JOANNA KYDROWSKA
STANISŁAW LEŚNY
Wina i Nalewki Robimy Sami
LITR WINA ZA 2 TYSIĄCE ZŁOTYCH
T
o nie do wiary, ale tak może być naprawdę. Robiąc wino domowym sposobem, możemy uzyskać jeden litr wybornego trunku za dwa tysiące złotych. Nasz produkt wcale nie będzie odbiegał smakiem i bukietem od tego, który kupujemy w sklepach. Będzie nawet przewyższał tamte, gdyż robiąc własne wino jesteśmy pewni, że:
używamy do produkcji zdrowych i świeżych owoców, nie zgniłych, jak się to dzieje w wielu wytwórniach,
nasze wino nie będzie siarkowane,
nie będzie zawierać sztucznych barwników, olejków lub innych szkodliwych dla zdrowia domieszek.
Przepisy, które tu podajemy służą do łatwego wyrobu wina. W zasadzie potrafi je wykorzystać każdy. Wystarczy, że w pracę włoży trochę starań i w miarę dokładnie będzie stosować receptury. Znamy opracowania, choćby „Domowy wyrób win i wódek” Jana Cieślaka, które mogą uchodzić za podręczniki uniwersyteckie. Nasz poradnik można nazwać elementarzem, ale zapewniamy, że postępując według niego otrzymamy znakomity produkt końcowy.
Bordeaux, Malaga, Burgundia, Champania słyną z win, tak jak ze swych wspaniałych zabytków. Również i nasze piwnice, naprawdę niewielkim kosztem rozsławić mogą nasze domy wśród przyjaciół i znajomych, jeśli na przyjęciu poczęstujemy ich własnym winem z dzikiej róży, czerwonej porzeczki czy dzikiego bzu. Jeśli posiądziemy umiejętność robienia wina i polubimy, to znajdziemy miłe hobby, które będziemy kultywować do późnych lat życia.
Podobnie jest z nalewkami. Ale uprzedzamy! Podane receptury mogą służyć wyłącznie ludziom, dla których w napojach alkoholowych ważny jest smak, a ich celem nie jest upijanie się do utraty przytomności. Pijak niech od razu odrzuci ten przewodnik, gdyż podane przepisy rozgniewają go tylko. Wytworzone w domu nalewki są doskonałe, ale nabierają wartości z czasem. Autorzy znają bardzo ekskluzywne przyjęcia, gdzie członkowie senatów pewnych krakowskich uczelni rezygnowali z poczęstunku koniakiem, whisky czy stockiem na rzecz kilkuletniej nalewki z tarniny, wiśni lub dereni.
Jeśli więc chcesz być oryginalny, a prócz tego elegancki i hojny, uracz swych gości pięcioletnią nalewką. Jeśli wykażesz się cierpliwością i zastosujesz się do podanych przepisów, a zwłaszcza do wskazanego czasu dojrzewania nalewek, twój stół będzie godny słynnego stołu z Olimpu, przy którym Zeus podejmował swych niebiańskich gości, boski nektarem.
A więc Panie i Panowie, do dzieła!
WINA
KILKA UWAG OGÓLNYCH
NACZYNIA
Do produkcji win będziemy potrzebować specjalne naczynia. Zacznijmy kompletować sprzęt od zakupu jednego dużego słoja (w obiegu są także nazwy - butla, dymion lub balon) o pojemności 10, 25 lub nawet 35 litrów. Początkowo wystarczy nam jeden, gdyż przy czyszczeniu wino możemy zlewać do dużych emaliowanych garnków kuchennych i z powrotem znów przelewać do dalszego dojrzewania do umytego z odpadków owoców słoja. Z czasem, gdy będziemy robili kilka gatunków wina postaramy się o nowe słoje.
Ponadto musimy kupić szklaną rurkę (w przypadku jej braku możemy używać woreczka napełnionego piaskiem) i gumowy lub plastikowy wąż do zlewania wina. W zasadzie to wystarczy.
OWOCE I WODA
Owoce muszą być czyste, jagody najlepiej jest zbierać w miejscach odległych od zakładów przemysłowych. Szczegóły podajemy przy konkretnych przepisach. Jeśli chodzi o wodę, to powinna ona być nie chlorowana, trzeba także unikać tzw. wody twardej. Twardość da się jednak zmniejszyć przez przegotowanie. Zresztą dobrze jest przegotować wodę w każdym przypadku, gdyż łatwiej wtedy rozpuszcza się w niej cukier. Owoce zalewamy bowiem wodą z cukrem. Lepiej zalewać jest owoce wodą letnią, gdyż łatwiej pobudza ona fermentację.
POMIESZCZENIE
W okresie fermentacji wino może znajdować się w mieszkaniu, gdyż najlepsza temperatura dla wina w tym stadium to 17 do 22 stopni. Dobrze jest więc odsunąć słój od pieca lub kaloryfera. Przy temperaturze 25 stopni bowiem zatracają się pewne aromatyczne składniki, choć sama fermentacja postępuje szybciej. Po ściągnięciu wina i oddzieleniu go od owoców radzimy potrzymać je jeszcze jakiś czas w ciepłym pomieszczeniu, a potem przenieść do chłodu (najlepiej do piwnicy). Dokładne terminy podajemy w części szczegółowej.
DROŻDŻE
Siła wina zależy od gatunku użytych drożdży i ilości cukru. W październiku 1990 roku w Krakowie odbyła się wystawa duńskich producentów win, podczas której zaprezentowano 60 gatunków drożdży. Podajemy niektóre z nich.
Drożdże |
Wino |
Ilość alkoholu |
Tokaj |
węgierskie |
10 - 16 procent |
Lacrima Christie |
włoskie białe |
10 - 16 procent |
Burgund |
francuskie czerwone |
10 - 12 procent |
Bordeaux |
francuskie czerwone |
4 - 11 procent |
Malaga |
hiszpańskie czerwone |
16 - 18 procent |
Cherry |
hiszpańskie białe |
15 - 18 procent |
Madera |
portugalskie brunatne |
14 - 17 procent |
Steinberg |
reńskie białe |
9 - 14 procent |
Champagne |
francuskie białe |
10 - 13 procent |
W polskim handlu najczęściej spotykamy pięć gatunków drożdży - Tokaj, Burgund, Malaga, Madera, Cherry. Produkowane są między innymi przez Wytwórnię drożdży Winiarskich w Woli Kopcowej.
Drożdże przygotowujemy na kilka dni przed ich użyciem. Robimy to w sposób następujący:
7 g drożdży
0,25 l wody
4 łyżeczki cukru
Drożdże wsypać do czystej butelki o pojemności 0,25 l i zalać wodą do 3/4 objętości. Woda powinna być przegotowana i ostudzona. Do wody dodać cukier i ewentualnie szczyptę pożywki dla drożdży. Całość dobrze wymieszać, zamknąć butelkę lekko tamponem z waty i pozostawić w temperaturze 24 - 28 stopni. Raz na dobę potrząsamy zawartością butelki. Po 3 - 4 dniach zawartość butelki wlewamy do moszczu lub do miazgi owocowej z wodnym roztworem cukrowym. Podane proporcje wystarczają na wyrób 5 - 30 litrów wina.
CUKIER
W zasadzie na 1 litr wody dajemy 20 - 30 dag cukru. Od upodobań smakowych robiącego wino zależy czy da więcej czy mniej cukru. Jeżeli damy 20 dag wino będzie wytrawne, gdy wsypiemy 25 dag - półsłodkie, 30 dag cukru sprawi, że wino będzie mocno słodkie. Oczywiście należy też pamiętać, że niektóre owoce mają w sobie więcej, inne mniej cukru, a także, o tym, iż ilość cukru w owocach zależy od ilości dni słonecznych w danym roku.
FERMENTACJA W SŁOJU
Zastawę na wino zatykamy korkiem i oblewamy parafiną, by nie przepuszczał powietrza. Środek korka przebijamy i w otwór wkładamy rurkę fermentacyjną, do której trzeba nalać trochę wody. Gaz wówczas swobodnie uchodzi przez wodę w rurce, powietrze zaś nie ma dostępu do zawartości słoja.
W miarę ubytku cukru zmieniającego się w alkohol, fermentacja staje się słabsza i po 4 - 5, a w niektórych przypadkach po 6 tygodniach prawie ustaje.
