WPŁYW ZAGROŻEŃ

WPŁYW ZAGROŻEŃ

EKOLOGICZNYCH NA

EKOLOGICZNYCH NA

ZDROWIE CZŁOWIEKA,

ZDROWIE CZŁOWIEKA,

PRZYCZYNY CHORÓB

PRZYCZYNY CHORÓB

ZWIĄZANYCH ZE

ZWIĄZANYCH ZE

ŚRODOWISKIEM.

ŚRODOWISKIEM.

OCENA STANU ZDROWIA

OCENA STANU ZDROWIA

LUDNOŚCI Z TERENÓW

LUDNOŚCI Z TERENÓW

EKOLOGICZNIE

EKOLOGICZNIE

ZAGROŻONYCH

ZAGROŻONYCH

Łukasz Horak

Filip Szeremeta

Gr. 7 a

ZAGROŻENIA

ZAGROŻENIA

EKOLOGICZNE

EKOLOGICZNE

Zanieczyszczenia :

Zanieczyszczenia :



Powietrza

Powietrza



Wody

Wody



Gleby

Gleby

ZANIECZYSZCZENIA

ZANIECZYSZCZENIA

POWIETRZA

POWIETRZA

Zanieczyszczenie powietrza to gazy, ciecze i ciała stałe obecne w

Zanieczyszczenie powietrza to gazy, ciecze i ciała stałe obecne w

powietrzu, nie będące jego naturalnymi składnikami lub też

powietrzu, nie będące jego naturalnymi składnikami lub też

substancje występujące w ilościach wyraźnie zwiększonych w

substancje występujące w ilościach wyraźnie zwiększonych w

porównaniu z naturalnym składem powietrza.

porównaniu z naturalnym składem powietrza.

Do zanieczyszczeń powietrza

Do zanieczyszczeń powietrza

należą:

należą:



gazy i pary związków chemicznych

, np. tlenki węgla (CO i CO2), siarki (SO2 i SO3) i

azotu (NOx), amoniak (NH3), fluor, węglowodory (łańcuchowe i aromatyczne), a także

ich chlorowe pochodne, fenole;



cząstki stałe nieorganiczne i organiczne

(pyły), np. popiół lotny, sadza, pyły z

produkcji cementu, pyły metalurgiczne, związki ołowiu, miedzi, chromu, kadmu i

innych metali ciężkich;



mikroorganizmy

- wirusy, bakterie i grzyby, których rodzaj lub ilość odbiega od składu

naturalnej mikroflory powietrza;



kropelki cieczy

, np. kwasów, zasad, rozpuszczalników.

DO NATURALNYCH ŹRÓDEŁ

ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA NALEŻĄ:



wulkany (ok. 450 czynnych), z których wydobywają się m.in.
popioły wulkaniczne i gazy (CO2, SO2, H2S - siarkowodór i in.);



pożary lasów, sawann i stepów (emisja CO2, CO i pyłu);



bagna wydzielające m.in. CH4 (metan), CO2, H2S, NH3;



powierzchnie mórz i oceanów, z których unoszą się duże ilości soli;



gleby i skały ulegające erozji, burze piaskowe;



tereny zielone, z których pochodzą pyłki roślinne.

ŹRÓDŁA ANTROPOGENICZNE

(POWSTAJĄCE W WYNIKU DZIAŁALNOŚCI CZŁOWIEKA)

MOŻNA PODZIELIĆ NA 4 GRUPY:

1.

energetyczne - spalanie paliw,

2.

przemysłowe - procesy technologiczne

w zakładach chemicznych, rafineriach,

hutach, kopalniach, cementowniach,

3.

komunikacyjne, głównie transport

samochodowy, ale także kolejowy,

wodny i lotniczy,

4.

komunalne - gospodarstwa domowe

oraz gromadzenie i utylizacja odpadów i

ścieków (np. wysypiska, oczyszczalnie

ścieków).

Szczególnie groźne są zanieczyszczenia

spowodowane dwutlenkiem siarki i

dwutlenkiem azotu.



