Akademia Górniczo - Hutnicza

im. Stanisława Staszica w Krakowie

Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu

Inżynieria Naftowa i Gazownicza

Przedmiot:

Ochrona środowiska

Temat:

Projekt badań zawartości węglowodorów ropopochodnych w podłożu gruntowym metodą atmogeochemiczną

xxx prowadzący:

Studia niestacjonarne dr inż. Tadeusz Solecki

Rok akademicki xxx

Semestr xxx
Grupa xxx

Samoocena: 4,0

Spis zagadnień:

1. Wstęp

2. Charakterystyka terenu

3. Hydrologia

4. Zanieczyszczenie terenu w latach ubiegłych

5. Wpływ zanieczyszczenia terenu Olejem Napędowym

6. Likwidacja zagrożenia

7. Uwagi dotyczące prowadzonych działań

8. Charakterystyka mapy

1.Wstęp:

Poniższy projekt ma na celu oszacowanie zanieczyszczenia gleby i kierunku rozprzestrzeniania się oleju napędowego w wyniku kolizji, na trasie nr 975, nieopodal boiska sportowego Radłovia Radłów.

Do zdarzenia doszło 27.12.2013r. w którym to kierowca samochodu ciężarowego, transportujący Olej Napędowy w wyniku niedostosowania prędkości do warunków atmosferycznych, wpadł w poślizg a co za tym idzie doprowadził do wywrócenia cysterny. Wyciekające paliwo spłynęło do pobliskiego rowu odwadniającego drogę.

2.Charakterystyka terenu:

Miejscem prowadzenia projektu jest miejscowość Radłów, która jest zarówno gminą w powiecie tarnowskim w województwie małopolskim. Gmina Radłów leży na Równinie Radłowskiej, w południowej części Kotliny Sandomierskiej, w obszarze przedpola Karpat. Teren gminy charakteryzuje się monotonną, płaską rzeźbą. Wyniesiony jest od 178 m n.p.m. (dolina Dunajca) do 190 m n.p.m.(zachodnia granica Gminy Radów)

Podłoże całego terenu Gminy Radłów tworzą iły. Zalegają one na głębokości kilkunastu metrów od powierzchni terenu. Na iłach tych zalegają cienką warstwą utwory czwartorzędowe. Należą do nich piaski i żwiry.

3.Hydrologia :

Cieki powierzchniowe przepływające przez obszar Gminy Radłów należą do zlewni dwóch rzek, prawobrzeżnych dopływów Wisły. Są to:

• Dunajec, który płynie z południa na północ. Stanowi naturalną zachodnią granicę gminy. Jest rzeką górską.

• Kisielina, która przepływa przez centralną część Gminy. Płynie równolegle
  do Dunajca w kierunku z południa na północ. Odcinek rzeki w granicach administracyjnych Gminy Radłów wynosi 9,4 km.

Z większych cieków, wchodzących w skład dorzecza Dunajca należy Rów Radłowski. Przepływa w całości przez teren Gminy Radłów. Kisielina, która wypływa w okolicach Łysej Góry, po przekroczeniu drogi DK-4 wpływa na tereny równinne i podmokłe, z bardzo wysoko położonym, sięgającym często powierzchni, zwierciadłem wód gruntowych. Stąd też, w celu odwodnienia terenu, na obszarze południowo-zachodnim Gminy Radłów znajduje się stosunkowo gęsta sieć rowów melioracyjnych

Na obszarze Gminy Radłów wody podziemne występują w zbiornikach usytuowanych
w obrębie zróżnicowanych wiekowo pięter hydrogeologicznych.
Są to zbiorniki w piętrach:

• czwartorzędowych (holocen, plejstocen),

• trzeciorzędowych,

• mezozoicznych (trias, jura, kreda),

• paleozoicznych,

Z punktu widzenia możliwości ich wykorzystania warte uwagi są dwa piętra wodonośne:

• zbiornik w utworach czwartorzędowy - holoceński,

Występuje w niższych terasach doliny Dunajca oraz na Równinie Radłowskiej. Ze względu na budowę geologiczną, czwartorzędowy poziom wodonośny charakteryzuje się dużą:

1. miąższością żwirów i piasków ułatwiających infiltrację wód opadowych
   do warstwy wodonośnej,

2. zasobnością tego poziomu ze względu na obszar wychodni,

3. wydajnością studni sięgającą 100 m³/h przy niewielkich głębokościach ujęcia, sięgających od 7 do 15 m,

• zbiornik w utworach mezozoicznych - triasowy

Występuje na obszarze całej Gminy. Jest częścią zbiornika Niecki Miechowskiej. Zainteresowanie nim wynika z możliwości wykorzystania wód termalnych dla celów ciepłowniczych.

