Prace domowe - Strefazso9.pl .:. epoki => współczesność - ogólna charakterystyka epoki










































strefazso9.pl
prace domowe
logodzwonki
świat gier
forum
konkursy












NAWIGATOR      



Strona Główna
Wypracowania
Streszczenia
Ściągi
Matematyka
Język polski
Epoki
Dodaj pracę






Nasze Serwisy      



Strefazso9.pl
Prace domowe
LogoDzwonki
Świat gier
Konkursy




































WSPÓŁCZESNOŚĆ - ogólna charakterystyka epoki
Literatura polska

  Ramy czasowe:

  Najnowsze dzieje naszego piśmiennictwa, nazywanego umownie literaturą współczesną,
określają dwa zwrotne momenty w historii naszego narodu: wrzesień 1939 r. i czerwiec 1989 r.
Daty te tworzą ramy czasowe tego okresu.


Czynniki kształtujące literaturę współczesną:

  Literaturę lat 1939-1989 kształtowały głównie historia i polityka. Czynniki te formowały jej
odrębność tematyczną, światopoglądową i programowo-artystyczną. Wywarły one istotny wpływ
na twórczość literacką lat wojny i okupacji oraz na literaturę po drugiej wojnie światowej.
Uwidoczniło się to w jej zróżnicowaniu, wielości tendencji ideowych i artystycznych, w cechach
uległości i buntu wobec mecenatu Polski Ludowej.


Wojna jako przejście z dwudziestolecia międzywojennego do literatury współczesnej:

  Literatura wojny i okupacji stanowi przedłużenie dwudziestolecia międzywojennego, ponieważ
dojrzali pisarze kontynuowali twórczość w konspiracji i na emigracji. Najnowsze badania życia
literackiego w okupowanej Polsce przynoszą bogaty materiał dokumentacyjny, który świadczy
o tym, że po 1 września 1939 r. życie kulturalne i literackie nie zamarło, a jedynie zmienił się
charakter społecznego obiegu. Rozproszenie pisarzy i różnorodność ich doświadczeń miały
zdecydować nie tylko o tematyce utworów, lecz o rodzaju i skali wysiłków zmierzających do
tego, aby życie literackie nie tylko nie zanikło, ale nawet nie zostało przerwane.


Podział na kraj i emigrację:

  To w roku 1939 dokonał się zasadniczy podział na literaturę krajową i emigracyjną. Długa jest
lista tych, którzy w wyniku wojny (lub niekiedy zaskoczeni jej wybuchem za granicą) znaleźli się
poza ziemiami polskimi, okupowanymi przez Niemcy i Związek Radziecki.


Literatura i czasopiśmiennictwo czasu wojny:

    Kraj:

  W rezultacie działalności podziemia, pod koniec 1939 r. ukazywało się ponad 30 czasopism,
głównie o charakterze informacyjno-politycznym, z których część zamieszczała utwory literackie,
przede wszystkim wiersze powstające w kraju i docierające z ośrodków emigracyjnych oraz
obozów jenieckich.

  We wrześniu 1939 r. ukazały się wiersze takich poetów, jak: Tadeusz Gajcy ("Dzień pierwszy"),
Czesław Janczarski ("Wrzesień 1939"), Julian Przyboś ("U szczytu drogi"), a także Kazimierz
Wierzyński ("Święty Boże"), Jan Brzechwa ("Ojczyzna"), Aleksander Baumgardten ("Katowicka
ballada" - wiersz o zajęciu miasta i jego bohaterskiej obronie), Leopold Lewin ("Nowe Termopile"),
Jerzy Pietrkiewicz ("Szarża pod Kutnem"), Teodor Bujnicki ("Modlitwa za Warszawę") i wielu
innych.

  Od pierwszych miesięcy udział literatury w kształtowaniu świadomości narodowej, w integralnym
oporze i mobilizacji do walki był olbrzymi. W okupowanym kraju, równolegle do organizacji
o charakterze politycznym i wojskowym, formuje się podziemie kulturalne, a życie literackie jest
jednym z jego przejawów. W ścisłym związku z nim pozostaje tajne życie teatralne, działalność
wydawnicza, publicystyczna, współpraca księgarzy, drukarzy, bibliotekarzy i nauczycieli
prowadzących tajne nauczanie.

