MATERIAŁY DLA PROTETYKI I OTRODONCJI

MASY WYCISKOWE

Masy wyciskowe są materiałami stosowanymi w protetyce i ortodoncji w celu odtworzenia, kopiowania pola protetycznego i warunków topograficznych wybranych obszarów jamy ustnej dla celów protetycznych lub ortodontycznych.

Technika kopiowania polega na pobraniu wycisku wymienionego obszaru anatomicznego przy użyciu materiału-masy wyciskowej i narzędzi-łyżki wyciskowej, a następnie przetworzeniu negatywu wyciskowego na model laboratoryjny.

Właściwości jakie powinny posiadać masy wyciskowe:

• nieszkodliwość dla tkanek jamy ustnej podczas pobierania wycisku i po jego pobraniu

• dokładność, precyzyjność odwzorowania pola protetycznego, warunkujące sporządzenie precyzyjnego modelu roboczego

• trwałość kształtu materiału w postaci wycisku przez czas niezbędny do wykonania modelu

• wytrzymałość mechaniczną podczas sporządzania modelu, odporność na uszkodzenia-rozrywanie, kruszenie, powtarzalność odlewania modeli

• łatwość zarabiania i odpowiedni, regulowany czas wiązania w jamie ustnej

• łatwość wprowadzenia do ust (odpowiednia konsystencja, spoistość) oraz łatwość oddzielenia od podłoża tkankowego

• walory smakowe, zapachowe, kolorystyczne, szczególnie ważne w ortodoncji

Pobieranie wycisku

Pobieranie wycisku

1 Wycisk zgryzowy

Wycisk anatomiczny

Jest negatywem pola protetycznego, czyli negatywowym odbiciem powierzchni tkanek jamy ustnej w stanie, w jakim znajdują się one w chwili zetknięcia z masą wyciskową, bez uwzględnienia stanu czynnościowego błony śluzowej w okolicy strefy neutralnej.

Pobieramy na standardowych łyżkach wyciskowych, które nie są dokładnie dostosowane ani do zasięgu, ani do ukształtowania pola protetycznego

Wycisk czynnościowy

Odbitka tkanek jamy ustnej, uwzględniająca przemieszczanie się błony śluzowej w czasie czynności fizjologicznych,

W technice jednoczasowej pobieramy wycisk jednocześnie dwiema warstwami masy wyciskowej po wcześniejszym usunięciu nici retrakcyjnych z kieszonki dziąsłowej. Podczas stosowania tej metody korzystna jest praca z asystentką tzw. Praca na 4 ręce

W technice dwuetapowej pobieramy wycisk najpierw masą o większej prężności (nici retrakcyjne mogą pozostawać w jamie ustnej) a następnie po wyjęciu wycisku z jamy ustnej za pomocą igły lentulo/strzykawki wprowadzamy masę wyciskową o mniejszej prężności do kanału korzenia, na zęby sąsiednie oraz do wnętrza pierwszej warstwy wycisku.

Podział ze względu na konsystencję w gotowym wycisku:
- masy wyciskowe sztywne
a) gips (gips wyciskowy różowy)
b) masy żywiczo-woskowe (masa Kerra, stents) – obecnie już nie stosowane
c) masy cynkowo-eugenolowe (Asha, Bucoform, Repin)
- masy wyciskowe elastyczne
a) masy hydrokoloidalne:
- masy alginatowe (Integra Alginate Kerr, Vocoloid Voco, Alginoplast Bayer, Kromopan)
- masy agarowe (Dublaga, Virodouble)
b)elastomery:
- masy silikonowe (President Coltene, Xantopren Bayer, Rapid Coltene)
- masy polisulfidowe (Omniflex, Neo-Galt)
- masy polieterowe (Impregnum ESPE, Permadyne ESPE)

Masy alginatowe

• wyciski wstępne

• wyciski zębów przeciwstawnych

• wyciski robocze do protez częściowych

• Alginat mieszamy z zimną wodą

• Czas mieszania 0,5-1,5 minuty

• Czas przebywania w jamie ustnej potrzebny do związania masy 1,5-2 minut

• W użyciu są takie masy jak np.Kromopan, Orthoprint, Zelgan,Tropicalgin

Zalety:

- nie zawiera metali ciężkich, nie rozpływa się w ustach.
- szybka absorpcja wody 
- łatwe mieszanie
- konsystencja nie rozpylającego się proszku

Charakterystyka:

- trzy fazy zmiany barwy
- kolor malinowy - czas mieszania
- kolor pomarańczowy - czas nakładania na łyżkę wyciskową
- kolor żółty - czas pobierania wycisku
- skrócony czas pracy i wiązania
- zapach owoców tropikalnych
- twardość po związaniu

Przeznaczona do pobierania wycisków przy wykonywaniu
protez częściowych osiadających i szkieletowych,
do modeli diagnostycznych

Pasty wyciskowe (masy tlenkowo-cynkowo-eugenolowe):

• dostarczane w postaci pasty umieszczonej w dwóch tubach,

z których wyciska się równe ilości materiału podczas mieszania;

jedna z nich to katalizator a druga jest masą podstawową

• zastosowania: wyciski czynnościowe przy bezzębiu

• wyciski podścielajace

• wyciski złożone do protez natychmiastowych

• postępowanie: pasty z dwóch tub w stosunku 1:1 wyciska się na

woskowany papier lub szklaną czy plastikową płytkę

aż do uzyskania jednolitego zabarwienia.

