Autoprezentacja a sztuka

Autoprezentacja a sztuka

słuchania, wpływ

słuchania, wpływ

autokomunikacji.

autokomunikacji.

ae

ae



Ludzie komunikują się za pomocą

Ludzie komunikują się za pomocą

różnych środków przekazu - zaczynając

różnych środków przekazu - zaczynając

od wypowiedzi ustnej, przez pisemną,

od wypowiedzi ustnej, przez pisemną,

przekaz wizualny, aż po tzw. mowę

przekaz wizualny, aż po tzw. mowę

ciała. Bez słowa nie jest możliwe

ciała. Bez słowa nie jest możliwe

rozumienie rzeczywistości. Nie oznacza

rozumienie rzeczywistości. Nie oznacza

to jednak, że słowo musi być

to jednak, że słowo musi być

wypowiedziane, bowiem proces

wypowiedziane, bowiem proces

rozumienia ma miejsce na przykład w

rozumienia ma miejsce na przykład w

autokomunikacji intrapersonalnej

autokomunikacji intrapersonalnej



Umiejętności interpersonalne są

Umiejętności interpersonalne są

bardzo istotne w procesie komunikacji.

bardzo istotne w procesie komunikacji.

Zła bądź nieumiejętna komunikacja

Zła bądź nieumiejętna komunikacja

jest przyczyną wielu nieporozumień i

jest przyczyną wielu nieporozumień i

niepowodzeń w relacjach

niepowodzeń w relacjach

interpersonalnych.

interpersonalnych.

Autokomunikacja

Autokomunikacja

interpersonalna

interpersonalna



Autokomunikacja interpersonalna

Autokomunikacja interpersonalna

to nic innego jak nasza rozmowa z

to nic innego jak nasza rozmowa z

nami samymi w nas samych.

nami samymi w nas samych.



Mamy więc do czynienia z

Mamy więc do czynienia z

niewypowiedzianymi słowami.

niewypowiedzianymi słowami.

Autoprezentacja

Autoprezentacja



Autoprezentacja, według definicji, to

Autoprezentacja, według definicji, to

świadome kierowanie wrażeniem jakie

świadome kierowanie wrażeniem jakie

wywieramy na innych. To pewnego

wywieramy na innych. To pewnego

rodzaju manipulacja wizerunkiem.

rodzaju manipulacja wizerunkiem.



Dotyczy głównie wyglądu zewnętrznego,

Dotyczy głównie wyglądu zewnętrznego,

postawy, sposobu wyrażania się oraz

postawy, sposobu wyrażania się oraz

komunikatów niewerbalnych.

komunikatów niewerbalnych.



Próba wywarcia danego wrażenia na osobie trzeciej nie jest obca

Próba wywarcia danego wrażenia na osobie trzeciej nie jest obca

nikomu z nas. Różnica polega na tym, że jedni robią to

nikomu z nas. Różnica polega na tym, że jedni robią to

sporadycznie, inni natomiast regularnie.

sporadycznie, inni natomiast regularnie.



Znajomość technik autoprezentacji jest bardzo istotnym

Znajomość technik autoprezentacji jest bardzo istotnym

czynnikiem, który może przechylić szalę na naszą stronę. Warto

czynnikiem, który może przechylić szalę na naszą stronę. Warto

podkreślić, iż świadomie używane sygnały niewerbalne mogą

podkreślić, iż świadomie używane sygnały niewerbalne mogą

podnieść wiarygodność przekazywanej informacji. np.

podnieść wiarygodność przekazywanej informacji. np.

Aby przekonać rozmówcę o swojej uczciwości, powinniśmy

Aby przekonać rozmówcę o swojej uczciwości, powinniśmy

patrzeć mu prosto w oczy. Przyczyna jest prosta – w przeciwnym

patrzeć mu prosto w oczy. Przyczyna jest prosta – w przeciwnym

przypadku, a więc gdy będziemy uciekać wzrokiem, rozmówca

przypadku, a więc gdy będziemy uciekać wzrokiem, rozmówca

wyczuje, że nasze słowa nie są zgodne z gestami i nie będziemy

wyczuje, że nasze słowa nie są zgodne z gestami i nie będziemy

dla niego wiarygodni.

dla niego wiarygodni.



