Przykładowe zagadnienia na sprawdzian z historii adwokatury

1/ Postać Św. Iwo Helory - patrona prawników

Iwo Helory (znany także jako Iwo z Bretanii) urodził się 17 października 1253 r. w Kermartin (Bretania we Francji) w rodzinie Heloriego, lorda Kermartin, i Azo du Kenquis. Studiował w Paryżu sztuki wyzwolone, prawo cywilne i teologię, a później, w Orleanie, prawo kanoniczne. Po powrocie do Bretanii w 1280 r. został diecezjalnym sędzią duchownym w Rennes, a po 4 latach oficjałem sądu biskupiego. Szybko zyskał opinię sprawiedliwego, bezstronnego i nieprzekupnego prawnika. Bogatych traktował na równi z ubogimi, co nie było wówczas powszechne. Znany był jako "adwokat biedaków". Często opłacał za nich koszty sądowe i odwiedzał ich w więzieniu. Mając 31 lat przyjął święcenia kapłańskie. Wkrótce został proboszczem. W 1297 r. powrócił do rodzinnego Kermartin, ponieważ odziedziczył rodzinny majątek. We dworze, w którym się wychował, stworzył przytułek dla najuboższych. Kiedy przytułek okazał się za mały, wybudował większe hospicjum. Na pomoc dla biednych przeznaczał także wszystkie swoje dochody z działalności prawniczej. Był człowiekiem modlitwy, na którą przeznaczał noce, bo w ciągu dnia służył potrzebującym. Codziennie sprawował Mszę świętą, choć w tamtych czasach kapłani zobowiązani byli do zaledwie jednej Eucharystii w tygodniu.

Zmarł 19 maja 1303 r. w rodzinnej Bretanii. Jego relikwie znajdują się w katedrze św. Tugduala w Tréguier. Już w 1347 r. papież Klemens VI ogłosił go świętym. Kult jego był żywy i trwa do dziś. Jest patronem Bretanii, prawników, adwokatów, sędziów, notariuszy, a także proboszczów, ubogich, wdów i sierot. Co roku na odpust św. Iwona do Tréguier przybywają prawnicy z całego świata. Podczas uroczystości w procesji niesiony jest relikwiarz z czaszką Świętego.

Do Polski kult św. Iwona dotarł jeszcze w XIV wieku. Najbardziej widocznym jego śladem jest pochodząca od imienia Świętego nazwa znanego uzdrowiska Iwonicz (niedaleko Krosna na Podkarpaciu). W ikonografii Święty ukazywany jest jako sędzia w todze i birecie, czasami jako diakon w dalmatyce. Jego atrybutami są m. in.: księga, zwój pergaminu, pióro.

6/ Powstanie Krakowskiej Izby adwokackiej i jej pierwsi Prezydenci.

W Galicji samorząd adwokacji regulowany był przez ordynację z 1868 r. , wcześniej 1849 też oparta na izbach. W Krakowie izba powstała w 1862 r. Pierwsze walne zgromadzenie krakowskiej Izby Adwokatów odbyło się w grudniu tego roku. Dokonano na nim wyboru władz samorządu zawodowego, powierzając stanowisko prezydenta izby Mikołajowi Zyblikiewiczowi, późniejszemu prezydentowi miasta Krakowa oraz marszałkowi Sejmu Krajowego we Lwowie. Pełnił on tę funkcję przez rok, a jego następcą wybrany został Maksymilian Machalski.

7/ Przedstaw sylwetki trzech wybitnych adwokatów KIA w okresie 1862 – 1939

Mikołaj Kański, działacz społeczny i niepodległościowy, pierwszy prezydent Izby Adwokackiej w Krakowie. z rodziny mieszczańskiej. Ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu we Lwowie, był bardzo czynnym członkiem Związku Synów Ojczyzny.

Jeden z organizatorów powstania chochołowskiego (które wybuchło 21 lutego 1846 r.) Po upadku powstania, został aresztowany, skazany przez sąd na karę śmierci, którą cesarz w drodze łaski zamienił mu na 18 lat ciężkiego więzienia. Pobyt Mikołaja Kańskiego w więzieniu nie trwał zbyt długo. W roku 1848 został zwolniony na mocy amnestii i po powrocie do kraju rzucił się w wir życia społecznego i politycznego.

Ukazują się drukiem broszury: „Nowiny ze świata”, „Pogadanka chłopska, czyli rozmowa wójta ze swymi sąsiady o dzisiejszych zdarzeniach i o dawnych dziejach na świecie, co każdy wiedzieć powinien”, oraz „Słowa prawdy do ludu wiejskiego, czyli rozmowa księdza proboszcza z gromadą.”

Został wybrany z obwodu bocheńskiego posłem do parlamentu austriackiego jako jeden z 96 posłów galicyjskich (cały parlament składał się z 383 posłów). Kański tłumaczył z języka niemieckiego na język polski wnioski i uchwały parlamentu, gdyż znaczna liczba posłów znała tylko język ojczysty. Zabierał głos w czasie parotygodniowych dyskusji w sprawie zniesienia pańszczyzny i innych form poddaństwa.

Na Uniwersytecie Jagiellońskim tytuł doktora praw na podstawie rozprawy „O karze śmierci”. Zdaniem Kańskiego, w szczególności „kara śmierci za polityczne zbrodnie ustać powinna”. Kański odbywa aplikację sądową w Krakowie i zostaje adwokatem w Tarnowie. W tym czasie wspólnie z adwokatem krakowskim Mikołajem Zyblikiewiczem podejmuje walkę o używanie w postępowaniu przed sądami Galicji języka polskiego, W Galicji zwyciężył ostatecznie język polski.

