Czas Present Perfect Simple vs. Present Perfect Continuous

Present Perfect Continuous podobnie jak czas Present Perfect Simple, ma tylko dwa zastosowania.

Uwaga:

Czynność nie musi odbywać się nieprzerwanie. Może się powtarzać, ale ważne jest, że nie została definitywnie zakończona.

Przykłady:

• I have been studying English for 10 years - Uczę się angielskiego 10 lat.

• He has been playing chess since his childhood - Gra w szachy od dzieciństwa.
  (Nie oznacza to oczywiście, że nie oderwał się jeszcze od szachownicy przez tyle lat, ale że wciąż grywa w szachy.)

Przykład:

• I'm out of breath because I've been running - Brak mi tchu, bo biegałem.

CZAS	PRESENT PERFECT SIMPLE	PRESENT PERFECT CONTINUOUS
Zastosowanie 1	Czynność (lub stan) rozpoczęła się w przeszłości i trwa do chwili obecnej.	Czynność rozpoczęła się w przeszłości i trwa do chwili obecnej, a my chcemy podkreślić długość trwania tej czynności.
Zastosowanie 2	Zdarzenie miało miejsce w przeszłości, ale jego skutki mają wpływ na teraźniejszość. Warunkiem jest, aby okres, w którym miało miejsce to zdarzenie, nie był zakończony.	Czynność zaczęła się w przeszłości i właśnie się skończyła, a my chcemy podkreślić skutki tej czynności oraz fakt, że są one wynikiem długości trwania tej czynności.

Rozwiązanie:

1. Gdy mówimy o czynnościach, na ogół możemy używać tych czasów zamiennie, ale gdy mamy do czynienia ze stanem (np. czasowniki być, mieć, znać, rozumieć itp.), musimy użyć czasu Present Perfect.

1. She has lived in Poland for 10 years.
   lub

2. She has been living in Poland for 10 years.
   Czasownik live wyraża czynność i w zasadzie nie ma różnicy między zdaniem A i B.

3. She has known him for 10 years.
   W tym zdaniu występuje czasownik wyrażający stan (know - znać) i dlatego zdanie powinno być w czasie Present Perfect.

2. Niektóre czasowniki, takie jak np. lie, sit, sleep, stay, wait używane są najczęściej w czasie Present Perfect Continuous.

• I have been waiting for you since 12 o'clock - Czekam na ciebie od dwunastej.

• Zdania w czasie Present Perfect Continuous mogą (ale nie muszą) sugerować lub wskazywać na czynności tymczasowe, a zdania w czasie Present Perfect - czynności stałe.

• The chapel has stood here for 50 years - Ta kapliczka stoi tu od 50 lat.

• We have been standing here all day - Stoimy tutaj cały dzień.




Rozwiązanie:

Skutki czynności wyrażone w czasie Present Perfect mają inny charakter niż skutki wyrażone w czasie Present Perfect Continuous. Jeśli chcesz podkreślić, że skutki jakiejś czynności były spowodowane jej długością trwania, użyjesz czasu Present Perfect Continuous. W większości przypadków będą to skutki o charakterze ubocznym (dość często negatywnym). Gdy używasz czasu Present Perfect, skupiasz się wyłącznie na skutkach czynności i ich wpływie na teraźniejszość. Porównaj poniższe przykłady.

• I have repaired my car - Naprawiłem samochód.
  Skutek na teraźniejszość może być taki, że samochód jest sprawny i możemy jechać na wycieczkę. W tym zdaniu nie podkreślam długości trwania czynności naprawiania samochodu. Interesuje mnie wyłącznie fakt, że samochód jest naprawiony.

• I have been repairing my car (and that's why my hands are dirty) - Naprawiałem samochód (i dlatego moje ręce są brudne).
  W tym zdaniu informuję, że moje brudne ręce są skutkiem naprawiania samochodu. Jak widać jest to skutek uboczny, bo przecież nie po to naprawiałem samochód, aby ubrudzić sobie ręce. Polskie tłumaczenie "naprawiałem", a nie "naprawiłem" podkreśla tutaj długość trwania czynności. Z pewnością na pytanie "Dlaczego masz brudne ręce" nie odpowiesz: "bo naprawiłem samochód", tylko: "bo naprawiałem samochód." Widzisz więc, że zastosowanie czasu Present Perfect Continuous ma sens w wyrażaniu tego typu skutków.

Inne przykłady:

• - Why is your hair wet? - Dlaczego masz mokre włosy?
  - I've been swimming - Pływałem.
  Został tu użyty czas Present Perfect Continuous, bo mokre włosy są skutkiem ubocznym pływania. Na ogół nikt nie pływa tylko po to, aby sobie zamoczyć włosy.

• He has carried the boxes - Przeniósł pudełka.
  Czas Present Perfect, ponieważ skupiamy się tylko na rezultacie czynności.

Zastosowanie 1:

Czynność rozpoczęła się w przeszłości i trwa do chwili obecnej, a my chcemy podkreślić długość trwania tej czynności.

Czynność (lub stan) rozpoczęła się w przeszłości i trwa do chwili obecnej.

Zastosowanie 2:

Czynność zaczęła się w przeszłości i właśnie się skończyła, a my chcemy podkreślić skutki tej czynności oraz fakt, że są one wynikiem długości trwania tej czynności.

Problem 1:

Skoro z pierwszego zastosowania obu tych czasów wynika, że używa się ich do mówienia o czymś, co rozpoczęło się w przeszłości i trwa do chwili obecnej, to skąd mam wiedzieć, którego czasu użyć?

Problem 2:

Oba czasy w drugim zastosowaniu wyrażają skutki czynności, więc jak w takim przypadku mam wybrać właściwy czas?

---