FILTROWANIE WINA
Po okresie fermentacji wino oddzielamy od miazgi bądź osadu. Przelewamy je przy pomocy gumowej lub plastikowej rurki, uważając aby nie ściągnąć zbyt dużo mętów. Dlatego też rurkę utrzymujemy w pewnej wysokości nad osadem. Jeśli ściągniemy czyste wino, a nad osadem zostanie go jeszcze trochę możemy przelać wino do oddzielnego naczynia i dolać do pozostałego po ustaniu wina. Niektóre gatunki wymagają dłuższego klarowania, dlatego zabieg filtracyjny, przed zlaniem do butelek, możemy powtórzyć kilka razy w odstępach pewnego czasu.
PRZECHOWYWANIE WINA
Wino należy przechowywać w szczelnie zamkniętych butelkach. Do zamykania najlepiej nadają się korki, które przed użyciem trzeba namoczyć, aby zmiękły. Wówczas łatwiej wchodzą w szyjkę butelki. Flaszki dobrze jest lakować lub zalewać parafiną, gdyż wówczas korek nie przepuści powietrza. Wino wlewamy zawsze do suchych butelek. Jeśli mamy dużo miejsca, dobrze jest butelki przechowywać w pozycji leżącej.
Jesteśmy zwolennikami fermentacji miazgi zalanej wodą z cukrem a nie samego moszczu. Jest to korzystne, gdyż wówczas uzyskujemy do wina więcej garbników, barwników i związków aromatycznych ze skórek owoców co daje lepszy smak, barwę i aromat wina. Dzięki fermentacji miazgi możemy uzyskać wino o wyższym procencie alkoholu. Dlatego radzimy stosować ją przy porzeczkach, borówkach czarnych, czarnym bzie, róży i głogu, a także agreście.
Próbowaliśmy robić wino różnym sposobem: fermentacją moszczu, fermentacją miazgi tylko przez kilka dni a dalej tylko samego moszczu wyciśniętego z miazgi i fermentacją miazgi przez 5 - 6 tygodni. W zasadzie uzyskiwaliśmy równie dobre wino. Stąd w części szczegółowej polecamy ten ostatni sposób. Jest on bardzo praktyczny, gdyż unika się wielu zbędnych przelewań, wyciskań itp. Jest jedno niebezpieczeństwo, że wino, w którym długo fermentowała miazga może mieć nieprzyjemny zapach drożdży. Zapach ten jednak po kilku miesiącach mija. Radzimy też wlewać matkę drożdżową ostrożnie, pozostawiając na dnie szklanki osad drożdżowy.
Pewne trudności może nastręczać opróżnianie słoja o wąskiej szyjce z pozostałości owoców. Po dokładnym zlaniu wina do oddzielnego naczynia radzimy dolać do słoja powtórnie wody i wówczas owoce dadzą się łatwiej wyrzucić.
PRZEPISY
WINO Z DZIKIEJ RÓŻY
Często dziką różę myli się z głogiem. Wewnątrz owocu dzikiej róży znajduje się dużo drobnych pestek, podczas gdy głóg ma tylko jedną dużą pestkę. Dzika róża rośnie na krzewach, których gałęzie pokryte są kolcami. Dobrze więc do zbioru używać nożyczek. Owoce najlepiej zbierać po pierwszych jesiennych przymrozkach. Gorąco polecamy wyrób wina z tego owocu, gdyż wyprodukowany napój przypomina w smaku tokaj i posiada przepiękny złoty kolor. Fermentację wspomagamy drożdżami typu Tokaj.
Składniki:
2,5 - 3 kg dzikiej róży
10 l wody
2,5 - 3 kg cukru
Po zebraniu i wymyciu owoców mielimy je w maszynce do mięsa przez grube sitko lub rozgniatamy w makutrze albo siekamy nożem. Następnie wraz z cukrem i wodą pozostawiamy w słoju przez sześć tygodni. Po tym okresie zlewamy wino do czystego słoja. Dobrze, gdy po odstaniu kilka razy filtrujemy go. Po 2 - 3 krotnym przelewaniu wino zlewamy do butelek.
WINO Z GŁOGU
Składniki:
3 kg głogu
10 l wody
2,5 - 3 kg cukru
drożdże Tokaj, Madera lub Lacrima
Postępujemy identycznie jak przy wyrobie wina z dzikiej róży, z tą różnicą, że owoce zgniatamy w makutrze lub glinianym garnku. Nie mielimy ich w maszynce ze względu na pestkę, którą posiadają.
WINO Z CZARNEJ PORZECZKI
Czarna porzeczka jest bardzo dobrym surowcem do wyrobu wina. Jest to jednak owoc dość drogi, dlatego proponujemy wykorzystać go dwojako. Najpierw w lecie zasypać jagody cukrem i pozostawić aż do uzyskania soku. Jest on bardzo zdrowy - szczególnie korzystnie wpływa na pracę serca. Po zlaniu soku do butelek, przesypujemy pozostałe na dnie słoja owoce do naczynia, w którym będziemy robić wino. Możemy stosować wówczas następujące proporcje: jeśli z czarnej porzeczki uzyskaliśmy 5 litrów soku to pozostała po zlaniu soku ilość owoców pozwoli nam zrobić 10 - 12 litrów wina.
Składniki:
owoce z soku
woda - w proporcji 2,2 l na 1 litr soku
cukier - na każdy litr wody 25 - 30 dag
drożdże Bordeaux lub Burgund
Owoce zalewamy wodą według podanej wyżej proporcji i dosypujemy odpowiednią ilość cukru. Zazwyczaj czarna porzeczka znakomicie fermentuje i nie musimy dodawać drożdży. Jeśli jednak zdecydujemy się na nie, użyjemy podanych wyżej.
Całość trzymamy w słoju zatkanym korkiem z rurką fermentacyjną lub woreczkiem napełnionym piaskiem przez okres 5 - 6 tygodni. Potem 2 - 3 razy wino przelewamy i napełniamy butelki.
Jeśli robimy wino ze świeżych owoców to najpierw zgniatamy porzeczki i uzyskaną miazgę wkładamy do słoja. Zalewamy je wodą w proporcji - na 1 kg owoców 2,5 - 3 litrów wody i zasypujemy cukrem - na 1 litr wody - 25 - 30 dag cukru. Możemy dodać drożdży Malaga lub Burgund.
Podobnie postępujemy przy robieniu wina z czerwonej porzeczki. Można jednak wtedy dać o 5 dag cukru mniej.
WINO Z CZARNEJ JAGODY
Dziś czarna jagoda, inaczej borówka jest bardzo drogim surowcem. Wino z niej jest jednak wyśmienite choć dość uciążliwe przy wyrobie. Radzimy, podobnie jak w przypadku czarnej i czerwonej porzeczki najpierw zrobić sok. Tylko uwaga! Sok należy robić tzw. sposobem słonecznym, dając na 1 kg jagód kg cukru i pozostawiając w słoju na parapecie okiennym. Wówczas promienie słoneczne będą oddziaływać na szkło i jego zawartość. Jesienią zlejemy sok, który w zimie będziemy używać jako dodatek do herbaty, a pozostałe na dnie słoja jagody wykorzystamy na surowiec do wyrobu wina. Podobnie jak w przypadku porzeczek musimy pamiętać ile uzyskaliśmy soku, gdyż potrzebne to będzie do obliczenia ilości wody, którą dodamy do pozostałych z soku owoców. Zawsze stosuje się proporcje 1 : 2. Czyli jeśli otrzymaliśmy 10 litrów soku, to owoce musimy zalać 20 litrami wody. Na każdy litr wody dajemy 25 - 30 dag cukru.
Najlepiej zalać jest jagody ciepłym roztworem wody z cukrem i dodać przygotowany wcześniej roztwór drożdży czyli matkę drożdżową. Radzimy użyć drożdży Malaga lub Madera. Ponieważ wino z jagód dość ciężko fermentuje, można również dodać pożywkę dla drożdży.
Wino należy ściągnąć po 5 - 6 tygodniach fermentacji. Klaruje się ono dość szybko, wystarczy więc przelać je 1 - 2 razy. Wino podajemy po upływie roku. Nie radzimy przechowywać go jednak dłużej niż 5 lat, gdyż po tym czasie traci piękny bukiet. Najlepsze jest wino trzyletnie.
