Rugi pruskie- usuwanie polskich chłopów z uprawianej przez nich ziem na wschodnich kresach monarchii, przeprowadzane przez wladze niemieckie w 1885 w ramach intensywnej akcji germanizacyjnej. Usuwano z ziemi przede wszystkim chłopów przybylych do Niemiec z zaboru rosyjskiego lub austriackiego jak i tez polskich robotnikow sezonowych jak i zydow z panstwa rosyjskiego w wyniku rugow pruskich poza granice panstwa niemieckiego wydalono ok. 26 tys osob autonomia- prawo wydzielonej czesci terytorium panstwa do stanowienia o sprawach wewnętrznych poprzez wlasne ustawodawstwo którego zakres rzeczowy okresla ustawa zasadnicza przyczyny nadania autonomii- 1.oslabienie monarchii austriackiej w wyniku przegrywanych wojen z Francja i pierontem w 1859 pozniej z Prusami w 1866 i wiazaca się z tym konieczność zasadniczych reform 2.oslabienie sil reakcji w Ev polityczny rozpad świętego przymierza 3.postulaty wprowadzenia autonomi i formulowanie przez ziemian i konserwatystow galicyjskich 4.dazenia federalistyczne w Galicji 5.wydanie przez cesarza dwoch aktow dyplomu październikowego z 1860 oraz patentu lutowego z 1861 znaczenie dziejowe autonomii 1.dzieki autonomii w Galicji powstaly nieporównywalnie korzystniejsze niż w innych zaborach warunki prowadzenia legalnego zycia politycznego(nawet działalności partii politycznych) rozwoju polskiej oswiaty i nauki literatury i sztuki 2. W latach 1864 do 1914 galicja była jedyna dzielnica polski gdzie można było oficjalnie zakładać i rozwijac polskie placowki kulturalno-naukowe np. polskie uniwersytety w Krakowie Lwowie czy krakowska akademia umiejetnosci 3.galicja dala odrodzonemu państwu polskiemu zaprawionych w politycznych bojach parlamentarzystow tej rangi co Ignacy daszyński Maciej rataj Wincenty Witos a także wielu działaczy związkowych i współdzielczych 4.stosunki polityczne panuajce w Galicji w czasach autonomii powaznie zawazyly na rozwoju polskiej kultury politycznej w dobie miedzywojennego dwudziestolecia 5. Zasady organizacji szkolnictwa na wszystkich szczeblach także wzorowane były w grodzowe RP glownie na modelu austriacki. W wojsku ponad 50% kadry oficerskiej wywodzlo się z regularnej armii austro-wegierskiej i zorganizowanych tam polskich militarnych 6.galicja stala się głównym osrokiem polskiego zycia narodowego w ciagu ostatnich 40lat fukcjonowania społeczeństwa pod zaborem
Przemiany społeczno gospodarcze praca organiczna jedno z podstawowych hasel pozytywizmu w Polsce wynikające z filozofii augusta Conte”a Herberta spencera i biologicznych podstaw tej epoki. Idea pr.org. zakładała przestrzeganie społeczeństwa jako organizmu w którym kazda czastka ma konkretna funkcje do spełnienia i od pracy każdego organu zalezy powodzenie funkcjonowania całości. PO zakladajaca funkcjonowanie jednostki jako czastki większej całości była glosem sprzeciwu przeciwko romantycznemu indywidualizmowi kultowi buntu oraz ideologii powstańczej miala przynieść odbudowe społeczeństwa na podstawach gospodarczych umocnienie wiezi społecznych wśród polakow pod zaborami i przygotowanie społeczeństwa do ewentualnego odzyskania niepodległości. Pierwsze ogniska pracy organicznej spolki handlowe towarzystwa rolnicze organizacje charytatywne powstawaly zaraz po upadku powstania listopadowego w 1831 po klesce pwostania styczniowego (1864) Pr.org. położyła wiekszy nacisk na edukacje. Zakladano szkoly i zwłaszcza techniczne a także kasy zapomogowe dla uczniow i studentow. Spółdzielczość i prace u podstaw Praca u podstaw w pozytywizmie polskim idea powstala po klesce powst styczniowego zakaldajaca oswiecenie najniższych warstw spolecznstwa(glownie chłopów) i przygotowanie ich w ten sposób do czynnego i swiadomego uczestnictwa w zyciu społecznym i narodowym. Praca u podstaw zakładała edukacje ludu przez nauczycieli ochotnikow jej najwieksza popularność przypada na zabor rosyjski w ostatnich dekadach XIXw praca u podstaw propagowana była przez pisarzy pozytywistycznych m.in. w nowelistyce
Kwestia uwłaszczenia chłopów a)uwłaszczenie w zaborze pruskim przeprowadzone na mocy edyktow z 1807( o zniesieniu p[oddanstwa osobistego w Prusach i 1811 dotyczacego calego panstwa. Reforma polegala na wykupieniu przez chlopa swych powinności za 1/3 lub polowe uzytkowanej przez niego ziemi.zasady edyktu w 1811 zostaly ograniczone w 1816(regulacji mialy podlegac gospodarstwa od 25 morg majace sprzeza). Zarzadzenia w 1821 rozkladaly okres wykupu i wprowadzaly przeliczenie ich na odpowiednia kwote w gotowce. Przepisy dotyczące wielkiego księstwa poznańskiego zostaly wydane w 1823 wlasciciele ziemscy zachowali serwituty oraz przywilej propinacyjny Uwlaszczenie w galicji Ogloszone 22,04,1848 przez gubernatora Galicji Franza Stadiona potwierdzone patentem cesarskim. Wedlug patentu panszczzna zostala zniesiona za odszkodowaniem wyplacanym przez rzad austriacki wyplaty finansowane ze specjalnego podatka