OPRACOWANIE MATERIAŁU NA EGZAMIN Z PRZEDMIOTU

„NAUKA O ORGANIZACJI”

Dr Agnieszka Bitkowska

Organizacja jako system:
Organizacja – składa się z 5 podsystemów, które dostosowują się do siebie nawzajem, co oznacza, że zmiana w jednym podsystemie powinna wywołać zmiany dostosowawcze w pozostałych podsystemach.

Organizacja jest uporządkowanym w pewien sposób systemem społeczno-technicznym.

Podsystemy organizacji:
* celów i wartości – określa misję jaką organizacja spełnia w otoczeniu, w którym działa oraz wobec swych uczestników, a także cele i zadania, które firma faktycznie realizuje. Uzasadnia misję i strategię.
* psychospołeczny – zawiera uczestników organizacji, ich motywacje, postawy, wartości kulturowe i więzi występujące między nimi.
* struktury – obejmuje formalne zasady podziału zadań, uprawnień, informacji oraz władzy i odpowiedzialności w organizacji.
* techniczny – w jego skład wchodzą stosowane w organizacji technologie, umiejętności techniczne, maszyny, urządzenia, budynki i ich wyposażenie.
* zarządzania – to system koordynacji i uzgodnienia pozostałych podsystemów w procesach podejmowania decyzji.
MISJA – to ogólne przesłanie przedsiębiorstwa. Koncepcja biznesu, firmy, idea jej rozwoju, przesłanie określające powód istnienia firmy, ogólny kierunek rozwoju i dziedziny którymi się zajmuje.
WIZJA – dotyczy odległej przyszłości. Wizerunek przedsiębiorstwa. Ocena na tle innych.
Przedsiębiorczość i przedsiębiorca:
Przedsiębiorczość – cecha działania zmierzającego do zapewnienia racjonalnej efektywnej koordynacji zasobów gospodarczych firmy. Forma pracy lub 4 czynnik produkcji.
CECHY:
* dynamizm i aktywność
* skłonność do podejmowania decyzji
* umiejętność przystosowania się do zmieniających się warunków
* postrzeganie szans i wykorzystywanie ich