WINO Z JEŻYN
Jeżyny albo inaczej ostrężyny są dobrym surowcem na wino, choć trudno z niego wyplenić lekki smak surowizny.
Składniki:
3 kg jeżyn
8 l wody
2 kg cukru
Jeżyny wsypujemy do garnka i pozostawiamy przykryte gazą na całą dobę. Następnie rozgniatamy je na miazgę, którą wraz z powstałym sokiem przelewamy do słoja. Całość zalewamy roztworem wody z cukrem i dodajemy drożdże Burgund lub Bordeaux.
Po 4 - 5 tygodniach wino zlewamy i przelewamy je 2 - 3 razy w celu dobrego sklarowania. Można je pić już po pół roku, ale najlepsze jest po około dwóch latach.
WINO Z MALIN
Maliny nie są dobrym surowcem na wino i dlatego też nie radzimy używać ich do tego celu osobom, które nie mają własnych owoców. Po prostu duży wydatek nie jest wart końcowego efektu. Lepiej z malin zrobić kompot, sok lub galaretkę.
Składniki:
5 kg malin
12 l wody
4 kg cukru
Maliny rozgniatamy na miazgę i wsypujemy do słoja. Zalewamy roztworem wody z cukrem. Po 4 - 5 tygodniach zlewamy wino i trzymamy w słoju kilka tygodni w celu sklarowania. Po około 3 miesiącach przelewamy do butelek.
WINO Z AGRESTU
Agrest jest bardzo dobrym surowcem do wyrobu wina, ale jego fermentacja przebiega dosyć ciężko. Radzimy, podobnie jak w przypadku czarnej porzeczki najpierw zrobić sok, przelać go do butelek i zachować na zimę, a z pozostałych owoców dopiero zrobić wino. Przygotowując zastaw sokowy musimy najpierw zmiażdżyć owoce, aby łatwiej dawały sok.
Po odlaniu soku należy pamiętać o otrzymanej jego ilości. Pozostałe owoce musimy zalać podwójną ilością wody. Czyli w przypadku gdy otrzymaliśmy 6 litrów soku, agrest zalewamy 12 litrami wody dodając do niej 3,5 - 4 kg cukru. Możemy dodać drożdże Tokaj lub Cherry. Potem postępujemy jak przy wyrobie wina z porzeczek.
WINO Z JABŁEK
Robiąc wino z jabłek nie obieramy ich ze skórki, gdyż zawiera ona składniki pożyteczne dla ostatecznego produktu. Ilość użytych jabłek w celu uzyskania 10 litrów wina uzależniona jest od jakości surowca.
Wino ze spadów
Składniki:
5 kg owoców
6 litrów wody
roztwór 3 kg cukru i 1,5 l wody
Te same proporcje stosujemy w przypadku jabłek niedojrzałych. Jabłka kroimy i zalewamy 6 l wody. Po 24 godzinach wyciskamy jabłka i oddzielamy je od powstałego soku i wody, w której się moczyły. Ten płyn wlewamy do słoja i zalewamy roztworem wody z cukrem. Dodajemy drożdże Tokaj lub Lacrima. Moszcz pozostawiamy 4 - 5 tygodni w słoju. Po tym czasie ściągamy wino znad osadu. Po wymyciu i wysuszeniu słoja wino ponownie przelewamy do naczynia i nadal zatykamy korkiem z zatkniętą rurką szklaną. Jeśli po kolejnym przelaniu wino będzie czyste, możemy przelać je już do flaszek. Stosując ten przepis uzyskamy mocne białe wino jabłkowe.
Wino z jabłek dojrzałych.
Składniki:
7 kg jabłek
4,5 - 5 l wody
2,5 - 3 kg cukru
Postępujemy podobnie jak przy wyrobie wina ze spadów.
WINO Z ŻYTA
Jest to wino wbrew ogólnym mniemaniom zupełnie dobre, a przy tym bardzo tanie, gdyż podstawowy surowiec nie jest drogi.
Składniki:
3 kg żyta
8 litrów wody
2,5 kg cukru
50 g kwasku cytrynowego rozpuszczonego w 1 litrze wody.
Podane proporcje wystarczają na uzyskanie 10 litrów wina. Żyto dokładnie myjemy w przegotowanej, ale ostudzonej wodzie i wsypujemy do słoja. Zalewamy je roztworem kwasku cytrynowego i pozostawiamy na cztery godziny w celu zabicia w życie różnego rodzaju szkodliwych drobnoustrojów. Po tym zabiegu dodajemy roztwór wody z cukrem i drożdże Tokaj.
Zastaw trzymamy 4 - 5 tygodni zatkany korkiem z rurką fermentacyjną. Nie możemy napełniać słoja do pełna, gdyż żyto dość mocno fermentuje i siła ta mogłaby wyrzucić korek, a część zastawu wylałaby się na zewnątrz. Wino zlewamy i filtrujemy kilka razy w odstępach 2 - 3 tygodni. Wino można pić po pół roku.
WINO Z CZARNEGO BZU
Czarny bez występuje dość obficie, jesienią można zbierać duże ilości tego owocu. Jeśli nie jesteśmy wyczuleni na specyficzny zapach, to wino z czarnego bzu będzie nam bardzo odpowiadać, gdyż przypomina w smaku i kolorze czerwony Burgund.
Składniki:
1 kg czarnego bzu
2,5 kg cukru
3 l wody
20 g kwasku cytrynowego
Owoce zmiażdżyć i pozostawić pod przykryciem w słoju z szeroką szyjką, emaliowanym garnku lub drewnianym cebrzyku. Dodać matki drożdżowej Burgund. Po 2 - 3 dniach owoce wyciskamy i otrzymany sok przelewamy do słoja z cienką szyjką, zalewamy roztworem wody z cukrem i kwaskiem cytrynowym. Wino zlewamy po 4 - 5 tygodniach i filtrujemy 1 - 2 razy w odstępach 2 - 3 tygodniowych. Potem przelewamy wino do butelek. Wino z czarnego bzu możemy dodać w proporcji 1 : 10 do wina z czerwonej porzeczki lub wina porzeczkowo-agrestowego.
WINO ZE ŚLIWEK
Śliwki nie są dobrym surowcem winiarskim i radzimy je robić tylko tym, którzy mają nadmiar własnych owoców. Najlepiej nadają się do tego celu mirabelki lub damaszki (lubaszki).
Składniki:
10 kg śliwek
4 litry wody
2,5 kg cukru
Śliwki zmiażdżyć prasą lub dokładnie wycisnąć przez szmatkę, następnie dodajemy roztwór wody z cukrem i drożdże Tokaj, Cherry lub Portwein. Całość wlewamy do słoja. Po 3 - 4 tygodniach fermentacji kilkakrotnie filtrujemy.
Wino ze śliwek nadaje się doskonale do przerobu na wino ziołowe. Szczegółowy przepis podajemy dalej.
WINO Z WIŚNI
Wino z wiśni jest bardzo smaczne, choć owoce te są drogim surowcem. Jeśli robimy na zimę sok słoneczny z wiśni, to pozostałe po soku owoce możemy wykorzystać na wino. Stosujemy proste zasady - owoce zalewamy podwójną w stosunku do otrzymanego soku ilością wody dodając na każdy litr wody 25 dag cukru.
Po 5 - 6 tygodniach wino zlewamy, kilkakrotnie filtrujemy w odstępach 3 - 4 tygodniowych i zlewamy do butelek. Wino to nie powinno leżakować dłużej niż 5 lat.
WINO ZIOŁOWE TYPU VERMUTH
Wino ziołowe zrobimy używając mniej udanego, jakiegokolwiek wina owocowego. Najlepiej jednak nadaje się do tego celu wino ze śliwek, ale też z porzeczek, agrestu czy żyta. Przy całym procesie szczególnie ważne jest wykonanie należytej esencji wermutowej.
Nikt zapewne nie dysponuje aptekarską wagą, dlatego też ustalajmy wagę ziół przez porównanie ich ciężaru do 10 gramowej torebeczki proszku do pieczenia, pieprzu czy kwasku cytrynowego.
