CANTILENA INHONESTA (piosenka nieprzystojna) - Anonim
Najdawniejszy żakowski wiersz erotyczny w języku polskim, zapisany ok.1416 r. przez franciszkanina Mikołaja z Koźla w kodeksie nr I Q 466 Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Później tekst został zamazany inkaustem. Podajemy tu najnowsze jego odczytanie za opracowaniem: M. Eder, W. Twardzik, Czy staropolska kicz/kić naprawdę była wyrazem nieprzyzwoitym? ("Cantilena inhonesta" odczytana na nowo), w zbiorze: Od fonemu do tekstu. Prace dedykowane Profesorowi Romanowi Laskowskiemu, pod red. I. Bobrowskiego i K. Kowalik, Kraków 2006, s. 163-175.
Chcy ja na pannu żałować,
Nie chciałat' mi trochy dać
Memu koni owsa.
Mniszli ty, panno, bych był mał?
U mniet' wisi jako *skal
Nożyk przy biedrzycy.
Rozżży, panno, świecyczku,
Przysuczywa dratwiczku,
Jako pirwe było.
Na pisane pierzynie
Damy sobie do wole
Piwa i miedu.
Rozżży, panno, kahaniec,
Ohledawa hned wianiec,
Jeszczeli je cał.
A ktorak może cał byci,
Dałaś z tym ji starhaci,
Kto pirwe przybiehł.
Mniszli, panno, bych był ślep?
Uderzym ja kijem w kierz,
Wyżenu zajece.
Objaśnienia:
cantilena inhonesta (łac.) - piosenka nieprzystojna.
żałować - skarżyć się.
mniszli - czy sądzisz.
skal - odczyt niepewny (możliwe też: skarb).
przy biedrzycy - przy biodrze.
rozżży świecyczku - zapal świeczuszkę.
przysuczywa dratwiczku - przędźmy dratewkę.
pirwe było - dawniej bywało.
na pisane pierzynie - na zdobionej, wzorzystej pierzynie.
miedu - miodu.
kahaniec - lampka, świecznik.
ohledawa hned wianiec - oglądajmy zaraz wianek.
jeszczeli je cał - czy jeszcze jest cały (nie naruszony).
ktorak - jak, jakże.
starhaci - stargać, potargać.
kierz - krzew, krzak.
wyżenu zajece - wygonię, wypędzę zające.
Przecław Słota (?) WIERSZ SŁOTY O CHLEBOWYM STOLE
Najstarszy zachowany wiersz polski o tematyce świeckiej i pierwszy utwór, którego autor podpisał się własnym imieniem. Powstał na początku XV wieku, a najstarsza znana kopia została sporządzona ok. roku 1415. Utwór liczy 114 wersów, z których połowa to ośmiozgłoskowce. Tematycznie wiąże się z kulturą dworsko-rycerską; jest literackim świadectwem przejmowania przez polskie dwory możnowładcze obyczajowości feudalnej Zachodu. Wiersz zawiera wskazówki co do kultury biesiadnej oraz głosi cześć kobiety. Autorem był prawdopodobnie Przecław Słota z Gosławic, szlachcic z ziemi łęczyckiej (zm. 1420).
Gospodnie, da mi1 to wiedzieć, 1 -Gospodnie, da mi - Panie, daj mi, pozwól (apostrofa skierowana do Boga)
Bych2 mogł o tem cso3 powiedzieć, 2 -Bych - bym ; 3 -cso - co
O chlebowem stole4. 4- O chlebowem stole - o stole biesiadnym
Zgarnie na się wszytko pole5, 5 -pole - tu: płody z pola
Cso w stodole i w tobole,
Csole się na niwie zwięże6, 6 -Csole się na niwie zwięże - co tylko się w polu urodzi
To wszytko na stole lęże7. 7 -lęże - legnie, znajdzie się
Przetoć stoł wieliki świeboda8: 8- wieliki świeboda - hojny, szczodry pan
Staje na nim piwo i woda,
I k temu mięso i chleb,
I wiele jinych potrzeb,
Podług dostatka tego,
Ktole9 może dostać czego. 9 -Ktole - ktokolwiek
Z jutra10 wiesioł nikt nie będzie, 10- Z jutra - z rana
Aliż11 gdy za stołem siędzie, 11 -Aliż - aż
Toż wszego myślenia zbędzie12. 12 -zbędzie - pozbędzie się
A ma z pokojem sieść,
A przy tem się ma najeść.