Znając poszczególne elementy np. mowy ciała, wiemy kiedy

Znając poszczególne elementy np. mowy ciała, wiemy kiedy

nasz rozmówca jest zainteresowany rozmową z nami, a kiedy nie.

nasz rozmówca jest zainteresowany rozmową z nami, a kiedy nie.

Umiejętność słuchania

Umiejętność słuchania



Poza wcześniej wymienionymi,

Poza wcześniej wymienionymi,

kolejnym bardzo istotnym elementem

kolejnym bardzo istotnym elementem

naszej osobowości jest

naszej osobowości jest

umiejętność

umiejętność

słuchania.

słuchania.

Umiejętność słuchania

Umiejętność słuchania



Podstawą komunikacji międzyludzkiej

Podstawą komunikacji międzyludzkiej

jest nie tyle umiejętność mówienia, co

jest nie tyle umiejętność mówienia, co

zdolność wsłuchiwania się w to, co

zdolność wsłuchiwania się w to, co

mówi współrozmówca.

mówi współrozmówca.

"Jak widzą mnie inni"

"Jak widzą mnie inni"



Nasze postrzegane "ja" to przede

Nasze postrzegane "ja" to przede

wszystkim „wypadkowa” trzech

wszystkim „wypadkowa” trzech

czynników:

czynników:



Naszego wyglądu

Naszego wyglądu



Umiejętności przemawiania

Umiejętności przemawiania



I umiejętności słuchania.

I umiejętności słuchania.



Słuchanie wbrew pozorom nie jest rzeczą

Słuchanie wbrew pozorom nie jest rzeczą

prostą. Samo posiadanie narządu słuchu,

prostą. Samo posiadanie narządu słuchu,

jakim jest ucho, nie uczyni z nas dobrego

jakim jest ucho, nie uczyni z nas dobrego

słuchacza. Posiadanie sprawnego słuchu

słuchacza. Posiadanie sprawnego słuchu

gwarantuje jedynie zdolność

gwarantuje jedynie zdolność

rejestrowania dźwięków, a nie słuchania.

rejestrowania dźwięków, a nie słuchania.

Często jedynie łudzimy się, że naprawdę

Często jedynie łudzimy się, że naprawdę

słyszymy to, co mówi nasz rozmówca, a

słyszymy to, co mówi nasz rozmówca, a

rzeczywistość jest inna.

rzeczywistość jest inna.

Słuchanie aktywne

Słuchanie aktywne



Metodą łączącą ważne odkrycia psychologii

Metodą łączącą ważne odkrycia psychologii

komunikacji jak: aktywna mowa ciała, przesłania

komunikacji jak: aktywna mowa ciała, przesłania

typu „ja” i aktywna technika pytań jest

typu „ja” i aktywna technika pytań jest

słuchanie aktywne

słuchanie aktywne

. Stosowane prawidłowo

. Stosowane prawidłowo

pomaga lepiej zrozumieć wypowiedzi

pomaga lepiej zrozumieć wypowiedzi

rozmówców, a także ich samych jako osoby.

rozmówców, a także ich samych jako osoby.

Aktywne słuchanie przyczynia się do powstania

Aktywne słuchanie przyczynia się do powstania

pozytywnej i cennej atmosfery w czasie

pozytywnej i cennej atmosfery w czasie

rozmowy. Zakłada bowiem takie zachowanie,

rozmowy. Zakłada bowiem takie zachowanie,

które sygnalizuje drugiej stronie zainteresowanie

które sygnalizuje drugiej stronie zainteresowanie

tym, co mówi, a także wole zrozumienia

tym, co mówi, a także wole zrozumienia

przekazywanych treści.

przekazywanych treści.