Mieszanka I
Składniki na 10 l wina:
piołun - 5 g
skórka z połowy pomarańczy
mięta - 5 g
woda - 0,5 litra
spirytus - 0,5 litra
Piołun, skórkę i miętę drobno posiekane zagotowujemy w wodzie, a po ostudzeniu dodajemy spirytus. Po 6 tygodniach odcedzamy i esencję wlewamy do 10 litrów wina. Możemy dodać trochę cukru. Po kilku miesiącach wino nadaje się do picia.
Mieszanka II (10 - 20 l wina)
Składniki:
gałka muszkatołowa - 6 g
cynamon - 8 g
korzeń arcydzięgiela - 2 g
liście mięty - 6 g
jałowiec - 2 g
goździki - 2 g
skórka pomarańczowa - 15 g
piołun - 10 g
wino lub wódka - 0,5 - 0,7 litra
Wszystkie składniki drobno pokroić, wsypać do słoika i zalać winem lub wódką. Taki płyn trzymamy 10 - 20 dni, od czasu do czasu potrząsając słojem. Potem esencję przefiltrowujemy przez watę lub bibułę. Otrzymana esencja wystarcza do zaprawienia 10 - 20 litrów wina. Gotowe wino można spożywać po kilku miesiącach.
Uwaga! Musimy używać przypraw bardzo dokładnie według przepisu, gdyż zbyt duża ilość choćby piołunu może zepsuć swoją goryczą całe wino.
SZAMPAN I
Do silnej butelki po szampanie nalewamy na wysokość 10 cm koniaku i 5 - 10 cm wody z cukrem (proporcja - jedna część cukru na dwie części wody). Flaszkę dopełniamy dowolnym winem pozostawiając w szyjce wolną przestrzeń około 10 cm. Następnie dodajemy 3 g kwasku cytrynowego i 2 g sody oczyszczonej bezwonnej. Butelkę korkujemy i obwiązujemy korek mocnym drutem. Napój już po kilku dniach nadaje się do picia.
SZAMPAN II
Do 1 litra jakiegokolwiek wina dodajemy 15 g cukru i matki drożdżowej typu Champagne. Da to nam około 4 atmosfery ciśnienia. Płyn zakorkować w butelce, a korek okręcić drutem. Trzymamy butelkę w ciepłym pomieszczeniu, a po kilku dniach przenosimy do chłodu.
NALEWKI
Nalewki to znakomite trunki, ale dość drogie i wymagające dużej cierpliwości. Zyskują one bowiem na smaku jeśli przechowywane są jak najdłużej. Należy pamiętać o ścisłym przestrzeganiu podanych przepisów.
Do sporządzania nalewek możemy używać najgorszych gatunków wódki.
PRZEPISY
ORZECHÓWKA
Składniki:
5 - 6 zielonych, niedojrzałych orzechów włoskich
1 litr czystej wódki
łyżka cukru
Orzechy, w których nie ukształtowała się jeszcze twarda skorupka drobno siekamy wraz z zieloną zewnętrzną łupiną i wsypujemy do słoja. Zalewamy wódką, zamykamy korkiem i pozostawiamy na 3 - 4 tygodnie. W tym czasie płyn staje się ciemnobrunatny. Następnie zlewamy płyn znad orzechów przez lejek z watą do innego naczynia, a pozostałe orzechy zasypujemy cukrem i pozostawiamy jeszcze na 2 tygodnie aż do całkowitego rozpuszczenia cukru. Wytworzony syrop cukrowy zlewamy przez lejek z watą do naczynia z poprzednio zlanym ekstraktem, mieszamy i pozostawiamy do sklarowania. Wyklarowaną wódkę przelewamy przez lejek z watą do butelek.
Ludowe lecznictwo uznaje orzechówkę za doskonały lek na wszelkie dolegliwości żołądkowe. I słusznie. Kieliszek nalewki okazuje się częstokroć skuteczniejszy nawet w przypadkach zatruć niż leki farmakologiczne. Jednakże nalewka-lekarstwo musi być bardzo gorzka. Dlatego jeśli chcemy uzyskać lek, wówczas poprzestajemy na pierwszej fazie przyrządzania nalewki i zlewamy płyn bezpośrednio po 3 - 4 tygodniowym moczeniu się w nim orzechów. Nie dodajemy już cukru.
NALEWKA Z WIŚNI
Składniki:
1 kg wiśni
1 litr spirytusu 95%
1/2 l wódki czystej 45%
łyżka cukru
Świeże owoce wsypać do dużej butli szklanej, zalać mieszaniną spirytusu i wódki i zakorkować. Macerujemy 4 - 6 tygodni, co kilka dni potrząsając butlą. Następnie zlewamy płyn znad owoców przez lejek z watą do innego naczynia. Pozostałe owoce rozgniatamy (nie zgniatając pestek), zasypujemy cukrem i mocno potrząsamy butlą. Pozostawiamy w ciepłym pomieszczeniu na 2 - 3 tygodnie do rozpuszczenia cukru, co parę dni potrząsamy butlą. Wytworzony syrop zlewamy przez lejek z watą do innego naczynia. Syropem doprawiamy poprzednio zlany znad owoców płyn i pozostawiamy do sklarowania. Jeśli zostawimy nieco syropu możemy go używać jako smaczny, niskoprocentowy likier. Pozostałe owoce można zalać ponownie czystą wódką 45% i wówczas otrzymamy nalewkę nieco gorszego gatunku. Sklarowaną wódkę przelewamy przez lejek z watą do butelek, w których ma być przechowywana. Nalewka zyska na smaku im dłużej będzie stała.
NALEWKA Z MALIN
Składniki:
1 kg malin
1 litr spirytusu 95%
1/2 l czystej wódki 45%
łyżka cukru
Owoce wsypujemy do butli i zalewamy mieszanką spirytusu i wódki. Butlę zamykamy korkiem. Pozostawiamy na okres 2 - 3 tygodni. Co kilka dni wstrząsamy butlą. Po tym czasie zlewamy płyn do innego naczynia przez lejek z watą. Owoce rozgniatamy, zasypujemy cukrem i mocno potrząsamy butlą. Pozostawiamy znowu na 2 - 3 tygodni, co parę dni wstrząsając butlę. Następnie syrop zlewamy do innej butli przez lejek z watą. Doprawiamy nim do smaku poprzednio zlany znad owoców płyn. Reszta syropu będzie służyć nam za likier, a pozostałe owoce można ponownie zalać 45% wódką. Sklarowaną wódkę przelewamy do butelek przez lejek z watą.
NALEWKA Z CZARNEJ PORZECZKI
Ten przepis podajemy według rady wybitnego degustatora nalewek, pana Józefa Kozaka z Krakowa. Pan Józef radzi na przełomie kwietnia i maja lub w przypadku opóźnionej wegetacji w maju, zerwać kilka dorodnych pędów liści czarnej porzeczki, włożyć na dno słoja i zalać 3 l czystej wódki. Kiedy nadejdzie czas dojrzewania czarnej porzeczki zlewamy płyn znad liści, który będzie miał piękną zieloną barwę i zapach świeżości. Liście wyrzucamy, a alkohol przyrządzamy dalej.
Składniki:
2 kg owoców
3 l zielonego płynu
0,5 l spirytusu 95%
0,5 l wody
30 dag cukru
Owoce zalewamy płynem uzyskanym z liści i pozostawiamy na 2 - 3 miesięcy. Po tym czasie przelewamy płyn znad owoców do oddzielnego naczynia. Dodajemy również mieszankę spirytusu, wody, cukru. To wszystko zatkane korkiem pozostawiamy na 6 miesięcy. Po tym czasie przelewamy nalewkę do butelek. Po 2 - 3 latach możemy spożywać doskonały, wartościowy trunek z czarnej porzeczki.
NALEWKA Z POZIOMEK
Składniki:
1 kg poziomek
1 litr spirytusu 95%
1/2 litra wódki czystej 45%
łyżka cukru
Poziomki zalewamy w szklanym naczyniu spirytusem i wódką i pozostawiamy na 2 - 3 tygodni. Dobrze jest od czasu do czasu potrząsać butlą. Następnie przelewamy płyn do innego słoja, a owoce rozgniatamy i zasypujemy cukrem. Mocno mieszamy całość potrząsając naczyniem. W ciągu następnych 2 - 3 tygodni cukier rozpuści się, pomagamy w tym procesie co parę dni potrząsając naczyniem. Syrop posłuży nam do zaprawienia poprzednio zlanego znad owoców płynu. Pozostały syrop możemy używać jako likier, a owoce zalać ponownie wódką 45%. Sklarowaną wódkę przelewamy przez lejek z watą do butelek.