W roku 1869 zostaje pierwszym prezesem autonomicznej Izby Adwokackiej i Rady Dyscyplinarnej w Krakowie. Wybór ten austriackie władze administracyjne uznały za manifestację polityczną. Jako adwokat w Krakowie Mikołaj Kański rozwijał żywą działalność naukową i społeczną. Pracuje w Komisji Prawniczej Akademii Umiejętności, w Towarzystwie Naukowym Krakowskim i Arcybractwie Miłosierdzia. Ogłasza też w czasopismach artykuły prawnicze, a mianowicie: „Kilka słów o reformie sądownictwa austriackiego”, „O księgach hipotecznych chłopskich” oraz „Krótki pogląd na sądownictwo austriackie w Galicji od r. 1772 aż do chwili obecnej”.

Aniela Steinsbergerowa

10/ Przedstaw sylwetki trzech polskich adwokatów znanych z działalności poza adwokackiej.

Mikołaj Zyblikiewicz, Franciszek Smolka, Jan Brzechwa (Lesman),

Adw. Stanisław Patek, obrońca polityczny, senator II RP, minister spraw zagranicznych, ambasador RP w Waszyngtonie, Tokio i Moskwie. studia prawnicze ukończył na Uniwersytecie Warszawskim. Koło Obrońców Politycznych Siedzibą Koła było mieszkanie Patka przy ul. Królewskiej 25 w Warszawie. Stefan Żeromski nazywał lokal „ministerium polskiej biedy”. Patek został aresztowany pod zarzutem powiązania z organizacjami rewolucyjnymi. Pociągnięto go do odpowiedzialności dyscyplinarnej. Izba Sądowa w Warszawie w roku 1911 skreśliła go z listy adwokatów.

13/ Jak daleko sięga swą tradycją pismo adwokatury „Palestra”, kto jest jego redaktorem naczelnym obecnie?

obecnie adw. Maciej Gutowski, a do września 2018 adw. Czesław Jaworski. Po raz pierwszy czasopismo „Palestra" ukazało się w 1910 r. we Lwowie a redagowane było przez adwokata dr. Anzelma Lutwaka. Po wydaniu siedmiu zeszytów w cyklu miesiecznym pismo upadło. Po czternastu latach w marcu 1924 tytuł „Palestra" ukazał się jako organ adwokatury stołecznej. Bardzo szybko pismo zdobyło sobie rangę i znaczenie ogólnokrajowe.

18/ Proszę wymienić i przedstawić znaczące sylwetki kobiet adwokatów w adwokaturze polskiej.

MARIA BUDZANOWSKA (1930 – 1988)

prezes Naczelnej Rady Adwokackiej w latach 1983 – 1985

urodzona w dniu 16 kwietnia 1930 roku w Grodnie jako Maryla Budzanowska19, córka Teofila Budzanowskiego, przedwojennego posła z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego,

w czasie Powstania Warszawskiego była łączniczką o pseudonimie „Gnom”,

w 1948 roku ukończyła gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim, w 1954 rok ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódzkiego,

w 1954 roku rozpoczęła aplikację adwokacką, w 1957 roku zdała egzamin adwokacki i została wpisana na listę adwokatów Izby Łódzkiej z siedzibą Piotrkowie Trybunalskim, do 1978 roku wykonywała w tym mieście zawód adwokata w zespole adwokackim,

w czasie studiów angażowała się w ZMP, w 1965 roku wstąpiła do Stronnictwa Demokratycznego, w latach 1973 – 1976 była radną Miejskiej Rady Narodowej w Piotrkowie, pełniła wysokie stanowiska w Stronnictwie Demokratycznym,

w latach 1976 – 1984 była posłanką na Sejm PRL VII i VIII kadencji z ramienia SD, była wiceprzewodniczącą Komisji Praw Ustawodawczych, wraz z innymi posłami-adwokatami inicjowała projekt u.p.a., w głosowaniu o zatwierdzeniu dekretu o wprowadzeniu stanu wojennego wraz z dwiema posłankami wstrzymała się od głosu, łamiąc dyscyplinę klubu SD, podobnie sprzeciwiła się w Sejmie delegalizacji NSZZ „Solidarność”20,

w latach 1979 – 1983 wiceprezes NRA, w latach 1983 – 1985 prezes NRA – pierwsza kobieta na tym stanowisku w historii polskiej adwokatury,

zrezygnowała z funkcji Prezesa NRA wskutek nacisków politycznych, ataków w prasie i na konferencjach rzecznika prasowego rządu, oraz na skutek uchwały NRA wzywającą ją do ustąpienia – jedyny w historii adwokatury polskiej przypadek politycznego wymuszenia rezygnacji z funkcji prezesa NRA,

zmarła w dniu 23 lutego 1988 roku,

- w 1988 roku NRA podjęła uchwałę, iż adwokat Maria Budzanowska dobrze zasłużyła się Adwokaturze Polskiej, w 2010 roku otrzymała pośmiertnie Srebrny Medal Pamiątkowy MS, jej imieniem nazwany jest Ogólnopolski Rejs Adwokacki.



Aniela Steinsbergowa, adwokat, społecznik i tłumaczka żydowskiego pochodzenia, adwokat w wielu procesach politycznych i – po 1956 – rehabilitacyjnych, działaczka Polskiej Partii Socjalistycznej, współzałożycielka Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”.

W II Rzeczpospolitej występowała jako obrońca w procesach komunistów i robotników. Broniła strajkujących pracowników krakowskiej fabryki Semperit po zajściach w 1936 roku.

W czasie II wojny światowej czynnie włączyła się w działalność Rady Pomocy Żydom. Wyszukiwała kryjówki dla uciekających z getta Żydów. Bezpośrednio po zakończeniu wojny była obrońcą w procesach politycznych ludzi podziemia.

W 1956 roku wystąpiła jako inicjatorka dużej społecznej akcji na rzecz rehabilitacji członków Armii Krajowej. Została adwokatem Kazimierza Moczarskiego w jego głośnym procesie. Swoje doświadczenia opisała w książce "Widziane z ławy obrończej".