Błędy

Błędy

Istnieje kilka typowych zjawisk ograniczających naszą

Istnieje kilka typowych zjawisk ograniczających naszą

zdolność rozumienia tego, co mówi nam o sobie

zdolność rozumienia tego, co mówi nam o sobie

rozmówca. Najczęściej popełnianymi błędami w

rozmówca. Najczęściej popełnianymi błędami w

czasie słuchania są:

czasie słuchania są:



brak koncentracji (skupianie się na swoich

brak koncentracji (skupianie się na swoich

sprawach, a nie na sprawach rozmówcy),

sprawach, a nie na sprawach rozmówcy),



osądzanie,

osądzanie,



niemożność wyodrębnienia “prawdziwego

niemożność wyodrębnienia “prawdziwego

znaczenia",

znaczenia",



skłonność do dopasowywania znaczeń informacji do

skłonność do dopasowywania znaczeń informacji do

swoich przekonań i przez pryzmat swoich

swoich przekonań i przez pryzmat swoich

doświadczeń

doświadczeń

Zdarza się, bardzo często, że słuchamy naszego

Zdarza się, bardzo często, że słuchamy naszego

rozmówcy, wsłuchując się we własne uczucia, co

rozmówcy, wsłuchując się we własne uczucia, co

uniemożliwia nam zrozumienie tego, co dzieje się we

uniemożliwia nam zrozumienie tego, co dzieje się we

wnętrzu rozmawiającej z nami osoby. Na sytuację

wnętrzu rozmawiającej z nami osoby. Na sytuację

przedstawioną przez rozmówce patrzymy z naszego

przedstawioną przez rozmówce patrzymy z naszego

punktu widzenia -

punktu widzenia -

co ja bym zrobił?, co powiedział? itp

co ja bym zrobił?, co powiedział? itp

.

.

Wplatamy w to nasze doświadczenia i wartości,

Wplatamy w to nasze doświadczenia i wartości,

pomijając charakter sytuacji i punkt widzenia

pomijając charakter sytuacji i punkt widzenia

rozmówcy.

rozmówcy.

Zdarza się także, że słuchamy wybiórczo, tylko tych

Zdarza się także, że słuchamy wybiórczo, tylko tych

zdań czy fragmentów wypowiedzi, które wydają się

zdań czy fragmentów wypowiedzi, które wydają się

nam interesujące.

nam interesujące.

Zrozumienie przekazu

Zrozumienie przekazu

Każdy, kto pragnie komunikować się w sposób dojrzały

Każdy, kto pragnie komunikować się w sposób dojrzały

i umożliwiający budowanie pogłębionych więzi,

i umożliwiający budowanie pogłębionych więzi,

powinien uczyć się sztuki słuchania, podobnie jak

powinien uczyć się sztuki słuchania, podobnie jak

uczy się sztuki autoprezentacji.

uczy się sztuki autoprezentacji.

Pełne zrozumienie przekazu wymaga spełnienia trzech

Pełne zrozumienie przekazu wymaga spełnienia trzech

następujących warunków:

następujących warunków:



wyczucia intencji nadawcy,

wyczucia intencji nadawcy,



zrozumienia jego uczuć,

zrozumienia jego uczuć,



nie oceniania w czasie trwania komunikatu i

nie oceniania w czasie trwania komunikatu i

niezamykania się w swoich uprzedzeniach do

niezamykania się w swoich uprzedzeniach do

mówiącej osoby.

mówiącej osoby.

W komunikacji konieczne są dwie aktywne strony dla pełnego

W komunikacji konieczne są dwie aktywne strony dla pełnego

przekazu informacji.

przekazu informacji.

Rola słuchającego nie jest podrzędna! Jest ona niezwykle

Rola słuchającego nie jest podrzędna! Jest ona niezwykle

istotna w trakcie rozmowy i wpływa na jej przebieg. Gdy

istotna w trakcie rozmowy i wpływa na jej przebieg. Gdy

słuchacz słucha aktywnie, to wysyła sygnały, że jest

słuchacz słucha aktywnie, to wysyła sygnały, że jest

zainteresowany rozmową i wpływa na jakość rozmowy.

zainteresowany rozmową i wpływa na jakość rozmowy.

W sytuacji przeciwnej, gdy nadawca odbiera brak

W sytuacji przeciwnej, gdy nadawca odbiera brak

zainteresowania u odbiorcy jego przekaz "słabnie". Rozmówca

zainteresowania u odbiorcy jego przekaz "słabnie". Rozmówca

zaczyna skracać informacje, nie koncentruje się na treści

zaczyna skracać informacje, nie koncentruje się na treści

komunikatu jaki chciał przekazać, lecz na sposobie, który

komunikatu jaki chciał przekazać, lecz na sposobie, który

pozwoli mu zwrócić na siebie uwagę współrozmówcy.

pozwoli mu zwrócić na siebie uwagę współrozmówcy.