NALEWKA ZE ŚLIWEK
Składniki:
1 kg śliwek
1 litr spirytusu 95%
1/2 litra wódki czystej 45%
łyżka cukru
Świeże śliwki wsypujemy do dużego słoja i zalewamy wódką i spirytusem. Zakorkowane w słoju pozostawiamy do macerowania na okres 4 - 6 tygodni. Co kilka dni potrząsamy słojem. Potem przelewamy płyn znad owoców do innego słoja przez lejek z watą. Owoce miażdżymy, nie zgniatając pestek i zasypujemy cukrem. Pozostawiamy w ciepłym pomieszczeniu na okres 2 - 3 tygodni co kilka dni potrząsając słojem. Wytworzony syrop zlewamy przez lejek z watą i zaprawiamy nim do smaku płyn zlany uprzednio znad owoców. Gdy zostanie nam nieco syropu możemy pić go samego jako słodki likier. Resztę owoców można ponownie zalać czystą wódką. Nalewkę przelewamy do butelek po sklarowaniu. Im dłużej będzie stała, tym zyska bardziej na smaku.
NALEWKA Z DERENIA
Składniki:
1 kg derenia
1 litr spirytusu 95%
1/2 litra wódki czystej 45%
łyżka cukru
Owoce zalać w dużym szklanym naczyniu mieszanką wódki ze spirytusem. Trzymać zamknięte 4 - 6 tygodni, co jakiś czas wstrząsając butlą. Po tym czasie płyn znad owoców zlać do innego słoja, a pozostałe derenie rozgnieść na miazgę, ale tak aby nie rozłupać pestek. Następnie zasypujemy tę miazgę cukrem i pozostawiamy w cieple zamknięte na 2 - 3 tygodni, co kilka dni wstrząsając naczyniem. Uzyskany syrop zlewamy przez lejek z watą do innego naczynia. Syropem doprawiamy uzyskany wcześniej z owoców płyn i pozostawiamy do sklarowania. Wyklarowaną wódkę zlewamy do butelek, w których ma być przechowywana. Pozostały syrop pijemy jako likier, a owoce możemy jeszcze raz zalać wódką czystą. Otrzymamy wówczas nieco gorszego gatunku wódkę.
NALEWKA JAŁOWCOWA (Wódka Myśliwska)
Składniki:
20 dag jagód jałowca
1 litr wódki 45%
0,1 litra spirytusu
0,1 litra wody
10 dag cukru
Jagody jałowca można w zasadzie zbierać przez cały rok, ale powinny być one dojrzałe, ciemne. Po zebraniu należy je ususzyć i przechowywać do chwili robienia nalewki. Jeśli chcemy je wykorzystać natychmiast po zebraniu, wówczas nie musimy ich suszyć. Miażdżymy jagody na drobne i wsypujemy do słoja zalewając je wódką. Po dwóch tygodniach oddzielamy wódkę od resztek jałowca i dodajemy syrop ze spirytusem. Po dwóch, trzech dniach, zlewamy nalewkę do butelek. Po kilku miesiącach można ją spożywać, ale pełnowartościowy napój uzyskuje się dopiero po roku.
NALEWKA Z MORELI
Składniki:
1 kg moreli
1 litr spirytusu 95%
1/2 litra wódki czystej 45%
łyżka cukru
Morele wkładamy do dużego szklanego naczynia i zalewamy spirytusem i wódką. Macerujemy 4 - 6 tygodni, co kilka dni potrząsając butlą. Potem zlewamy płyn znad owoców do osobnej butli przez lejek z watą. Morele pozostałe na dnie rozgniatamy, nie rozłupując pestek i zasypujemy cukrem. Trzymamy tę mieszaninę w ciepłym pomieszczeniu co jakiś czas potrząsając butlą. Po 2 - 3 tygodniach, po rozpuszczeniu cukru syrop zlewamy do innego naczynia przez lejek z watą, a następnie doprawiamy nim do smaku płyn powstały wcześniej z owoców. Wódkę pozostawiamy do sklarowania, a potem zlewamy do butelek. Syrop, jeśli go trochę zostało możemy używać jako likier.
NALEWKA Z TARNINY
Składniki:
1 kg jagód tarniny
1 litr spirytusu 95%
1/2 litra wódki 45%
łyżka cukru
Tarninę zalewamy roztworem spirytusu i wódki i pozostawiamy zakorkowane na okres 4 - 6 tygodni. Co parę dni potrząsamy naczyniem. Potem zlewamy płyn do innego naczynia przez lejek z watą, a owoce miażdżymy i zasypujemy cukrem. Tak mają stać przez 2 - 3 tygodni. Dobrze jest co jakiś czas potrząsnąć naczyniem. Wytworzony nad owocami syrop zlewamy do butelki.
Następnie zaprawiamy nim płyn zlany wcześniej znad owoców i wódkę pozostawiamy do sklarowania. Potem przelewamy ją do butelek. Nalewka z tarniny musi dojrzewać przynajmniej 6 miesięcy, a najlepsza jest po 7 latach.
Pozostały syrop możemy pić jako słodki likier, a owoce można jeszcze raz zalać wódką, by uzyskać nieco słabszą i gorszego gatunku nalewkę.
NALEWKA Z SUSZONYCH ŚLIWEK
Składniki:
25 dag suszonych śliwek
1 litr czystej wódki 45%
1/4 litra spirytusu 95%
1/4 litra wody
Ze śliwek usuwamy pestki i drobno je kroimy. Wsypujemy do butli, zalewamy spirytusem i wódką i macerujemy przez 4 - 6 tygodni, co kilka dni wstrząsając butlą. Po tym czasie zlewamy płyn znad owoców do innej butli przez lejek z watą. Śliwki zalewamy wodą i po 1 - 2 dniach zlewamy płyn przez lejek z watą do poprzednio odlanego płynu. Całość mieszamy i pozostawiamy do sklarowania. Po kilku dniach zlewamy wódkę znad osadu, który zebrał się na dnie naczynia, przesączamy znowu przez lejek z watą do butelek. Nalewka zyskuje na smaku przez długie przechowywanie.
NALEWKA Z WĘDZONYCH ŚLIWEK
Koneserzy wolą często nalewkę na węgierkach wędzonych niż suszonych. Wędzone śliwki można kupić na placach targowych. Sposób przyrządzania jest identyczny jak nalewki ze śliwek suszonych, z tym, że do śliwek dodajemy 2 - 3 lasek wanilii.
NALEWKI WEDŁUG NAJSTARSZYCH PRZEPISÓW
Ten przepis podajemy według receptury przechowywanej i przekazywanej z pokolenia na pokolenie p. Danuty i Jerzego Molików z Krakowa. Każde przyjęcie u nich w domu okraszone jest wspaniałymi przechowywanymi często latami w piwnicach nalewkami. Państwo Danuta i Jerzy są prawdziwymi ekspertami od najlepszych nalewek. Podawany poniżej przepis pozwala na uzyskanie absolutnie niepowtarzalnego trunku.
Do słoja typu „twist” wlewamy spirytusu 95% na dwa palce od dna. Na słój nakładamy kawałek gazy wpychając ją do środka tak, by powstał woreczek wiszący na wysokości około 3 cm nad spirytusem. Woreczek w żadnym wypadku nie może dotykać powierzchni spirytusu. Woreczek napełniamy jakimikolwiek owocami - suchymi. Słój zamykamy tak, aby brzegi gazy pozostały na zewnątrz. Słój pozostawiamy na 3 tygodnie. Gdy otworzymy go po upływie tego czasu spirytus nabierze pięknej barwy i aromatu owoców jakich użyliśmy. Gazę usuwamy, a słój napełniamy dolewając drugie tyle czystej wódki 45% lub „Żytniówki”. Otrzymamy silną 70% nalewkę. Jeżeli chcemy, aby była nieco słabsza, to do esencji w słoju dolewamy pół na pół wódki i przegotowanej wody. Tak przyrządzana nalewka jest wytrawna, prawie gorzka, ale o silnym aromacie. Jeżeli chcemy mieć nalewkę słodką, to dodajemy do niej 1 łyżkę dobrego miodu. Najlepszy jest do tego celu czarny leśny. Taka nalewka ma zupełnie niepowtarzalny smak i zapach.