W 1968 roku Aniela Steinsbergowa broniła aresztowanych w marcu studentów, między innymi Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego. Zainicjowała wiele akcji petycyjnych, stanowiących wówczas ważny element działań opozycji antykomunistycznej.

Była współzałożycielką Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej KOR. Prowadziła Komisję Redakcyjną. Na początku lat osiemdziesiątych rozpoczęła aktywną działalność w organizacji Patronat nad Więźniami.

Do końca życia, nawet ciężko chora, stale szukała możliwości pomocy tym, którzy zostali pozbawieni swoich praw. Jej ostatnim dziełem był tekst, będący komentarzem do aktu oskarżenia w procesie KOR. Aniela Steinsbergowa zmarła 22 grudnia 1988.

Adwokat Joanna Agacka-Indecka (1964–2010) Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej (2007–2010). Członkini Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego przy Ministrze Sprawiedliwości (2010), wieloletnia działaczka samorządu adwokackiego, bezgranicznie oddana służbie publicznej,promotorka inicjatyw bezpłatnej pomocy prawnej pro bono. Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Wielką Odznaką „Adwokatura Zasłużonym” oraz Medalem Adwokatury Krakowskiej Pro Lege et Libertate. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2011 Jej imieniem nazwano plac przed Sądami Apelacyjnym i Okręgowym w Łodzi. Imię Jej nosi sala posiedzeń Naczelnej Rady Adwokackiej przy ul. Świętojerskiej 16 w Warszawie. Spoczywa na Starym Cmentarzu w Łodzi.

19/ Okoliczności doprowadzenia do tzw. procesu szesnastu z zaznaczeniem postaci adwokatów uczestników tego procesu.

proces pokazowy przywódców państwa polskiego w Moskwie w 1945 r. oskarżani m.in.: Adam Bień (członek WICI, pierwszy zastepca delegata rządu RP na kraj, członek krajowej rady ministrów), Józef Chaciński (prezes stronnictwa pracy, więzień Auschwitz), Stanisław Mierzwa(działacz ruchu ludowego, działał w delegaturze rządu na kraj), Antoni Pajdak (działacz socjalistyczny, zastepca delegata rządu RP na kraj, członek krajowej rady ministrów, działał w obronie praw obywatelskich), Zbigniew Stypułkowski (bronił działaczy narodowych, jako jedyny nie przyznał się do winy).

20/ Proces kurii krakowskiej. ( kiedy miał miejsce, czego dotyczył , obrońcy)

Proces przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie rozpoczął się 21 stycznia 1953, pokazowy proces czterech księży kurii krakowskiej i trzech osób świeckich, oskarżonych bezpodstawnie o działalność szpiegowską na rzecz Stanów Zjednoczonych i „sprzedawanie swojej ojczyzny za judaszowe pieniądze. Proces był elementem represji władz PRL wobec Kościoła katolickiego. Wszyscy oskarżeni, z wyjątkiem Stefanii Rospond, przyznali się do winy. Większość w pełni zgadzała się z zarzutami, podawała też kompromitujące fakty dotyczące innych osób. Dopełniali tym samym obraz przedstawiony przez świadków. Obrońcy podkreślali, że zbrodnie ich klientów są wielkie i niepodważalne.

Z Warszawy sprowadzono okrytego ponurą sławą sędziego Mieczysława Widaja, a u jego boku znaleźli się sędziowie krakowscy – Roman Waląg, szef miejscowego WSR, przed którym odbywał się proces, a także Bazyli Mielnik. Oskarżał naczelny prokurator wojskowy Stanisław Zarakowski.

Oskarżonym nie zagwarantowano należytej obrony, aby ta nie zepsuła propagandowego spektaklu.

Sąd skazał na karę śmierci Edwarda Chachlicę, Michała Kowalika i księdza Józefa Lelitę. Pozostałym oskarżonym wymierzono kary pozbawienia wolności. Orzeczonych kar śmierci nie wykonano – wyroki zostały zamienione decyzją Rady Państwa z 18 sierpnia 1953 na karę dożywotniego więzienia

27/ Adwokaci pisarze, artyści, aktorzy.

Jan lesman brzechwa, Karol Bunsch, Leo Belmont, Henryk Vogelfanger

28/ Proces brzeski ( kiedy miał miejsce, czego dotyczył , obrońcy)

Proces brzeski odbył się między 26 października 1931 a 13 stycznia 1932 r. 26 października 1931 r. w Warszawie rozpoczął się tzw. proces brzeski. Na ławie oskarżonych zasiedli więzieni wcześniej w twierdzy brzeskiej przywódcy antysanacyjnej opozycji. Na ławie oskarżonych znalazło się sześciu członków PPS: Lieberman, Barlicki, Pragier, Dubois, Ciołkosz i Mastek, oraz pięciu ludowców: Witos (obrońca Stanisław Szurlej), Kiernik, Bagiński, Putek i Sawicki. Wobec więzionych w Brześciu parlamentarzystów stosowano wyjątkowe szykany. Znęcano się nad nimi psychicznie wykonując pozorowane egzekucje, głodzono i jednocześnie nie pozwalano rodzinom dostarczać żywność, zmuszano do upokarzających prac.

Działania represyjne wobec opozycji podjęte w 1930 r. przez marszałka Józefa Piłsudskiego były reakcją na coraz większą aktywność stronnictw tzw. Centrolewu. Dowodem konsolidacji wspomnianych ugrupowań był zorganizowany przez przywódców Centrolewu 29 czerwca 1930 r. w Krakowie Kongres Obrony Prawa i Wolności Ludu. Jego uczestnicy w przyjętej rezolucji zapowiadali „usunięcie dyktatury Józefa Piłsudskiego” i ostrzegali władze, że na każdą próbę zamachu stanu odpowiedzą „najbardziej bezwzględnym oporem", a na każdą próbę terroru siłą fizyczną.

