NATURALNE SPOSOBY

POZNANIA BOGA

BÓG

PRZYJĘCIE

ODRZUCE

NIE

PRZYJĘCIE

BOGA

(POZNAWANIE)

NATURALNE

NADPRZYRODZ

ONE

NATURALNE POZNANIE

BOGA

• CZYM POZNAJEMY?
• GDZIE ZACHODZĄ PROCESY

MYŚLOWE?

• CO NAS OTACZA?

CZYM POZNAJEMY

• WZROK
• SMAK
• DOTYK
• WĘCH
• SŁUCH

POZNANIE ZMYSŁOWE

• piękno i harmonia stworzonego

świata

„Głupi [już] z natury są wszyscy ludzie, którzy nie poznali

Boga: z dóbr widzialnych nie zdołali poznać Tego, który
jest, patrząc na dzieła nie poznali Twórcy, lecz ogień, wiatr,
powietrze chyże, gwiazdy dokoła, wodę burzliwą lub światła
niebieskie uznali za bóstwa, które rządzą światem. Jeśli
urzeczeni ich pięknem wzięli je za bóstwa - winni byli poznać,
o ile wspanialszy jest ich Władca, 
stworzył je bowiem Twórca piękności; a jeśli ich moc i
działanie wprawiły ich w podziw - winni byli z nich poznać, o
ile jest potężniejszy Ten, kto je uczynił. Bo z wielkości i piękna
stworzeń poznaje się przez podobieństwo ich Stwórcę. Ci
jednak na mniejszą zasługują naganę, bo wprawdzie
błądzą, ale Boga szukają i pragną Go znaleźć. Obracają się
wśród Jego dzieł, badają, i ulegają pozorom, bo piękne to, na
co patrzą. Ale i oni nie są bez winy: jeśli się bowiem zdobyli
na tyle wiedzy, by móc ogarnąć wszechświat jakże nie mogli
rychlej znaleźć jego Pana? ” (Mdr 13, 1-9)

"Albowiem gniew Boży ujawnia się z nieba na

wszelką bezbożność i nieprawość tych ludzi,
którzy przez nieprawość nakładają prawdzie pęta.
To bowiem, co o Bogu można poznać, jawne jest
wśród nich, gdyż Bóg im to ujawnił. Albowiem od
stworzenia świata niewidzialne Jego przymioty -
wiekuista Jego potęga oraz bóstwo - stają się
widzialne dla umysłu przez Jego dzieła, tak że nie
mogą się wymówić od winy. (Rz 1, 18-20_

POZNANIE ROZUMOWE

• Zakład Pascala
• Postulat praktyczny Kanta

Zakład Pacala

• Tak, ale trzeba się zakładać; to nie jest rzecz dobrowolna,

zmuszony jesteś. Cóż wybierzesz? Zastanów się. Skoro
trzeba wybierać, zobaczmy, w czym mniej ryzykujesz.
Masz dwie rzeczy do stracenia: prawdę i dobro; i dwie do
stawienia na kartę: swój rozum i swoją wolę, swoją wiedzę
i swoją szczęśliwość, twoja zaś natura ma dwie rzeczy,
przed którymi umyka: błąd i niedolę. Skoro trzeba
koniecznie wybierać, jeden wybór nie jest z większym
uszczerbkiem dla twego rozumu niż drugi. To punkt
osądzony. A twoje szczęście? Zważmy zysk i stratę,
zakładając się, że Bóg jest. Rozpatrzmy te dwa wypadki:
jeśli wygrasz, zyskujesz wszystko, jeśli przegrasz, nie
tracisz nic. Zakładaj się tedy, że "jest", bez wahania”.

Zakład Pacala

• Stawiając na istnienie Boga,

ryzykujemy niewiele, bo tylko jedno
doczesne życie (i tak zostaniemy w
pamięci jako dobrzy ludzie,
przestrzegający zasad etycznych);
jeśli zaś okaże się, iż mamy rację, to
zyskujemy - wieczne życie i
szczęście.

Postulat praktyczny Kanta

• Stosunek wiary do rozumu opiera się

na praktycznym charakterze.
Nieśmiertelności duszy i istnienie
Boga, człowiek przyjmuje nie na
skutek poznania lecz na skutek
potrzeby moralnej. Stąd wiara jest
według Kanta wyłącznie potrzebą
duszy, a nie produktem wiedzy.

ODRZUCENIE BOGA

• Agnostycyzm
• Ateizm

AGNOSTYCYZM

• γνώσις – wiedza, poznanie
• pogląd filozoficzny, według którego

obecnie niemożliwe jest całkowite
poznanie rzeczywistości

• rozum nie jest w stanie poznać tego,

co nas otacza

AGNOSTYCYZM

• Silny agnostycyzm – istnienia Boga

nie można udowodnić w żaden
sposób i nigdy nie uda się tego
udowodnić.

• Słaby agnostycyzm – istnienie Boga

jest obecnie niewiadome, lecz może
stać się wiadome w przyszłości,
dlatego na razie należy wstrzymać
się z oceną.

ATEIZM

• Θεός - Bóg
• pogląd odrzucający wiarę w Boga

jako sprzeczną z rozumem i
nienaukową

• tłumaczy zjawiska świata bez

odwoływania się do przyczyn
nadnaturalnych

ATEIZM

• nie jest on stanowiskiem niewiary,

wręcz przeciwnie – jest stanowiskiem
pełnym wiary, lecz w to, że nie ma
Boga, że nie ma żadnej
rzeczywistości poza tą, w której
żyjemy.