Pamięć- jej rodzaje,

funkcje

i fazy procesu

pamięciowego.

Pamięć-

funkcja psychiczna dzięki której człowiek gromadzi indywidualne doświadczenie, które

następnie może wykorzystać w codziennym życiu.
W skład doświadczenia wchodzą zapisy: wydarzeń, przeżyć, a także nabyte umiejętności.
Dzięki pamięci człowiek ma poczucie własnej ciągłości , czyli mimo upływu czasu i zmieniających się
warunków mamy przekonanie, że jesteśmy tą samą osobą.

Pamięć – proces odpowiedzialny za zdolność organizmu do:

• kodowania

• przechowywania

• odtwarzania informacji

Podstawowe dwie funkcje pamięci:



magazynuje wiedzę, z której człowiek może

korzystać.



przechowuje informacje na pewien czas,
dopóki nie zostaną wykorzystane do innych
celów.

Rodzaje pamięci

Podział pamięci ze względu na
analizatory

Węchowa, smakowa, słuchowa, wzrokowa, dotykowa.

Dokonując podziału

:

Ze względu na sposób zapamiętywania, możemy wyróżnić :



pamięć logiczna -

umożliwia uporządkowanie

materiału zgodnie z regułami logiki

.



pamięć mechaniczna –

zapamiętywanie materiału

bez jego organizowania i zrozumienia.

Ze względu na czas przechowywania
informacji:



Sensoryczna



Krótkotrwała



Długotrwała

Zależności między rodzajami pamięci i
przechodzeniem informacji.

Pamięć sensoryczna



Wstępny etap kodowania informacji związany
bezpośrednio z percepcją.



Wyróżniamy : pamięć ikoniczną ( wzrokową) i
echoiczną (słuchową).



Przechowuje informacje na okres ułamka sekundy. Taki
czas wystarczy na zatrzymanie informacji w
receptorach.



Pamięć ta rejestruje tylko bodźce odbierane przez
zmysły, które odpowiadają specyfice danego receptora.



Na tym etapie dokonuje się wstępna selekcja bodźców
– część z nich zostaje zatrzymana i nie przechodzi do
kolejnych etapów.

Pamięć krótkotrwała



Jest to pierwszy etap przetwarzania

informacji.



Jej pojemność jest ograniczona. Może

przechowywać od 5 do 9 informacji.



Jest to pamięć przemijająca. Przechowuje

informację do około 15 sekund.



Czas przechowywania informacji możemy

wydłużyć np. przez powtórki.



Informacje w niej utracone giną bezpowrotnie

( w około 15 s)

Pamięć długotrwała



Czas przechowywania informacji wynosi od

kilkunastu sekund do wielu lat.



Pamięć która ma nieograniczoną pojemność.



Jest to trwały magazyn danych.



Informacje do pamięci długotrwałej są

przekazywane z pamięci krótkotrwałej. Ale i
na odwrót.

Rodzaje pamięci długotrwałej ze względu
na charakter nabywanej informacji

Pamięć proceduralna



Działa w sposób automatyczny.



Reakcje dostosowane do wymagań

środowiska, reakcje te nie są świadome.



Wiedza jak – wykonywanie prostych

czynności: umiejętność czytania, pisania,

jazdy na rowerze.



Pamięć bodźców i reakcji.



Reakcje powstałe w skutek uczenia się S-R –

proste nawyki i złożone umiejętności

zautomatyzowane.

Pamięć semantyczna



Stanowi zorganizowaną wiedzę jednostki o

słowach, symbolach słownych, pojęciach ich

znaczeniach i relacjach tzw. wiedza o języku.



Zapis informacji na podstawie danych

pośrednich, z różnych źródeł, za pomocą

komunikatów językowych.



Uporządkowana wiedza – pojęciowo.



Ogólne informacje o świecie związana z

wykształceniem.



Aktualizacja informacji ma charakter

automatyczny.

Pamięć epizodyczna



Zapis doznań zmysłowych – informacje o

zdarzeniach, faktach związanych z naszym

doświadczeniem.



Informacje magazynowane są wg osi czasu

(różne okresy życia)



Osobiste doświadczenia – przypominanie

osadzone w kontekście nastroju z różnymi

dodatkowymi skojarzeniami



Psychoterapia – wydobywanie wspomnień i

reorganizacja ich w nowe systemy pamięci



Nie jest związana z wykształceniem ogólnym

związana z tzw. mądrością życiową -

samoświadomość

Podział pamięci ze

względu na stopień
świadomości



pamięć świadoma

(najczęściej deklaratywna).

Może być dowolnie przywoływana. Zaburzona po
uszkodzeniach płatów skroniowych – amnezja
następcza lub wsteczna, która może być też
przejściowym skutkiem psychicznej traumy.



pamięć nieświadoma

(utajona). Wspomnień

ukrytych nie można przywoływać dowolnie.
Predysponują do podejmowania określonych
zachowań w reakcji na specyficzne bodźce,
powtarzanie działań, które wykonywaliśmy w
przeszłości.

Trzy fazy procesu

pamięciowego



Zapamiętywanie –



człowiek zapamiętuje to, co na niego oddziałuje lub jakieś
formy swojego zachowania.



może to być zarówno proces prosty jak i złożony



Proces można określić też jako kodowanie.



Człowiek łatwiej zapamiętuję to co wiąże się ze
wcześniejszymi doświadczeniami.



Zapamiętywanie zamierzone – człowiek dokonuje podziału
materiału na części, które ma zapamiętać oraz przeznacza
na niego określoną ilość czasu.



Rozumienie materiału i głośna werbalizacja wspomagają
proces zapamiętywania; zarówno nastawienie osobiste do
nauczenia się materiału.



Przechowywanie –



Jest to proces aktywny, zachodzą w nim ciągłe zmiany materiału,
spowodowane napływem nowych informacji jak i zmianach w
funkcjonowaniu komórek nerwowych.



Konsolidacja śladów pamięciowych. Wyróżnianie ważniejszych
rzeczy, a „puszczanie w niepamięć” rzeczy mniej ważnych, czyli
zachodzenie procesu zapominania.



Stopniowe zanikanie śladów pamięciowych – lepsza pamięć chwil
późniejszych niż wydarzeń wcześniejszych.



Systematyczne zniekształcenie śladów pamięciowych- przyjmuje
się, że zapominanie polega na powolnym zniekształcaniu.



Interferencja – czyli przemieszanie się faktów nowych ze starymi.



Motywowane zapominanie – zjawisko wypierania. Nieświadome
usunięcie takich informacji, które wywołują w nas negatywne
emocje.



Odtwarzanie-



Polega na ponownej aktywacji nabytych reakcji,

czyli tego co się nauczyliśmy, co jest
przetworzone i przechowywane przez
wcześniejsze etapy procesu pamięciowego.
Dzięki odtwarzaniu dowiadujemy się, na ile
zapamiętaliśmy dane treści.
Wyróżniamy trzy miary procesu pamięciowego:



Przypominanie-reprodukcja tego co się nauczyliśmy,
np. wiersz.



Przypominanie sobie tego co przeżyliśmy: sceny z
naszego życia.

cd.



Rozpoznawanie-

odróżnienie tego z czym mamy

do czynienia teraz, a z czym mieliśmy dawniej.



Ponowne uczenie się

– pozwala zaoszczędzić

czas oraz zmniejszyć liczbę błędów w
zapamiętywaniu

.