Rozmówca-słuchacz

Rozmówca-słuchacz

Dobry rozmówca - słuchacz, bezwzględnie

Dobry rozmówca - słuchacz, bezwzględnie

będzie także pamiętał o mowie ciała.

będzie także pamiętał o mowie ciała.

Uśmiech (otwarty, półpełny czy tez

Uśmiech (otwarty, półpełny czy tez

zamknięty), pochylenie głowy, ruch dłoni,

zamknięty), pochylenie głowy, ruch dłoni,

kont ułożenia nóg, czy zmiana pozycji

kont ułożenia nóg, czy zmiana pozycji

-

-

wszystkie te elementy wyrażają określone

wszystkie te elementy wyrażają określone

postawy i uczucia w takim samym

postawy i uczucia w takim samym

stopniu, jak wypowiedziane słowa.

stopniu, jak wypowiedziane słowa.

Niektórzy łatwo ulegają złudzeniu, że inni ludzie są tacy

Niektórzy łatwo ulegają złudzeniu, że inni ludzie są tacy

sami jak oni, a przynajmniej bardzo do nich podobni.

sami jak oni, a przynajmniej bardzo do nich podobni.

Umiejętność autokomunikacji utrwala w nich pewnego

Umiejętność autokomunikacji utrwala w nich pewnego

rodzaju stereotypy dotyczące danych sytuacji, czego

rodzaju stereotypy dotyczące danych sytuacji, czego

konsekwencją jest brak potrzeby wsłuchiwania się w

konsekwencją jest brak potrzeby wsłuchiwania się w

świat subiektywnych przeżyć i przekonań

świat subiektywnych przeżyć i przekonań

współrozmówców.

współrozmówców.

Polegając na wpojonych przez samych siebie

Polegając na wpojonych przez samych siebie

stereotypach, zakładają oni, że świat innych ludzi,

stereotypach, zakładają oni, że świat innych ludzi,

wyznawane przez nich wartości i zdobyte

wyznawane przez nich wartości i zdobyte

doświadczenia skłaniają do podobnego

doświadczenia skłaniają do podobnego

interpretowania i przeżywania rzeczywistości

interpretowania i przeżywania rzeczywistości

Są i tacy, którzy pozornie zdają sobie sprawę, że

Są i tacy, którzy pozornie zdają sobie sprawę, że

drugi człowiek inaczej widzi i przeżywa

drugi człowiek inaczej widzi i przeżywa

rzeczywistość, oraz wszystko to, co dzieje się w

rzeczywistość, oraz wszystko to, co dzieje się w

nim i wokół niego.

nim i wokół niego.

Niestety także oni wpadają w pułapkę

Niestety także oni wpadają w pułapkę

zastawionych stereotypów. Łudzą się, iż potrafią

zastawionych stereotypów. Łudzą się, iż potrafią

domyśleć się tego, co dzieje się we wnętrzu

domyśleć się tego, co dzieje się we wnętrzu

"świata rozmówcy", bowiem wiedzą co się dzieje

"świata rozmówcy", bowiem wiedzą co się dzieje

w ich wnętrzu. W konsekwencji, podobnie jak

w ich wnętrzu. W konsekwencji, podobnie jak

pierwsza grupa ludzi, nie widzą potrzeby

pierwsza grupa ludzi, nie widzą potrzeby

wsłuchiwania się w subiektywny świat swoich

wsłuchiwania się w subiektywny świat swoich

rozmówców.

rozmówców.

Tymczasem musimy wziąć pod uwagę, iż każdy człowiek

Tymczasem musimy wziąć pod uwagę, iż każdy człowiek

jest zupełnie inny niż nasze ewentualne domysły na

jest zupełnie inny niż nasze ewentualne domysły na

jego temat.

jego temat.

Łatwiej jest nam słuchać samych siebie, niż drugiej

Łatwiej jest nam słuchać samych siebie, niż drugiej

osoby, bowiem nasze problemy i przeżycia są dla nas

osoby, bowiem nasze problemy i przeżycia są dla nas

bardzo ważną sferą życia, najważniejszą.

bardzo ważną sferą życia, najważniejszą.