A mnogi jidzie za stoł,
Siędzie za nim jako woł,
Jakoby w ziemię wetknął koł.
Nie ma talerza karmieniu swemu,
Eżby13 ji ukroił drugiemu, 13 -Eżby - iżby, aby
A grabi się w misę przod14, 14- A grabi się w misę przod - rzuca się pierwszy do misy
Iż mu miedźwno15 jako miod - 15 -miedźwno - słodko, miodowo
Bogdaj mu zaległ usta wrzod!
A je s mnogą twarzą cudną16, 16 -z twarzą cudną - z paniami, z niewiastami
A będzie mieć rękę brudną,
Ana17 też ma k niemu rzecz18 obłudną. 17- Ana - a ona.; 18 -rzecz - mowę
A pełną misę nadrobi
Jako on, cso motyką robi.
Sięga w misę prze drugiego,
Szukaję19 kęsa lubego, 19 -Szukaję - szukając
Niedostojen nics dobrego.
Ano wżdy widzą, gdzie csny20 siedzi, 20 -csny - szlachetny, godny czci
Każdy ji sługa nawiedzi21, 21 -nawiedzi - obsłuży
Wszytko jego dobre sprawia22, 22 -dobre sprawia - dba o jego dobro
Lepsze misy przedeń stawia.
Mnodzy na tem nics nie dadzą23, 23 -na tem nics nie dadzą - na to nie zważają
Siędzie, gdzie go nie posadzą;
Chce się sam posadzić wyżej,
Potem siędzie wielmi24 niżej. 24- wielmi - o wiele
Mnogi jeszcze przed dźwirzmi25 będzie, 25- przed dźwirzmi - przed drzwiami
Cso na jego miasto26 siędzie, 26- miasto - miejsce
An27 mu ma przez dzięki28 wstać; 27- An - a on
Lepiej by tego niechać. 28 -przez dzięki - z musu, chcąc nie chcąc
Jest mnogi ubogi pan,
Cso będzie książętom znan
I za dobrego wezwan29. 29 -za dobrego wezwan - uznany za szlachetnego
Ten ma z prawem30 wyżej sieść, 30 -z prawem - słusznie
Ma nań każdy włożyć cześć31; 31- włożyć cześć - okazać szacunek
Nie może być panic taki,
Musi ji w tem poczcić32 wszelki. 32 -poczcić - okazać cześć
Bo czego nie wie doma33 chowany, 33 -doma - w domu
To mu powie jeżdżały34. 34 -jeżdżały - bywały w świecie, obyty
U wody się poczyna cześć35: (U wody się poczyna cześć - przy obmywaniu rąk zaczyna się okazywanie czci)
Drzewiej36 niż gdy siędą jeść, 36 -Drzewiej - wcześniej
Tedy ją na ręce dają,
Tu się więc starszy poznają,
Przy tem się k stołu sadzają.
Panny, na to się trzymajcie,
Małe kęsy przed się37 krajcie, 37 -przed się - przecież, jednak
Ukrawaj często, a mało,
A jedz, byleć się jedno38 chciało. 38 -jedno - tylko
Tako panna, jako pani
Ma to wiedzieć, cso się gani,
Lecz rycerz albo panosza39 39 -panosza - giermek, sługa
Czci żeńską twarz - toć przysłusza40. 40 -toć przysłusza - tak przystoi
Czso masz na stole lepszego przed sobą, 41- Czci ją, iżby żyła z tobą - okazuj jej szacunek
Czci ją, iżby żyła z tobą41. (tu: częstuj ją), aby z tobą ucztowała
Bo ktoć je chce sobie zachować42, 42 -zachować - zjednać
Będą ji wszytki43 miłować 43 -wszytki - wszystkie
I kromie oczu44 dziękować. 44 -kromie oczu - poza oczyma
Boć jest korona45 czsna pani, 45 -korona - tu: ozdoba
Przepaść by mu46, kto ją gani! 46 -Przepaść by mu - niech przepadnie
Ot Matki Boże tę moc mają,
Iż przeciw jim47 książęta wstają 47 -przeciw jim - na ich spotkanie
I wielką jim chwałę dają.