Odpowiedź Piłsudskiego na mobilizację sił opozycyjnych była zdecydowana. 25 sierpnia stanął na czele nowego rządu. Cztery dni później, na posiedzeniu Rady Ministrów postawił wniosek o rozwiązanie parlamentu.

Przewodniczącym sądu był sędzia Klemens Hermanowski. Oskarżonych bronili znani adwokaci, m.in. dziekan stołecznej rady adwokackiej Jan Nowodworski.

Byłych posłów oskarżono o przygotowanie zamachu stanu mającego na celu obalenie władzy. Żaden z nich nie przyznał się do winy.

13 stycznia 1932 r. zapadły wyroki. Dubois, Ciołkosz, Mastek, Pragier i Putek skazani zostali na trzy lata więzienia, Lieberman, Barlicki i Kiernik na dwa i pół roku, Bagiński na dwa lata, a Witos na półtora roku. Sawickiego uniewinniono.

Po wyroku skazującym, opozycja występowała z wotum nieufności dla rządu, które odrzucali posłowie BBWR. Odbyły się także rozprawy apelacyjne. Ostatecznie Sąd Najwyższy postanowił 5 października 1933 r. o utrzymaniu wyroków.

W tym czasie nie było już w Polsce Witosa. Zdecydował się na emigrację i pod koniec września wyjechał do Czechosłowacji. Podobnie postąpili Bagiński i Kiernik. Lieberman i Pragier wyemigrowali do Francji.

Formalną amnestię dla więźniów brzeskich ogłosił dopiero 31 października 1939 r. prezydent RP na uchodźstwie Władysław Raczkiewicz.

34/ Na czym polegają próby ograniczania samorządności w adwokaturze:

- ograniczanie zasad demokratycznych w wyborach do władz adwokatury od 1950 do 1982

- próby fuzji z zawodem radcy prawnego 1970-2000

- najpierw ograniczanie a potem odebranie prawa do rekrutacji na aplikację ( od 2005 reforma Gosiewskiego)

- próby ograniczania postępowania dyscyplinarnego

- obowiązek przekazywania uchwał organów adwokatury Ministrowi Sprawiedliwości

- wprowadzenie możliwości wykonywania zawodu bez odbytej aplikacji adwokackiej

35/ Proszę podać nazwiska adwokatów, którzy zginęli w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem i przybliżyć ich postaci

Adwokat Joanna Agacka-Indecka (1964–2010) Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej (2007–2010). Członkini Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego przy Ministrze Sprawiedliwości (2010), wieloletnia działaczka samorządu adwokackiego, bezgranicznie oddana służbie publicznej,promotorka inicjatyw bezpłatnej pomocy prawnej pro bono. Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Wielką Odznaką „Adwokatura Zasłużonym” oraz Medalem Adwokatury Krakowskiej Pro Lege et Libertate. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2011 Jej imieniem nazwano plac przed Sądami Apelacyjnym i Okręgowym w Łodzi. Imię Jej nosi sala posiedzeń Naczelnej Rady Adwokackiej przy ul. Świętojerskiej 16 w Warszawie. Spoczywa na Starym Cmentarzu w Łodzi.

Adwokat Stanisław Mikke (1947–2010) Redaktor naczelny miesięcznika „Palestra”, działacz samorządu adwokackiego, wiceprzewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, uczestnik prac ekshumacyjnych w Katyniu, Charkowie i Miednoje, wybitny prawnik i humanista, człowiek wielkiego serca i wrażliwości, pisarz, autor licznych felietonów, opowiadań oraz kilku książek, m.in. Dopóki żyję, nie nadejdzie (1983), „Śpij mężny” w Katyniu, Charkowie i Miednoje [1998, 2001 (wersja rosyjska), 2010, 2011] i Bez togi (2011). Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Jego imię nosi Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy Aplikantów Adwokackich oraz gabinet redaktora naczelnego „Palestry”. Spoczywa w Kwaterze Smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Adwokat Jolanta Szymanek-Deresz (1954–2010) Posłanka na Sejm RP V i VI kadencji. Wiceprzewodnicząca Komisji Spraw Zagranicznych. Członkini Sejmowej Komisji Konstytucyjnej. Wiceprzewodnicząca Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Wrażliwa na sprawy społeczne, ciesząca się powszechną sympatią. Z zamiłowania tenisistka i narciarka. W latach 2000–2005 Szefowa Kancelarii Prezydenta RP. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. 16 listopada 2010 przy Starym Rynku 27 w Płocku odsłonięto poświęconą Jej tablicę pamiątkową. Spoczywa w Kwaterze Smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Adwokat Stanisław Zając (1949–2010) Senator RP VII kadencji. Wiceprzewodniczący Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości. Przewodniczący Komisji Obrony Narodowej Senatu RP. Poseł na Sejm RP I, III, V i VI kadencji. Wicemarszałek Sejmu RP (1997–2001). Inicjator wielu akcji charytatywnych. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Jego imieniem nazwano Małą Aulę Uniwersytetu Rzeszowskiego, a także Park Rekreacji i Edukacji Ekologicznej w Foluszu. Poświęcono Mu też głaz pamięci koło kościoła parafialnego św. Anny w Święcanach. Spoczywa na nowym cmentarzu przy ul. Mickiewicza w Jaśle

Regulamin wykonywania zawodu adwokata w kancelarii indywidualnej lub spółkach

§  1.Wykonywanie zawodu adwokata - postanowienia ogólne

1.Adwokat zobowiązany jest przestrzegać zasad wykonywania zawodu ustalonych w Regulaminie zarówno wtedy, gdy wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, jak i wtedy, gdy wykonuje zawód w spółce, oraz w wypadku wykonywania zawodu za granicą - w dopuszczalnej tam formie.

2.Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego Regulaminu, filie kancelarii adwokackich oraz oddziały spółek, w których adwokat wykonuje zawód, mogą być zakładane na terenie całego kraju. Warunkiem dopuszczalności założenia filii lub oddziału jest świadczenie pomocy prawnej w filii lub oddziale przez osobę wykonującą zawód adwokata lub radcy prawnego.