indemnizacyjnego) rozpoczęły się w 1857r chłopi otrzymali prawo własności uzytkowanej ziemi(do 1868zakazane było dzielenie gospodarstw). W mocy pozostaly przywileje serwitutowe i propinacyjne.uwlaszczenie na ziemiach zabranych w latach 40 XIXw przeprowadzono obowiązkowe rejestry w domach prywatnych na Litwie i Białorusi w 1844 oraz na Ukrainie 1847-1848. Spisano w nich powinności i podzialy ziemi dla chłopów. W dniu 3,03 (19 luty)1861 car wydal nakazy uwalniające chłopów od powinności pańszczyźnianych. Od tej chwili za zgoda właściciela ziemi mogli oni wykupic uzytkowana przez siebie ziemie. Kwote nalezna właścicielowi ziemi wypłacało w 80%panstwo. Reszte spłacał chlop(w ratach rozłożonych na 49lat). Do czasu regulowania należności chlop nadal wypełniał powinności wobec właściciela.na mocy carskiego ukazu zniesine zostaly serwituty. W 1863 wprowadzomo obowiązkowy wykup ziemi po obniżonej cenie. Chlopu nie potrzebna była już zgoda właściciela. Nalezne sumy chłopi mieli wpłacać do urzędów skarbowych. d)uwłaszczenie w królestwie polskim wstępem do reform uwłaszczeniowych był ukaz carski 07.06.1848 wprowadzajacy tzw. Tabele prestacyjne(spis powinności nadziałów ziemi). Zakazywal on szlachcie wprowadzania nowych obciążeń. Wlasciciel ziemi nie mogl nugowac chłopów z gruntow które uprawiali na mocy postanowienia z 2.03.1864 panszczyzna zostala zniesiona chłopi otrzymali uzytkowana ziemie na własność. Placic mieli podatek gruntowy z którego panstwo wypłacało właścicielom ziemi odszkodowanie(za utracone powinnopsci),utrzymane zostaly serwituty. Ukazy carskie wprowadzaly także w KP
Pogoda-stan atmosfery w danej chwili klimat-charakterystyczny dla danego obszaru przebieg pogody klimat polski jest wynikiem dzialania 2 grup czynnikow a)meteorologiczne rodzaj mas powietrza napływających nad teren rozklad frontow atmosferycznych układ wyzow i nizow b)niemeteorologiczne szerokość geograficzna fi wpływa na kat padania promieni słonecznych -odleglosc od wiekszych zbiornikow morskich -ukształtowanie powierzchni (wys przebieg glownych form rzezby ekspozycja stokow)przebieg głównych form rzezby charakter podloza pokrycie terenu klimat polski okresla się jako umiarkowany przejściowy cechy klimatu: przejściowość i zmienność klimat polski jest przejściowy ponieważ ma cechy klimatu morskiego kontynentalnego przez zmiennosc klimatu należy rozumiec gwałtowne zmiany klimatyczne i nieregularność procesow atmosferycznych różnorodność i duza zmienność typow pogody tzw kaprysnosc pogody spowodowana jest napływem wielu mas powietrza. Okres wegetacji roslin w Polsce okres wegetacji czesc roku gdzie rosliny mogą się rozwijac dzieki dostatecznej ilości swiatla wody w Polsce od 180dni poj suwalskie o 220dni nizina slaska pory roku w Polsce a)astronomiczne pory wiosna 21marca lato 22 czerwca 23 wrzesien 22 grudzień b)pory klimatyczne Sr temp dobowe c)pory fenologiczne
prawo rzeczowe- ogol regulacji prawnych dotyczących wwlasnosci i sposobu wladania nia nieruchomość- sa to czesci powierzchni ziemi(grunty) oraz trwale związane z nimi budynki bądź czesci budynkow stanowiący odrębny podmiot własności rejestr praw własnościowych prowadza wydzialy ksiag wieczystych b)formy wladania nieruchomościami -nieograniczone prawo własności pelna własność -uzytkowanie wieczyste to forma podobna pod względem funkcjonalnym do prawa własności dajaca możliwość dysponowania pozytkowania i zbywania lecz jej wlascicielem jest skab panstwa lub jednostka samorządu terytorialnego umowy o uzytkowanie wieczyste zawiera się na okres od 40 do 99 lat -spoldzielcze prawo lokalowe daje również możliwość posiadania i zdobywania lokalu mieszkalnego członkowi spółdzielni przy czym właścicielem budynku i gruntu jest spoldzielnia -ograniczone prawo wladania nieruchomościami(hipoteka) jest to zagwarantowane zobowiązania pieniężnego na okreslonej nieruchomości zarejestrowane w wydziale ksiag wieczystych -zastaw jest to zabezpieczenie zobowiązania pieneiznego na okreslonej nieruchomości z mozliwoscia uzytkowania tej nieruchomosci -dziezawa czyli możliwość pozytkowania określonej cudzej własności w zamian za kwote pieniezna Umowy zobowiązania i odpowiedzialność a)oświadczenie woli jest to dobrowolne wyrazenie checi dzialania w określonym kierunku b) umowa jest to oświadczenie woli przynajmniej dwoch stron dotyczaca powolania określonego stanu prawnego jego likwidacji bądź zmian - strony posiadaja zdolność do czynności prawnych -umowa zostala zawarta dobrowolnie i świadomie -forma umowy i jej tresc jest zgodna z obowiązującym prawem i zasadami współżycia spoelcznego c)zobowiązanie jest koniecznością uiszczenia jakiejs kwoty pieniężnej lub jakiegos dzialania na strony dłużnika wobec wierzyciela d)odpowiedzialność cywilna- obowiązek dłużnika wyplacenia określonej kwoty podjecia lub zawarcie okrslonego dzialania wynikajaca z umowy bądź z obowiazuajcego prawa.