Nalewka słodka na miodzie najlepiej udaje się z wiśni lub malin oraz śliwek. Nalewki takie można jednak robić z każdych owoców, z rodzynek, z zielonych orzechów, z ziół, jarzębiny, derenia, tarniny.
Jeżeli robimy nalewkę z owoców, które mają skórkę, np. z wiśni, to trzeba je ponakłuwać, aby pary spirytusu miały ujście. Niektóre owoce zawierają substancje słabo rozpuszczalne w spirytusie, dlatego po otwarciu słoja, oprócz wysuszonych owoców znajdujemy także biały sopel. Trzeba wrzucić go do słoja i dolać trochę wody, aby się rozpuścił.
IMBIRÓWKA
Składniki:
1 dag imbiru tartego
1/2 l spirytusu 95%
1/2 l przegotowanej wody
1 łyżka cukru
Imbir zagotowujemy z wodą i cukrem. Po ostudzeniu dolewamy spirytus ciągle mieszając. Zlewamy do butelek, schładzamy i przez 2 - 3 dni macerujemy potrząsając co jakiś czas. Nalewkę można pić już po dwóch dniach.
LIKIER JAJOWY - EIER KONIAK
Lubiane szczególnie przez panie likiery jajowe są dość trudne w wykonaniu. Dlatego należy bardzo dokładnie stosować podaną recepturę, gdyż przy najmniejszym odstępstwie jajka mogą się ściąć i wówczas zepsujemy całą wódkę.
Składniki:
8 żółtek
1,5 szklanki cukru
0,5 litra mleka
laska wanilii
1/4 litra spirytusu
Jajka ucieramy w makutrze ze szklanką cukru na jednolitą białą masę. Mleko zagotowujemy wraz z pokrojoną wanilią i pół szklanki cukru. Płyn gotując stale mieszamy, aż do wypłynięcia czarnych drobniutkich nasionek. Potem odstawiamy płyn i przykrywamy go pokrywką. Pozostawiamy do ostudzenia. Następnie całkiem chłodne mleko wlewamy do masy jajecznej. Następnie bardzo wolno i cały czas dokładnie mieszając dolewamy spirytus. Po ustaleniu jednolitej masy, całość cedzimy przez gęste sito wyłożone gazą i zlewamy do butelek. Na godzinę butelki podstawiamy pod strumień zimnej wody, co kwadrans potrząsając flaszkami. Likier odstawiamy w zaciemnione miejsce. Jest on gotowy do spożycia po 24 godzinach.
LIKIER JAJECZNY
Składniki:
4 żółtka
2 całe jaja
1 szklanka mleka
1/4 litra koniaku
20 dag cukru
Żółtka z jajami i cukrem ucieramy bardzo starannie na jednolitą, gładką masę. Następnie stopniowo i powoli dodajemy ciepłe mleko cały czas ubijając trzepaczką. Wlewamy masę do garnka i stawiamy go na innym garnku z wrzątkiem. Delikatnie podgrzewamy w ten sposób masę jajeczną cały czas lekko ją ubijając aż do zgęstnienia mleka. Następnie mieszając dodajemy kroplami koniak. Po ostudzeniu likier cedzimy przez sitko i przelewamy do butelek.
LIKIER KAWOWY I
Składniki:
1 puszka mleka skondensowanego
1 szklanka cukru
5 łyżeczek kawy Nesca
1/8 litra spirytusu
Mleko wymieszać z cukrem i gotować na dużym ogniu przez 15 minut. W małej ilości wody zaparzamy kawę. Dodajemy ją do mleka. Po ostudzeniu wlewamy spirytus i mocno potrząsając naczyniem mieszamy. Wstawiamy do chłodu.
LIKIER KAWOWY II
Składniki:
1/2 litra śmietany
2 łyżeczki kawy Nesca
20 dag cukru pudru
1/4 litra czystej wódki lub spirytusu
Cukier wymieszać bardzo dokładnie ze śmietaną. Kawę zaparzyć w małej ilości wody. Połączyć razem i dodać alkohol. Całość bardzo dokładnie wymieszać.
LIKIER MALINOWY
Składniki:
2,5 litra dobrych leśnych malin (z zapachem)
1 litr spirytusu 75%
1 litr miodu pszczelego
1 kg cukru
0,5 litra wódki
Maliny zalewamy w słoju litrem spirytusu. Po miesiącu do tej mieszanki dodać miód. Mieszamy bardzo dokładnie aż do powstania jednolitej masy. Słój odstawiamy w ciemne miejsce na kolejny miesiąc. Potem płyn zlewamy do butelek, a pozostałe na dnie maliny zasypujemy na 6 tygodni cukrem. Po zlaniu tego likieru możemy jeszcze raz zalać maliny, tym razem wódką i pozostawić na 6 tygodni.
RATAFIA
Jest to znakomita nalewka tylko dla cierpliwych i wytrwałych. Również zachwalana przez państwa Molików.
Do dużego słoja, w miarę ukazywania się wsypujemy wszelkie jagody i owoce od wiosny do jesieni i zalewamy spirytusem 75%, tak by masa owocowa była stale przykryta płynem. Poziomki i maliny najlepsze są leśne, z zapachem. Gruszki należy obrać i podzielić na cząstki, bez pestek - najlepsze są Bergamoty. Lepiej unikać jest borówek i jeżyn, gdyż zbyt mocno zaciemniają płyn. Jako ostatni owoc dodajemy mocno dojrzały dereń. Wszystkich owoców dodajemy po 25 dag. Malin możemy dać 0,5 kg. Po pięciu tygodniach od ostatniego dodania owoców, płyn zlać do butelek i odstawić w ciemne miejsce co najmniej na miesiąc.
Po zlaniu nalewki możemy pozostałą masę owoców w słoju zasypać 1 kg cukru, dobrze wymieszać i odstawić na 6 tygodni. Po tym czasie powstały likier zlewamy do flaszek i odstawiamy na miesiąc.
Po wytworzeniu likieru możemy jeszcze raz pozostałą masę zalać czystą wódką do zakrycia wszystkich owoców i odstawić na 2 miesiące, po czym przelać do flaszek.
WÓDKA PORTEROWA I
Składniki:
1/2 litra porteru
25 dag cukru
laska wanilii
1/4 litra spirytusu 95%
Porter zagotowujemy z cukrem i wanilią. Po ostudzeniu dodajemy spirytus i dobrze mieszamy. Zlewamy do butelek i dobrze chłodzimy, a następnie odstawiamy do dojrzewania w ciemne miejsce.
WÓDKA PORTEROWA II
Składniki:
1/2 litra porteru
25 dag cukru
laska wanilii
1/4 litra spirytusu 95%
Do zagotowanego w dużym naczyniu (gdyż pieni się i szybko podnosi) porteru z cukrem i wanilią wlewamy na gorąco spirytus ciągle mieszając. Płyn nakrywamy przykrywką i trzymając zapaloną zapałkę nagle uchylamy pokrywkę i podpalamy opar. Powstanie niebieski płomień. Natychmiast ponownie przykrywamy i pozostawiamy do wystygnięcia. Zlewamy do butelek i przechowujemy w ciemnym miejscu.
WIŚNIAK
Składniki:
0,5 kg wiśni
25 dag cukru
3/4 litra spirytusu 95%
Wiśnie drylujemy i mielimy w maszynce. Roztłukujemy połowę wydrążonych z wiśni pestek. Wkładamy je razem ze zmielonymi owocami do porcelanowego lub kamiennego naczynia, przykrywamy szczelnie i trzymamy miesiąc. Codziennie potrząsamy naczyniem. Po skończonej fermentacji wiśnie z pestkami stawiamy na ogniu, wsypujemy cukier i doprowadzamy do gotowania. Następnie zdejmujemy garnek z ognia, wlewamy spirytus i przefiltrowujemy. Jeżeli po fermentacji wytworzy się mniej soku niż mamy spirytusu wówczas należy dopełnić sok przegotowaną wodą do ilości równej ilości spirytusu. Gotową nalewkę zlewamy do butelek.