Przedsiębiorca – podmiot prawa prowadzący we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Człowiek, który tworzy przedsiębiorstwo lub obejmuje nad nim kontrolę. Dostrzega sprzyjające interesom okazje i wykorzystuje je. Jest siłą motoryczną zmian i postępu gospodarczego.
Przedsiębiorcę wyróżniają niektóre cechy i funkcje związane z własnością i gospodarowaniem kapitałem. Są to:
* prywatna własność środków produkcji, czyli posiadanie własnego kapitału
* motyw działania, którym jest usilne dążenie do wzbogacenia się, czyli do pomnażania kapitału
* mechanizm działania polegający na stałym inwestowaniu posiadanych lub pożyczonych pieniędzy w określone przedsięwzięcia, najczęściej produkcję dóbr i usług.
* generowanie zysku
* niepewność zysku wiążąca się z ryzykiem inwestowania zasobów
Charakterystyka spółek:
* cywilna – spółka osobowa, co oznacza, że decydującą rolę odgrywają w niej wspólnicy. Forma współdziałania osób, nie podmiotowości prawnej. Może być zawarta na czas nie oznaczony lub oznaczony. Wspólnicy mają ten sam cel.
* jawna – prowadzi ją we wspólnym imieniu przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiarze, a nie jest inną spółką handlową.
Do elementów przedmiotowo istotnych spółki jawnej należy:
-> wspólnicy mają ten sam cel w postaci prowadzenia przedsiębiorstwa o określonych przedmiocie działalności
-> osobiste współdziałanie wspólników dla realizacji obranego celu
W ramach spółek handlowych spółka jawna została ujęta jako osobowa.
* komandytowa – jest spółką osobową, która umożliwia prowadzenie szerokiego zakresu działalności gospodarczej przez wspólników. Cechą charakterystyczną jest występowanie 2 rodzajów wspólników: komandytariusza (odpowiada za zobowiązania do kwoty komandytowej) i komplementariusza (odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, reprezentacja na zewnątrz).
* komandytowo-akcyjna – spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli ze zobowiązania odpowiada co najmniej 1 wspólnik bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej 1 wspólnik jest akcjonariuszem. Konstrukcje spółki stanowią przepisy prawne charakterystyczne dla spółki akcyjnej i komandytowej. Spółka, która umożliwia prowadzenie szerokiego zakresu działalności gospodarczej przez wspólników z tym, że zakres ten jest szerszy niż w przypadku spółki komandytowej, ponieważ została ona wyposażona w kapitał zakładowy o minimalnej wartości 50tys.
* akcyjna - jest spółką kapitałową co oznacza, że właśnie kapitał odgrywa pierwszorzędną rolę. Najbardziej popularna za sprawą braku odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki. Posiada odpowiedzialność prawną po wpisaniu do Krajowego Rejestru Sądowego. Założona przez 1 lub więcej osób. Minimalny kapitał zakładowy musi wynosić min 100 tys.
ETAPY powstania spółki:
-> zawiązanie spółki, podpisanie statutu przez założycieli
-> wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitału
-> ustanowienie zarządu
-> wpisanie do rejestru
* partnerska – spółka osobowa, przeznaczona w celu wykonywania wolnego zawodu np. lekarz, prawnik, weterynarz, adwokat itp.
* z ograniczoną odpowiedzialnością – (z o.o.) jest samodzielnym podmiotem posiadającym osobowość prawną. Zasady funkcjonowania spółki z.o.o są uregulowane w Kodeksie spółek handlowych. Spółka ta może posiadać jednego lub większą liczbę wspólników którymi mogą zostać osoby fizyczne lub prawne. Umowa spółki musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Wspólnicy muszą wnieść wkład na pokrycie całego kapitału zakładowego przed rejestracją spółki min 5 tys. w pieniądzu lub naturze( aport)
Charakterystyka zasobów przedsiębiorstwa:
Powiązanie i koordynowanie wszystkich zasobów przedsiębiorstwa w celu osiągnięcia celów organizacji to podstawa procesu zarządzania. Zasobu wykorzystywane przez wszelkiego rodzaju organizację można podzielić na:
-> ludzkie – umiejętności, wiedza, zdolności oraz predyspozycje wszystkich osób zatrudnionych w firmie
-> pieniężne – kapitał finansowy, który organizacja wykorzystuje do finansowania działań bieżących i długoterminowych
-> rzeczowe – w skład, których wchodzą m.in. surowce, półprodukty, pomieszczenia biurowe i produkcyjne oraz sprzęt
-> informacyjne – wszelkiego rodzaju użyteczne dane potrzebne do skutecznego podejmowania decyzji
Kapitał intelektualny:
Na kapitał intelektualny składają się:
* wiedza
* doświadczenie
* technologie
* stosunki z klientami
* umiejętności
Wartość kapitału intelektualnego nowoczesnych przedsiębiorstw przekracza wielokrotnie wartość księgową.
Charakterystyka innowacji:
Innowacje w klasycznym ujęciu, oznacza podejmowanie nowej działalności gospodarczej lub świadczenie nowych usług poprzez nowe kombinacje czynników produkcji, nowe wyroby, sposoby dystrybucji dóbr usług. Za innowacje uważa się najróżniejsze fakty, procesy i zjawiska o charakterze technicznym, społecznym, organizacyjnym, psychologicznym.
Rodzaje innowacyjności:
* produktowe- udoskonalanie wyrobu już wytwarzanego przez przedsiębiorstwo
* procesowe- (technologiczne) to zmiany w stosowanych przez organizację metodach wytwarzania, a także w sposobach docierania z produktem do odbiorców
* organizacyjna- wprowadzenie nowej metody organizacji w biznesowych praktykach firmy, organizacji miejsca pracy lub też w relacjach zewnętrznych
* marketingowa- włączenie zmiany projektu, opakowania, promocji produktu i strategia cenowa
* produktowe- dotyczące wyrobów, zmiany polegające na udoskonaleniu wyrobu już wytwarzanego. Innowacją nie można nazwać zwykłego ulepszenia. Innowacja produktowa może polegać na rozszerzeniu struktury asortymentu o nowy produkt
Cykl życia organizacji:
Jest to sekwencja etapów przez, które przechodzi większość organizacji w trakcie swojego istnienia. Etapy te wykazują określone różnice zarówno pod względem ilościowym, jak też jakościowym. Są one stymulowane przez różnego rodzaju siły wewnętrzne i zewnętrzne.
Etapy:
1. Narodziny – głównym celem przedsiębiorstwa jest walka o przetrwanie i utrzymanie się na rynku. Podmiot jest mały i prosty, zarządzany przez jednego człowieka. Strategia jaka jest realizowana polega na nastawieniu się na szybkie wykorzystywanie pojawiających się szans.
2. Młodość – nacechowany wzrostem i ekspansją, elastycznością, adaptacyjnością, szybkością działania, innowacyjnością i kreatywnością. Jeśli przedsiębiorstwo rozwija się prawidłowo następuje zwiększenie zysku, co prowadzi do powiększenia organizacji.
3. Dojrzałość – stabilizacja obrotów przedsiębiorstwa, jego rozmiarów. Wypracowana pozycja na rynku.
4. Schyłek – kryzys, który wskutek kumulacji zjawisk zagraża pozycji na rynku. Przyczyny mogą być różne.
Charakterystyka restrukturyzacji:
Restrukturyzacja oznacza nowoczesne zmiany dokonywane w przedsiębiorstwie, mające na celu poprawę struktury organizacyjnej i zasad funkcjonowania.

