasada racjonalnego

Zasada racjonalnego

gospodarowania

gospodarowania

• Należy działać tak, aby:

– Danym nakładem zasobów osiągnąć

najwyższy stopień realizacji celu lub

– Osiągnąć określony stopień realizacji

celu najmniejszym nakładem środków

Działanie zgodne z zasadą racjonalnego

gospodarowania jest optymalne

W każdym działaniu gospodarczym

istnieje optymalny sposób działania

przynoszący najlepszy efekt (prawo

optymalnego sposobu działania)