Ja was chwalę, panny, panie,
Iż przed wami niczs lepszego nie48. 48 -przed wami niczs lepszego nie - od was nie ma nic lepszego
Za to się ma każdy wziąć,
Otłożywszy jedno swąć49. 49- Otłożywszy jedno swąć - dbając nie tylko o swoją cześć (?)
Mnodzy za to50 niczs nie dbają, 50- za to - o to
Iż jim o czci powiedają,
Przy tem mnogiego ruszają51: 51 -mnogiego ruszają - tu: urażają licznych
Kogo podle52 siebie ma, 52 -podle - obok
Tego z rzeczą nagaba53, 53 -nagaba - napastuje
Nie chce dobrej mowy dbać54, 54 -dobrej mowy dbać - zważać na stosowną rozmowę
Ni je55 da drugiemu słuchać. 55- Ni je - ani jej
Ktokoli56 czci żeńską twarz, 56 -Ktokoli - ktokolwiek
Matko Boża, ji tym odarz57: 57 -odarz - obdarz
Przymi ji za sługę swego,
Schowaj grzecha śmiertnego
I też skończenia nagłego.
Boć paniami stoji wiesiele,
Jego jest na świecie wiele,
I ot nich wszytkę dobroć mamy,
Jedno na to sami dbajmy.
I toć są źli, czso jim szkodzą,
Bo nas ku wszej czci przywodzą.
Kto nie wie, przecz58 by to było, 58 -przecz - dlaczego
Ja mu powiem, ać mu miło59: 59 -ać mu miło - niech mu będzie miło
Ktokoli czsną60 matkę ma, 60 -czsną - cnotliwą
Z niej61 wszytkę cześć otrzyma, 61 -Z niej - przez nią, dzięki niej
Prze nię62 mu nikt nie nagani63, 62 -Prze nię - z jej powodu
Tęć ma moc każda czsna pani. 63 -nie nagani - tu: nie zarzuci pochodzenia z nieprawego łoża
Przetoż je nam chwalić słusza64, 64 -słusza - należy się
W kiem-jeść-koli65 dobra dusza. 65- W kiem jeść koli - w kimkolwiek jest
Przymicie to powiedanie
Przed waszę cześć66, panny, panie! 66- Przed waszę cześć - ku waszej czci
Też, miły Gospodnie moj,
Słota, grzeszny sługa twoj, 67- za to - o to
Prosi za to67 Twej Miłości68, 68- Twej Miłości - zwrot grzecznościowy
Udziel nam wszem swej radości! (tu w odniesieniu do Gospodna - Boga)
Amen
WIERSZ O ZABICIU ANDRZEJA TĘCZYŃSKIEGO
Wiersz (określany również jako pieśń lub elegia) powstał po roku 1461 na kanwie opisanych przez nieznanego autora, z pewnością szlachcica, wydarzeń: Andrzej (Jędrzej) Tęczyński, starosta Rabsztyna k. Olkusza, niezadowolony z wykonania reperacji swej zbroi przez płatnerza Klemensa, wszczął kłótnię i pobił go dotkliwie; w odwecie został zamordowany przez mieszczan krakowskich (16 lipca 1461), pomimo że ukrył się się w zakrystii kościoła Franciszkanów. Sześciu sprawców skazano na ścięcie. Utwór o radykalnie antymieszczańskim wydźwięku odzwierciedla nasilające się (zwłaszcza w kontekście toczącej się wówczas wojny polsko-krzyżackiej) konflikty szlachecko-mieszczańskie. Utwór został zapisany w końcu XV wieku na ostatniej karcie pergaminowego manuskryptu zawierającego najstarszy znany przekaz Kroniki Anonima zw. Gallem.
