„

Fundamentalizm” kapitałowy

w teorii WZROSTU

•

kontekst 

• triumf interwencjonizmu (Keynes)

 

• kierownicza rola... inwestycji

 

• wyzwanie: ZSRR, gospodarka planowa

 

• optymizm populacyjny: szansa i

wyzwanie

Model Kanoniczny: Harrod i

Domar

 

• potencjalne PKB ...

 

• ....proporcjonalne do zasobów

kapitału

• (tylko i wyłącznie)

 

• Potencjalne PKB = A * K

 

PKB i Srodki trwale, PL 200-07

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

0

500

1000

1500

2000

2500

St. Trwale

P

K

B

Reihe1

A ~ 0,5 

PKB = K/2

wzrost kapitału → wzrost potencjalnego

PKB

 

ΔPKB = A*ΔK....../:PKB

 

ΔPKB/PKB = A*(Δ*K)/PKB

 

Przy założeniu trwałosci kapitału 

ΔK =

INWESTYCJE

 

Stopa wzrostu pot. PKB =

= A* (udział inwestycji w PKB)

czym większe inwestycje tym szybszy

wzrost PKB

(inspiracja dla gospodarki planowej...)

przy braku deprecjacji (zużycia kapitału)

 

INWESTYCJE/PKB ~ 0,18

 

→ stopa wzrostu potencjalnego PKB ~

 

~ 0,5*0,18 = 0.09 = 9% rocznie !!!

Problem 1

deprecjacja? No problem

 

d = 0,05 (średnio środki trwałe „żyją” 20

lat)

d=0,10 (10 lat)

itp

 

stopa wzrostu potenc. PKB ~ 0,5*0,18 –

0.05= 0.04 = 4% rocznie

 

∆PKB/PKB = A*(INW/PKB) – d

P.2

założenie: pracochłonność PKB jest

stała

stopa inwestycji też

 

pytanie:

czy zasoby pracy odpowiadają

rosnącemu PKB?

>, =, <

Dygresja: Model Lewis*’a

 

zasoby siły roboczej nieograniczone

L >

niedobór kapitału („oszczędności”)

financing gap

 

gospodarka „dualna”, zyski i płace

 

zyski → inwestycje

 

pomoc zagraniczna? inwestycje zagraniczne?

 

Rostow

stadium „take-off”

inwestycje i oszczędności wzrastają z 5% do 10%

PKB

Problem 3

założenie: pracochłonność PKB jest stała

zatrudnienie proporcjonalne do PKB

 

co jeśli zasoby pracy nie wystarczają

do wykorzystania rosnącego kapitału?

L <

 

chroniczny niedobór siły roboczej

odpowiedzi:

import „roboli”?

 

płace szybują kosztem zysków – po co

inwestować?

 

gospodarka „planowa” (a raczej

„wojenna”)?

„umowa społeczna“?

 

założenia H-D zbyt restrykcyjne

P.4

INWESTYCJE = OSZCZĘDNOŚCI

(+

export netto

)

 

wzrost zbilansowany:

pełne zatrudnienie – ale bez niedoborów

siły roboczej

eksport netto = 0 → inwestycje =

oszczędności

czy w modelu H-D możliwy jest wzrost

ZBILANSOWANY?

Tak,

pod warunkiem, że:

s*A = n + d

n = stopa wzrostu siły roboczej

d = stopa deprecjacji kapitału

s= S/PKB

 

A=0,5, n=0, d = 0,05

 

s= (0+0,05)/0,5

=

0,10

s> 0,10 → kumulacja niewykorzystanego

kapitału

s < 0,10 → kumulacja niewykorzystanych

zasobów pracy

 

„na ostrzu noża”

 

założenia H-D zbyt restrykcyjne

 

A, s, n, d

oraz

pracochłonność L/PKB

 

nie mogą być jednocześnie stałe

„

Szkoła Cambridge”

(Luigi Pasinetti)

 

 

- zmienna jest skłonnosc do oszczędzania

(s)

 

0

<

s

z

płac <

s

z

zysków < 1

 

s=U.płac*

s

+ U.zysków

*

s

kumulacja niewykorzystanego kapitału→

→zyski spadają → s↓

 

kumulacja niewykorzystanych zasobów

pracy→

→płace spadają → s↑

Inwestycje zależą od zysków?

 

Zyski zależą od inwestycji !

 

czym większe inwestycje tym większe

zyski!

 

s

=0

s

=1

 

„Pracownicy wydają tyle ile zarabiają –

przedsiębiorcy zarabiają tyle ile wydają”

(Zyski = Inwestycje)

Szkola Neoklasyczna: wzrost

„ciągniony” przez podaż

 

pracochłonność L/PKB zmienna jest

 

kapitał substytutem pracy

Demand-Led Growth

(wzrost „ciągniony” przez popyt) 

Inwestycje = Funkcją (zyskowności jednostkowej, zbytu) 

↑ płaca:

 

↓ zyskowność - ale rynek zbytu ↑

 

Oszczędności = G (płace, zyski)

 

G (p) = F(p)

 

K = (1-d)*K

-1

+ Inw

 

dynamika:

 wzrost ciągniony przez płace

wzrost ciągniony przez zyski