Proces cywilny rodzaje postepowania rozpoznawcze a)egzekucyjne b)nieprocesowe egzekucyjne postepowanie nieprocesowe dotyczy ono tych spraw w których nie wystepuje konflikt interesow a rozstrzygniecie jest kwestia która musi być uregulowana przez sad cywilny - w postepowaniu cywilnym występują uczestnicy jako strony ich liczba może być dowolna postepowanie nieprocesowe może dotyczyc np. ustalenie podzialu spadku oraz udzial w dziedziczeniu uznanie za zmarłego, orzeczenie o adopcji ubezwłasnowolnienie i ustanowienie pełnomocnictwa zasady procesu cywilnego strony w procesie cywilnym okresla się mianem : powod(pozywajacy) i pozwany - zasada równouprawnienia obu stron w procesie powodujaca ze nieobowiazuje zasada domniemania niewinności i udowodnienie swoich racji spoczywa na obu stronach Powstepowanie cywilne rozpoczyna się od przeslania pozwu przez powoda pozew musi zawierac: a)dokładne dane adresowe powoda okreslenie sadu do którego się kieruje dokładne dane personalne i adres pozwanego przedmiot roszczenia uzasadnienie załączniki badanie przez sad cywilny pozwu od strony jego wymogow formalnych i nastepnie przeslanie pozwu pozwanemu z okresleniem terminu pierwszej rozprawy -pierwsza rozprawa ma charakter mediacyjny tzn. sad probuje doprowadzic do ugody miedzy stronami i dopiero w razie braku checi do zawarcia ugody rozpoczyna się właściwe postepowanie sadowe - po zakończeniu calego postepowania rozpoznawczego udziela się po raz ostatni glosu powodowi i pozwanemu orzeczenie sadu zostaje ogłoszone po naradzie tryb odwoławczy zazalenie-odwolanie się od postanowienia sadu podjetego w trakcie rozprawy w terminie 7 dni odwolanie apelacja-zaskarzenie orzeczenie sadu I instancji do sadu II instancji kasacja w procesie cywilnym Postępowanie egzekucyjne - zespół norm prawnych wchodzących w skład postępowania cywilnego, których celem jest przymusowe urzeczywistnienie praw i obowiązków ze stosunków z zakresu cywilnego prawa materialnego Są to głównie sprawy dotyczące przymusowego wykonania orzeczeń i innych aktów wydanych w sprawach cywilnych, które stanowią tytuły egzekucyjne określone przez przepisy księgi drugiej k.p.c
Prawo administracyjne przedmiot prawa administracyjnego które dotycza zasad postepowania organow administracyjnych oraz wszystkich podmiotow spełniających funkcje organu administracyjnego organy administracyjne -wydzielona czesc aparaty administracyjnego które tworzy 1 osoba lub zespol wyposazona w przypisy kompetencyjne uprawniona do stosowania przymusu państwowego wykonujaca zadania publiczne których celem jest zaspokojenie potrzeb spolecznych Organem administracyjnym sa: 1.organy administracji rzadowej (premier rada ministrow wojewoda) 2.organy administracji samorządowej(wojt prezydent burmistrz) 3.zaklady administracyjne szkoly wszelkie jednostki administracyjne 4.podmioty prywatne spełniające funkcje publiczne na podstawie umow i zlecen ze strony organow administracyjnych(gmina) zrodla prawa administracyjnego -konstytucja RP -kodeks postepowania administracyjnego -kodeks prawa cywilnego -prawa specjalne dotyczące postepowania w roznych specjalnych sektorach postepowania administracyjne jest to ogol czynności podejmowanych przez organy administracyjne na umowach obywatela strony lub z urzedu których efektem jest decyzja administracyjna czyli uprawnienie adresowane do określonej osoby prawnej fizycznej