Dwutlenek azotu

Dwutlenek azotu

miejscowo drażniący spojówki oraz

miejscowo drażniący spojówki oraz

śluzówki mogący prowadzić dość intensywnego

śluzówki mogący prowadzić dość intensywnego

podrażnienia dróg oddechowych oraz płuc.

podrażnienia dróg oddechowych oraz płuc.



Dwutlenek siarki

Dwutlenek siarki

działa silnie drażniąco, zwiększa

działa silnie drażniąco, zwiększa

wydzielanie śluzu, poraża nabłonek migawkowy,

wydzielanie śluzu, poraża nabłonek migawkowy,

powoduje zwężenie oskrzeli. Przy zetknięciu z cieczą

powoduje zwężenie oskrzeli. Przy zetknięciu z cieczą

na powierzchni śluzówek i spojówek tworzy się kwas

na powierzchni śluzówek i spojówek tworzy się kwas

siarkawy H2SO3 o silnie drażniących

siarkawy H2SO3 o silnie drażniących

właściwościach.

właściwościach.



Chlorowodór

Chlorowodór

intensywnie drażniąc górne drogi

intensywnie drażniąc górne drogi

oddechowe powoduje ich ostre zapalenie.

oddechowe powoduje ich ostre zapalenie.



Formaldehyd

Formaldehyd

jest gazem o silnym działaniu

jest gazem o silnym działaniu

drażniącym. Posiada również intensywne działanie

drażniącym. Posiada również intensywne działanie

alergizujące

alergizujące



Chlorek winylu

Chlorek winylu

wchłania się przez drogi

wchłania się przez drogi

oddechowe. Wykazuje działanie kancerogenne

oddechowe. Wykazuje działanie kancerogenne

(naczyniako-mięśniaki wątroby). Zwiększa się

(naczyniako-mięśniaki wątroby). Zwiększa się

wrażliwość na oziębianie, mogą występować

wrażliwość na oziębianie, mogą występować

zmiany skórne oraz cechy uszkodzenia wątroby.

zmiany skórne oraz cechy uszkodzenia wątroby.



Amoniak

Amoniak

jest gazem o charakterystycznej ostrej

jest gazem o charakterystycznej ostrej

woni. Wykazuje silne działanie drażniące na

woni. Wykazuje silne działanie drażniące na

górne drogi oddechowe oraz spojówki.

górne drogi oddechowe oraz spojówki.



Aerozol kwasu siarkowego

Aerozol kwasu siarkowego

tlenki azotu i ozon

tlenki azotu i ozon

uszkadzają nabłonek oddechowy oraz

uszkadzają nabłonek oddechowy oraz

śródbłonek naczyń włosowatych pęcherzyków

śródbłonek naczyń włosowatych pęcherzyków

płucnych, porażają mechanizmy obronne układu

płucnych, porażają mechanizmy obronne układu

oddechowego i powodują rozedmę płuc

oddechowego i powodują rozedmę płuc

zwiększają zapadalność na bakteryjne zapalenie

zwiększają zapadalność na bakteryjne zapalenie

płuc, przyśpieszają starzenie organizmu.

płuc, przyśpieszają starzenie organizmu.



Aldehydy

Aldehydy

i

i

okroleina

okroleina

silnie drażnią oczy, błonę

silnie drażnią oczy, błonę

śluzową nosa i górnych dróg oddechowych,

śluzową nosa i górnych dróg oddechowych,

działają uczulającą, mutagennie i rakotwórczo.

działają uczulającą, mutagennie i rakotwórczo.



Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne

,

,

azbest, związki arsenu, chromu, niklu działają

azbest, związki arsenu, chromu, niklu działają

rakotwórczo.

rakotwórczo.



Tlenek węgla

Tlenek węgla

jest produktem niekompletnego

jest produktem niekompletnego

spalania węgla, a jego szkodliwe działanie

spalania węgla, a jego szkodliwe działanie

polega na blokowaniu hemoglobiny, co

polega na blokowaniu hemoglobiny, co

uniemożliwia jej przenoszenie tlenu we krwi.

uniemożliwia jej przenoszenie tlenu we krwi.

Może być szczególnie niebezpieczny dla ludzi

Może być szczególnie niebezpieczny dla ludzi

cierpiących na serce, nawet w stężeniu często

cierpiących na serce, nawet w stężeniu często

stwierdzanym w pomieszczeniach zamkniętych.

stwierdzanym w pomieszczeniach zamkniętych.

Zanieczyszczenia powietrza są wchłaniane przez ludzi

głównie w trakcie oddychania. Przyczyniają się do

powstawania schorzeń układu oddechowego



dychawica oskrzelowa



rozedma płuc



zapalenie oskrzeli

A także zaburzeń reprodukcji i alergii.

ZANIECZYSZCZENIA

ZANIECZYSZCZENIA

WÓD

WÓD

Zanieczyszczenia wód to substancje chemiczne, bakterie i

Zanieczyszczenia wód to substancje chemiczne, bakterie i

inne mikroorganizmy, obecne w wodach naturalnych w

inne mikroorganizmy, obecne w wodach naturalnych w

zwiększonej ilości. Substancje chemiczne - organiczne i

zwiększonej ilości. Substancje chemiczne - organiczne i

nieorganiczne (mineralne) - występują w postaci

nieorganiczne (mineralne) - występują w postaci

roztworów, roztworów koloidalnych i zawiesin.

roztworów, roztworów koloidalnych i zawiesin.

Do najczęściej występujących antropogenicznych

Do najczęściej występujących antropogenicznych

zanieczyszczeń wód powierzchniowych należą

zanieczyszczeń wód powierzchniowych należą



pestycydy

pestycydy



substancje powierzchniowo czynne

substancje powierzchniowo czynne



węglowodory ropopochodne

węglowodory ropopochodne



Fenole

Fenole



chlorowe pochodne bifenylu

chlorowe pochodne bifenylu



metale ciężkie, głównie ołów, miedź, chrom, kadm, rtęć i cynk

metale ciężkie, głównie ołów, miedź, chrom, kadm, rtęć i cynk



wody podgrzane (zanieczyszczenie termiczne), które są

wody podgrzane (zanieczyszczenie termiczne), które są

szczególnie niebezpieczne dla wód powierzchniowych o małym

szczególnie niebezpieczne dla wód powierzchniowych o małym

przepływie lub wód stojących.

przepływie lub wód stojących.

Najwięcej zanieczyszczeń

Najwięcej zanieczyszczeń

trafia do wód razem ze

trafia do wód razem ze

ściekami.

ściekami.

Innymi źródłami zanieczyszczeń wód są:

Innymi źródłami zanieczyszczeń wód są:



transport wodny i lądowy

transport wodny i lądowy



stosowanie pestycydów i nawozów

stosowanie pestycydów i nawozów

sztucznych

sztucznych



odpady komunalne i przemysłowe.

odpady komunalne i przemysłowe.

PESTYCYDY

PESTYCYDY

Wpływ pestycydów na zdrowie człowieka :



Oddziaływują bezpośrednio na ośrodkowy i

Oddziaływują bezpośrednio na ośrodkowy i

obwodowy układ nerwowy

obwodowy układ nerwowy



Powodują zaburzenia w metabolizmie

Powodują zaburzenia w metabolizmie

neurohormonów w różnych częściach mózgu

neurohormonów w różnych częściach mózgu



Upośledzają procesy odpornościowe

Upośledzają procesy odpornościowe

(immunotoksyczne)

(immunotoksyczne)



Ogniskowa martwica komórek wątroby

Ogniskowa martwica komórek wątroby



Niemiarowość pracy serca

Niemiarowość pracy serca



Zmniejszona płodność u kobiet

Zmniejszona płodność u kobiet

ZANIECZYSZCZENIA GLEB

ZANIECZYSZCZENIA GLEB

To substancje chemiczne i radioaktywne oraz

To substancje chemiczne i radioaktywne oraz

mikroorganizmy występujące w glebach w

mikroorganizmy występujące w glebach w

ilościach przekraczających ich normalną

ilościach przekraczających ich normalną

zawartość, niezbędną do zapewnienia obiegu

zawartość, niezbędną do zapewnienia obiegu

materii i energii w ekosystemach.

materii i energii w ekosystemach.