A jacy to źli ludzie mieszczanie krakowianie,
Żeby pana swego, wielkiego chorągiewnego,
Zabiliście, chłopi, Andrzeja Tęczyńskiego!
Boże się go pożałuj, człowieka dobrego,
Iże tako marnie szczedł od nierownia swojego!1 1-poległ z rąk ludzi nie
Chciał ci krolowi służyci, swą chorągiew mieci, dorównujących mu stanem
A o chłopi pogębek2 dali ji zabici. 2-policzek, uderzenie w twarz
W kościele-ć ji zabili, na tem Boga nie znali, 3-za nic
Świątości ni zacz3 nie mieli, kapłany poranili. 4-wlekli go rynsztokiem
Zabiwszy, rynną ji wlekli4, na wschod5 nogi włożyli, 5-na stopnie schodów (ratusza)
Z tego mu gańbę6 czynili. 6-hańbę
Do wrocławianow posłali, do takich jako i sami,
A skarżąc na ziemiany, by jim gwałty działali.
Wrocławianie jim odpowiedzieli, żeście to źle udziałali7, 7-uczynili
Żeście się ukwapili8, człowieka zabili. 8-pospieszyli
Kłamacie, chłopi, jako psi, byście tacy byli:
Nie stojicie wszytcy za jeden palec jego!
Mnimaliście, chłopi, by tego nie pomszczono?
Już ci jich szeć9 sieczono, jeszcze na tem mało! 9-sześciu
A ten Waltko radźsa, ten niewierny zdradźsa,
Z Greglarem10 się radzili, jakoby ji zabić mieli.
Pan krakowski11 jego miłość z swojimi przyjacioły,
Boże, je racz uzdrowić, że tego pomścili!
Jaki to syn12 ślachetny Andrzeja Tęczyńskiego,
Żeć on mści gorąco oćsa swego -
Boże, ji racz pozdrowić13 ode wszego złego! 13-uchronić, zachować
Amen.
Objaśnienia:
10-Waltko, Greglar - rajcowie miejscy
11-Jan Tęczyński (zm. 1470), kasztelan krakowski, brat zabitego;
12-Jan Tęczyński (zm. 1498), pan na Rabsztynie;
PIEŚŃ O WIKLEFIE
Andrzej Gałka z Dobczyna (zm. po 1451) był duchownym, profesorem Akademii Krakowskiej, zwolennikiem husytyzmu. Pieśń sławiąca Wiklefa powstała ok. 1449 r., ale najstarszy znany jej przekaz pochodzi dopiero z połowy XVI w.
Lachowie1, Niemcowie, 1- Lachowie - Polacy
Wszyćcy językowie2, 2 -Wszyćcy językowie - wszystkie narody
Wątpicie-li w mowie3 3 -Wątpicie-li w mowie - tu: jeśli
I wszego pisma słowie - wątpicie w wykład wiary w mowie (kazaniu)
Wiklef4 prawdę powie.
Jemuż nie rownego5 5 -Jemuż nie rownego - któremu nie ma równego
Mistrza pogańskiego
I krześcijańskiego,
Ani będzie więcszego
Aż do dnia sądnego.
Kto chce tego dowieść,
Ta jest o niem powieść6; 6 -powieść - opowieść
Kto k niemu przystąpi
I w jego drogę wstąpi,
Nigdy z niej nie stąpi7. 7 -stąpi - zejdzie, zstąpi
Od boskich rozumow8 9 -ludzskich umow - chodzi tu o wyobrażenia rzeczy
Aż do ludzskich umow9 - w umyśle człowieka
Rzeczy pospolite10, 10 -Rzeczy pospolite - uniwersalia, powszechniki
Wiele mędrcom zakryte,
Uczynił odkryte.
O cyrkwnej11 jedności, 11 -cyrkwnej - kościelnej
Kościelnej świątości12, 12 -Kościelnej świątości - tu: Eucharystii
Antykrysta włości13, 13 -Antykrysta włości - władzy Antychrysta; tu: papieża
Niniejszych14 popow złości 14 -Niniejszych - teraźniejszych
Popisał z pełności15.