A. Stabryła przyjmując za kryterium zakres restrukturyzacji wyróżnia następujące jej odmiany:
* Restrukturyzacja podmiotowa - dotyczy przekształceń prawno-ekonomicznych
* Restrukturyzacja przedmiotowa - dotyczy zmian w obszarze techniczno- technologicznym i asortymentowym
* Restrukturyzacja naprawcza - dotyczy przedsiębiorstw którym grozi likwidacja, najczęściej wynika ze złej sytuacji przedsiębiorstwa. Ma na celu poprawę niekorzystnych warunków ekonomicznych i przywrócenie wypłacalności firmy
* Restrukturyzacja rozwojowa - za podstawę przyjmuje decyzje strategiczne podejmowane w przedsiębiorstwie, dotyczy działań o charakterze innowacyjnym, rozwojowym. Obejmuje okres od 2 do 5 lat.

Prywatyzacja:
Proces transformacji własności państwowej we własność niepaństwowych osób prawnych lub fizycznych realizowanych w drodze:
1. Sprzedaży przedsiębiorstwa
2. Udostępnienia osobom trzecim mienia tego przedsiębiorstwa
3. Udostępnienie osobom trzecim akcji, udziałów
Cele prywatyzacji:
- poprawienie wskaźników, kondycji finansowej (podstawowy cel prywatyzacji jak i restrukturyzacji), zyskowności danego przedsiębiorstwa, poprawienie kondycji całej gospodarki
- cel fiskalny – wpływy do budżetu
Społeczna odpowiedzialność biznesu:
Koncepcja wg której przedsiębiorstwo na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska.
Wg tego podejścia bycie odpowiedzialnym nie oznacza, tylko spełniania wymogów formalnych i prawnych, ale również zwiększone inwestycje w np. zasoby ludzkie.
Współczesne koncepcje zarządzania:
* outsourcing – obecnie jedna z najszybciej rozwijających się dziedzin. Dzisiaj obowiązuje zasada, że firma powinna zlecać na zewnątrz to co ktoś inny może zrobić lepiej. Jednym z powodów wdrażania outsourcingu jest zatrudnianie w firmie fachowców z każdej dziedziny marketingu może być dla firmy finansowo niewykonalne.

* benchmarking – polega na porównaniu cech organizacji z konkurentami i kopiowanie sprawdzonych wzorów. Proces systematycznego porównywania własnej firmy z innymi, aby ustalić jaki jest jego stan obecny i czy potrzebna jest jakaś zmiana.
Organizacje:
* wirtualne - tworzona na zasadzie dobrowolności i wzajemnego zaufania przez organizacje, które wstępują w różnego rodzaju związki w celu osiągnięcia korzyści większych niż wtedy, gdyby działały w sposób tradycyjny. Możliwość zaś wchodzenia w takie związki i tworzenie sieci powiązań zapewniają globalne sieci informacyjne i duże bazy danych

* sieciowe - struktura stosowana w nowoczesnych organizacjach, które zrywają z tradycyjnymi rozwiązaniami organizacyjnymi oraz wprowadzają nowe sposoby zarządzania, czyli w takich które opierają swoje funkcjonowanie na pracy i zarządzaniu sieciowym. Współcześnie obserwuje się odchodzenie od charakterystycznej w epoce przemysłowej struktury organizacyjnej w kierunku struktury sieciowej.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron