Czynniki ryzyka wystąpienia

działań niepożądanych

ze strony przewodu pokarmowego

po NLPZ

1) początkowy okres terapii

2)

wiek osoby przyjmującej NLPZ

- największe u osób w wieku podeszłym

Czynniki ryzyka wystąpienia

działań niepożądanych

ze strony przewodu pokarmowego

po NLPZ

3) choroba wrzodowa w wywiadzie
4) stosownie dużych dawek NLPZ
5) równoczesne stosowanie kilku NLPZ
6) stosowanie NLPZ z
glikokortykosteroidami lub
doustnymi antykoagulantami

Czynniki ryzyka wystąpienia

działań niepożądanych

ze strony przewodu pokarmowego

po NLPZ

7)

infekcja Helicobacter pylori

NLPZ + Helicobacter pylori =
addycja niekorzystnego wpływu na
przewód pokarmowy

Helicobacter pylori

eradykacja Helicobacter pylori
dwukrotnie zmniejsza ryzyko

krwawienia z przewodu pokarowego

Helicobacter pylori

U pacjentów zażywających

małe dawki kwasu acetylosalicylowego

,

u których stwierdzono infekcję Hp i/lub
przebyte krwawienia z przewodu
pokarmowego,

eradykacja lub leczenie omeprazolem
są równie skuteczne w zapobieganiu
nawrotom krwawień

Helicobacter pylori

U osób stosujących

inne NLPZ omeprazol okazał się

skuteczniejszy od eradykacji

Na podstawie przeprowadzonych

badań klinicznych zaobserwowano, że

ibuprofen, nabumeton i etodolak

wykazują

najmniejsze ryzyko wystąpienia

ciężkich działań niepożądanych ze
strony przewodu

pokarmowego

wśród wszystkich nieselektywnych

inhibitorów COX-2

Największe ryzyko wystąpienia ciężkich
działań niepożądanych ze strony

przewodu

pokarmowego stwarzają:

- piroksykam
- fenylobutazon
- flurbiprofen
- ketoprofen

W porównaniu z

ibuprofenem

zagrożenie

krwawienia z przewodu pokarmowego

jest:

-

3-krotnie wyższe dla diklofenaku

- 3,5-krotnie wyższe dla indometacyny
- 5,5-krotnie wyższe dla naproksenu
- 8-krotnie wyższe dla piroksykamu
- 20-krotnie wyższe dla ketopromu

Duże dawki NLPZ

mogą zwiększać

ryzyko krwawienia z przewodu
pokarmowego

4-8 krotnie

w porównaniu z małymi dawkami

Skojarzone

stosowanie NLPZ z

glikokortykosteroidami

podawanie glikokortykosteroidów w
dawce ≥ 10 mg/dobę
( w przeliczeniu na prednizon )
- ryzyko wystąpienia krwawienia z
przewodu pokarmowego zwiększa się
nawet 10-krotnie

MECHANIZMY ODPOWIEDZIALNE ZA

WYSTĘPOWANIE POWAŻNYCH

DZIAŁAŃ NIEPOŻĄDANYCH W CZASIE

PRZEWLEKŁEJ TERAPII NLPZ

Zahamowanie aktywności COX-1

MECHANIZMY ODPOWIEDZIALNE ZA

WYSTĘPOWANIE POWAŻNYCH

DZIAŁAŃ NIEPOŻĄDANYCH W CZASIE

PRZEWLEKŁEJ TERAPII NLPZ

Powstawanie patologicznych zmian w
błonie śluzowej przewodu pokarmowego
podczas terapii NPLZ jest głównie
wynikiem zmniejszenia podśluzówkowego
przepływu krwi

ZMIEJSZENIE PRZEPŁUWU

PODŚLUZÓWKOWEGO

jest konsekwencją hamowania aktywności
COX-1 i zmniejszenia produkcji
naczyniorozkurczowych prostaglandyn

ZMIEJSZENIE PRZEPŁUWU

PODŚLUZÓWKOWEGO

Sprzyja przyleganiu leukocytów do

komórek śródbłonka naczyniwego.

Pogłębia to upośledzenie przepływu
podśluzówkowego i przyczynia się do
zdynamizowania procesu zapalnego w
śluzówce żołądka
( zwiększenie ekspresji TNF –α )

METODY ZAPOBIEGANIA

WYSTĘPOWANIU POWAŻNYCH

DZIAŁAŃ NIEPOŻĄDANYCH W CZASIE

PRZEWLEKŁEJ TERAPII NLPZ

Selektywne inhibitory COX-2

Selektywne inhibitory COX-2

nie powinny być stosowane u pacjentów

z czynną chorobą wrzodową, ponieważ
mogą opóźniać gojenie owrzodzeń

Selektywne inhibitory COX-2

-

Nie zmniejszają ryzyka wystąpienia

powikłań ze strony przewodu
pokarmowego u osób przyjmujących
jednocześnie kwas acetylosalicylowy

METODY ZAPOBIEGANIA

WYSTĘPOWANIU POWAŻNYCH

DZIAŁAŃ NIEPOŻĄDANYCH W CZASIE

PRZEWLEKŁEJ TERAPII NLPZ

Jednoczesne stosowanie NLPZ z lekami
przeciwwrzodowymi

Jednoczesne stosowanie NLPZ z

lekami przeciwwrzodowymi

Mizoprostol

- nieznacznie zapobiega

gastrotoksycznemu działaniu NLPZ

- objawy niepożądane : biegunka i objawy

dyspeptyczne

Jednoczesne stosowanie NLPZ

z lekami przeciwwrzodowymi

Inhibitory pompy protonowej

zmniejszają ryzyko wystąpienia wrzodu
żołądka z związanych z nim powikłań

Jednoczesne stosowanie NLPZ z

lekami przeciwwrzodowymi

Inhibitory receptora histaminowego H2

nie stwierdzono profilaktycznego działania
tych leków w zakresie zmniejszania ryzyka
owrzodzeń i krwawień z przewodu
pokarmowego.

Zmniejszają ryzyko wystąpienia innych
objawów, głównie dyspepsji