Krystowi kapłani,
Od Krysta wezwani16, 16- wezwani - powołani
Jegoż naśladują
I skutki ukazują17, 17 -skutki ukazują - dowodzą skutkami, czynami
Co są<ć> rozkazują18. 18 -rozkazują - tu: nauczają
Cesarscy popowie19 19 -Cesarscy popowie - księża katoliccy
Są antykrystowie,
Jich moc nie od Krysta,
Ale od Antykrysta:
Z cesarskiego lista20.
Pirzwy pop Lasota21
Wziął moc od chobota22
Konstantyna smoka,
Jegoż jad wylan z boka
W Cyrkwi rok od roka23. 23 -W Cyrkwi rok od roka - w Kościele co roku,
nieustannie
Lasota się trudził,
Szatan go pobudził24, 24 -pobudził - zachęcił
By cesarzem łudził25, 25 -łudził - oszukiwał, zwodził
W[e] jimieniu ji obłudził26, (W[e] jimieniu ji obłudził - w majątku (bogactwie) go oszukał)
Rzym na niem wyłudził.
A po niem laicy27 27 -laicy - ludzie świeccy
Obłudzeni wszyćcy -
Prze<cz>ż<e> jich dziedzicy28, (Prze<cz>ż<e> jich dziedzicy - przez co ich spadkobiercy)
Namiastkowie stradnicy29, 29- Namiastkowie stradnicy - potomkowie nieszczęśnicy
Są w wielikiej tszczy<c>y30. 30 -tszczy<c>y - rozterce, apatii
Chcem-li tszczyce zabyć31, 31 -zabyć - pozbyć się
A pokoja nabyć,
Musimy się modlić
Bogu a miecz naostrzyć,
Antykrysty pobić.
Nie żelaznym mieczem
Antykrysty sieczem;
Święty Paweł z Lista32
Rzekł: "Zabić Antykrysta
Słowem Jezu Krysta".
Prawda - rzecz Krystowa33, 33 -rzecz Krystowa - mowa Chrystusowa
Łeż34 - Antykrystowa; 34 -Łeż - fałsz, kłamstwo
Prawdę popi tają,
Iże się jej lękają,
Łeż pospolstwu35 bają. 35 -pospolstwu - ludowi, wiernym
Kryste, przez Twe rany,
Racz nam dać kapłany,
Jiżby prawdę wiedli36, 36 -Jiżby prawdę wiedli - którzy by kierowali się prawdą
Antykrysta pogrzebli37, 37- pogrzebli - pogrzebali
Nas k Tobie przywiedli.
Wg wyd. Polska poezja świecka XV wieku, oprac. M. Włodarski, Wrocław - Warszawa - Kraków 1997, BN I, 60.
Objaśnienia:
4 -Wiklef - John Wiklef (ok. 1329-1384), angielski reformator religijny; do jego poglądów nawiązywał Jan Hus i jego zwolennicy.
8 -od boskich rozumow - mowa o ideach rzeczy w umyśle Boga. Jak wyjaśnia M. Włodarski, cała zwrotka nawiązuje do średniowiecznego sporu pomiędzy realistami a nominalistami na temat uniwersaliów, czyli pojęć ogólnych, którym realiści przypisywali byt rzeczywisty, podczas gdy nominaliści uważali je wyłącznie za "puste" nazwy. Wiklef opowiedział się za stanowiskiem realistycznym w traktacie De universalibus realibus.
15 -Popisał z pełności - opisał w pełni. Autor wymienia główne tematy pism Wiklefa: o Kościele, o Eucharystii, o władzy papieża, o świetokupstwie.
20 -Z cesarskiego lista - mowa o legendarnym dekrecie cesarza Konstantyna Wielkiego (306-337), zapoczątkowującym w opinii Gałki świecką potęgę Kościoła.
21 -Pirzwy pop Lasota - papież Sylwester I (313-335); Lasota - od łac. silvester - leśny.