Pochodzą m.in. :

Pochodzą m.in. :



ze stałych i ciekłych odpadów przemysłowych i

ze stałych i ciekłych odpadów przemysłowych i

komunalnych

komunalnych



gazów i pyłów emitowanych z zakładów

gazów i pyłów emitowanych z zakładów

przemysłowych

przemysłowych



gazów wydechowych silników spalinowych oraz

gazów wydechowych silników spalinowych oraz

substancji stosowanych w rolnictwie

substancji stosowanych w rolnictwie



W wyniku niewłaściwej działalności rolniczej :

W wyniku niewłaściwej działalności rolniczej :

do gleb i gruntów przedostają się

do gleb i gruntów przedostają się

zanieczyszczenia pochodzące z użytych w

zanieczyszczenia pochodzące z użytych w

nadmiarze

nadmiarze

nawozów mineralnych

nawozów mineralnych

i

i

organicznych

organicznych

.

.

Bardzo szkodliwe działanie dla środowiska

Bardzo szkodliwe działanie dla środowiska

mają wszelkie zanieczyszczenia nawozów

mają wszelkie zanieczyszczenia nawozów

sztucznych. Przykładem może tu być

sztucznych. Przykładem może tu być

kadm

kadm

,

,

występujący w nawozach fosforowych.

występujący w nawozach fosforowych.

Najbardziej rozpowszechnione

Najbardziej rozpowszechnione

zanieczyszczenia gleb to:

zanieczyszczenia gleb to:



Związki organiczne

Związki organiczne

(np. substancje

(np. substancje

ropopochodne,

ropopochodne,

pestycydy

pestycydy

)

)



Metale ciężkie

Metale ciężkie

- ołów (Pb), miedź (Cu),

- ołów (Pb), miedź (Cu),

rtęć (Hg), kadm (Cd), arsen (As) i inne

rtęć (Hg), kadm (Cd), arsen (As) i inne



Sole

Sole

- azotany, siarczany, chlorki

- azotany, siarczany, chlorki

Najbardziej zanieczyszczone

Najbardziej zanieczyszczone

gleby występują w pobliżu

gleby występują w pobliżu

dróg i autostrad

dróg i autostrad



Zawierają zwiększone ilości

Zawierają zwiększone ilości

niebezpiecznych związków ołowiu i tlenków

niebezpiecznych związków ołowiu i tlenków

azotu.

azotu.



Na skutek posypywania powierzchni dróg

Na skutek posypywania powierzchni dróg

solami, gleby i grunty w pobliżu szlaków

solami, gleby i grunty w pobliżu szlaków

komunikacyjnych są silnie zasolone.

komunikacyjnych są silnie zasolone.



Znaczne ilości szkodliwych

Znaczne ilości szkodliwych

zanieczyszczeń przedostają się do gleb

zanieczyszczeń przedostają się do gleb

wraz ze ściekami komunalnymi.

wraz ze ściekami komunalnymi.

Zawierają one m.in. detergenty oraz

Zawierają one m.in. detergenty oraz

drobnoustroje chorobotwórcze.

drobnoustroje chorobotwórcze.

ŚCIEKI KOMUNALNE

ŚCIEKI KOMUNALNE

ŹYWNOŚĆ

ŹYWNOŚĆ

Rośliny pochodzące z ZANIECZYSZCZONYCH

TERENÓW zawierają toksyczne substancje i po spożyciu

mogą powodować u ludzi zatrucia pokarmowe

Każdego roku bada się od kilkuset do kilku tysięcy próbek

Każdego roku bada się od kilkuset do kilku tysięcy próbek

owoców, warzyw, zbóż, mleka i jego przetworów pod

owoców, warzyw, zbóż, mleka i jego przetworów pod

kątem zawartości pestycydów.

kątem zawartości pestycydów.

