Film amerykański w okresie wielkiego kryzysu, 1929  1933
Kryzys - epoka jazzu, lata 20, szybki rozwój gospodarki, amerykański sen, krach na
nowojorskiej, bezrobocie, inflacja, ubóstwo, niskie zarobki. Kryzys wpłynął negatywnie na
wszystkie dziedziny życia, w tym na kulturę popularną i kinematografię, spadła frekwencja w
kinach, pomimo obniżenia biletów, dochody przemysłu filmowego zmalały, największy
kryzys dotknął właścicieli dużych przedsiębiorstw. Strategie były różne na przetrwanie,
produkowano często filmy klasy B, niskobudżetowe.
Kodeks produkcyjny - restrykcyjne przepisy dot. tego, czego nie można pokazywać na
ekranie. 1933 - delegat Watykanu wzywa Amerykanów do oczyszczenia kinematografii,
stworzono Legion Przyzwoitości, liczył póz
niej 9 mln osób, które bojkotowały filmy uznane
za nieodpowiednie. Zagrożeni bojkotem producenci, zaczęli przestrzegać postanowień
Kodeksu, na czele specjalnie utworzonej komisji stanął Joseph I.. Breen, mieli prawo
ingerować w produkcję na poziomie scenariusza i gotowego dzieła, by film był
dystrybuowany musiał otrzymać pieczęć aprobaty.
Kino gangsterskie:
Mały Cezar (1931) Mervyn Le Roy
Wróg publiczny (1931) William wellman
Człowiek z blizną (1931) Howard Hawks
Kino więzienne - realistyczne obrazy życia w więzieniach.
Szary dom (1930) Hill - brutalizacja zycia więziennego, alternatywne społeczeństwa tworzone
przez więz
niów, własna gwara, prawa i kary. Analiza systemu więziennego, charakterów,
skazanych i strażników, typowe dla tej formuły postaci: silny, opanowany i milczacy, który
zdobywa posłuch. Odkupuje winy i wychodzi na wolność -> Chester Morris jako Morgan.
brutalny skazaniec, który zabija każdego na swojej drodze -> Wallace Beery jako Butch,
inteligenty wrażliwiec -> Robert Mongomery jako Kent, informator -> Flecher Gordon jako
Olivier, dziewczyna pomocna dłoń -> Leila Hyams jako Annie, uczciwy naczelnik ->Lewis
Stone oraz sadystycznych strażników.
Jestem zbiegiem (1932) Mervyn LeRoy - na podstawie Roberta Burnesa, który został skazany
na 10 lat za niepopełnioną zbrodnię, nie mógł wytrzymać i uciekał dwukrotnie, aż został
ułaskawiony, wywołał dyskusję społeczną np. zlikwidowano skuwanie grupy więz
niów
jednym łańcuchem.
Strona tytułowa (1930) Lewis Milestone
Jestem niewinny (1934) Fritz Lang - Lang przybył do Ameryki w 1934 roku, ten film uznano
za najlepszy jaki nakręcił za oceanem, Joe - zostaje aresztowany omyłkowo w drodze do
narzeczonej, pod zarzutem porwania dziecka, plotka szybko się rozprzestrzenia, pod aresztem
zbiera się tłum gotowy zlinczować Joe, Szeryf odmawia, podpalają areszt. Wszyscy myślą, że
zginął, ale on wydostaje się z płomieni i poprzysięga zemstę. Napastnicy stają przed sadem,
nie chcę się przyznać. W sądzie wyświetlony zostaje FILM, na którym widać ich działanie.
Na sali sądowej pojawia się Joe i w emocjonalnym przemówieniu mówi o tym, że stracił
wiarę w sprawiedliwość. Lang widział w tym kontynuację M-jak morderca i Testament
Doktora Mabuse. Intersował go proces przeistaczania się normalnych ludzi w morderców,
wszechobecność zła, interpretowano film jako ostrzezenie przed faszyzmem.
Grona gniewu (1940) John Ford - historia rodziny Joadów z Oklahomy, która straciła farmę
z powodu suszy i wyrusza do Kalifornii w poszukiwaniu pracy, podróż jest koszmarem, a
ziemia obiecana piekłem nędzy, nienawiści i nietolerancji. Opowieść o ludziach przegranych,
ofiarach systemu i kryzysu, których marzenia umierają. Z drugiej strony opowieść o
amerykanskim optymizmie i wierze w przyszłość, dzięki niezniszczalnej instytucji rodziny.
Stylizacja na dokument.
Mała księżniczka (1939) Walter Lang, William A. Seiter - Shirley Temple!
Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków (1937) David Hand: Pierwszy w historii kina
pełnometrażowy film animowany. Kiedy w 1937 roku prasa ogłosiła, że Walt Disney zabrał
się za produkcję pełnometrażowego filmu animowanego przeznaczonego do kin, pomysł ten
został wszem i wobec nazwany "szaleństwem Disneya" (Disney's Folly). Już wtedy sławny
producent miał dość sporą popularność wynikłą ze swoich wcześniejszych,
krótkometrażowych dziełek, kojarzonych głównie z myszką Mickey. Takie filmy pojawiały
się też w kinach, najczęściej na kilka minut przed seansem filmu, aby zabawić czymś
zbierających się na sali gości. Jednak film pełnometrażowy?! Zaraz pojawiły się zdania
krytyków: "czy to mają być same gagi? Przez ponad godzinę będzie to męczące!". Głos
zabrali też specjaliści od optyki: "oglądanie przez tak długi obraz kolorowych, animowanych
obrazów w ciemności kinowej sali może doprowadzić do utraty wzroku". Walt Disney chciał,
ażeby film nie był wyłącznie zbiorem gagów. Wybrał właśnie fabułę "Królewny Śnieżki",
gdyż uważał, że jej akcja i wątek nadadzą filmowi nie tylko odcień komiczny, ale też
wzruszający. I nie mylił się. Kiedy w dniu premiery zaproszeni goście, "wielcy" ówczesnego
świata filmu, wychodzili z seansu, prawie każdy z nich miał łzy w oczach. Przez wszystkich
krytyków film został okrzyknięty arcydziełem sztuki, recenzje były wręcz fenomenalne. Film
ten bazuje na jedynej wersji baśni o królewnie Śnieżce, na niemieckiej baśni braci Grimm.
Należy jednak też dodać, że Disney zmienił troszeczkę przebieg akcji baśni. W oryginale baśń
jest o wiele okrutniejsza: królowa zjada serce, które przynosi jej myśliwy, sądząc, że jest to
serce jej pasierbicy. Uromantycznienie historii polega na tym, że w oryginale Śnieżka budzi
się ze swego snu nie za sprawą pocałunku, ale poprzez wyplucie zatrutego kawałka jabłka
przy przypadkowym zatrzęsieniu się trumny. W baśni królowa próbuje różnych sposobów na
uśmiercenie dziewczynki: raz daje jej zatruty grzebyk, póz
niej próbuje też wcisnąć jej
zaczarowany gorset. Jabłko jest metodą ostateczną Postacie królewny i księcia
odzwierciedlają ideały, jakie panowały w ówczesnych latach 30. Śnieżka ma nawet makijaż
odpowiadający ówczesnym trendom, nie mówiąc o ułożeniu włosów. Pod względem animacji
film wypada nader dobrze. Postacie ludzkie pojawiły się w animacji po raz pierwszy,
sprawiały więc animatorom nie mały kłopot, w szczególności postać mężczyzny, w tym
przypadku księcia. W tym celu pomagały im specjalnie nakręcone filmy z udziałem aktorów.
Na ich podstawie potrafiono umiejętnie oddać ruch, i co za tym idzie, także ruch włosów czy
ubrania. Muzyka w tym filmie to prawdziwe dzieło sztuki. "Królewna Śnieżka i siedmiu
krasnoludków" to jeden z najważniejszych filmów w historii kina. Do dziś uznawany jest za
jedno z największych i najważniejszych osiągnięć filmowych oraz jako bezcenne dziedzictwo
amerykańskiej kultury. W 1938 roku Amerykańska Akademia Filmowa wyróżniła Walta
Disneya specjalnym Oscarem. Jedną duża statuetkę i siedem małych (po jednej na każdego z
krasnoludków) wręczyła mu Shirley Temple.
Frankenstein (1930) James Whale
King Kong (1933) Merian C. Cooper, Ernest B. Schoedsack - horror przygodowy odwołujący
się do archetypicznej Pięknej i Bestii, opowiada o fatalnych konsekwencjach miłości Konga
do pięknej i kruchej Ann Darrow (Fay Wray). Pierwsza cześć dzieje się na Wyspie Czaszki,
Dziwolągi (1932) Tod Browning - film ten zakończył karierę Browning a. Opowieść o
zemście grupy cyrkowców, upośledzonych fizycznie, na artysce trapezowej i siłaczu za
okradzenie jednego z karłów. Zatrudniono prawdziwych cyrkowców z deformacjami. Film
wzbudził kontrowersje, a publicznośc go nie zaakceptowała.
Hollywood tańczy i śpiewa musicale:
Panowie w cylindrach (1935) Mark Sandrich - Fred Astaire (Jerry Travers), Ginger Rogers
(Dale Tremont), Edward Everett Horton, Helen Broderick Amerykański tancerz Jerry
przyjeżdża do Londynu, by przygotować swój show. Jego przyjaciel oznajmia mu, że jego
żona Madge spędza wakacje w Wenecji i zaprasza ich obu na weekend. Ma ku temu
powody. Chciałaby poznać Jerry'ego z pewną młodą dziewczyną, uważa bowiem, że już
najwyższa pora, by Amerykanin ożenił się i ustatkował.
Dama kameliowa (1937) George Cukor
Przeminęło z wiatrem (1939) Victor Fleming: Najbardziej znana produkcja hollywoodzka
w historii kina, nagrodzona ośmioma Oscarami. Historia namiętnej, ale tragicznej miłości
łączącej rozkapryszoną Scarlett O'Harę z Rettem Butlerem, osadzona w okresie wojny
domowej w USA. Młoda kobieta potrafi poradzić sobie ze wszystkimi przeciwnościami
losu, jakie mogą ją spotkać podczas wojennej zawieruchy, nie potrafi jednak utrzymać
miłości mężczyzny, którego pragnie najbardziej na świecie. To niezwykły film
opowiadający o uczuciu pięknej Scarlett do młodego, lalusiowatego mężczyzny, który
jednak wychodzi za inną i ma z nią dziecko. Scarlett szuka pocieszenia i wsparcia
finansowego w trakcie trwania wojny secesyjnej i po niej również, u zakochanych w niej
mężczyzn, między innymi u bogatego i zarozumiałego Retta Buthlera.