22 -od chobota - od ogona; aluzja do legendy o pokonaniu przez Sylwestra żarłocznego smoka zamieszkującego pod Skałą Tarpejską w Rzymie. Zdaniem Gałki potęga papieska pochodzi zatem od smoka, który symbolizuje szatana, a zarazem władzę cesarza rzymskiego.
32 -z "Lista" - w Liście; chodzi o werset 2, 8 z drugiego listu św. Pawła do Tesaloniczan: "A tedy objawion będzie on złośnik, którego Pan zabije duchem ust swoich".
1) bitwa o handel 1935 r była: jeśli dobrze pamietam odpowiedź brzmiała ( w moim mniemaniu) nacjonalizacją handlu
2) Kiedy K. Wojtyła został papieżem
3) Cytat, któru padł na ostatnim wykładzie (szkoda, że dopiero wczoraj się o tym dowiedziałąm ;p) :Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie...
kto i kiedy to powiedział: Gierek, Cyrankiewicz czy Gomułka
4) "Studenci do nauki, literaci do piór!" to hasło....
5) Jakie polskie oddziały walczyły we Francji 1940 r.
1. Kiedy Japonia zaatakowała Pearl Harbor i jakie to miało konsekwencje.
2. Kiedy USA dołączyło do I wojny światowej.
3. Kto napisał (więcej niż jedna osoba) "Otwarty list do partii" w roku 1964/5 (chyba); do wyboru byli: Karol Modzelewski, L. Wałęsa, A. Michnik, J. Kuroń.
4. Co to było Ruch Bojowy PPS? Wymień pięciu członków tej organizacji.
5. Postanowienia konferencji weimarskiej w sprawie Niemiec.
6. Wymień przywódców ZSRR po śmierci Breżniewa.
7. Co to był akt 5 listopada 1916 roku.
8. Róznice między SZP a ZWZ.
9. XX zjazd KC PZPR. Kiedy i jakie postanowienia.
- Kim był Jaser Arafat (3 odp. do wyboru)
- Dziłania wojenne w Zatoce Perskiej nosiły nazwę: a) Pustynna Róża, b) Pustynny Wiatr, c) Pustynna Burza
1) Kiedy gen. Sikorski był w Moskwie? Co tam ustalono?
2) Porozumienia gdańskie z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym 31 VIII 1980 podpisali... ?
3) Kiedy i gdzie powstał Instytut Literacki?
4) Manifestacje antyrządowe 1976.
5) Co to był Ruch Obrońców Pokoju? Jego największe akcje?
6) Premier TRJN w VI '45.
7) Kiedy ZSRR się rozpadło?
6)W 1892 r w Paryżu powstał..... jego członkami byli: Limanowski, Mendelson, Perl
(chyba chodzi o PPS)
7) Kiedy była, kto dowodził i jakie miała znaczenie bitwa pod Bzurą
9) Kiedy wyszła z Krakowa pierwsza Kadrowa Kompania Strzelcka
10) Grupę zwolenników Kazimierza Moczara nazywano: partyzantami
11) Co to była konstytucja stalinowska ()
12) Kiedy była bitwa pod Verdun i kto dowodził siłami francuskimi
13) Powstanie Centrolewu, partie założycielskie, co to było, i członkowie
14) kiedy Hitler doszedł do władzy
15) List bpów polskich do niemieckich był związany z: obchodem 1000 lecia państwa polskiego
16) umowa polskiego rządu i Episkopatu (dalszej częsci pytania nie pamietam sorry), ale były trzy odpowiedzi:
a) 14 IV 1950 b) 14 VII 1950 c) 14 X 1950
* Podane były nazwiska: Róża Luksemburg, Julian Marchlewski, Feliks Dzierżyński i trzeba było wpisać w wolne miejsce nazwę partii, czyli w tym przypadku SDKPiL.
* Skrót do rozszyfrowania, banalne: POW.
* Bitwa o Anglię
* Kiedy wybrano Karola Wojtyłę na Papieża ( wybór : A,B,C,D)
* Cytaty do odgadnięcia, jeden z nich był Cyrankiewicza (o tej ręce)
* Jak nazywano grupę zwolenników Kazimierza Moczara (też banalne) jak już wyżej napisała Laura nazywano ją: partyzantami
* Te co Laura: List bpów polskich do niemieckich był związany z: obchodem 1000 lecia państwa polskiego
* Umowa polskiego rządu i Episkopatu
* Bitwa o handel
* Inne testowe, podobne do tych z naszych daremnych testów z poprzednich lat.