Wyniki badań wskazują, że znaczny odsetek żywności

Wyniki badań wskazują, że znaczny odsetek żywności

zawiera pozostałości monitorowanych pestycydów

zawiera pozostałości monitorowanych pestycydów

dotyczy to zwłaszcza owoców cytrusowych, upraw

dotyczy to zwłaszcza owoców cytrusowych, upraw

szklarniowych i mleka. Wiadomo, że w każdym

szklarniowych i mleka. Wiadomo, że w każdym

gospodarstwie rolnym zajmującym się uprawą roślin dla

gospodarstwie rolnym zajmującym się uprawą roślin dla

celów zarobkowych są stosowane środki ochrony roślin

celów zarobkowych są stosowane środki ochrony roślin

można więc założyć, że ogromna większość produktów

można więc założyć, że ogromna większość produktów

rolnych trafiająca na rynek zawiera ich pozostałości.

rolnych trafiająca na rynek zawiera ich pozostałości.

Z punktu widzenia resortu zdrowia,
najbardziej narażone na szkodliwe działanie
zanieczyszczonej żywności są dwie grupy
społeczne:



małe dzieci



ludzie chorzy

Dlatego też żywność dla dzieci i wszelkiego
rodzaju odżywki są pod szczególnym nadzorem.



Stopień zanieczyszczenia i poziom

Stopień zanieczyszczenia i poziom

czynników szkodliwych w żywności ma

czynników szkodliwych w żywności ma

szczególne znaczenie i wpływ na młody

szczególne znaczenie i wpływ na młody

organizm i kumuluje się w nim w stopniu

organizm i kumuluje się w nim w stopniu

niesłychanie wyższym niż u dorosłych.

niesłychanie wyższym niż u dorosłych.

Jeśli chodzi o

Jeśli chodzi o

ołów

ołów

, jest to nawet

, jest to nawet

40%,

40%,

podczas gdy u

podczas gdy u

dorosłych

dorosłych

zaledwie

zaledwie

5%.

5%.

Jednym z największych

Jednym z największych

zagrożeń środowiska w

zagrożeń środowiska w

Polsce, jest

Polsce, jest

ołów

ołów



Dotyczy to szczególnie obszarów mocno

Dotyczy to szczególnie obszarów mocno

zurbanizowanych i uprzemysłowionych.

zurbanizowanych i uprzemysłowionych.



Stężenie ołowiu w atmosferze jest przyczyną

Stężenie ołowiu w atmosferze jest przyczyną

całego szeregu problemów zdrowotnych.

całego szeregu problemów zdrowotnych.

Są wśród nich:

Są wśród nich:



zaburzenia emocjonalne, między innymi agresja,

zaburzenia emocjonalne, między innymi agresja,

nadpobudliwość

nadpobudliwość



zaburzenia mowy

zaburzenia mowy



zaburzenia słuchu.

zaburzenia słuchu.

METALE CIĘŻKIE

METALE CIĘŻKIE

KUMULUJĄ SIĘ W

KUMULUJĄ SIĘ W

ORGANIZMIE

ORGANIZMIE

Stwarza to realne zagrożenie dla zdrowia społeczeństwa. Metale

Stwarza to realne zagrożenie dla zdrowia społeczeństwa. Metale

ciężkie bowiem mogą być przyczyną wielu chorób, zwłaszcza

ciężkie bowiem mogą być przyczyną wielu chorób, zwłaszcza



Sercowo – naczyniowych

Sercowo – naczyniowych



Nerek

Nerek



Układu nerwowego

Układu nerwowego



Zmiany mutagenne

Zmiany mutagenne



Teratogenne

Teratogenne

Metale mogą być przyczyną większości chorób cywilizacyjnych.

Metale mogą być przyczyną większości chorób cywilizacyjnych.

Alarmująco przedstawiają się zwłaszcza wyniki badania odżywek

Alarmująco przedstawiają się zwłaszcza wyniki badania odżywek

dla niemowląt i dzieci oraz preparatów dietetycznych - w

dla niemowląt i dzieci oraz preparatów dietetycznych - w

których zawartość zwłaszcza kadmu bardzo często przekracza

których zawartość zwłaszcza kadmu bardzo często przekracza

dopuszczalne normy.

dopuszczalne normy.

