SCHIZOFRENIA

PARANOJA

Seminarium z psychopatologii

2

Schizofrenia

- podstawowe fakty

¨

Na schizofrenię choruje co

setny

człowiek

¨

typowy wiek zachorowania na
schizofrenię to u mężczyzn

20-25

lat

, u kobiet

26-35 lat

¨

10%

osób chorych na schizofrenię

ginie śmiercią samobójczą

¨

koszty leczenia chorych na
schizofrenię to ok..

5%

wszystkich

kosztów opieki medycznej

3

czym jest
schizofrenia

czym nie jest
schizofrenia

trzecią pod
względem częstości
psychozą - 1% ludzi
choruje na sch.

na sch. chorują
ludzie ze wszystkich
grup społecznych

u 1/3 chorych
uzyskuje się długie
remisje, kolejna 1/3
nieźle funkcjonuje

większość chorych
jest leczona
ambulatoryjnie

4

czym jest
schizofrenia

czym nie jest
schizofrenia

trzecią pod
względem częstości
psychozą - 1% ludzi
choruje na sch.

bardzo rzadką
chorobą psychiczną

na sch. chorują
ludzie ze wszystkich
grup społecznych

na sch. choruje tylko
osoby zdolne i dużo
się uczące

u 1/3 chorych
uzyskuje się długie
remisje, kolejna 1/3
nieźle funkcjonuje

sch. jest nieuleczalna

większość chorych
jest leczona
ambulatoryjnie

wszyscy chorzy na
sch. wymagają
długotrwałego
leczenia szpitalnego

Epidemiologia

-1 % w USA

-0,05 % jest leczonych w USA

-Zapadalność na schizofrenię wacha się w
granicach od 15 do 30 na 100 tys. osób rocznie.

-Światowe rozpowszechnienie choroby sięga 50
mln pacjentów, z czego 33 mln żyje w krajach
rozwijających się.

-W Wielkiej Brytanii rokrocznie schizofrenię
rozpoznaje się u ok. 7,5 tys. pacjentów a w USA
ok. 100 tys.

-W Polsce liczba pacjentów szacowana jest na
400 tys.

-Ogólna zapadalność w obrębie obu płci jest
zbliżona. Średni wiek rozpoznania wynosi u
mężczyzn 20-25 lat, a u kobiet 26-35.

Schizofrenia



1857 Benedykt
Morel



Démence
précoce

Schizofrenia



1857 Benedykt
Morel



1899 Emil Kraeplin



Démence
précoce



Dementia
precox

Schizofrenia



1857 Benedykt
Morel



1899 Emil Kraeplin



1911 Eugen Bleuler



Démence
précoce



Dementia
precox



schizofrenie

objawy



Osiowe i
dodatkowe

objawy



Pozytywne i negatywne



Osiowe i dodatkowe

objawy



Negatywne



-



Spłycony afekt



Alogia



Bezwolność



Pozytywne



+



Urojenia (somatyczne,
bycia kontrolowanym,
ugłaśniania myśli,
wielkościowe



Omamy



Znaczna dezorganizacja
zachowania lub
zachowanie
katatoniczne



Dezorganizacja mowy

OMAMY

halucynacje

objawy



Osiowe



autyzm



Rozszczepienie



Dodatkowe

objawy



Osiowe



autyzm



Rozszczepienie



Dodatkowe



Urojenia (somatyczne,
bycia kontrolowanym,
ugłaśniania myśli,
wielkościowe



Omamy



Znaczna dezorganizacja
zachowania lub
zachowanie
katatoniczne



Dezorganizacja mowy

objawy



Osiowe



autyzm



Rozszczepienie



Lęk



Rozbicie struktury
osoby



Rozbicie struktury
mowy



Dodatkowe



Urojenia (somatyczne,
bycia kontrolowanym,
ugłaśniania myśli,
wielkościowe



Omamy



Znaczna dezorganizacja
zachowania lub
zachowanie
katatoniczne



Dezorganizacja mowy

Kryteria
diagnostyczne



DSM IV TR

Symptomy charakterystyczne:



Urojenia



Omamy



Mowa zdezorganizowana



Zachowanie zdezorganizowane,
katatoniczne

Zaburzenia społeczne
Długość zaburzeń 1 m-c, przez 6 m-

cy,

Brak symptomów zaburzeń nastroju
Wykluczenie przyczyn

fiziologicznych

Zaburzenia czterech funkcji
psychologicznych osoby:

Myślenia:

typ splątany, brak właściwego połączenia i ciągu

myśli. Zdania są niejasne i brak w nich sensu. Trudności z
koncentracją,

z

nadążaniem

za

rozmową

lub

zapamiętywaniem. Myślenie przyspieszone lub zwolnione.
Neologizmy. Pojawiają się urojenia.