Drugą osobę możemy poznać i zrozumieć tylko wtedy,

Drugą osobę możemy poznać i zrozumieć tylko wtedy,

gdy nauczymy się wsłuchiwać w jej słowa, odczytywać

gdy nauczymy się wsłuchiwać w jej słowa, odczytywać

jej gesty, spojrzenia i zachowania. Ideałem słuchania

jej gesty, spojrzenia i zachowania. Ideałem słuchania

drugiej osoby jest

drugiej osoby jest

słuchanie empatyczne.

słuchanie empatyczne.

Słuchanie empatyczne

Słuchanie empatyczne

Słuchanie empatyczne jest to słuchanie szczególnego rodzaju,

Słuchanie empatyczne jest to słuchanie szczególnego rodzaju,

bowiem oznacza zdolność wczuwania się w niepowtarzalny

bowiem oznacza zdolność wczuwania się w niepowtarzalny

świat współrozmówcy.

świat współrozmówcy.

Jest to swojego rodzaju psychiczne wejście do wnętrza drugiego

Jest to swojego rodzaju psychiczne wejście do wnętrza drugiego

człowieka, wcielenie się w jego subiektywny świat myśli i

człowieka, wcielenie się w jego subiektywny świat myśli i

przeżyć.

przeżyć.

Jest to umiejętność spoglądanie na życie i wydarzenia z

Jest to umiejętność spoglądanie na życie i wydarzenia z

perspektywy wychowania, przeżyć, potrzeb i obecnej sytuacji

perspektywy wychowania, przeżyć, potrzeb i obecnej sytuacji

tej drugiej osoby.

tej drugiej osoby.

Aby zrozumie drugą osobę musimy wiedzie co dla niej oznaczają

Aby zrozumie drugą osobę musimy wiedzie co dla niej oznaczają

takie uczucia jak: radość, ból, miłość, przyjaźń, czym jest

takie uczucia jak: radość, ból, miłość, przyjaźń, czym jest

kontakt z samym sobą oraz z drugim człowiekiem.

kontakt z samym sobą oraz z drugim człowiekiem.

Znajomość sztuki słuchania

Znajomość sztuki słuchania

Co daje nam znajomość sztuki słuchania?

Co daje nam znajomość sztuki słuchania?

Skutki/ efekty efektywnego słuchania to:

Skutki/ efekty efektywnego słuchania to:



•

•

Lepsze zrozumienie ludzi,

Lepsze zrozumienie ludzi,



•

•

Zachęta dla innych do wypowiadania się,

Zachęta dla innych do wypowiadania się,



•

•

Poprawa więzi między-koleżeńskich,

Poprawa więzi między-koleżeńskich,



•

•

Posiadanie wielu informacji,

Posiadanie wielu informacji,



•

•

Rozwiązanie problemu.

Rozwiązanie problemu.

Aby to osiągnąć należy słuchać

Aby to osiągnąć należy słuchać

aktywnie

aktywnie



Mianowicie:

Mianowicie:



•

•

Pozwolić innym ludziom wyjaśnić ich racje,

Pozwolić innym ludziom wyjaśnić ich racje,



•

•

Być czynnie zainteresowanym

Być czynnie zainteresowanym



•

•

Rozpoznać wartość uzyskanych informacji,

Rozpoznać wartość uzyskanych informacji,



•

•

Zrozumieć punkt widzenia drugiej osoby,

Zrozumieć punkt widzenia drugiej osoby,



•

•

Wsłuchiwać się w sens całych zdań wypowiadanych przez

Wsłuchiwać się w sens całych zdań wypowiadanych przez

innych a nie pojedynczych stów,

innych a nie pojedynczych stów,



•

•

Nie podsumowywać przedwcześnie, sprawdzić czy dobrze

Nie podsumowywać przedwcześnie, sprawdzić czy dobrze

rozumiemy rozmówcę zadając mu pytania,

rozumiemy rozmówcę zadając mu pytania,



•

•

Nie pozwozić aby nasz punkt widzenia utrudniał

Nie pozwozić aby nasz punkt widzenia utrudniał

rozumienie poglądów innych osób,

rozumienie poglądów innych osób,



•

•

Podsumować.

Podsumować.