3.Adwokat winien wstrzymać się od wykonywania przez niego osobiście lub przez spółkę, w której wykonuje zawód, działalności, która nie licuje z zasadami etyki i godności zawodu oraz postanowieniami Regulaminu. Używanie tytułu zawodowego "adwokat" lub "aplikant adwokacki" w związku z taką działalnością jest zabronione. Zabronione jest także używanie tytułu zawodowego "adwokat" lub "aplikant adwokacki" oraz nazwy "kancelaria adwokacka", "spółka adwokacka" i tożsamych, w celu promowania działalności adwokata lub aplikanta adwokackiego, innej osoby lub podmiotu, która to działalność nie jest wykonywana w formach przewidzianych przez przepisy ustawy - Prawo o adwokaturze.

4.Adwokat lub spółka, w której adwokat wykonuje zawód może być członkiem międzynarodowej sieci kancelarii, której przedmiotem działalności jest świadczenie pomocy prawnej.

5.Adwokat po wyznaczeniu siedziby zawodowej wykonuje czynności na terenie całego kraju oraz za granicą, jeżeli jest to dopuszczalne według prawa miejscowego lub przewidują to umowy międzynarodowe.

6.Adwokat może wykonywać zawód w różnych formach jednocześnie oraz w więcej niż jednej spółce. Umowa spółki, w której adwokat wykonuje zawód powinna być zgodna z postanowieniami niniejszego Regulaminu.

7.Adwokaci wykonujący zawód w kancelarii adwokackiej oraz w spółkach, a także spółki prawa handlowego, w których adwokaci wykonują zawód, mogą pozostawać ze sobą, jak też z zespołami adwokackimi lub radcami prawnymi wykonującymi zawód w kancelarii radcy prawnego oraz w spółkach, ze spółkami prawa handlowego, w których zawód wykonują radcowie prawni, w stałym stosunku zlecenia, jak również zawierać umowy dotyczące wspólnego prowadzenia poszczególnych spraw.

8.Adwokaci wykonujący zawód w kancelarii adwokackiej lub w spółkach, a także spółki prawa handlowego, w których adwokaci wykonują zawód, mogą zawierać z prawnikami zagranicznymi umowy określające szczegółowe warunki i sposób jednorazowego lub stałego współdziałania, zgodne z postanowieniami niniejszego Regulaminu i Kodeksu Etyki Adwokackiej.

9.Adwokat przed rozpoczęciem wykonywania zawodu zobowiązany jest zgłosić wykonywanie zawodu w każdej formie oraz w każdej spółce okręgowej radzie adwokackiej właściwej ze względu na jego siedzibę zawodową. Zgłoszenie winno zawierać dane podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Adwokatów i Aplikantów Adwokackich, w tym imię i nazwisko adwokata, miejsce zamieszkania, adres pod którym prowadzona jest kancelaria, w tym przynajmniej jeden numer telefonu stacjonarnego lub komórkowego oraz adres e-mail, jeśli taki posiada, a jeżeli adwokat wykonuje zawód w spółce - również formę, nazwę, siedzibę i adres spółki. Jeżeli adwokat wykonuje zawód poza siedzibą (w filii), w zgłoszeniu należy wskazać również adres filii. Obowiązek zgłoszenia może być wykonany przez spółkę. Jeżeli spółka posiada oddziały, w zgłoszeniu należy wskazać również adres oddziałów.

10.O zmianach podlegających wpisowi do Krajowego Rejestru Adwokatów i Aplikantów Adwokackich, w tym o wykonywaniu zawodu w innych, przewidzianych prawem, formach, należy zgłosić w terminie tygodniowym od dnia dokonania zmiany. Niezależnie od innych skutków niedopełnienia obowiązku zgłoszenia, skierowanie korespondencji przez organa samorządu adwokackiego na dotychczasowy adres kancelarii lub spółki, w której adwokat wykonuje zawód, wywołuje skutek doręczenia.

11.Odpis umowy spółki oraz odpis prawomocnego postanowienia o wpisie do właściwego rejestru lub jego kopia poświadczona za zgodność z oryginałem przez adwokata powinny być przekazane okręgowej radzie adwokackiej właściwej ze względu na siedzibę spółki lub siedzibę zawodową adwokata w terminie tygodniowym od uprawomocnienia się postanowienia, a jeżeli spółka nie podlega wpisowi do rejestru - od dnia podpisania umowy. Powyższe stosuje się odpowiednio w razie utworzenia oddziału spółki lub filii kancelarii.

12.Jeżeli okręgowa rada adwokacka dysponuje już odpisem umowy spółki z tytułu zgłoszenia innego adwokata, wystarcza powołanie się na to zgłoszenie.

13.O rozpoczęciu działalności filii kancelarii adwokackiej lub oddziału spółki, zgodnie z postanowieniami §1 ust. 10 zawiadamia się zarówno okręgową radę adwokacką właściwą ze względu na siedzibę zawodową adwokata lub siedzibę spółki, w której adwokat wykonuje zawód, jak i okręgową radę adwokacką właściwą ze względu na miejsce działania filii lub oddziału. Postanowienia § 1 ust. 11 i 12 stosuje się odpowiednio.

14.Postanowienia dotyczące obowiązku zgłoszenia oraz złożenia właściwej okręgowej radzie adwokackiej odpisu umowy stosuje się odpowiednio do wspólnoty biurowej.

15.Umowa spółki z udziałem adwokata powinna zawierać następujące postanowienia:

a)wstąpić do spółki w miejsce wspólnika będącego adwokatem może wyłącznie adwokat, radca prawny lub prawnik zagraniczny wpisany na listę prawników zagranicznych,

b)podstawą do wystąpienia przez adwokata ze spółki jest naruszenie przez spółkę lub innych wspólników przepisów ustawy - Prawo o adwokaturze oraz postanowień niniejszego Regulaminu i Kodeksu Etyki Adwokackiej,

c)w wypadku utraty przez wspólnika uprawnień do wykonywania zawodu adwokata lub radcy prawnego lub skreślenia z listy prawników zagranicznych, powinien on wystąpić ze spółki przed końcem roku obrachunkowego, w którym utracił prawo wykonywania zawodu,

d)zapis na sąd polubowny.

