CHIRURGIA URAZOWA - III
URAZY BRZUCHA
Skutki:
Urazy brzucha mogą spowodować uszkodzenia powłok jamy brzusznej oraz narządów wewnętrznych. Skutkiem urazów wątroby i śledziony może być krwawienie prowadzące do powstania wstrząsu hipowolemicznego. Uszkodzenie narządów posiadających światło, takich jak np. żołądek czy jelita powoduje wydostanie się ich zawartości do jamy brzusznej, co zwiększa ryzyko powstania zapalenia otrzewnej.
Objawy:
rana powłok brzusznych - mogą być widoczne jelita
zamiana zabarwienia skóry powłok brzusznych
ból brzucha
przy badaniu dotykiem - brzuch bolesny na ucisk, stwierdzane wzmożone napięcie powłok brzusznych tzw. obrona mięśniowa
powiększający się obwód brzucha - często sugeruje masywny krwotok wewnętrzny
objawy wstrząsu
spłycenie oddechu - dla zmniejszenia bólu.
Postępowanie:
Wezwanie pomocy
Jedlinie stwierdza się objawów wstrząsu - ułożenie poszkodowanego w pozycji półleżącej ze zgiętymi kończynami dolnymi
W przypadku wstrząsu - ułożenie w tzw. pozycji przeciwwstrząsowej - z uniesionymi kończynami dolnymi o 30st.
W razie potrzeby udrożnienie dróg oddechowych oraz kontrola oddechu i tętna
Jeśli ma miejsce wytrzewienie, tzn. narządy wydostają się na zewnątrz jamy brzusznej - często są to jelita - należy pokryć je wilgotnym, jałowym opatrunkiem. Nie wolno wprowadzać ich do jamy brzusznej!
Jeśli widoczne są tkwiące w powłokach jamy brzusznej ciała obce - nie wolno ich usuwać, należy zabezpieczyć je opatrunkiem!
Urazy brzucha
Tępe urazy
Przyczyną tych urazów może być np. uderzenie kierownicą samochodu, przygniecenie. Każdy z tych urazów może wywołać poważne obrażenia narządów wewnętrznych.
Objawy:
ból brzucha i ewentualna obrona mięśniowa,
ślady stłuczenia,
krwiaki, otarcia,
uraz śledziony może się przejawiać bólem z tyłu lewego barku, a obrażenia wątroby - bólem prawego,
objawy wstrząsu (płytki oddech, blada skóra, szybkie tętno).
Postępowanie:
nie karmić i nie poić,
ułożyć poszkodowanego w pozycji leżącej z ugiętymi kolanami (w celu zmniejszenia napięcia powłok brzusznych),
wezwać pogotowie lub zawieźć do lekarza.
Urazy penetrujące
Są to urazy powstałe wskutek np. pchnięcia nożem, postrzału lub przebicia ostrym kawałkiem drewna.
Objawy:
krwawienie z rany,
wypadnięcie jelita lub innych narządów wewnętrznych.
Postępowanie:
nie karmić i nie poić!,
założyć opatrunek bez próby wciśnięcia jelit do brzucha,
nie usuwać przedmiotów znajdujących się w brzuchu (można spowodować jeszcze większe urazy), należy poczekać z tym na lekarza,
ułożyć poszkodowanego w pozycji leżącej z ugiętymi kolanami (w celu zmniejszenia napięcia powłok brzusznych),
natychmiast wezwać pogotowie.
Urazy u dzieci
U dzieci zarówno wątroba, jak i śledziona wystają spod łuku żebrowego, co sprawia, że narządy te są szczególnie narażone na obrażenia tępe. Ich słaba osłona mechaniczna oraz relatywnie duże rozmiary powodują, że łatwo ulegają rozdarciom.
Przy wszelkich urazach brzucha należy być czujnym, ponieważ u dziecka może dojść do poważnych obrażeń wewnętrznych przy niewielkich obrażeniach zewnętrznych. Może dojść również do zalegania żołądkowego, a to z kolei może wywołać wymioty.
W przypadku podejrzenia urazu należy skontaktować się z lekarzem.
COLLEGIUM - ZAGADNIENIA KLINICZNE
Semestr IV - dr Dorota Wydro
1