Zaburzenia czterech funkcji
psychologicznych osoby:

Myślenia:

typ splątany, brak właściwego połączenia i ciągu

myśli. Zdania są niejasne i brak w nich sensu. Trudności z
koncentracją,

z

nadążaniem

za

rozmową

lub

zapamiętywaniem. Myślenie przyspieszone lub zwolnione.
Neologizmy. Pojawiają się urojenia.

Afektu:

intensywny lęk związany z omamami. Może być

uczucie przyjemności (urojenia wielkościowe). Uczucia mogą
być przytłumione, osoba wydaje się nie odczuwać smutku,
radości, przyjemności. Obecne huśtawki nastroju. Afekt
płytki.

Zaburzenia czterech funkcji
psychologicznych osoby:

Myślenia:

typ splątany, brak właściwego połączenia i ciągu

myśli. Zdania są niejasne i brak w nich sensu. Trudności z
koncentracją,

z

nadążaniem

za

rozmową

lub

zapamiętywaniem. Myślenie przyspieszone lub zwolnione.
Neologizmy. Pojawiają się urojenia.

Afektu:

intensywny lęk związany z omamami. Może być

uczucie przyjemności (urojenia wielkościowe). Uczucia mogą
być przytłumione, osoba wydaje się nie odczuwać smutku,
radości, przyjemności. Obecne huśtawki nastroju. Afekt
płytki.

Percepcji:

omamy wzrokowe, słuchowe, węchowe i smakowe.

Zaburzenia czterech funkcji
psychologicznych osoby:

Myślenia:

typ splątany, brak właściwego połączenia i ciągu

myśli. Zdania są niejasne i brak w nich sensu. Trudności z
koncentracją,

z

nadążaniem

za

rozmową

lub

zapamiętywaniem. Myślenie przyspieszone lub zwolnione.
Neologizmy. Pojawiają się urojenia.

Afektu:

intensywny lęk związany z omamami. Może być

uczucie przyjemności (urojenia wielkościowe). Uczucia mogą
być przytłumione, osoba wydaje się nie odczuwać smutku,
radości, przyjemności. Obecne huśtawki nastroju. Afekt
płytki.

Percepcji:

omamy wzrokowe, słuchowe, węchowe i smakowe.

Zachowania:

izolowanie się, zamykanie w pokoju, okresy

niezwykłej aktywności lub bezczynności. Śmiech w
niewłaściwych momentach lub agresja bez powodu. W
przypadku formy paranoidalnej osoba może wysyłać
niezliczone listy oskarżające, z prośba o pomoc.

Rodzaje schizofrenii

Rodzaje schizofrenii

S. prosta:

zobojętnienie, apatia, obniżenie nastroju, brak zainteresowania

bliskimi, nieprzejmowanie się bolesnymi doświadczeniami. Chory stroni od
towarzystwa, nie wychodzi z domu. Może wystąpić nadmierny upór. Próżno
rozpoznawalna forma.

Rodzaje schizofrenii

S. prosta:

zobojętnienie, apatia, obniżenie nastroju, brak zainteresowania

bliskimi, nieprzejmowanie się bolesnymi doświadczeniami. Chory stroni od
towarzystwa, nie wychodzi z domu. Może wystąpić nadmierny upór. Próżno
rozpoznawalna forma.

S. hebefreniczna:

(gr. hebe: młodość). Inaczej zwana zdezorganizowaną:

dezorganizacja mowy i zachowania oraz płytki i niedostosowany afekt, często
w formie przypadkowego chichotu. Wesołkowatość hebefrenika przypomina
humor wisielczy , tj, już nic nie mam do stracenia. Nadmierna aktywność,
inicjatywa w formie wygłupiania się. Wcześnie rozpoznawalna.

Rodzaje schizofrenii

S. prosta:

zobojętnienie, apatia, obniżenie nastroju, brak zainteresowania

bliskimi, nieprzejmowanie się bolesnymi doświadczeniami. Chory stroni od
towarzystwa, nie wychodzi z domu. Może wystąpić nadmierny upór. Próżno
rozpoznawalna forma.