16.Adwokat zatrudniający osoby nie będące adwokatami, aplikantami adwokackimi, radcami lub aplikantami radcowskimi lub zlecający określone czynności takim osobom, przed udostępnieniem takim osobom danych objętych tajemnicą zawodową adwokata uzyskuje od takich osób na piśmie zobowiązanie do przestrzegania tej tajemnicy w zakresie nie mniejszym niż ten, w jakim tajemnica wiąże adwokata.

§  2.Stała współpraca z adwokatami i radcami prawnymi oraz ze spółkami, w których zawód wykonują adwokaci lub radcowie prawni

1.Stałą współpracę z adwokatami i radcami prawnymi oraz ze spółkami, w których wykonują zawód adwokaci i radcowie prawni prowadzi się na podstawie umowy.

2.Adwokat współpracujący z kancelarią adwokacką lub spółką, o której mowa w § 2 ust. 1, zobowiązany jest do lojalności i zachowania tajemnicy zawodowej zarówno w odniesieniu do informacji dotyczących odpowiednio kancelarii lub spółki, jak i ich klientów.

3.Adwokat lub spółka, o której mowa w § 2 ust. 1 zlecająca pracę odpowiada za zapłatę umówionego honorarium niezależnie od uzyskania wynagrodzenia od klienta, chyba że co innego wynika z umowy.

§  3.Kierowanie spółką

1.Prowadzenie spraw spółek, w których adwokaci wykonują zawód określa Kodeks spółek handlowych, Kodeks cywilny oraz postanowienia niniejszego Regulaminu.

2.Wspólnicy mogą - zgodnie z przepisami - powierzyć prowadzenie spraw spółki jednemu lub kilku wspólnikom.

3.Jeżeli umowa spółki partnerskiej przewiduje powołanie zarządu, członkami zarządu spółki mogą być adwokaci lub radcowie prawni albo prawnicy zagraniczni prowadzący działalność na podstawie ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r., Nr 126, poz. 1069 z późn. zm.), w tym także nie wykonujący zawodu.

4.Jeżeli umowa spółki komandytowej przewiduje prowadzenie spraw spółki przez komandytariusza, to komandytariuszem prowadzącym sprawy spółki powinien być adwokat lub radca prawny albo prawnik zagraniczny prowadzący działalność na podstawie ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej, w tym także nie wykonujący zawodu.

§  4.Lokal, w którym adwokat wykonuje zawód

1.Lokal, w którym adwokat wykonuje zawód, powinien być odpowiedni. Powinien w szczególności odpowiadać wymogom godności i zasad wykonywania zawodu oraz zapewniać klientom dyskrecję. Zaleca się stosowanie identyfikacji wizualnej określonej przez organy samorządu adwokackiego.

2.Lokal powinien być zabezpieczony przed dostępem osób niepowołanych, zarówno w godzinach urzędowania, jak i poza tymi godzinami. Szczególnej staranności należy dołożyć przy zabezpieczaniu pomieszczeń, w których przechowywane są dokumenty zawierające informacje objęte tajemnicą adwokacką.

3.Lokal powinien być wyposażony w odpowiedni sprzęt umożliwiający komunikację z klientem.

4.Lokal powinien być oznaczony zgodnie z obowiązującymi przepisami, z tym że oznaczenie winno wskazywać w sposób nie budzący wątpliwości na wykonywanie w tym lokalu zawodu adwokata, przez użycie słów "adwokat", "adwokaci", "adwokacki" w dowolnej formie gramatycznej. W odniesieniu do spółek z niewyłącznym udziałem adwokatów wystarczające jest podanie firmy spółki z oznaczeniem "spółka prawnicza" lub podobnym, chyba że firma spółki, ze względu na jej brzmienie lub utrwaloną renomę, nie wprowadza w błąd co do charakteru prowadzonej przez spółkę działalności. Powyższe oznaczenia możliwe są również w języku obcym.

5.Lokal filii powinien być oznaczony nazwą kancelarii adwokackiej z dodaniem słowa "filia". Lokal oddziału powinien być oznaczony firmą spółki, której jest oddziałem z dodaniem słowa "oddział".

6.Oznaczenie lokalu nie powinno stwarzać wrażenia, jakoby adwokat lub spółka, w której wykonuje on zawód, prowadzili działalność inną niż świadczenie pomocy prawnej ani jakoby ich działalność była w jakikolwiek sposób związana z działalnością podmiotu, który nie jest adwokatem lub spółką z udziałem adwokata. Zabrania się adwokatowi wyrażania zgody na firmowanie działalności zarobkowej innej niż wykonywanie zawodu adwokata, radcy prawnego lub prawnika zagranicznego prowadzącego działalność na podstawie ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej.

7.Postanowienia dotyczące lokalu, w którym adwokat wykonuje zawód stosuje się odpowiednio do filii kancelarii adwokackiej i oddziału spółki z udziałem adwokata.

8.Prawnik zagraniczny w rozumieniu ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej, wpisany na listę prawników zagranicznych prowadzoną przez okręgową radę adwokacką, umieszcza w oznaczeniu lokalu, w którym wykonuje stałą praktykę, tytuł zawodowy uzyskany w państwie macierzystym wyrażony w języku urzędowym tego państwa.

9.Adwokat może wykonywać zawód z wykorzystaniem wspólnego lokalu i urządzeń technicznych wspólnie z innym adwokatem, radcą prawnym oraz prawnikiem zagranicznym bez utworzenia spółki (wspólnota biurowa).