Od roku 1995 wszystkie grunty rolne i leśne chronione są

Od roku 1995 wszystkie grunty rolne i leśne chronione są

specjalną ustawą mającą na celu zapobieganie negatywnym

specjalną ustawą mającą na celu zapobieganie negatywnym

wpływom miast i działaności przemysłowej.

wpływom miast i działaności przemysłowej.



Zanieczyszczenie środowiska nie jest obojętne dla zdrowia

Zanieczyszczenie środowiska nie jest obojętne dla zdrowia

człowieka. Szczególnie narażone na wszelkie niedogodności,

człowieka. Szczególnie narażone na wszelkie niedogodności,

także i na zagrożenia ekologiczne są dzieci, ich delikatne

także i na zagrożenia ekologiczne są dzieci, ich delikatne

organizmy.

organizmy.



Jednym z takich zagrożeń jest

Jednym z takich zagrożeń jest

bliskość składowania

bliskość składowania

odpadów

odpadów

. Może ona być powodem różnych problemów

. Może ona być powodem różnych problemów

zdrowotnych tj:

zdrowotnych tj:



wady wrodzone;

wady wrodzone;



zaburzenia płodności;

zaburzenia płodności;



niektóre choroby nowotworowe;

niektóre choroby nowotworowe;



zaburzenia immunologiczne;

zaburzenia immunologiczne;



zaburzenia pracy nerek;

zaburzenia pracy nerek;



zaburzenia czynności wątroby;

zaburzenia czynności wątroby;



zaburzenia układu oddechowego;

zaburzenia układu oddechowego;



zaburzenia neurologiczne.

zaburzenia neurologiczne.

SKŁADOWISKA ODPADÓW

SKŁADOWISKA ODPADÓW



Dzieci mieszkające w odległości do 3 km

Dzieci mieszkające w odległości do 3 km

od wysypiska śmieci częściej cierpią na

od wysypiska śmieci częściej cierpią na

bóle głowy, brzucha, biegunki, częściej

bóle głowy, brzucha, biegunki, częściej

mają różne zmiany skórne (m.in. rumień),

mają różne zmiany skórne (m.in. rumień),

skarżą się na bóle gardła, bóle stawowe;

skarżą się na bóle gardła, bóle stawowe;

częściej chorują też na astmę oskrzelową

częściej chorują też na astmę oskrzelową

i alergię. U niektórych z nich stwierdzono

i alergię. U niektórych z nich stwierdzono

też zmiany błony śluzowej i w uzębieniu

też zmiany błony śluzowej i w uzębieniu

oraz nieprawidłową klatkę piersiową,

oraz nieprawidłową klatkę piersiową,

nieprawidłowe krzywizny kręgosłupa itd.

nieprawidłowe krzywizny kręgosłupa itd.

SKUTKI ZDROWOTNE

SKUTKI ZDROWOTNE

ZANIECZYSZCZENIA

ZANIECZYSZCZENIA

ŚRODOWISKA

ŚRODOWISKA

Wiele niekorzystnych zmian w organizmie, m.in.:

Wiele niekorzystnych zmian w organizmie, m.in.:



zmiany w nerkach, jelitach i wątrobie;

zmiany w nerkach, jelitach i wątrobie;



bóle i zesztywnienia kręgosłupa;

bóle i zesztywnienia kręgosłupa;



w łożysku ciężarnych kobiet - zaburzenia rozwoju

w łożysku ciężarnych kobiet - zaburzenia rozwoju

płodu;

płodu;



niską masę urodzeniową dziecka, co zmniejsza

niską masę urodzeniową dziecka, co zmniejsza

jego szansę przeżycia;

jego szansę przeżycia;



zaburzenia rozwoju dzieci mieszkających w

zaburzenia rozwoju dzieci mieszkających w

rejonach zanieczyszczonych

rejonach zanieczyszczonych



obniżenie ilorazu inteligencji u osób stale

obniżenie ilorazu inteligencji u osób stale

podtruwanych;

podtruwanych;