  Wśród licznych utworów literackich, powstałych podczas okupacji, należy odnotować:
W. Broniewskiego "Nad rzekami Babilonu" i "Żydom polskim", T. Bujnickiego (poety wileńskiego)
"Ustami pełnymi krwi", K.K. Baczyńskiego "Do przyjaciela" i "Mazowsze", T. Gajcego "Śpiew
murów" i "Rapsod o Warszawie", R. Bratnego "Maj 1943", zbiorki wierszy W. Żukrowskiego
"Rdza" i T. Kwiatkowskiego "Gołębie", fragmenty książki A. Fiedlera "Dywizjon 303", drukowane
w piśmie "Prawda Młodych". Wydawano także wiersze wybitnych poetów minionych epok,
szczególnie romantyków, w tym A. Mickiewicza.

  Twórczość literacka uprawiana w czasie wojny umożliwiła wydawanie książek zaraz po
wyzwoleniu, czego przykładem jest Karol Bunsch, który w 1940 r. rozpoczął pisanie powieści
historycznych i kontynuował pracę do końca wojny, dzięki czemu np. "Dzikowy skarb" mógł się
ukazać w 1945 roku.


    Emigracja:

  W obozie polskiej literatury nie może zabraknąć literatury emigracyjnej. Od 1939 r. na Zachodzie
i na Wschodzie powstawały utwory dwudziestowiecznych tułaczy i pielgrzymów, w tonacji
tragicznej, pesymistycznej, płynące ze świadomości poniesionej klęski, jak też mobilizujące do
walki i zawierające przemyślenia nad przyszłym losem Polski. Już w 1941 r. ukazał się w Szkocji
zbiór wierszy dziewięciu autorów pt. "Marsz odwetowy. Poezja żołnierska". W antologii "Poezja
karpacka. Zbiór wierszy Brygady Strzelców Karpackich" (Jerozolima 1944) znalazły się m.in.
wiersze Mariana Hemara, Artura Międzyrzeckiego, Stanisława Młodożeńca. Wiersze te oddawały
przeżycia polskich żołnierzy w pustynnych warunkach, podobnie jak teksty liryczne
opublikowane w poetyckiej antologii "Azja i Afryka" (1944). Poetyckim echem walk na Półwyspie
Apenińskim były wiersze z antologii "Nasze granice w Monte Cassino" (Rzym 1945), gdzie
znalazły się utwory m.in. W. Broniewskiego, a także pieśń Feliksa Konarskiego "Czerwone maki
na Monte Cassino". Własne zbiory wierszy wydali m.in.: Artur Międzyrzecki, Marian
Czuchnowski, Stanisław Młodożeniec, Kazimierz Wierzyński, Antoni Słonimski, Julian Tuwim.

  Znacznie mniej powstało utworów prozatorskich i należały do nich m.in.: M. Kuncewiczowej
"Klucze" (Londyn 1943), S. Zahorskiej "Warszawa-Lwów 1939", T. Parnickiego "Srebrne orły"
(Jerozolima 1943), K. Pruszyńskiego "Droga wiodła przez Narwik" (Londyn 1941), J. Meissnera
"Żądło Genowefy" (Edynburg 1943), A. Fiedlera "Dywizjon 303" (Londyn 1942), reportażowe
i publicystyczne książki M. Czuchnowskiego "Z Moskwy do... Moskwy" (Londyn 1944), "Z ziemii
włoskiej do Polski" (Londyn 1944) i "Cofnięty czas" (Londyn 1945). O wrześniu 1939 napisał trzy
książki reportażowe Melchior Wańkowicz: "Te pierwsze walki" (Bukareszt 1940), "Wrześniowym
szlakiem" (Palestyna 1944) i "Wrzesień żagwiący" (Londyn 1947). Wańkowicz wydał także
trzytomowy reportaż "Bitwa o Monte Cassino" (Rzym 1945-1947).


Literatura polska po wojnie - kraj:

  Zaraz po wojnie rozwija się literatura wciąż pozostająca w zasięgu oddziaływania tejże wojny.
Tragiczne przeżycia okupacyjne i obozowe - zarówno z obozów hitlerowskich, jak i z sowieckich
łagrów - dają podstawy do napisania takich utworów jak: "Medaliony" Z. Nałkowskiej,
"Opowiadania" T. Borowskiego, "Inny świat" G. Herlinga-Grudzińskiego. W kręgu twórczości
powojennej pozostaje też poezja T. Różewicza.