Zachowania niewerbalne

Zachowania niewerbalne



Dodatkowym atutem podczas komunikacji będzie umiejętne

Dodatkowym atutem podczas komunikacji będzie umiejętne

wykorzystanie zachowań niewerbalnych jak np:

wykorzystanie zachowań niewerbalnych jak np:



•

•

Uśmiechać się w sposób naturalny, używać gestykulacji

Uśmiechać się w sposób naturalny, używać gestykulacji

aby skupić czyjąś uwagę i zachęcić do mówienia,

aby skupić czyjąś uwagę i zachęcić do mówienia,



•

•

Zwrócić uwagę aby siedzieć z rozmówcą na tym samym

Zwrócić uwagę aby siedzieć z rozmówcą na tym samym

poziomie, unikając barier między komunikującymi się,

poziomie, unikając barier między komunikującymi się,



•

•

Utrzymywać stały kontakt wzrokowy, szczególnie na

Utrzymywać stały kontakt wzrokowy, szczególnie na

początku i na końcu rozmowy,

początku i na końcu rozmowy,



•

•

Stosować kiwnięcia głową, pomrukiwania itp.

Stosować kiwnięcia głową, pomrukiwania itp.



•

•

Starać się stosować przerwy aby pozwolić innym na

Starać się stosować przerwy aby pozwolić innym na

pomyślenie,

pomyślenie,



•

•

Zwracać uwagę na niewerbalne sygnały pochodzące od

Zwracać uwagę na niewerbalne sygnały pochodzące od

innych ludzi.

innych ludzi.

Bariery aktywnego słuchania

Bariery aktywnego słuchania

Należy zwrócić baczną uwagę na często występujące bariery

Należy zwrócić baczną uwagę na często występujące bariery

aktywnego słuchania, które mogą nam uniemożliwić sprawną

aktywnego słuchania, które mogą nam uniemożliwić sprawną

komunikację.

komunikację.

Należą do nich m. in:

Należą do nich m. in:



•

•

Uznanie sprawy za nieinteresującą,

Uznanie sprawy za nieinteresującą,



•

•

Krytykowanie sposobu mówienia zamiast istoty sprawy,

Krytykowanie sposobu mówienia zamiast istoty sprawy,



•

•

Zaangażowanie emocjonalne i pozwolenie aby uczucia

Zaangażowanie emocjonalne i pozwolenie aby uczucia

rzutowały na odbiór treści,

rzutowały na odbiór treści,



•

•

Przerywanie innym,

Przerywanie innym,



•

•

Pozwolenie na destrukcyjne oddziaływanie na nas otoczenia,

Pozwolenie na destrukcyjne oddziaływanie na nas otoczenia,



•

•

Słuchanie tylko tego, co jest łatwe do zrozumienia,

Słuchanie tylko tego, co jest łatwe do zrozumienia,



•

•

Nieumiejętność konfrontacji z informacjami wywołującymi

Nieumiejętność konfrontacji z informacjami wywołującymi

konflikty,

konflikty,



•

•

Nieumiejętność konfrontacji z problemami.

Nieumiejętność konfrontacji z problemami.

Podsumowując:

Podsumowując:



Najskuteczniejszym sposobem

Najskuteczniejszym sposobem

zdobywania ludzkiej sympatii i

zdobywania ludzkiej sympatii i

podtrzymywania rozmowy jest

podtrzymywania rozmowy jest

umiejętne i uważne słuchanie z

umiejętne i uważne słuchanie z

jednoczesnym okazaniem

jednoczesnym okazaniem

naszemu rozmówcy

naszemu rozmówcy

zainteresowania i zrozumienia.

zainteresowania i zrozumienia.

Bibliografia:

Bibliografia:



Argyle Michael "Psychologia stosunków

Argyle Michael "Psychologia stosunków

międzyludzkich",

międzyludzkich",

Wydawnictwo Naukowe PWN

Wydawnictwo Naukowe PWN

2002 r.

2002 r.



Cialdini Robert "Wywieranie wpływu na ludzi”,

Cialdini Robert "Wywieranie wpływu na ludzi”,

Gdańskie Wy

Gdańskie Wy

dawni

dawni

ctwo Psychologiczne

ctwo Psychologiczne

2001 r.

2001 r.



Leary Mark "Wywieranie wrażenia na innych. O

Leary Mark "Wywieranie wrażenia na innych. O

sztuce autoprezentacji”,

sztuce autoprezentacji”,

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

2005 r.

2005 r.