1. Nieograniczona wojna podwodna.
2. bitwa o Anglie
3. TraktaT\t w Rapallo
4. Partia Dzierzynskiego Skurwiela i Szmaty Luksemubrg SDKPiL<przepraszam za wulgaryzm ale pamietajmy ze sa plama te osobistosci w kartach historii Polski>
5. Ugoda episkopatu Polski z wladzami PRL
6. Jak nazywano poplecznikow:P A. Moczara bodajze
7. Co to byl Front Mores i kto go tworzyl
8.Z jakiej okazji biskupi polscy wystosowali list do biskupow niemieckich
9. Jak sie nazywala konstytucja z 1947 r.
10. Przywodcy BBWR i kiedy powstala
11. Tezy kwietniowe
12. Kiedy wypowiedziano slowa "Studenci do nauki, literaci do pior"
13. aha o obcieciu reki przez wladze komunistyczna te slowa wypowiedzial Wladzio Gomulka
14.Wybor Karola Wojtyly na papieza
O obcięciu reki powiedział Cyrankiewicz:)
1) bitwa o handel 1935 r była: jeśli dobrze pamietam odpowiedź brzmiała ( w moim mniemaniu) nacjonalizacją handlu
2) Kiedy K. Wojtyła został papieżem
3) Cytat, który padł na ostatnim wykładzie (szkoda, że dopiero wczoraj się o tym dowiedziałąm ;p) :Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech
będzie... kto i kiedy to powiedział: Gierek, Cyrankiewicz czy Gomułka
4) "Studenci do nauki, literaci do piór!" to hasło....
5) Jakie polskie oddziały walczyły we Francji 1940 r.
6)W 1892 r w Paryżu powstał..... jego członkami byli: Limanowski, Mendelson, Perl (chyba chodzi o PPS)
7) Kiedy była, kto dowodził i jakie miała znaczenie bitwa pod Bzurą
9) Kiedy wyszła z Krakowa pierwsza Kadrowa Kompania Strzelcka
10) Grupę zwolenników Kazimierza Moczara nazywano: partyzantami
11) Co to była konstytucja stalinowska ()
12) Kiedy była bitwa pod Verdun i kto dowodził siłami francuskimi
13) Powstanie Centrolewu, partie założycielskie, co to było, i członkowie
14) kiedy Hitler doszedł do władzy
15) List bpów polskich do niemieckich był związany z: obchodem 1000 lecia państwa polskiego
16) umowa polskiego rządu i Episkopatu (dalszej częsci pytania nie pamietam sorry), ale były trzy odpowiedzi: a)14 IV 1950 b) 14 VII 1950 c) 14 X 1950
Grupa B
1. Co to była Żegota? Wymienić przywódców.
2. Wymienić Delegatów Rządu na Kraj.
3. Podać pytania z referendum z 1946r.
4. Wymienić tytuły utworów napisanych przez Jana Pawła II (tomiki poezji, dramaty).
5. Kiedy był układ Sikorski - Majski? Postanowienia.
6. Tekst źródłowy. (pochodził z Konstytucji marcowej)
7. Co to była „doktryna Breżniewa”?
8. Kto podpisał porozumienia gdańskie rządu z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym 31.08.1980r. (L. Wałęsa, M. Jagielski)