    Socrealizm

  Socrealizm, czyli realizm socjalistyczny, kierunek określany jako metoda twórcza, obowiązujący
w ZSRR od 1934 r. we wszystkich dziedzinach sztuki, następnie przeniesiony do innych państw
socjalistycznych. Proklamowany na Zjeździe Związku Literatów Polskich w styczniu 1949 r.
w Szczecinie, obowiązywał do połowy lat 50. Podporządkowywał sztukę działalności
propagandowej partii komunistycznej, nawiązując pozornie do nurtu realistycznego (patrz hasło:
realizm). Literaci tworzący w stylu socrealistycznym: poeci - A. Ważyk, W. Broniewski, W.
Woroszylski, A. Mandalian i in.; pisarze - T. Konwicki ("Przy budowie"), A. Ścibor-Rylski
("Węgiel"), K. Brandys ("Obywatele"), I. Newerly ("Pamiątka z Celulozy"). Ludzie ci wiązali się
z ideologią komunistyczną bądź z przekonania (np. W. Broniewski lub J. Andrzejewski, który
odciął się później do swej wczesnej twórczości), bądź też dlatego, że nie widzieli innej
możliwości dalszego życia i tworzenia (np. Tadeusz Borowski, który, nie mogąc się jednak
odnaleźć w rzeczywistości, w 1951 r. popełnił samobójstwo).


    Przełom październikowy:

  W wyniku zmian w partii komunistycznej po śmierci Stalina w 1953 r. nastąpiła tzw. odwilż
(1954-55), która okazała się początkiem procesu przemian systemowych. Pojawiły się wówczas
pierwsze przejawy zelżenia ucisku, m.in. pierwsze próby krytyki systemu totalitarnego,
rozluźnienia cenzury. Proces ten osiągnął swoje apogeum w 1956 r., kiedy nastąpił tzw. przełom
październikowy (partia krytykuje rządy Stalina, zmienia się ekipa rządząca w Polsce, zamieszki
w Poznaniu, powstanie w Budapeszcie).

  Literatura obrachunków październikowych - zbiorowa analiza "zniewolenia umysłu", tłumaczenie
się pisarzy z socrealizmu lub próby nadania systemowi "ludzkiej twarzy": J. Andrzejewski
"Ciemności kryją ziemię", J. Iwaszkiewicz "Wzlot", A. Ważyk "Poemat dla dorosłych", "Matka
Królów" K. Brandysa. Do literatury obrachunkowej należą też utwory satyryczno-groteskowe,
m.in. opowiadania Andrzejewskiego z tomu "Złoty lis" lub "Słoń" S. Mrożka.


    Debiuty 1956 r.:

  Debiuty 1956 r. - wystąpienie twórców młodszego pokolenia, m.in. poetów - A. Bursy,
S. Grochowiaka, T. Nowaka; pisarzy - M. Hłaski S. Odojewskiego, E. Stachury; dramatopisarzy - S.
Mrożka i in.


    "Nasza mała stabilizacja":

  "Nasza mała stabilizacja" - lata 60. w literaturze. Nazwa pochodzi od tytułu dramatu T. Różewicza.
Powstaje wówczas literatura antysocrealistyczna, ukazująca zubożenie wartości w świecie,
w którym panuje względny spokój, krytykuje peerelowską społeczność - bezwolną i nijaką,
pozbawioną tradycji, skorumpowaną.


    Polski egzystencjalizm:

  Nurt egzystencjalny (patrz hasło: egzystencjalizm) w Polsce (nawiązania głównie do A. Camusa)
- lata 60.: W. Gombrowicz, K. Brandys, S. Mrożek ("Tango"), poezja M. Białoszewskiego.


    Współczesny klasycyzm:

  Odwrót od awangardy w poezji polskiej, zwrot ku tradycji, wartościom trwałym, wyrosłym
z dziedzictwa kultury śródziemnomorskiej. Obiektywizowanie przeżyć, łączenie języka
poetyckiego z filozoficznym dyskursem, opanowanie patosu i wzruszeniaironicznym dystansem.
Poetami klasycystami XX w. są: Cz. Miłosz, W. Szymborska, Z. Herbert.