10.Umowa wspólnoty biurowej powinna być zawarta na piśmie i określać sposób rozliczania wydatków związanych z wykonywaniem zawodu we wspólnocie biurowej.

11.Umowa wspólnoty biurowej powinna zawierać zapis na sąd polubowny.

§  5.Dokumentacja spraw klienta

1.Umowa o świadczenie usług adwokackich na rzecz klienta powinna być sporządzona na piśmie, chyba że dotyczy to porady prawnej lub innej czynności jednorazowej.

2.Adwokat powinien przechowywać dokumenty związane z prowadzeniem sprawy przez okres jednego roku od wykonania zlecenia, chyba że w umowie o świadczenie usług adwokackich strony postanowiły inaczej. Jednak dokumenty mogące stanowić podstawę odpowiedzialności adwokata powinny być przechowywane do końca okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń przeciwko adwokatowi.

3.Do dokumentów związanych z prowadzeniem sprawy należą w szczególności dokumenty przekazane adwokatowi przez klienta, pisma procesowe, pisma sądowe, korespondencja przedsądowa z przeciwnikiem procesowym, korespondencja z klientem, w tym utrwalone na elektronicznych nośnikach danych.

4.Korespondencja elektroniczna musi być zabezpieczona przed dostępem osób spoza kancelarii lub spółki, co nie stoi na przeszkodzie zlecaniu czynności administrowania systemem informatycznym przez osoby trzecie. Postanowienia § 1 ust. 16 stosuje się odpowiednio.

5.Istotne informacje przekazane ustnie, a związane z prowadzeniem sprawy, powinny być udokumentowane poprzez sporządzenie notatki.

6.Adwokat powinien prowadzić dokładne zestawienie terminów czynności, w tym terminów procesowych.

7.Po wykonaniu zlecenia, należy wezwać klienta do odbioru powierzonych adwokatowi dokumentów, jeżeli wynika to z umowy bądź innych ustaleń z klientem.

8.Na żądanie klienta, adwokat bez zbędnej zwłoki po zakończeniu prowadzenia sprawy zwraca dokumenty związane ze sprawą, co nie stoi na przeszkodzie zachowaniu kopii tych dokumentów przez adwokata lub spółkę, w ramach której świadczy on pomoc prawną.

9.Jeżeli dokumentów archiwalnych lub zabytkowych nie można zwrócić uprawnionej osobie, terminy przechowywania określają przepisy obowiązującego prawa.

10.Zaleca się, aby każdorazowe przekazanie dokumentów adwokatowi lub zwrot dokumentów klientowi zostały udokumentowane pokwitowaniem.

11.Zasady powyższe stosuje się odpowiednio do spółek, w których adwokat wykonuje zawód.

§  6.Dokumentacja rachunkowa

1.Adwokat powinien z należytą starannością dokumentować czynności wykonywane na rzecz klienta, a jeżeli od tego uzależnione jest wynagrodzenie, także wymiar czasu pracy na rzecz klienta.

2.Adwokat powinien dokumentować wydatki ponoszone na rzecz klienta i sposób dysponowania powierzonymi mu środkami pieniężnymi. Przyjęcie środków pieniężnych na konto przyszłych wydatków lub rozliczeń w sprawach klienta wymaga umowy na piśmie określającej okoliczności i sposób, w jakich adwokat jest uprawniony lub zobowiązany dysponować takimi środkami.

3.Adwokat, który wchodzi w posiadanie środków finansowych należących do klienta lub do osoby trzeciej na zasadzie powiernictwa lub depozytu (w dalszym ciągu: "fundusze klienta"), ma obowiązek złożyć je na rachunku prowadzonym w banku lub innej podobnej instytucji podlegającej nadzorowi władz publicznych (w dalszym ciągu: "rachunek dla środków klientów"). Rachunek dla środków klientów powinien być oddzielony od wszelkich innych rachunków adwokata.

4.Adwokat powinien posiadać pełne i dokładne zapisy ukazujące wszystkie czynności podejmowane w odniesieniu do funduszy klienta, z wyodrębnieniem funduszy klienta od wszelkich innych środków finansowych, którymi adwokat dysponuje. Czas przechowywania tych zapisów może być ograniczony, jeżeli tak przewidują przepisy.

5.Środki na rachunku dla środków klientów nie mogą się stać przedmiotem potrącenia bądź połączenia z jakimkolwiek innym rachunkiem bankowym, ani też nie można z nich regulować należności adwokata.

6.Fundusze klienta powinny być przekazywane właścicielom tych funduszy bądź to w najkrótszym możliwym czasie, bądź też niezwłocznie po zaistnieniu określonych dla nich warunków.

7.Adwokatowi nie wolno przekazywać środków z rachunku dla środków klientów na własny rachunek w celu pokrycia honorarium - bez zgody klienta lub orzeczenia, które podlega wykonaniu.

§  7.Zasady dostępu do informacji objętych tajemnicą zawodową adwokata

1.Adwokat jest zobowiązany postępować z informacjami objętymi tajemnicą zawodową adwokata (dalej: informacje poufne) w sposób uniemożliwiający zapoznanie się z nimi osobom trzecim.

2.Adwokat powinien przechowywać dokumenty i nośniki zawierające informacje poufne w miejscu i w sposób uniemożliwiający ich zniszczenie, zniekształcenie lub zaginięcie.

3.Dokumenty o szczególnej doniosłości, w szczególności oryginały takich dokumentów, powinny być starannie chronione przez adwokata przy pomocy adekwatnych do tego sposobów zabezpieczania przed utratą lub zniszczeniem.

4.Adwokat powinien kontrolować dostęp pracowników kancelarii do informacji poufnych. Adwokat powinien dopuścić do informacji poufnych wyłącznie osoby zajmujące się prowadzeniem sprawy klienta, z którą związana jest informacja poufna.

5.Dokumenty zawierające informacje poufne mogą być przechowywane również w formie elektronicznej, z uwzględnieniem poniższych postanowień.