9. Gdzie miały miejsce największe manifestacje antyrządowe w 1976r.? (Radom, Ursus)
10. Kim był Władysław Gomułka w swojej karierze politycznej?
11. Jaki medal zdobyła na mistrzostwach świata w piłce nożnej polska drużyna?
12. Połączyć organizacje opozycyjne z lat 70-tych z ich działaczami:
a) Ruch Młodej Polski
b) Konfederacja Polski Niepodległej
c) Wolne Związki Zawodowe
d) Komitet Obrony Robotników
1)Jacek Kuroń, 2)Andrzej Gwiazda, 3)Leszek Moczulski, 4) Aleksander Hail
13. Jako największe zagrożenie pokoju światowego od czasu II wojny światowej określił prezydent Carter:
a) obalenie szacha Iranu
b) zamach na papieża Jana Pawła II
c) interwencję ZSRR w Afganistanie
14. Program zmian polegający m.in. na jawności i otwarciu informacyjnym w ZSRR nazywano: (głasnostią)
15. Jaser Arafat to: (przywódca OWP)
16. Kiedy nastąpiło zjednoczenie Niemiec?
17. Wojna w Zatoce Perskiej nosiła nazwę: (Pustynna Burza).
18. W maju 1986r. miała miejsce awaria elektrowni atomowej w: (Czarnobylu).
19. Ostra Brama- co i kiedy
20. Prezydenci ZSRR po Brezniewie
Grupa C:
1. Podane były nazwiska: Róża Luksemburg, Julian Marchlewski, Feliks Dzierżyński i trzeba było wpisać w wolne miejsce nazwę partii, czyli w tym przypadku SDKPiL.
2. Skrót do rozszyfrowania: POW.
3. Co to była Nieograniczona wojna podwodna.
4. Data Wojny o Anglie
5. Traktat w Rapallo- kiedy i jakie postanowienia
6. Ugoda episkopatu Polski z władzami PRL: ( 3 odp do wyboru)
7. Jak nazywano zwolenników A. Moczara
8. Co to był Front Mores i kto go tworzyl
9. Z jakiej okazji biskupi polscy wystosowali list do biskupów niemieckich
10. Co to była (konstytucja stalinowska)
11. Wymień przywódców BBWR i kiedy powstała
12. Tezy kwietniowe - co to było i czego dotyczyło
13. Kiedy wypowiedziano slowa "Studenci do nauki, literaci do piór" (3 odp)
14. Cytat o obcięciu ręki przez władze ludową- trzeba było napisać kto to powiedział (Gomułka)
15. Podać datę wyboru Karola Wojtyły na papieża ( 3 odp)
16. Co to była bitwa o handel- (3 odp)
17. Traktaty ryskie- co to było i postanowienia
18. Przedmoście Rumuńskie - wyjaśnij pojecie i co to było
19. Co to była praska wiosna ( 3 odp )
20. Kto był prezydentem po Chruszczowie
Grupa D:
Kiedy Japonia zaatakowała Pearl Harbor i jakie to miało konsekwencje.
2. Kiedy USA dołączyło do I wojny światowej.
3. Kto napisał (więcej niż jedna osoba) "Otwarty list do partii" w roku 1964/5 (chyba); do wyboru byli: Karol Modzelewski, L. Wałęsa, A. Michnik, J. Kuroń.
4. Co to było Ruch Bojowy PPS? Wymień pięciu członków tej organizacji.
5. Postanowienia konferencji weimarskiej w sprawie Niemiec.
6. Wymień przywódców ZSRR po śmierci Breżniewa.
7. Co to był akt 5 listopada 1916 roku.
8. Róznice między SZP a ZWZ.
9. XX zjazd KC PZPR. Kiedy i jakie postanowienia.
10) Kiedy gen. Sikorski był w Moskwie? Co tam ustalono?
11) Porozumienia gdańskie z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym 31 VIII 1980 podpisali... ?
12) Kiedy i gdzie powstał Instytut Literacki?
13) Manifestacje antyrządowe 1976.
14) Co to był Ruch Obrońców Pokoju? Jego największe akcje?
15) Premier TRJN w VI '45.
16) Kiedy ZSRR się rozpadło?
17) Kim był Jaser Arafat (3 odp. do wyboru)
1Cool Dziłania wojenne w Zatoce Perskiej nosiły nazwę: a) Pustynna Róża, b) Pustynny Wiatr, c) Pustynna Burza
Pojawiło sie pytanie o konferencje weimarską. Jestescie pewni ze o Weimar (czy jak to sie tam pisze) chodziło? Nie był to przypadkiem Wersal?