    Marzec 1968:

  Konflikt między władzą a narodem nie umilkł w 1956 r., ale stopniowo narastał. Okazało się, że
ściśle kontrolowane, ograniczone swobody nikogo nie satysfakcjonują, zaś "nasza mała
stabilizacja jest może snem tylko", jak pisał Różewicz. Wydarzenia polityczne przełomu 1967/68
były tego świadectwem: poruszenie w Czechosłowacji w marcu 1968 r. i interwencja wojsk
Układu Warszawskiego, wystawienie III cz. "Dziadów" w reż. K. Dejmka w Teatrze Narodowym
w Warszawie w listopadzie 1967 r. i zawieszenie przedstawienia przez cenzurę w lutym 1968 r.
wywołało falę protestów studentów i profesorów w marcu '68. W wyniku zamieszek wiele osób
zostało aresztowanych, profesorowie potracili posady, zaś rzesza studentów została wyrzucona
z uczelni. Władze, chcąc zrzucić z siebie odpowiedzialność za zamieszki, rozpoczęły kampanię
antysemicką, w wyniku której nasz kraj opuściło wiele osób pochodzenia żydowskiego.

  Reakcją na te wydarzenia była twórczość S. Barańczaka na emigracji, poezja Herberta,
Krynickiego, Zagajewskiego (patrz hasło: Nowa Fala).


    Przełom 1976 r.

  Rok 1976 zapoczątkował okres przemian, które doprowadziły do zlikwidowania komunistycznego
modelu kultury opartego na ograniczeniach cenzury. Tworzy się Komitet Obrony Robotników
(KOR) - ofiar strajkowych represji. Powstają czasopisma niezależne (np. "Zapis"),
pozacenzuralny obieg literatury. Poezja pokolenia '68 wchodzi w fazę jawnej polityczności,
przeciwstawiając się poczynaniom władzy, np. tomy poetyckie Barańczaka "Ja wiem, że to
niesłuszne" (1977), "Tryptyk z betonu, zmęczenia i śniegu" (1980). Tradycję pisarstwa, które jest
sumieniem narodu, wznawia podziemna twórczość Tadeusza Konwickiego ("Mała apokalipsa")
oraz Andrzeja Szczypiorskiego ("Początek").


    Literatura faktu:

  Najsłynniejszym reporterem w powojennej historii Polski jest M. Wańkowicz, zaś w jego ślady
poszli: Ryszard Kapuściński ("Wojna futbolowa", "Cesarz", "Imperium") i Hanna Krall ("Zdążyć
przed Panem Bogiem").


    Literatura stanu wojennego:

  Sprzeciw wobec władzy osiąga swoje apogeum w czasie stanu wojennego (1981-83), kiedy
następuje nasilenie tendencji antyrządowych i antyustrojowych ("Solidarność"). Sytuacja ta
niewiele się zmieniła po zniesieniu stanu wojennego w 1983 r. i trwała aż do przełomu w 1989 r.
Nie zabrakło w tym sprzeciwie literatury. Działają wówczas poeci: S. Barańczak, Z. Herbert
("Raport z oblężonego miasta" 1982), M. Białoszewski ("Kabaret Kici Koci").


    Po przewrocie '89:

  Tworzą nadal ci, którzy przetrwali lata socjalizmu w Polsce i na emigracji (niektórzy wracają do
Polski), m.in.: Cz. Miłosz, W. Szymborska, Z. Herbert, S. Barańczak, S. Mrożek, T. Konwicki,
W. Myśliwski, S. Lem, E. Lipska, A. Zagajewski. Wkraczają również młodzi twórcy, tacy jak:
Tomasz Jastrun, Olga Tokarczuk, Bronisław Maj.


    Literatura emigracyjna:

  Wielu twórców II wojna zastała poza granicami kraju, wielu też w latach Polski Ludowej
skorzystało z możliwości wyjazdu za granicę i pozostało tam na stałe. Wielkim ośrodkiem
literatury emigracyjnej był Paryż, gdzie wokół pisma "Kultura" skupiło się wielu wybitnych
literatów, m.in. Gustaw Herling-Grudziński (twórca "Innego świata", "Wieży"). Za granicą tworzył
też Cz. Miłosz ("Rodzinna Europa", "Dolina Issy"), laureat literackiej Nagrody Nobla w 1980 r., W.
Gombrowicz ("Trans-Atlantyk" 1953) i in.