Elastyczne masy wyciskowe (elastomery):

-podział:

• masy silikonowe,

• masy polisulfidowe,

• masy polieterowe.

• w zależności od konsystencji materiał elastycznych mas wyciskowych bywa oznaczany jako : putty body, heavy body, regular body, light body; pierwszy i drugi mają konsystencję kitu, trzeci gęstej pasty, czwarty płynu.

• zastosowanie:

-wyciski dwuwarstwowych

-wyciski czynnościowe

Postępowanie : pastę wyciskamy z tuby, umieszczając ją na kartce woskowanego papieru i dodajemy płynny katalizator,

• mieszamy do uzyskania jednorodnej konsystencji;

• podstawową masę nakładamy na łyżkę, którą uprzednio pokrywamy warstwą kleju.

• pobieramy wycisk.

• po wyjęciu z jamy ustnej wycisk przepłukujemy wodą, osuszamy i nakładamy drugą warstwę.

elastyczne masy wyciskowe o konsystencji płynnej mogą być wprowadzone do strzykawek lub samomieszających urządzeń

M asy silikonowe

GIPSY DENTYSTYCZNE

Gipsy alabastrowe

Gips alabastrowy nie nadaje się do wykonywania modeli roboczych. Jest to materiał pomocniczy do napraw, do wykonywania modeli diagnostycznych, przedlewów, do mocowania modeli roboczych w artykulatorze oraz na modele pod łyżki indywidualne.

Twarde gipsy modelowe

Gipsy twarde czy twarde gipsy modelowe to materiał do wykonywania wszystkich modeli, na których nie będą wykonywane prace o wysokiej precyzji. Gipsy z tej grupy nadają się do wykonywania modeli zębów przeciwstawnych a także do wypełniania puszek polimeryzacyjnych.

Super-twarde gipsy

Super-twarde gipsy powinny być zawsze stosowane przy bardzo precyzyjnych pracach protetycznych - również w przypadku wykonywania słupków pod korony i modeli dzielonych. Tego typu materiał może być również stosowany do zalewania kuwet polimeryzacyjnych w sytuacjach, kiedy akryl jest wtłaczany do kuwety pod wysokim ciśnieniem

R ozrabianie gipsu

• Wlewamy do miski wodę, wsypujemy gips, do momentu aż nasiąknie wodą, bez mieszania

• Gdy gips nie wchłania już wody zaczynamy mieszanie, aż do uzyskania konsystencji gęstej śmietany

Woski dentystyczne należą do materiałów pomocniczych stosowanych w technice dentystycznej.

Woski znalazły zastosowanie w protetyce stomatologicznej jako materiał pomocniczy w wykonawstwie plastycznego wzorca protez ruchomych, wkładów, koron czy mostów, który następnie zostanie

zastąpiony przez właściwe

tworzywo protezy.

Woski są to estry wyższych kwasów tłuszczowych z wyższymi jednowodorotlenowymi alkoholami i są

otrzymywane w wyniku reakcji estryfikacji.

Substancje wchodzące w skład wosków używanych w protetyce stomatologicznej dzieli się na cztery

grupy:

• substancje pochodzenia mineralnego (parafina, stearyna, ozokeryt)

• substancje pochodzenia zwierzęcego (wosk pszczeli, wosk Olbrot)

• substancje pochodzenia roślinnego (wosk Karnauba, kalafonia, żywica Dammar)

• oraz inne substancje wchodzące w skład wosków dentystycznych (barwniki, terpentyna)

Po wymieszaniu składników w różnych proporcjach jakościowych i ilościowych otrzymuje się produkty o odpowiednich własnościach plastycznych, twardości, lepkości, elastyczności oraz temperaturze topienia.

Woski modelowe

Cechy wosku modelowego:

– wosk musi być dostatecznie twardy i niełamliwy oraz cechować się

wysoką odpornością na pękanie

– nie może ulegać w temperaturze ciała zmiękczaniu i zniekształceniu

– powinien charakteryzować się niewielkim skurczem termicznym

– powinien wykazywać się niewielką elastycznością i kleistością podczas ustawiania zębów

Wosk modelowy znajduje zastosowanie w:

– wykonywaniu płyt i wałów wzorników zwarciowych, płyt podstawowych w

protezie całkowitej i częściowej, epitez

– ustawianiu zębów w celu zamiany na tworzywo akrylowe

– pobieraniu kęsków zwarciowych

– modelowaniu koron tymczasowych, licówek

– w blokowaniu podcieni