NALEWKA KAWOWA
Składniki:
5 dag kawy mielonej
1/2 litra spirytusu 95%
1 litr wody
80 dag cukru
Kawę zalewamy spirytusem i pozostawiamy w zaciemnionym miejscu przez tydzień. Następnie gotujemy wodę z cukrem, wlewamy do niej spirytus z kawą, filtrujemy i zlewamy do butelek.
WÓDKA KAWOWA
Składniki:
1/2 litra czystej wódki
20 ziarenek nie zmielonej kawy
4 łyżeczki cukru
Wsypujemy do naczynia ziarna kawy, dodajemy cukier i zalewamy wódką. Trzymamy w zamknięciu co najmniej trzy tygodnie. Po tym czasie wódkę można spożywać.
NALEWKA HERBACIANA
Składniki:
1/2 litra czystej wódki
3 - 4 suszone śliwki
20 sztuk rodzynek
1 łyżka wiórek herbacianych dowolnego gatunku
2 łyżeczki cukru
Wszystkie składniki zalewamy wódką i odstawiamy na co najmniej dwa tygodnie. Po tym czasie filtrujemy i przelewamy do butelek, w których napój ma być przechowywany.
CYTRYNÓWKA I
Składniki:
skórki z 2 cytryn
1/2 litra wody
1/2 litra spirytusu
25 dag cukru
Cukier i wodę zagotować do powstania syropu. Skórki kroimy na drobno i zalewamy wrzącym syropem. Zostawiamy w naczyniu na całą dobę. Następnie przez czyste sitko zlewamy płyn do gorącego spirytusu. Przelewamy do butelek.
CYTRYNÓWKA II
Składniki:
skórka z połowy cytryny
1 litr czystej wódki
2 łyżeczki cukru
Skórkę kroimy w bardzo cienkie paseczki, zalewamy wódką i dodajemy cukier. Mocno potrząsamy naczyniem. Pozostawiamy na 3 - 4 dni po czym przelewamy do innego naczynia przez lejek z watą.
POMARAŃCZÓWKA
Składniki:
skórka z pomarańczy
1,5 litra czystej wódki
3 - 4 łyżeczek cukru
Skórkę drobno siekamy, zalewamy wódką i zasypujemy cukrem. Pozostawiamy w zamknięciu przez 5 dni. Co jakiś czas potrząsamy butelką. Następnie przez lejek z waty zlewamy do butelki.
WÓDKA KMINKOWA - ALLASCH
Składniki:
1/2 litra wody
20 dag cukru
1 dag kminku
1/2 litra spirytusu
Wodę gotujemy z cukrem i na wrzącą wsypujemy kminek. Pozostawiamy na całą dobę. Następnie zlewamy przez gęste sitko, gotujemy i wlewamy na gorący syrop spirytus. Przelewamy do butelek. Studzimy już w zamkniętych butelkach.
WIŚNIÓWKA
Składniki:
1/2 kg dojrzałych wiśni
1/2 litra spirytusu
1/2 litra wody
20 dag cukru
0,2 litra czystej wódki
Wiśnie nakłute, aby puszczały lepiej sok, zalewamy spirytusem z wódką i pozostawiamy na 10 dni. Po tym czasie gotujemy syrop z wody i cukru i do gorącego wlewamy ustany spirytus z wiśni, który przelewamy przez sitko. Wlewamy do butelek.
WÓDKA MIĘTOWA
Składniki:
2 dag mięty
1/2 litra spirytusu
20 dag cukru
1/2 litra wody
Miętę zalewamy spirytusem i odstawiamy na całą dobę. Wodę gotujemy z cukrem i do tego syropu, gdy jest jeszcze gorący wlewamy przecedzony przez sito spirytus zaprawiony miętą. Przelewamy następnie do butelek.
KARMELÓWKA
Składniki:
1/2 litra wody
1/2 litra spirytusu 95%
2 łyżki cukru
1 łyżeczka cukru waniliowego
szczypta soli
Cukier bardzo silnie rumienimy na ogniu na karmel. Wodę gotujemy i rozpuszczamy w niej karmel, cukier waniliowy, dodajemy szczyptę soli. Po ostudzeniu mieszamy ze spirytusem. Pozostawiamy na co najmniej 3 dni do przetrawienia się składników i uzyskania właściwego smaku.
LIKIER MLECZNY
Składniki:
1/2 litra mleka
pół cytryny
1/2 laski wanilii
30 dag cukru
1/2 litra spirytusu
Cytrynę (bez pestek) kroimy w plasterki. Mleko wlewamy do szklanego naczynia (mleko ma być surowe), dodajemy plasterki cytryny, wanilię, cukier. Dopełniamy spirytusem. Szczelnie zamykamy i pozostawiamy na 14 dni. Po tym czasie przelewamy do butelek przez lejek z watą.
LIKIER ŚLIWKOWY
Składniki:
33 dag śliwek
20 dag cukru
1 litr wódki 45%
Śliwki roztłukujemy wraz z pestkami w makutrze, wcieramy cukier i przekładamy do butli. Zalewamy to wódką i zamykamy. Pozostawiamy na miesiąc. Następnie filtrujemy i przelewamy do butelek.
NAPOJE ALKOHOLOWE
MAZAGRAN
Składniki:
kawa
cukier
koniak lub wódka
Proporcje dobieramy w zależności od ilości napoju, jaki chcemy uzyskać. Parzymy bardzo mocną kawę, dodajemy trochę wody, słodzimy do smaku. Przelewamy do wysokich szklanek, do których na spód kładziemy kawałki lodu. Szklanki dopełniamy pełną łyżką koniaku lub wódki.
NAPÓJ CYTRYNOWO - HERBACIANY
Składniki:
3 - 4 cytryny
szklanka cukru
szklanka czystej wódki 45%
2 szklanki zaparzonej mocnej herbaty
butelka wytrawnego wina
Cytryny myjemy i kroimy w plasterki. Zasypujemy cukrem i zalewamy wódką. Herbatę gotujemy wraz z winem. Wrzącym płynem zalewamy cytryny z wódką. Jeśli chcemy zintensyfikować kolor napoju możemy dodać trochę soku malinowego lub truskawkowego. Napój odcedzamy. Możemy pić na zimno lub gorąco.
COCKTAIL KSIĘŻNICZKA MARIA
Składniki:
kieliszek wytrawnego ginu
kieliszek likieru lub kremu kakaowego
kieliszek słodkiej śmietanki
Wszystkie składniki mieszamy i podajemy od razu w wysokich szklankach. Proporcje zwiększamy zawsze w tym samym stosunku.
COCKTAIL MARYNARSKI
Składniki:
3 kieliszki rumu
1 kieliszek wermutu, najlepiej Martini Bianco
1 kieliszek soku z pomarańcz świeżych lub soku z puszki
2 łyżeczki wódki żołądkowej gorzkiej (np. orzechówki)
Wszystko dokładnie mieszamy, wlewamy do szklanek dodając lód.
COCKTAIL JAMAJKA
Składniki:
2 kieliszki rumu
2 kieliszki wódki
sok z połówki cytryny lub pomarańczy
szczypta cynamonu
Składniki dokładnie wymieszać i podawać z lodem w płaskich kieliszkach.
COCKTAIL Z BRONXU
Składniki:
kieliszek soku z pomarańczy
kieliszek białego wermutu
kieliszek czerwonego wermutu
kieliszek jałowcówki
Mieszamy wraz z lodem. Podajemy w płaskich kieliszkach.
COCKTAIL DANA
Składniki:
1 butelka wermutu
sok z 1 cytryny
4 kieliszki wiśniówki
Bardzo dobrze mieszamy i podajemy z kostkami lodu.
FIZZ KSIĘŻYCOWY
Składniki:
kieliszek wódki czystej
kieliszek likieru pomarańczowego
surowe żółtko
sok z jednej pomarańczy
łyżeczka soku z cytryny
łyżeczka cukru pudru
Bardzo dobrze wszystko mieszamy i podajemy z lodem. Można dopełnić wodą gazowaną.
COBBLER SPECJALNY
Składniki:
proporcja na jedną szklankę:
pokruszony lód
kieliszek czystej wódki
kieliszek likieru pomarańczowego
sok z połowy cytryny
Wszystko mieszamy, dopełniamy szklankę wodą sodową i przybieramy plasterkami pomarańczy. Podajemy ze słomką.
