LECZENIE ZIMNEM

Leczenie zimnem polega na miejscowym obniżeniu temperatury tkanek, co odbywa się głównie drogą przewodzenia.

Zimno w celach leczniczych jest stosowane w postaci:

• zabiegów miejscowych, które mają na celu obniżenie temperatury skóry, mięśni i stawów;

• zabiegów całkowitych, których celem jest ogólne oziębienie organizmu;

• zabiegów kriochirurgicznych, w których dąży się do nieodwracalnego uszkodzenia patologicznie umiejscowionych tkanek;

Przez dostarczenie zimna, temperatura powierzchni ciała zostaje obniżona miejscowo lub systemowo. Leczenie zimnem obejmuje wiele metod o różnym działaniu.

Wymienia się m.in.:

• zimną hydroterapie

• lód ( kąpiele, okłady, masaże, nacieranie)

• łatwo parujące substancje płynne (blokady zimnem)

• okłady żelowe, kriożel

• zimne opatrunki, peloidy

• gaz chłodzący, nadmuch zimnego powietrza (m.in. krioterapia całego ciała w komorach chłodzących)

• chłodzenie termoelektryczne

Łagodne metody leczenia zimnem wykorzystują temperaturę w zakresie od obojętnej dla ciała (15 C), jak w przypadku zimnej hydroterapii.

Intensywne zaś leczenie zimnem tzw. krioterapia, polega na stosowaniu temperatury w przedziale od 0 C do –130 C( jest to temp. parowania ciekłego azotu).

KRIOTERAPIA MIEJSCOWA I OGÓLNA

Akcja zależy od:

• różnicy między temp. organizmu, a źródłem zimna

• intensywności zabiegu

• czy jest to działanie częściowe czy ogólne

• czasu trwania zabiegu

1. FAZA ZABIEGU

Trwałe schłodzenie

• następuje skurcz naczyń krwionośnych

• skóra staje się blada

• dochodzi do zmniejszenia się przepływu krwi

• ciśnienie rośnie

• podwyższa się napięcie mm. szkieletowych

• spada przewodnictwo nerwowe

• spada uczucie bólu i zapaleń (mediatory)

2. FAZA ZABIEGU

• zwiększa się przepływ krwi

• skóra staje się różowa

• ciśnienie spada

• obniża się napięcie mm. szkieletowych

• mediatory bólu i zapalenie zmniejsza się

3. DZIAŁANIE

• przeciw bólowo

• przeciw obrzękowo

• poprawia siłę mięśniową

• zwiększa zakres ruchu

• działa przeciw zapalnie

POSZCZEGÓLNE ZABIEGI

1. BOROWINA

• błoto włożone w koszulkę z pergaminem (żeby się nie rozsypało)

• wkładamy do naczynia lub może to być umywalka, ocieplamy do temp. 45 C, lejąc ciepłą wodą, po 15 minutach, kiedy błoto złapie ciepło przykładamy do miejsca zabiegowego i owijamy jakimś izolatorem

• borowina musi być elastyczna, aby dobrze się układała na miejscach zabiegowych

2. WORECZEK Z RĘCZNIKA Z KOSTKAMI LODU

• przykładamy do miejsc zabiegowych max. do 5 minut (później lud się może roztopić)

3. ZIMNY RĘCZNIK

• zamaczamy ręcznik w zimnej wodzie, wyżymamy i wkładamy do zamrażalnika na cała noc, następnie przykładamy na 3-5 minut na powierzchnie zabiegową

4. MASAŻ KOSTKA LODU

• Wskazania

• masaż + krioterapia

• urazy stawów, mięśni, kontuzje w sporcie

• działanie

• usprawnianie krążenia krwi i limfy

• zapobiegawczo u sportowców przed wysiłkiem

• zabiegi rozluźniające

• w zanikach mięśni i w niedoczynności

• sposób przygotowania

wkładamy patyczek po lodzie do kubka np. po kefirze, wlewamy wodę, wstawiamy do zamrażarki, zamrażamy, wyjmujemy kostkę z kubeczka, masujemy powierzchnię zabiegową przez 3-5 minut

• przeciwwskazania

nie stosujemy przy stanach zapalnych- zastępujemy to wtedy ciekłym azotem lub zimnym powietrzem

5. CIEKŁY AZOT

• butla z ciekłym azotem składa się z : wentyla, ruchomego, elastycznego węża, miernika, dyszy;

• temp. ciekłego azotu od – 110 C do – 160 C;

• odległość od ciała podczas zabiegu od 15 do 25 cm

• czas zabiegu: 30 sekund – 3 minut

• dysza do ręki, chwilkę czekamy, dysze kierujemy najpierw na podłogę, a potem powoli przystępujemy do zabiegu

Jeśli szczypie, piecze, boli, skóra staje się sina- należy bezzwłocznie przerwać zabieg!!