Literatura światowa

    Wpływ historii na literaturę:

  Druga wojna światowa i czasy okupacji wycisnęły swoje piętno nie tylko na naszym życiu
literackim w latach 1939-1945 i polskiej literaturze powojennej. Doświadczenia wojenne formowały
także świadomość literacką pisarzy obcych i wpłynęły na kształt współczesnej kultury oraz
literatury światowej. Zbrodnie wojenne wywoływały wstrząs i przerażenie, ujawniły, do czego był
zdolny współczesny człowiek. Skalę moralnego upadku homo sapiens pogłębiło zrzucenie bomby
atomowej na Hiroszimę i Nagasaki. Fakty te wywołały ogólny niepokój o biologiczny byt narodów.
Realne zagrożenie życia i cywilizacji kierowało myśl ludzką, podobnie jak sumienie i wyobraźnię
pisarską, ku bardzo rozmaitym, często pesymistycznym wnioskom.


    Egzystencjalizm

  Egzystencjalizm, uformowany przez takich myślicieli i pisarzy, jak Jean Paul Sartre i Albert
Camus, był wyrazem sytuacji kultury po kataklizmie drugiej wojny światowej, który spowodował
załamanie przekonań humanistycznych, wiarę w dobro i piękno człowieka. Literatura
egzystencjalistyczna podjęła próbę uratowania wartości ludzkich, dała intelektualny obraz
sprzeczności epoki, która obfitowała w czyny zbrodnicze i haniebne, ale też w akty
szlachetności, poświęcenia i bohaterstwa. Najważniejszą wartością dla egzystencjalizmu jest
ludzkie, jednostkowe istnienie.

  Jean Paul Sartre wywierał wpływ na postawy życiowe, modę, obyczaj i sposób życia środowisk
młodzieżowych i artystycznych. Poglądy teoretyczne egzystencjalizmu wyłożył w dziele "Byt
i nicość" (1943). Sartre napisał i ogłosił ponadto zbiór opowiadań "Mur", powieść "Drogi
wolności", dramaty: "Muchy", "Ladacznica z zasadami", "Diabeł i Pan Bóg" oraz liczne eseje.

  Albert Camus jest autorem takich znanych powieści, jak "Obcy" (1942), "Dżuma" (1947),
"Upadek" (1956), a także opowiadań, dramatów i esejów. W "Dżumie" podejmuje problematykę
współczesności, analizując prawdopodobne wypadki wywołane straszliwą epidemią. Trudny
humanizm tej powieści polega na tym, że zło nie jest w stanie zniszczyć wewnętrznych wartości
człowieka, gdyż ten wyraża siebie samego w pracy, wysiłku i cierpieniu.


    Personalizm

  Również we Francji rozwinął się szeroko inny kierunek filozoficzny - personalizm, reprezentowany
przez Jacquesa Maritaina i Emmanuela Mouniera, opierający się na założeniu, że rozwój
osobowości człowieka jest celem życia jednostki i społeczeństwa. W centrum zainteresowania
znalazła się osoba ludzka. Podlega ona wprawdzie determinizmowi świata fizycznego, lecz jej
dusza, zdolna do bezpośredniego komunikowania siebie, jest kierowana ku drugiej osobie i w niej
istnieje, ku światu - i w nim istnieje. Ta szkoła myślenia prowadzi ku radości egzystencji.


Literatura niemiecka:

  Tomasz Mann

  Literaturę niemiecką najchlubniej reprezentuje Tomasz Mann, który w końcowej fazie twórczości
ogłosił "Doktora Faustusa". Główny bohater dzieła jest uosobieniem dramatu współczesnej sztuki
i dramatu kultury niemieckiej, ginącej w mrokach faszyzmu.


  Bertold Brecht

  Ciekawą indywidualnością w kulturze niemieckiej był także poeta, dramaturg i prozaik Bertold
Brecht ("Opera za trzy grosze", "Matka Courage i jej dzieci", "Strach i nędza Trzeciej Rzeszy",
"Kaukaskie kredowe koło"), obrońca prostych ludzi, twórca teatru społecznie zaangażowanego.

  Postępowe, antyfaszystowskie idee głosili także inni wielcy pisarze niemieccy (np. Gunter Grass
- "Blaszany bębenek").


Proza amerykańska:

  Z dużym zainteresowaniem przyjęła Europa ciekawą i bujnie rozwijającą się prozę amerykańską
za sprawą takich pisarzy, jak Ernest Hemingway ("Komu bije dzwon", "Za rzekę, w cień drzew",
"Stary człowiek i morze") i William Faulkner ("Niepokonane", "Wielki las").

  Interesującymi twórcami amerykańskimi byli również prozaicy młodszego pokolenia o wyczulonej
wrażliwości na samotność i bunt młodych. Należeli do nich m.in. Robert Penn Warren
("Gubernator"), Jerome D. Salinger ("Buszujący w zbożu"), Truman Capote ("Inne głosy, inne
ściany", "Harfa traw", "Śniadanie u Tiffany"ego", "Z zimną krwią"), John Updike ("Centaur"), Irvin
Shaw ("Młode lwy"), James Jones ("Stąd do wieczności"), Joseph Heller ("Paragraf 22"), William
Styron ("Pogrążyć się w mroku"), Saul Bellow ("Herzog"), a także emigranci z Europy żyjący
w Stanach Zjednoczonych: Isaac Bashevis Singer ("Dwór", "Spuścizna", "Magiczna moc"),
Vladimir Nabokov ("Lolita", "Przejrzystość rzeczy"), Jerzy Kosiński ("Malowany ptak", "Kroki"),
Joseph Brodsky, poeta, eseista, tłumacz. W dziedzinie dramatu światowy sukces odnieśli:
Tennessee Williams ("Szklana menażeria", "Tramwaj zwany pożądaniem"), Artur Miller ("Śmierć
komiwojażera", "Czarownice z Salem"), Edward Albee ("Kto się boi Wirginii Woolf?").


Literatura radziecka:

  Istotny wkład do współczesnej literatury światowej wnieśli pisarze radzieccy. Literatura radziecka,
począwszy od lat sześćdziesiątych, zaczęła zmieniać swoje oblicze, odsłaniając konflikty
współczesnego życia, pokazując margines społeczny, wyjałowienie duchowe społeczeństwa, aby
w końcu ukazać efekty totalitarnego ustroju w postaci obozów pracy istniejących od lat
dwudziestych.

  Kolejno odkryto i udostępniono "Mistrza i Małgorzatę" (1967) Michaiła Bułhakowa; twórczość
Andrieja Płatonowa, podejmującego wnikliwą analizę psychologiczną ludzi epoki porewolucyjnej;
zaczęto publikować utwory Siergieja Załygina ("Nad Irtyszem", "Komisja") o problemach wsi
syberyjskiej; Walentina Rasputina ("Żyj i pamiętaj", "Pożegnanie z Matiorą") ukazującego
dramaty wydziedziczonych z rodzinnej ziemi; Czyngisa Ajtmatowa ("Biały statek", "Dżamila",
"Żegnaj, Gulsary!", "Dzień dłuższy niż stulecie") zanurzającego swoją prozę w scenerii rodzinnej
Kirgizji i rozważającego wielkie zagadnienia moralne o uniwersalnym znaczeniu; Wasilija
Szukszyna, mistrza małych form prozatorskich ("Rozmowy przy jasnym księżycu"), reżysera
i aktora, twórcy głośnego filmu "Kalina czerwona", w którym po raz pierwszy został ukazany
margines społeczny jako przykład kosztów wykorzenienia człowieka z jego środowiska
i obyczajowości.


  Aleksander Sołżenicyn

  Zjawiskiem nowym, chociaż od dawna znanym czytelnikom Europy i Ameryki, była twórczość
Aleksandra Sołżenicyna, datująca się od opublikowania w 1962 r. opowiadania "Jeden dzień
Iwana Denisowicza", a następnie wielkiej opowieści o radzieckich łagrach "Archipelag Gułag".


  Poeci radzieccy

  Do ciekawych zjawisk literackich należy poezja Anny Achmatowej, Borysa Pasternaka, Osipa
Mandelsztama, Maryny Cwietajewej. Z młodszych poetów, wyczulonych na problematykę
moralną, wymienić należy Borysa Słuckiego, Bułata Okudżawę, Eugeniusza Jewtuszenkę, Bellę
Achmadulinę i Andrieja Wozniesienskiego.

Przygotowali
Rafał - [e-mail]
Paweł - [e-mail]








































initXsearch();



















Informacje o nowościach na stronie...





























function ResultWindow(my_win_param) { window.open("http://www.sonda.pl/wait.php3","sondaplwin",my_win_param); return false; }





Do jakiej szkoły chodzisz?

podstawówki
gimnazjum
liceum
technikum
studiuję


Zobacz wyniki





















=> twoja reklama <=
































Oops!!! Twoja przeglądarka nie rozpoznaje pływających ramek :(