S. hebefreniczna:

(gr. hebe: młodość). Inaczej zwana zdezorganizowaną:

dezorganizacja mowy i zachowania oraz płytki i niedostosowany afekt, często
w formie przypadkowego chichotu. Wesołkowatość hebefrenika przypomina
humor wisielczy , tj, już nic nie mam do stracenia. Nadmierna aktywność,
inicjatywa w formie wygłupiania się, Wcześnie rozpoznawalna.

S. katatoniczna:

skrajne zaburzenia aktywności motorycznej, znieruchomienie

bądź podniecenie ruchowe (wyładowania ruchowe). Doświadczenia połączone
są z uczuciem lęku dezintegracyjnego. Obserwuje się niekiedy stany
subkatatoniczne (spowolnienie, brak mimiki twarzy, wpatrywanie się przez
okno, itp.)

Rodzaje schizofrenii

S. prosta:

zobojętnienie, apatia, obniżenie nastroju, brak zainteresowania

bliskimi, nieprzejmowanie się bolesnymi doświadczeniami. Chory stroni od
towarzystwa, nie wychodzi z domu. Może wystąpić nadmierny upór. Próżno
rozpoznawalna forma.

S. hebefreniczna:

(gr. hebe: młodość). Inaczej zwana zdezorganizowaną:

dezorganizacja mowy i zachowania oraz płytki i niedostosowany afekt, często
w formie przypadkowego chichotu. Wesołkowatość hebefrenika przypomina
humor wisielczy , tj, już nic nie mam do stracenia. Nadmierna aktywność,
inicjatywa w formie wygłupiania się, Wcześnie rozpoznawalna.

S. katatoniczna:

skrajne zaburzenia aktywności motorycznej, znieruchomienie

bądź podniecenie ruchowe (wyładowania ruchowe). Doświadczenia połączone
są z uczuciem lęku dezintegracyjnego. Obserwuje się niekiedy stany
subkatatoniczne (spowolnienie, brak mimiki twarzy, wpatrywanie się przez
okno, itp.)

S. paranoidalna:

wydaje się najmniej zaburzoną formą schizofrenii. Występuje

zazwyczaj najpóźniej spośród innych form schizofrenii. W tworzeniu się
struktury urojeniowej można wyróżnić trzy fazy: oczekiwania (napięcie,
niepokój, poczucie, że coś musi nastąpić, przerwać poczucie niepewności),
olśnienia (nagle wszystko staje się jasne „aha feeling”. Dotyczy to nowego
rozumienia całego życia chorego), uporządkowania (wszystko zaczyna się
porządkować w logiczną całość. Następuje tzw. overinclusion, tj. wszystko
pasuje do odkrytego sensu).

DSM

IV

jest

5

typów:

 paranoidalna,

 zdezorganizowana,

 katatoniczna,

 niezróżnicowana(obejmuje wiele symptomów),

 rezydualna

adapacji

owładnięci

a

degradacji

Trzy fazy schizofrenii

Trzy fazy schizofrenii:

Faza owładnięcia:

przejście ze świata normalnego w świat

schizofreniczny: chory ma wrażenie odkrycia prawdziwego „ja”. W
przypadku owładnięcia powolnego w postaci prostej chory powoli oddala
się od innych, koloryt świata staje się coraz bardziej tajemniczy i
złowrogi. W formie hebefrenicznej zaczyna iść na przekór, wygłupiać się.
Dominuje groza wywołana faktem, że zostało się owładniętym przez coś
zupełnie nowego i niezwykłego. Napięcie psychiczne jest tak silne, że
chorzy nie odczuwają bólu, kalecząc nieraz swe ciało. Często nie
odczuwają potrzeby jedzenia, snu i picia.

Trzy fazy schizofrenii:

Faza owładnięcia:

przejście ze świata normalnego w świat

schizofreniczny: chory ma wrażenie odkrycia prawdziwego „ja”. W
przypadku owładnięcia powolnego w postaci prostej chory powoli oddala
się od innych, koloryt świata staje się coraz bardziej tajemniczy i
złowrogi. W formie hebefrenicznej zaczyna iść na przekór, wygłupiać się.
Dominuje groza wywołana faktem, że zostało się owładniętym przez coś
zupełnie nowego i niezwykłego. Napięcie psychiczne jest tak silne, że
chorzy nie odczuwają bólu, kalecząc nieraz swe ciało. Często nie
odczuwają potrzeby jedzenia, snu i picia.