6.W wypadku przechowywania informacji poufnych w elektronicznej bazie danych/ systemie informatycznym, adwokat zobowiązany jest zapewnić szczególne mechanizmy kontroli dostępu do tych danych.

7.Jeżeli dostęp do danych przetwarzanych w systemie informatycznym obejmujących informacje poufne posiadają co najmniej dwie osoby, wówczas należy zapewnić, aby (i) w systemie rejestrowany był dla każdego użytkownika odrębny identyfikator (np. hasło dostępu) oraz należy zapewnić, aby (ii) dostęp do danych był możliwy wyłącznie po wprowadzeniu identyfikatora i dokonaniu uwierzytelnienia. Zaleca się zapewnienie rejestrowania każdorazowego wglądu w informacje poufne.

8.W działalności zawodowej adwokat lub spółka, w której adwokat wykonuje zawód stosuje fizyczne i logiczne zabezpieczenia, które zapewniają bezpieczeństwo systemu informatycznego i danych klientów w stopniu wynikającym z rozwoju techniki w danym czasie. W szczególności system informatyczny służący do przechowywania informacji poufnych powinien być zabezpieczony przed (i) działaniem oprogramowania, którego celem jest zakłócenie działania lub uzyskanie nieuprawnionego dostępu do systemu informatycznego oraz (ii) utratą danych spowodowaną awarią zasilania lub zakłóceniami w sieci zasilającej.

9.Informacje poufne przechowywane w systemie informatycznym zabezpiecza się przez wykonywanie kopii zapasowych zbiorów danych elektronicznych, które powinny być przechowywane w miejscach zabezpieczających je przed nieuprawnionym przejęciem, modyfikacją, uszkodzeniem lub zniszczeniem. Do kopii zapasowych stosuje się postanowienia niniejszego paragrafu odpowiednio.

§  9.Sprawy z urzędu i dyżury w sądach

1.Adwokat może zgłosić okręgowej radzie adwokackiej informacje o preferowanych przez siebie dziedzinach prawa w celu umieszczenia tej informacji w Krajowym Rejestrze Adwokatów i Aplikantów Adwokackich.

2.Adwokat może zgłosić okręgowej radzie adwokackiej informację w przedmiocie preferowanych dziedzin prawa w celu umieszczenia tej informacji na liście adwokatów prowadzonej przez okręgową radę adwokacką. Zgłoszenie może zawierać także informację co do gotowości uczestniczenia w szczególnych formach świadczenia pomocy prawnej z urzędu, w tym w dyżurach w postępowaniu przyspieszonym, co jest również ujawniane na liście prowadzonej przez okręgową radę adwokacką.

3.Jeśli adwokat nie może prowadzić danej sprawy z urzędu z ważnych przyczyn, winien niezwłocznie wystąpić do organu, który go wyznaczył, o zwolnienie z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu i wyznaczenie innego adwokata.

4.W razie braku możliwości wykonania przez adwokata wyznaczonego z urzędu czynności zawodowych poza jego siedzibą, adwokat jest obowiązany niezwłocznie po uzyskaniu informacji o planowanych czynnościach wystąpić do właściwego organu o wyznaczenie innego adwokata do wykonania tych czynności.

§  10.Przepisy końcowe

1.O ile Regulamin nie stanowi inaczej postanowienia Regulaminu odniesione do adwokata stosuje się do prawnika zagranicznego wpisanego na listę prawników zagranicznych na podstawie ustawy z dnia 5 lipca 2002 r., o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r., nr 126, poz. 1069 z późn. zm.).





2/ Początki adwokatury na ziemiach polskich 3/ Adwokatura w projektach kodeksu Zamojskiego i publikacji „Adwokat polski za cnotą”. 4/ Przedstaw sylwetki kilku znanych adwokatów europejskich doby nowożytnej. 5/ Adwokatura w uregulowaniach prawnych Księstwa Warszawskiego

8/ Adwokatura w zaborze pruskim i w państwie niemieckim. 9/ Powstanie pierwszych Izb adwokackich w Galicji.

11/ Adwokatura w Polsce w latach 1945 – 1950. 12/ Funkcjonowanie adwokatury w Polsce na podstawie ustawy z 1982 r. w porównaniu do okresu poprzedzającego uchwalenie tej ustawy.

14/ Proszę wskazać i omówić formy wykonywania zawodu adwokata w Polsce po 1945 r. 15/ Prawno-organizacyjne podstawy funkcjonowania adwokatury na ziemiach b. zaboru austriackiego (w Galicji) po 1918 r. 16/ Prawno-organizacyjne podstawy funkcjonowania adwokatury w okresie okupacji niemieckiej i sowieckiej na terenach Polski w latach 1939-1945. 17/ Straty osobowe adwokatury w czasie II Wojny Światowej ( 56% adwokatów i 95 % aplikantów)

21/ Udział adwokatów w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego. 22/ Statut Tymczasowy Palestry Państwa Polskiego z dnia 24 grudnia 1918 r. 23/ Obrony polityczne w okresie stanu wojennego w ostatnich latach PRL (adwokaci jako obrońcy i oskarżyciele pokrzywdzonych) 24/ Okoliczności uchwalenia ustawy Prawo o adwokaturze z 26 maja 1982 r.; rola mec. Marii Budzanowskiej. 25/ Przedstaw przyczyny powołania i historię zespołów adwokackich w PRL. 26/ Obrony w procesach politycznych okresu stalinowskiego.

29/ Proces Rity Gorgonowej ( czego dotyczył, kiedy miał miejsce, kto występował jako obrońca, oskarżyciel) 30/ Co to były Tajne Rady Adwokackie i gdzie były ich siedziby? 31/ Zmiany w prawie o adwokaturze z 30 czerwca 2005 tzw.reforma Gosiewskiego 32/ Postać adwokata Stanisława Hejmowskiego



8



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron