MOJA OCENA POLITYKI ROLNEJ

UNII EUROPEJSKIEJ

Zanim podjęłam się oceny Polityki Rolnej Unii Europejskiej starałam się określić jej genezę. Otóż wywodzi się ona z Traktatów Rzymskich, ma spełniać część ich postanowień, jest zbiorem przedsięwzięć i planów podejmowanych przez Unię dotyczących oczywiście rozwoju rolnictwa. Ale czy aby wszystkie jej założenia są realizowane poprawnie? Czy Polityka ta przynosi nam korzyści, czy tylko jest po prostu kolejnym aktem prawnym, za którego spisanie słono zapłacono dyplomatom?

Właściwie trudno określić konkretne cele tej Polityki. Każde źródło inaczej je interpretuje. Za to wszystkie są zgodne co do jednej rzeczy: wszystkie działania maja zapewnić samowystarczalność Unii Europejskiej w zakresie żywności. Innymi są zaś zwiększenie wydajności produkcji rolnej poprzez postęp techniczny i modernizacje rodzinnych gospodarstw rolnych, zapewnienie dogodnych warunków życia ludności zatrudnionej w rolnictwie (przede wszystkim wyższe pensje) oraz ustabilizowanie cen na poziomie odpowiednim dla klientów. Politykę Rolną charakteryzuje również kilka zasad, które dążą do jednakowych cen w całej Wspólnocie, „obrony” przed towarami importowanymi spoza Unii czy współodpowiedzialności producentów.

Oczywiście każde wyzwanie finansuje Unia Europejska. Sektor rolny jest najbardziej kosztowny dla Wspólnoty i na dzień dzisiejszy przekracza on czterdzieści miliardów euro rocznie (patrz. Wykres 1).

Jest to pierwsza i podstawowa wada tego systemu jaką zauważyłam. Są to ogromne sumy nawet mimo tego, że po roku 2002 odnotowuje się stopniowy spadek udziału Polityki Rolnej w wydatkach UE (patrz. Tabela 1)

Tabela 1 Wydatki na rolnictwo i fundusze strukturalne z budżetu Unii Europejskiej

w latach 2000 - 2006 w milionach euro

Źródło: http://parlament.free.ngo.pl

Kolejny problem, który udało mi się zauważyć jest problemem międzynarodowym. Zakładając, że Unia Europejska ma być Wspólnotą samowystarczalną logiczne jest, że eksportuje się niewiele produktów. To samo jest z importem. Rezygnacja z handlu na szeroką skalę rodzi konflikty z krajami trzecimi. Oraz kolejny argument - wiele funduszy poświęca się rolnictwu, natomiast niewspółmiernie mało dba się o przyrodę, z którą sektor rolny jest bezpośrednio związany. Duża eksploatacja regionów rolnych, a co za tym idzie zwiększona produkcja, prowadzą do degradacji środowiska naturalnego.

Jak natomiast Polityka Rolna Unii funkcjonuje w Polsce? Na pewno pozostajemy z tyłu w stosunku do innych krajów Wspólnoty. Przyczyny są proste. W Polsce dominują małe, rodzinne gospodarstwa, które są dofinansowywane przez Unię, jednak są mało wydajne ekonomicznie. Poza tym wpływ mają tutaj gleby przeciętnej jakości, gorsze warunki klimatyczne (krótszy okres wegetacji) niż reszta Europy, strona techniczna gospodarstw, czy trudny dostęp do szkół młodzieży wiejskiej (pociąga to za sobą brak wykwalifikowanych rolników). Nasi rolnicy wytwarzają żywność dla dziesięć razy mniejszej liczby osób niż rolnik z innych państw unijnych. Jednak dzięki stopniowej realizacji założeń Wspólnej Polityki Rolnej te różnice ciągle maleją.

Gdy przeanalizowałam wiele wypowiedzi polityków czy osób bezpośrednio związanych z rolnictwem, doszłam do wniosku, że nie jestem w stanie ocenić dobrze tego przedsięwzięcia. Ogólny oddźwięk jest taki, że po prostu nie mamy wyboru cywilizacja musi iść do przodu i może być tylko lepiej. Wiadomo też, że żywność jest niezbędna do życia każdego człowieka. Obejdziemy się bez administracji, szkół itp. Bez rolnictwa? Ludzkość skazana by była prawie od razu na zagładę. Z drugiej strony słyszymy krzyki ekologów i gospodarzy małohektarowych obszarów rolniczych, których towar został wyparty przez masową produkcję. Myślę, że sama ocena zależy od sytuacji, w której człowiek się znajduje. Każdy musi policzyć czy ponosi przez ten program więcej strat czy korzyści. Ale z pewnością jest wiele ludzi takich jak ja, którzy są zupełnie neutralni w stosunku do polskiego i europejskiego rolnictwa. Przecież i tak na ceny produktów na półkach w sklepach nie wpłyniemy...

Daria Szydłowska

http://articles.gourt.com/pl/Wspólna%20polityka%20rolna%20Unii%20Europejskiej

Łuków Edyta, „Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej”, Parlament Młodzieży,

Przemyśl 2001

http://www.ukie.gov.pl/HLP/files.nsf/0/15B6C37048FDC835C1256E7B00496DB1/

$file/ROZWOJRO.PDF

http://www.ukie.gov.pl/HLP/files.nsf/0/15B6C37048FDC835C1256E7B00496DB1/

$file/ROZWOJRO.PDF

Wykres 1

Wydatki z budżetu ogólnego UE w % z 1990r.

Źródło: Urząd Komitetu Integracji Europejskiej

---