-Urbs- Miasto- wśród historyków oznacza rzym.

-Kolonia- Miasto założone w Italii przez rzymian, służyło celom strategicznym lub politycznym, miało ustrój wzorowany na ustroju rzymskim.

-Prowincja- Terytorium poza Italią podporządkowane Rzymowi.

-Triumf- zaszczyt przyznawany zwycięskim wodzom przez senat.

-Etruskowie- kultura, która pojawiła się około 900r.p.n.e. w Italii. Po trzystu latach związek 12 miast etruskich, który nabrał dużego znaczenia politycznego w Italii i zwalczał kolonie Greckie na południu Półwyspu Apenińskiego.

-Legion- oddział rzymski liczący 4500 żołnierzy (3000 ciężkiej piechoty, 1200 lekkiej i 300 jeźdźców).

-Republika- ustrój polityczny, w którym władza jest sprawowana przez organ wyłowiony w wyniku wyborów na określony czas.

-Prowincja- jednostka podziału administracyjnego niektórych państw świata.

-Prawo Veta- prawo wyrażenie sprzeciwu wobec dowolnej decyzji, przyznawane na przestrzeni dziejów rozmaitym organom władzy, pozwalające na odrzucenie w całości lub wstrzymanie jakiegoś aktu prawnego.

-Pryncypat- forma władzy w okresie cesarstwa rzymskiego wprowadzona

w I w.p.n.e. przez Oktawiana Augusta.

Skupiała władzę w rękach jednostki, przy pozorach zachowania instytucji republikańskiej.

-Dominat- termin używany przez współczesnych historyków na określenie ustroju późnego cesarstwa rzymskiego po reformach Dioklecjana. Charakteryzowała go absolutna władza cesarza używającego tytuł (pan i bóg).

-Imperium- Określenie wielkiego państwa władającego ogromnym terytorium.

-Cesarstwo- państwo o ustroju monarchii, w którym rządzi cesarz.

-Plebs- czyli pospólstwo, prosty lud.

Z tego wywodzili się Plebejusze, którzy posiadali prawa obywateli rzymskich jednak pozbawieni byli wielu uprawnień politycznych, zagwarantowanych dla Patrycjuszy.

-Ekwici- część wojska rzymskiego, potem najbogatsi obywatele, których było stać na służenie w jeździe (dorobili się na dzierżawie podatków państwowych, robotach publicznych, operacjach lichwiarskich i dostawach dla wojska).

-Konsul- w okresie republiki był jednym z dwóch najwyższych rangą urzędników wybieranych przez komicja centurialne na roczną kadencję.

-Cenzor- cenzorów było zawsze dwóch wybieranych na okres potrzebny do wykonania powierzonych funkcji, nie dłużej niż 18 miesięcy raz na 5 lat przez komicja centurialne.

-Trybun ludowy- obrońca plebsu, urząd utworzony w 494 p.n.e. po secesji plebejuszy na Świętą Górę. Trybunem ludowym mógł zostać jedynie plebejusz.

-Senat- w czasach republiki było to ciało ustawodawcze i wykonawcze, a w czasach cesarstwa rzymskiego było to najwyższe ciało ustawodawcze.

-Patrycjusze- dobrze urodzeni, członkowie rodów, których członkowie zasiadali w senacie.

-Triumwirat- zgromadzenie złożone z trzech osób mające na celu wykonanie określonych zadań.

-Uzurpator- osoba, która bezprawnie przejmuje władze lub przywłaszcza sobie prawa do czegoś.

-Edykt- zarządzenie lub obwieszczenie wydane przez panującego.

-Nobilowie- Najwyższa warstwa społeczna w Rzymie.

-Popularzy- ugrupowanie polityczne działające w Rzymie w II i I w.p.n.e. Jednoczyli wokół siebie ludzi niezadowolonych z rządów i dążyli do osłabienia i ograniczenia władzy politycznej Nobilów.

-Optymaci- ugrupowanie polityczne działające w Rzymie w II i I w.p.n.e. Reprezentowali interesy senatu i dbali o to by senat nie tracił władzy politycznej.

-Proletariusze- najbiedniejsza warstwa społeczna w Rzymie. Byli zwolnieni od służby wojskowej i podatków.

-Panteon- jest to świątynia poświecona wszystkim bogom.

-Haruspicja- wróżby z wnętrzności zwierząt ofiarnych.

-Antyk- potoczne określenie przedmiotu dawnej sztuki, mającego wartość zabytkową.

-Omen- znak mający charakter wróżebny zesłany przez bogów.

-Auspicja- wróżby z lotu i zachowania się ptaków.

-Urbanizacja- budowa lub rozbudowa miast.

-Romanizacja- przejmowanie przez ludność podbitych prowincji rzymskiego sposobu życia, języka i kultury rzymian.

-Barbaricum- tereny położone poza granicami państwa rzymskiego.

-Pax Romana- pokój rzymski.

-Kolonat- system eksploatacji ziemi, który wykształcił się w I w. n.e. w Imperium Rzymskim.

-Psucie monety- zmniejszanie wartości monety po przez dodawanie do niej nic nie wartych metali.

-Bizantyńczycy- mieszkańcy wschodniego cesarstwa rzymskiego.

-Arianizm- herezja chrześcijańska z III w. zaprzeczająca bóstwu Chrystusa.

-Monastycyzm- forma życia religijnego, której podstawą jest życie we wspólnocie zakonnej (klasztor); w chrześcijaństwie, a także m.in. w religiach pogańskich.

-Merowingowie- dynastia królów panująca w Królestwie Franków w latach 481-753, wywodząca się od władcy Franków salickich Merowecha (Meroweusza).

-Awarowie- koczowniczy lud mieszanego pochodzenia, Słowianie określali ich mianem Obrzy, od której to nazwy wywodzi się współczesny wyraz olbrzym.

-Słowianie- ogół ludności posługującej się językami słowiańskimi.

---