ZALECENIA KLINICZNE PTD DOTYCZĄCE

POSTĘPOWANIA U CHORYCH NA

CUKRZYCĘ W 2011 ROKU

Badania przesiewowe w kierunku

cukrzycy – u kogo?

Pacjenci objawowi

Zmniejszenie

masy ciała

Wzmożone

pragnienie

Wielomocz

Osłabienie

Zmiany ropne na

skórze lub stany

zapalne narządów

moczowo-

płciowych

Jeśli nie występują

objawy

hiperglikemii,

badanie

w kierunku

cukrzycy należy

przeprowadzić

raz w ciągu

3 lat u każdej

osoby powyżej 45.

roku życia

Grupy ryzyka

— nadwaga/otyłość

— cukrzyca w

rodzinie

— mała aktywność

fizyczna

— grupa

środowiskowa lub

etniczna

— IFG lub IGT

— cukrzyca ciążowa

— kobiety, które

urodziły dziecko o

masie ciała

> 4 kg;

— RR ≥ 140/90 mm

Hg

— hiperlipidemia

— kobiety z PCOS

— choroby układu

sercowo-

naczyniowego

Glikemia

przygodna

≥ 200
mg/dl

< 200
mg/dl

Objawy

Bez

objawów

Objawy

Bez

objawów

CUKRZY
CA

Glikemia na

czczo

2x ≥126

mg/dl

100-125

mg/dl

(IFG)

< 100

mg/dl

Doustny test tolerancji glukozy

(OGTT)

CUKRZY
CA

Prawidłowa glikemia
na
czczo

< 140 mg/dl

140-199
mg/dl

≥ 200
mg/dl

CUKRZY
CA

IGT

Prawidłowa tolerancja
glukozy

Monitorowanie

BIEŻĄCE – samokontrola

glikemii

Sposób leczenia cukrzycy

Częstość pomiarów

Chorzy leczeni wyłącznie dietą

Raz w miesiącu skrócony profil glikemii

Chorzy stosujący doustne leki
przeciwcukrzycowe i/lub analogi GLP

Raz w tygodniu skrócony profil glikemii

Chorzy na cukrzycę typu 2 leczeni stałymi
dawkami insuliny

Codziennie 1–2 pomiary glikemii,
dodatkowo raz w tygodniu skrócony profil
glikemii
oraz raz w miesiącu pełny profil glikemii

Wielokrotne wstrzyknięcia insuliny
Intensywna funkcjonalna insulinoterapia

Pełny dobowy profil glikemii

Monitorowanie

RETROSPEKTYWNE – hemoglobina glikowana

HbA1c

Pacjenci stabilni,
osiągający cele
leczenia

Pacjenci
nieosiągający celów
leczenia/zmiana
sposobu leczenia

HbA1c min. 1 raz w

roku

HbA1c min. 1 raz na

kwartał

Cele leczenia

Kryteria wyrównania gospodarki węglowodanowej

Kryterium ogólne:

HbA1c: ≤ 7%

Kryteria szczegółowe:

a) HbA1c: ≤ 6,5%:
— w odniesieniu do cukrzycy typu 1;
— w przypadku krótkotrwałej cukrzycy typu 2.

b) HbA1c: < 8,0%:
— w przypadku chorych w wieku > 70 lat z wieloletnią cukrzycą (> 20 lat), u
których współistnieją istotne powikłania o charakterze makroangiopatii

c) dzieci i młodzież: HbA1c: ≤ 6,5%,

d) kobiety planujące ciążę i będące w ciąży: HbA1c ≤ 6,1%

e) osoby > 65. roku życia: HbA1c ≤ 7%

Cele leczenia

Kryteria wyrównania gospodarki lipidowej

—TCh: < 175 mg/dl
—LDL : < 100 mg/dl
—LDL u chorych na cukrzycę i chorobę niedokrwienną serca: < 70 mg/dl
—HDL: > 40 mg/dl (dla kobiet wyższy o 10 mg/dl)
—„nie HDL”: < 130 mg/dl
—TG: < 150 mg/dl

Kryteria wyrównania ciśnienia tętniczego

— ciśnienie skurczowe: < 140 mm Hg;
— ciśnienie rozkurczowe: < 90 mm Hg.

Leczenie

1. Terapia behawioralna

Leczenie

1. Terapia behawioralna

Leczenie

2. Edukacja

Leczenie

3. Leczenie farmakologiczne

Leczenie

4. Insulinoterapia

Rozpoczęcie leczenia insuliną:

 niedawno rozpoznana cukrzyca – glikemia ≥ 300 mg/dl
+ objawy

 nieskuteczność leków doustnych (HbA1c > 7%)

Insulinoterapia niezależnie od glikemii:

 ciąża

 cukrzyca LADA

życzenie pacjenta

Leczenie

4. Insulinoterapia

Insulinoterapia czasowa

 Dekompensacja cukrzycy
 Zabiegi chirurgiczne
 Udar mózgu
 Zabiegi PTCA
 OZW

Modele insulinoterapii

1. Insulina bazowa – insulina o przedłużonym działaniu

Zapotrzebowanie >40 j./d.

Zapotrzebowanie >80 j./d.

2. Modele intensyfikacji insulinoterapii

Modele insulinoterapii

3. Intensywna insulinoterapia

Podsumowanie

Zmieniono:

 Wartości docelowe HbA1c
 Wartości docelowe ciśnienia tętniczego

Zachowano:

 Algorytm diagnostyczny i terapeutyczny

Zwrócono uwagę:

 Na wczesne rozpoznawanie depresji u chorych na cukrzycę

Rozważano:

 Uznanie oznaczenia wartości HbA1c jako kryterium

rozpoznania cukrzycy

DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ

Paweł Stacha

Katarzyna

Stępień

Monika

Sobieniak