Przedmiot: Kultura i religia
Prowadzący: Artur Kawiński
Kierunek: Kulturoznawstwo
Rok akademicki: 2008/2009
Rok: II. studiów stacjonarnych, semestr zimowy
Typ zajęć: konwersatorium
I. Semestr zimowy
Teoria religii, teoria kultury.
1.
Temat główny:
Zajęcia organizacyjne. Bilans otwarcia.
2.
Temat główny:
Terminologia i podstawowe zagadnienia religioznawcze.
2.
Temat główny:
Religia w systemach wybranych filozofów.
Referat:
Rola religii w marksizmie. Na podstawie materiałów własnych referującego.
4.
Temat główny:
Sacrum.
Lektury:
Obowiązkowe: Mircea Eliade, Traktat o historii religii, tł. J. Wierusz-Kowalski, Łódź 1993 (wstęp).
Zalecane: Paul Tillich, Istota języka religijnego, [w:] tegoż Pytanie o Nieuwarunkowane. Pisma z filozofii religii, tł. J. Zychowicz, Kraków 1994.
Referat:
Rudolf Otto. Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych, Warszawa 1986 (wstęp).
5.
Temat główny:
Czas święty.
Lektury:
Obowiązkowe: Czas w kulturze, wyb. A. Zajączkowskiego, Warszawa 1988, [tamże:] Jacques Le Goff: Od czasu średniowiecznego do czasu nowożytnego, s. 357-374.
Zalecane: Tuan Yi-Fu, Przestrzeń i miejsce, tł. A. Morawińska, Warszawa 1987, r. 9 Czas w przestrzeni doświadczalnej, s. 152-172.
Referat:
Tadeusz Banaszczyk, Czas jako kategoria społeczna. Wstępne rozważania socjologiczne o czasie, Wrocław 1981, r. I Rozwój pojęć o czasie społecznym, s. 18-48.
6.
Temat główny:
Przestrzeń.
Lektury:
Obowiązkowe: Georges Poulet, Metamorfozy koła, tł. D. Eska, [w:] tegoż, Metamorfozy czasu. Szkice krytyczne, Warszawa 1991, s. 331-354.
Zalecane: Fernand Braudel, Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm, XV-XVII wiek, t. 3, Czas świata, tł. J i J. Strzeleccy, Warszawa 1980, s. 221-273.
Referat:
Jean Hani, Symbolika świątyni chrześcijańskiej, tł. A. Q. Lavique, Kraków 1994.
7.
Temat główny:
Aspekty mitu.
Lektury:
Obowiązkowe: Mircea Eliade, Aspekty mitu, Warszawa 1998, tł. P. Mrówczyński, r. IX Mity przetrwały w ukryciu, s. 161-182.
Zalecane: Andrzej Wierciński, Magia i religia. Szkice z antropologii religii, Kraków 1995, r. VIII Mit religijny a współczesny przekaz naukowy, s. 111-121.
Referat:
Joseph Campbell, Bohater o tysiącu twarzy, tłum. A. Jankowski, Poznań 1997.
8.
Temat główny:
Mit a współczesność.
Lektury:
Obowiązkowe: Joseph Campbell, Potęga mitu, tł. I. Kania, Kraków 1994, r. I Mit a świat współczesny, s. 19-69.
Referat:
Carl Gustav Jung, Nowoczesny mit. O rzeczach widywanych na niebie, tł. J. Prokopiuk, Kraków 1982.
9.
Temat główny:
Śmierć. Pryzmat eschatologiczny.
Lektury:
Obowiązkowe: Louis Vincent-Thomas, Trup, tłum. K. Kocjan, Łódź 1991.
Zalecane: Alfonso M. di Nola, Tryumf śmierci. Antropologia żałoby, tł. J. Kornecka, M. Olszańska, R. Sosnowski, M. Surma-Gawłowska, M. Woźniak, Kraków 2006, Równoważniki śmierci i żałoby, s. 269-304.
Referat:
John Bowker, Sens śmierci, tł. J. Łoziński, Warszawa 1996, cz. I Śmierć i źródła religii, s. 9-57.
10.
Temat główny:
Śmierć. Pryzmat społeczno-kulturowy.
Lektury:
Obowiązkowe: Philip Ariès, Śmierć zdziczała [w:] tegoż Człowiek i śmierć, tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1992.
Referat:
Michel Vovelle, Śmierć w cywilizacji Zachodu, tł. T. Swoboda, M. Ochab, M. Sławiczewska-Lorkowska, D. Senczyszyn, Gdańsk 2004, Oświecenie: śmierć zakwestionowana, s. 359-474.
11.
Temat główny:
Zło. Unde malum?
Lektury:
Obowiązkowe: Rüdiger Safranski, Zło. Dramat wolności, tł. I. Kania, Warszawa 1999, r. I, s. 9-24.
Zalecane: Ireneusz Kania, Ścieżka nocy, Kraków 2001, Świat w złem leży, s. 319-327.
Referat:
Maximilian Rudwin, Diabeł w legendzie i literaturze, tł. J. Illg, Kraków 1999, r. XIX Diabeł, świat i ciało (I,II), s. 269-297.
12.
Temat główny:
Zło. Gnoza i Gnostycyzm.
Lektury:
Obowiązkowe: Hans Jonas, Religia gnozy, tł. M. Klimowicz, 1994, r. 2 Znaczenie gnozy i zasięg ruchu gnostyckiego, s. 47-61.
Zalecane: Kurt Rudolph, Gnoza. Istota późnoantycznej formacji religijnej, tł. G. Sowiński, Kraków 1995.
Referat:
Hervè Rousseau, Bóg zła, tł. A. Kotalska, Warszawa 1988.
Lektury podstawowe:
M. Eliade, Historia wierzeń religijnych, tł. St. Tokarski, Warszawa 1988, t. 1-3.
M. Eliade, Traktat o historii religii, tł. J. Wierusz-Kowalski, Warszawa 1993.
Manfred Lurker, Przesłanie symboli, tł. R. Wojnakowski, Kraków 1994.
Gerardus van der Leeuv, Fenomenologia religii, tł. J. Prokopiuk, Warszawa 1997.
Joachim Wach, Socjologia religii, tł. Z. Poniatowski, B. Wolniewicz, Warszawa 1961.
3