4.Zanieczyszczenie terenu w latach ubiegłych:

Z informacji zaczerpniętych u burmistrza miasta i gminy Radłów nie zauważa się
by kiedykolwiek w przeszłości doszło do podobnych zanieczyszczeń gleb. Stwierdza: „Gmina Radłów jest typową Gminą rolniczą. Istnieją tu korzystne warunki do prowadzenia produkcji rolnej. Ponad 62 % gruntów zaliczanych jest do I, II i III klasy bonitacji…”

5.Wpływ zanieczyszczenia terenu Olejem Napędowym:

Ropa naftowa i jej produkty pochodne całkowicie niszczą strukturę koloidalną gleby, zupełnie zaburzają jej właściwości fizyczne pierwotne (zwięzłość, plastyczność, lepkość)
i wtórne (właściwości wodne, powietrzne i cieplne). Ponadto niszczą jej zdolności sorpcyjne, przez co wpływają degradująco na życie biologiczne środowiska gruntowego.

Na skutek swoich parametrów fizycznych gęste hydrofobowe oleje powodują blokowanie por gruntu, co pociąga za sobą ograniczenie dostępu powietrza do jego głębszych warstw. Oleje
te w znacznym stopniu ograniczają przedostawanie się wody do korzeni roślin oraz zaklejają powierzchnię liści, blokując przenikanie światła, powietrza i wody. Prowadzi to do stopniowego obumierania roślin, czego konsekwencją jest znaczny spadek produkcji roślinnej.

6.Likwidacja zagrożenia:

W określeniu zasięgu migracji zanieczyszczenia pomocne są polowe techniki analityczne. Jedną z nich jest analiza powietrza gruntowego, pozwalająca określić obecność zanieczyszczenia na różnej głębokości bez konieczności pobierania próbek wody i gruntu. Badania takie przeprowadza się z wykorzystaniem przenośnych analizatorów powietrza gruntowego, które wykazują zanieczyszczenie w gruncie, pośrednio poprzez stwierdzenie obecności jego par w powietrzu gruntowym. Przykładem takiego urządzenia jest sonda pomiarowa ECOPROBE 5

7.Uwagi dotyczące prowadzonych działań:

Całkowita działalność ma na uwadze bezpieczeństwo osób cywilnych ale przede wszystkim pracowników podejmujących pracę przy badaniach. By zapewnić jak największe bezpieczeństwo pracowników odcinek drogi nr 975 będzie zamknięty a co za tym idzie zostanie wytyczony objazd. Robotnicy zostaną wyposażeni w kamizelki sygnalizacyjne
a przy drogach dojazdowych do ulicy Biskupiej zamontowane będą tablice z informacją
o trwających pracach i wyznaczonym objeździe.

8.Charakterystyka Mapy:

Miejsce wycieku ON zostało oznaczone czerwonym kwadratem. Z uwagi na fakt,
iż ropopochodne będące lekką frakcją, bardzo szybko przemieszczają się w piaskach, otwory pomiarowe były wykonywane za pomocą elektronicznej sondy polowej ECOPROBE 5
w odległości ok. 10 metrów od siebie na głębokościach 0,0 – 2,0 m. W badaniach uwzględniono następujące fakty:

• pomiarów dokonywano przy ujemnych temperaturach otoczenia (-4,0 do -7,5 °C);

• ECOPROBE'm bada się jedynie lotne frakcje oleju napędowego które w krótkim czasie (0-10 dni) i w danych warunkach temperaturowych znacznie ograniczających parowanie (ON przedostający się do gruntu posiadał temperaturę otoczenia) przeniknęły do gruntu i mogły być analizowane przez sondę z zaczerpniętym powietrzem gruntowym można założyć, że określono w ten sposób faktyczną obwiednię zanieczyszczenia.

Punkty pomiarowe wykonano 27.12.2013r. ( na mapie punkty: 2B,2C, 2D, 2E, 2G, 2H, 3B, 3C, 3D, 3E, 3H, 4B, 4C, 4D, 4E, 4H, 5B, 5C, 5D, 5E, 5H, 6B, 6C, 6D, 6E, 6H, 7B, 7H). Punkt pomiarowy w którym stwierdzono wartość sumy węglowodorów w powietrzu gruntowym bliską zero przyjmowano jako punkt wyznaczający granicę zanieczyszczenia terenu.
W punktach 2F, 3F, 3G, 4F, 4G, 5F, 5G, 6F, 6G, 7C, 7D, 7E, 7F, 7G dokonanie pomiaru jest niemożliwe z racji biegnących sieci kanalizacyjnych, telekomunikacyjnych i innych czynników. Z uwagi na możliwość uzyskania niepewnych wyników w punktach pomiarowych 2E i 3C zaleca się przeprowadzenia dodatkowego badania laboratoryjnego.

W tabeli przedstawiono wyniki badań atmogeochemicznych przeprowadzonych w obszarze zdarzenia drogowego w miejscowości Radłów.

Nr badania	Wynik badań	Przeznaczenie próbki		Uwagi
		Badanie w terenie	Badanie laboratoryjne
P2B
P2C
P2D
P2E
P2G					Zachować ostrożność
P2H
P3B
P3C
P3D
P3E					Czyszczenie sondy
P3H
P4B
P4C
P4D
P4E
P4H
P5B
P5C
P5D
P5E					Czyszczenie sondy
P5H
P6B
P6C
P6D
P6E
P6H
P7B
P7H