Faza adaptacji:

burza się ucisza. Chory przyzwyczaja się do swej nowej

roli, do omamów itd. Z powrotem zaczyna się wyłaniać świat dawny.
Dlatego może uważać pielęgniarki za anioły, jednocześnie zdając sobie
sprawę, że są pielęgniarkami. Chory jakby stał jedna nogą na ziemi
rzeczywistej, a drugiej na swej własnej, schizofrenicznej.

Trzy fazy schizofrenii:

Faza owładnięcia:

przejście ze świata normalnego w świat

schizofreniczny: chory ma wrażenie odkrycia prawdziwego „ja”. W
przypadku owładnięcia powolnego w postaci prostej chory powoli oddala
się od innych, koloryt świata staje się coraz bardziej tajemniczy i
złowrogi. W formie hebefrenicznej zaczyna iść na przekór, wygłupiać się.
Dominuje groza wywołana faktem, że zostało się owładniętym przez coś
zupełnie nowego i niezwykłego. Napięcie psychiczne jest tak silne, że
chorzy nie odczuwają bólu, kalecząc nieraz swe ciało. Często nie
odczuwają potrzeby jedzenia, snu i picia.

Faza adaptacji:

burza się ucisza. Chory przyzwyczaja się do swej nowej

roli, do omamów itd. Z powrotem zaczyna się wyłaniać świat dawny.
Dlatego może uważać pielęgniarki za anioły, jednocześnie zdając sobie
sprawę, że są pielęgniarkami. Chory jakby stał jedna nogą na ziemi
rzeczywistej, a drugiej na swej własnej, schizofrenicznej.

Faza degradacji

: otępienie

Rokowanie



10% prawie ciągłe
hospitalizacje



< 30% remisje – około 5 lat



60% przebieg epizodyczny

35

(przesłanki genetyczne, infekcyjno immunologiczne,
neuromorfologiczne, środowiskowe)

Dziedziczenie

Infekcyjno immunologiczne: choroba w okresie
ciąży,

Neuromorfologiczne (powstanie niewłaściwych
polaczeń neuronów, zaburzenia równowagi
neurotransmiterów tj. dopaminy, serotoniny,
noradrenaliny.

Środowiskowe, psychologiczne: wczesny konflikt
psychologiczny, problemy rodzinne,

Etiologia

37

geny wg metaanalizy

• Badner u. Gershon, 2002;
• Segurado et al., in press

ChAD

schizofrenia

G
E
N
Y



Hipoteza dopaminowa

○

Wysokie poziomy DA,

○

Więcej receptorów DA,

○

Większa czułość receptorów DA.

38

N

E

U

R

O
M
O

R

F

O

L

O
G

I

A

Dowody na słuszność hipotezy
dopaminowej



Leczenie



Neuroleptyki blokują receptory DA

○

Redukcja objawów schizofrenii



Amfetamina powoduje wzrost DA

○

Nasilenie objawów psychotycznych

○

Psychozy eksperymentalne

○

Psychozy po fenmetrazynie



L-Dopa powoduje wzrost DA

○

Objawy psychotyczne

39

40

Nadmiar podkorowej DA

hyperstymulacja
receptorów D

2


objawy pozytywne

Deficyt
prefrontalnej DA

hipostymulacja
receptorów D

1


objawy negatywne
i kognitywne

Dopamine
pathways

Schizofrenia

Schizofrenia

Zaburzenia połączeń w PFC (hipofunkcja NMDA)

Wczesne objawy ostrzegawcze: (objawy prodromalne)

Zmiany nastroju:

Doznania zmysłowe:

Zmiany aktywności:.

Zmiany w relacjach społecznych:.

Zmiany w relacjach rodzinnych:

Zmiany w funkcjonowaniu szkolnym lub zawodowym:

Zmiany w zachowaniu:

Zmiany w wyglądzie:

KIEDY PIERWSZA INTERWENCJA W

SCHIZOFRENII ?

Prodrom czy okres-prepsychotyczny?

A Biosocial Model for Relapse in Schizophrenia

stygmat

stygmat

izolacja

izolacja

pobudzenie

pobudzenie

rozproszenie

rozproszenie

„Rodzinny model nawrotu”

„Rodzinny model nawrotu”

Objawy i nawrót

Objawy i nawrót

Negatywne emocje

Negatywne emocje

Psychodynamika



Model rozwojowy



Pozycja paranoidalno -

schizoidalna

Społeczne konsekwencje

zachorowań na schizofrenię

Schizofrenii

towarzyszy

zaburzenie

relacji

chorego

z

otoczeniem, często zachodzi do deformacji bądź zaniku wielu
umiejętności społecznych. Gdy ujawnia się przewlekły proces
schizofreniczny,

wyraźnie

pogarsza

się

funkcjonowanie

jednostki w pracy, w relacjach z otoczeniem i w zakresie
dbałości o własne zdrowie. W USA chorzy na ciężkie choroby
psychiczne (schizofrenię i chorobę dwubiegunową) stanowią 1/3
z 600 tys. amerykańskich bezdomnych i 16 % osadzonych w
zakładach karnych.
W badaniach pacjentów z okolic Lublina (Żołnierczuk-Kieliszek
2002) widzimy, że 90 % pacjentów jest stanu wolnego i nie ma
dzieci, a większość badanych (69,7%) mieszka z rodzicami. Dla
75% głównym źródłem utrzymania jest renta. Z pracy
zawodowej utrzymuje się niewielki odsetek. Niemalże 11%
potrzebuje stałej pomocy w wykonywaniu codziennych
czynności. Pierwsza hospitalizacja dla 44 % oznacza przejście
na rentę, 15 % przerywa naukę. 11 % zostaje zwolnionych z
pracy. Następuje stygmatyzacja chorych oraz izolowanie ich.

Zaburzenie urojeniowe

paranoja



Z gr. para – obok, mimo, poza czymś;

noos – sens, myśl, rozum.

Po raz pierwszy wymieniona przez
Hipokratesa obok melancholii, padaczki i
manii.

Zaburzenie urojeniowe

paranoja



Paranoja

jest

przewlekłą

psychozą

endogenną (ropowszechnione przekonanie),
w

której

usystematyzowane

urojenia

rozwojają się stopniowo, nie stwierdza się
natomiast omamów ani schizofrenicznych
zaburzeń myślenia.

Zaburzenie urojeniowe

paranoja



Kryteria diagnostyczne:
-

urojenia stanowią wyłączną charakterystykę

kliniczną, (zazwyczaj nie są niedorzeczne)
- nie stwierdza sie omamów słuchowych w
obrazie klinicznym (bywają omamy dotykowe,
węchowe)
- czas trwania urojeń wynosi co najmniej 3 m-ce,
-

brak

danych

na

temat

organicznego

uszkodzenia o.u.n. Oraz informacji wskazujących
na występowanie objawów schizofrenicznych.

Epidemiologia

0,03 % (USA)

0,1 – 0,3 % wszystkich leczonych w szpitalach
ma diagnoze paranoi (USA i Europa)

2,7 % w Polsce w 1995 r.

Zwykle pierwszy episod między 35 a 45 rokiem
życia

Zaburzenie urojeniowe
(paranoja)

Podgrupy urojeń:



Erotomaniakalne

(przekonanie, że ktoś, zwykle o

wyższym statusie jest w nich zakochany),



Wielkościowe

, (jestem kimś ważnym np. Jezusem

Chrystusem),



Zazdrości

, (przekonanie o zdradzie ze strony bliskiej

osoby)



Prześladowcze

(przeświadczenie, że się jest obiektem

prześladowania, spisku),



Somatyczne

(nieracjonalne przekonia, że ciało ma

wyraźne braki lub że cierpi on na groźną chorobę).

Przyczyny psychodynamiczne

a) Brak

podstawowego

bezpieczeństwa i

zaufania do

drugiego

człowieka

b) Wszechmoc oraz

wina/lęk

-Lęk przed grozacym

niebezpieczeńtwem

-Lęk przed

intymnością,

-hiperwrażliwość

Przyczyny

bezpośrednie

wywołujące objawy
Stres lub

niebezpieczeństwo

pochodzace z zewnątrz,

oceniane w sposób

przesadzony, jako

nieprzekraczalne

LĘK UROJENIOWY

Wycofanie w relacjach

Regres egocentryczny

(zaburzenie między

rzeczywistością zewnętrzna i

wewnętrzną, między

świadomością i

nieśiadomościa.

Płynnośc granic „ja” istrach

przez dezorganizacją. Stan

ciągłego koszmaru.

Lęk: pogłębia niepewność i

poczucie niższości

Zwiększenie hiperwrażliwości

Mech. obronne: negacja i

projekcja

Projekcja suplementarna

(projekcja swych emocji) i

complementarna (szukanie

przyczyn swych emocji)

Isolacja, regres, płynność „ja”

Strach przed

niebezpieczeństwem

Zwiększenie hiperwrażliwości

Stworzenie pseudo-grupy

agresorów.

Przyczyny psychodynamiczne

a) Brak zaufania

bazowego

b) Wszechmoc oraz

wina/lęk

-Lęk przed grozacym

niebezpieczeńtwem

-Lęk przed

intymnością,

-hiperwrażliwość

Przyczyny

bezpośrednie

wywołujące objawy

Stres lub

niebezpieczeństwo

pochodzace z zewnątrz,

oceniane w sposób

przesadzony, jako

nieprzekraczalne

Przyczyny psychodynamiczne

a) Brak zaufania

bazowego

b) Wszechmoc oraz

wina/lęk

-Lęk przed grozacym

niebezpieczeńtwem

-Lęk przed

intymnością,

-hiperwrażliwość

Przyczyny

bezpośrednie

wywołujące objawy

Stres lub

niebezpieczeństwo

pochodzace z zewnątrz,

oceniane w sposób

przesadzony, jako

nieprzekraczalne

LĘK UROJENIOWY

Wycofanie w relacjach

Regres egocentryczny

(zaburzenie między

rzeczywistością zewnętrzna i

wewnętrzną, między

świadomością i

nieśiadomościa.

Płynnośc granic „ja” istrach

przez dezorganizacją. Stan

ciągłego koszmaru.

Lęk: pogłębia niepewność i

poczucie niższości

Zwiększenie hiperwrażliwości

Mech. obronne: negacja i

projekcja

Projekcja suplementarna

(projekcja swych emocji) i

complementarna (szukanie

przyczyn swych emocji)

Isolacja, regres, płynność „ja”

Strach przed

niebezpieczeństwem

Zwiększenie hiperwrażliwości

Stworzenie pseudo-grupy

agresorów.

Przyczyny psychodynamiczne

a) Brak zaufania

bazowego

b) Wszechmoc oraz

wina/lęk

-Lęk przed grozacym

niebezpieczeńtwem

-Lęk przed

intymnością,

-hiperwrażliwość

Przyczyny

bezpośrednie

wywołujące objawy

Stres lub

niebezpieczeństwo

pochodzace z zewnątrz,

oceniane w sposób

przesadzony, jako

nieprzekraczalne

LĘK UROJENIOWY

Wycofanie w relacjach

Regres egocentryczny

(zaburzenie między

rzeczywistością zewnętrzna i

wewnętrzną, między

świadomością i

nieśiadomościa.

Płynnośc granic „ja” istrach

przez dezorganizacją. Stan

ciągłego koszmaru.

Lęk: pogłębia niepewność i

poczucie niższości

Zwiększenie hiperwrażliwości

Mech. obronne: negacja i

projekcja

Projekcja suplementarna

(projekcja swych emocji) i

complementarna (szukanie

przyczyn swych emocji)

Isolacja, regres, płynność „ja”

Strach przed

niebezpieczeństwem

Zwiększenie hiperwrażliwości

Stworzenie pseudo-grupy

agresorów.

Schizofrenia i inne zaburzenia
psychotyczne

Schizofrenia

Zaburzenia schizozoforme (mniej niż 6 m-cy)

Zaburzenia schizoafektywne (występowanie zaburzeń nastroju.
W tym przynajmnie 2 tyg. Bez symptomów zaburzeń nastroju)

Zaburzenia urojeniowe (brak omamów, obecność urojeń)

Krótkie zaburzenie psychotyczne (krócej niż 1 dzień, powtarza
się w przeciągu miesiaca)

Indukowane zaburzenie urojeniowe (urojenia dzielone z drugą
osobą posiadające urojenia o tej samej tematyce)

Zaburzenie psychotyczne spowodowane ogólnymi warunkami
medycznymi (spowodowane nieprawidłowym działaniem
fisiologicznym organizmu)

Zaburzenia psychotyczne spowodowane sybstancjami
(spowodowane przyjmowaniem sybstancji chem.)

Niespecyficzne zaburzenie psychotyczne (inne objawy nie
wchodzące do obrazu klinicznego wyżej wymienionych)