FLIP - TOKAJ
Składniki:
3 kieliszki tokaju
łyżeczka syropu cukrowego
łyżeczka wódki
surowe żółtko
Składniki mieszamy w kubku z lodem. Podajemy ze słomką w kieliszkach. Można oprószyć całość gałką muszkatołową.
EGG - NOGG
Składniki:
2 kieliszki rumu
2 łyżeczki wódki
surowe jajo
2 kieliszki mleka
łyżka syropu z cukru
Wszystko porządnie wstrząsnąć w naczyniu aż do spienienia. Podajemy w kieliszkach. Możemy oprószyć cynamonem.
NOGG OWOCOWY
Składniki:
2 żółtka
3 łyżeczki cukru
1 kieliszek mleka
1 kieliszek dowolnego soku owocowego
1 kieliszek czystej wódki
1 kieliszek rumu
Żółtka ucieramy najlepiej drewnianą łyżką z cukrem do uzyskania jednolitej białej masy. Następnie wlewamy sok owocowy stale mieszając. Mleko z wódką i rumem mieszamy i powoli wlewamy do płynu. Następnie dobrze, ale delikatnie mieszamy i przecedzając napełniamy kieliszki. Przybieramy dowolnym owocem.
AMERICANO
Składniki:
1 kieliszek wina Campari
kieliszek wermutu wytrawnego
kieliszek wermutu słodkiego np. Cinzano
woda sodowa
Do szklanki wkładamy lód, wlewamy Campari i wermuty. Mieszamy, a następnie uzupełniamy szklankę wodą sodową. Podajemy z plasterkiem pomarańczy.
CRUSTA JAMAJKA
Składniki:
kieliszek rumu
5 kropli gorzkiej pomarańczówki
5 kropli jałowcówki
łyżka syropu z cukru
skórka z cytryny
Najpierw przygotowujemy kieliszki. Zwilżamy ich krawędzie z obu stron na szerokości 1 cm złożoną na pół skórką z cytryny. Następnie zanurzamy krawędzie kieliszków w cukrze. W ten sposób utworzy się biała obrączka. Rum, pomarańczówkę i jałowcówkę oraz syrop mieszamy w naczyniu z lodem. Przelewamy ostrożnie, tak by nie uszkodzić obrączki z cukru, do kieliszków. Do kieliszków dodajemy spiralę z obranej cienko skórki z cytryny.
KRUSZON I
Składniki:
1 litr wina białego
25 dag cukru
2 pomarańcze
1 cytryna
1/2 litra wody sodowej
Wino mieszamy z wodą sodową. Można do smaku dodać według uznania koniak, likier lub czystą wódkę. Wsypujemy też cukier i wszystko dokładnie mieszamy. Pomarańcze i cytryny kroimy w plasterki i wkładamy do płynu. Dobrze chłodzimy.
KRUSZON II
Składniki:
20 kostek cukru
2 pomarańcze
1 cytryna
2 łyżki cukru
łyżka smażonych truskawek lub smażonego ananasa
1i 1/3 litra białego francuskiego wina
Pomarańcze i cytrynę dokładnie myjemy. Każdą kostkę cukru obcieramy o cytrusy aby cukier przesiąknął aromatem skórek. Kostki wkładamy do szklanego naczynia. Pomarańcze i cytrynę kroimy w plasterki i każdy przepoławiamy. Wkładamy to do kostek cukru dodając jeszcze dwie łyżki cukru miałkiego oraz smażone konfitury. Dolewamy wino. Bardzo dokładnie mieszamy aby kostki cukrowe rozpuściły się. Podajemy w szklankach.
SORBET POZIOMKOWY
Składniki:
2 kieliszki wiśniówki
5 dag lodów poziomkowych
10 kropli soku z cytryny
czerwone wino
Wiśniówkę, lody i sok z cytryny mieszamy w szklance i dopełniamy ją winem. Podajemy ze słomką.
KRUPNIK
Składniki:
1/2 litra miodu
2 szklanki wody
3 goździki
szczypta cynamonu
szczypta sproszkowanej gałki muszkatołowej
kawałek wanilii
1/2 litra spirytusu
Miód gotujemy z wodą, dodajemy goździki, cynamon i gałkę muszkatołową oraz wanilię. Zagotowujemy kilka razy. Odstawiamy do przestygnięcia. Potem jeszcze raz doprowadzamy do wrzenia i wlewamy spirytus stale mieszając. Podajemy na gorąco.
WINO GRZANE
Składniki:
2 szklanki wina czerwonego półsłodkiego
2 - 5 goździków
trochę cynamonu
4 - 6 dag cukru
Część wina gotujemy przez minutę wraz z przyprawami pod przykryciem, przecedzamy i dodajemy cukier. Pozostałe wino podgrzewamy i mieszamy z resztą.
PIWO GRZANE
Składniki:
2 butelki 0,33 litra jasnego piwa
trochę cynamonu
3 - 5 goździków
smażona skórka pomarańczowa
cukier do smaku
Część piwa wlać do garnka, dodać cynamon, goździki, skórkę pomarańczową, szczelnie przykryć. Gotujemy 1 - 2 minuty. Gorące piwo przecedzamy, słodzimy do smaku i mieszamy z pozostałym podgrzanym piwem.
PONCZ Z OWOCAMI
Składniki:
1,5 szklanki wina białego
1,5 szklanki wina czerwonego
szklanka przegotowanej wody
25 dag cukru
szklanka drobno pokrojonych dowolnych owoców
Wino gotujemy z wodą i cukrem. Po ostudzeniu dodajemy owoce.
PONCZ SYLWESTROWY I
Składniki:
1/2 litra wina białego
1/2 litra wina czerwonego
1/2 laski wanilii
20 dag cukru
szklanka wody
1/2 szklanki araku
Wino czerwone zagotować z wodą, cukrem i wanilią, dodajemy do tego wino białe i arak. Nie doprowadzamy już do wrzenia, tylko podgrzewamy. Wanilię wyjmujemy, a poncz przelewamy do wazy.
PONCZ SYLWESTROWY II
Składniki:
5 gałek lodów owocowych
4 białka
1/4 litra szampana
kieliszek araku
Białka ubijamy na sztywną pianę i mieszamy na sztywną pianę delikatnie. Mocno schładzamy.
PONCZ PŁONĄCY
Składniki:
1,5 szklanki białego wina
1,5 szklanki wina czerwonego
szklanka wody
pomarańcza lub cytryna
1/2 szklanki araku
Oba gatunki wina gotujemy z cukrem i wodą. Po ostudzeniu nalewamy do szklaneczek. Wkładamy plasterek pomarańczy lub cytryny. Tuż przed podaniem zalewamy na wierzchu arakiem i zapalamy.
PONCZ HOLENDERSKI
Składniki:
3/4 szklanki araku
2 pomarańcze
8 dag cukru
szklanka mocnego naparu z herbaty
Do naczynia, najlepiej kamionkowego garnka, wlać herbatę, arak, sok wyciśnięty z pomarańczy i posłodzić. Wymieszać i mocno podgrzać.
PONCZ SPECJALNY
Składniki:
3/4 szklanki koniaku
2 - 3 cytryny
10 - 15 dag cukru
1/2 szklanki wody
Wodę zagotować. Wlewamy do kamionkowego naczynia koniak, sok z wyciśniętych cytryn i cukier. Wszystko mieszamy i podgrzewamy.
BIAŁE WINO Z WINOGRON
Przepis moszczowy:
10 litrów moszczu
1,5 - 2,5 kg cukru - w zależności od przewidywanej mocy wina i ilości cukru naturalnego, zawartego w naszych winogronach. Różnice w słodkości zależne są od regionu kraju, dlatego należy zdać się tu na własny smak. Początkowo można użyć mniejszą ilość cukru, po kilkunastu dniach spróbować i jeśli się okaże, że wino jest zbyt gorzkie, to należy dodać cukru.
Dużo łatwiej robić wino z winogron importowanych. Wówczas do wina słabego (do 9 %) nie musimy dodawać w ogóle cukru. 1 litr moszczu bowiem zawiera aż 155 gram swojego własnego cukru. Chcąc otrzymać wino mocniejsze, np. 15% dodamy 9 - 10 dag na 1 litr moszczu. Cukier najlepiej wsypać do moszczu i wymieszać.
Wino zlewa się pierwszy raz po około 6 tygodniach od zrobienia nastawu.
20