6. KRIOTERAPIA W SPRAYU (AEROZOLU)

• trzymamy do 5 sekund

• stosujemy zapobiegawczo lub w sytuacjach nagłych

• przeciwwskazania: otwarte rany (krwawienie), nie stosujemy na błony śluzowe

• odległość od powierzchni zabiegowej: 15-25 cm

7. ZIMNE POWIETRZE

• 2 aparaty do tego służące: KRIO 5 i KRIOAIR; wymienne końcówki dyszy o średnicy 5,10,15,20 cm

• temperatura od –30 C do –35 C

• odległość od powierzchni zabiegowej: 5- 20 cm

• nie mniej niż 5 do 3 cm, dysza nie może dotykać pacjenta

Metodyka

taka sama jak w krioterapii, efekt zimna utrzymuje się od 1,5 do 3h

8. KRIOKOMORA

• składa się z : przedsionka, komory właściwej (-110 C)

• źródłem zimna jest ciekły azot i zimne powietrze

• Metodyka zabiegu

• nakładamy czapkę, rękawiczki, skarpety za kolana i drewniaki

• obowiązuje strój kąpielowy

• maseczka na usta i nos

• pacjent powinien:

• spacerować, nie rozmawiać

• nie dotykać ścian i innej osoby znajdującej się w komorze (grozi to odmrożeniem)

• wdech pacjenta powinien być 2 razy krótszy niż wydech

• osoba wykonująca zabieg musi poinformować pacjenta o środkach bezpieczeństwa

• 2 osoby to najmniejsza dopuszczalna liczba osób w komorze- jeśli jest tylko jedna osoba wykonująca zabieg musi wejść do komory razem z pacjentem

• największa liczb osób mogących przebywać w komorze podczas jednego zabiegu to 5-7

• czas trwania zabiegu: do 3 minut

• po zabiegu wskazana jest 30 minutowa kinezyterapia (może to być np. jazda na rowerku stacjonarnym)

• wskazania

• reumatoidalne zapalenie stawów

• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

• gorączka reumatyczna

• choroby zwyrodnieniowe stawów

• zmiany zapalne stawów o podłożu metabolicznym- skaza moczanowa

• łuszczycowe zapalenie stawów

• pierwotne i wtórne zmiany zwyrodnieniowo- zniekształcające kręgosłupa

• zespoły bólowe: fibromyalgia (bóle około stawowe tkanek miękkich), wszystkie stany pourazowe, przeciążeniowe i zapalne układu ruchu, pierwotna i wtórna osteoporoza, stwardnienie rozsiane, niedowłady i przykurcze kończyn, cellulitis i nadwaga, rozległe oparzenia;

• przeciwwskazania

- klaustrofobia

• wyniszczenie i wychłodzenie organizmu

• brak czucia

• miejscowe zaburzenia ukrwienia

• znaczna niedokrwistość

• działanie leków(zwłaszcza neuroleptyków i alkoholu)

• przebyte zakrzepy żylne i zatory tętnic obwodowych

• nadmierna potliwość

• miażdżyca

• nietolerancja zimna

• odmrożenia

• choroba Reymamde (sine ręce- charakterystyczne dla chorób reumatoidalnych)

• urazy

• odleżyny

• owrzodzenie skóry

• niedoczynność tarczycy

• zdrowe osoby także korzystają z zabiegu w celu:

• zwiększenia odporności

• wspomagania treningu wytrzymałościowego

• wspomagania leczenia po urazach tkanek miękkich i stawów (skręcenia, stłuczenia, zwichnięcia)

• odnowy biologicznej i w celach profilaktycznych

• zminimalizowania krwawienia, obrzęku

• relaksacji mięśni

• działa na psychikę poprzez obniżenie poziomu lęku

• działanie przeciw bólowe (poprawa drenażu żylnego i limfatycznego)

• zmniejsza nadpobudliwość