P Y T A N I A:
jakie cechy pośrednie wykorzystane są przy rozpoznaniu bud. geolog.?
Odp. dalej...
wymien cechy rzezby wykorzystywane w geologii i podaj przyklady jak sa one wykorzystywane
nachylenie stoków (kąt upadu) im upad większy tym mniejsze nachylenie
skały o różnej odporności, rózna intensywność procesów...
rozpoznac co przedstawiaja zdj. lotnicze (czesc z ksiazki):
żleby, morena srodk., wąwozy lessowe, doliny nieckowate, drumliny, rzeźba krasowa, rowy melioracyjne, typy wsi, koryto rzeki, wulkan, układy sieci rzecznej
lodowiec, odsypy w rzece, asymetryczne doliny
zakresy radarsat'u i spot'a:
Radarsat - promieniowanie mikrofalowe 5,3 Ghz/5,6 cm (mikrofalowe ogólnie to 0,1 cm-30cm)
Spot - 3 kanały: 05-06 zielone
0,6-0,7 czerwone
0,7-0,8 bliska podczerwień
orbita heliostacjonarna = heliosynchroniczna = okołobiegunowa:
jest to orbita o wysokości 600-1500 km, która biegnie nad biegunami Ziemi. Poruszają się po niej satelity okołobiegunowe.
Satelity geostacjonarne (35 000 km): INSAT, METEOSAT, GOES, ESA,MSG-1,GMS,GOMS,FY1-2. zapewniają synchronizację z ruchem ziemii, satelita pozostaje względem niej nieruchomy, ma taka samą v kątową; musi ich być 5, aby zapewnić ciągłą kontrolę.
Satelity heliocentryczne (600-1500 km): LANDSAT, NOAA, SPOT, SEASAT, RADARSAT, RESUS, IKONOS, ERS1-2, METEOR, TERRA, METOP, IRS, ESSA, JERS, MOS, NIMBUS, TIROS.
po czym poznać na zdjęciu (panchr.) występowanie wody podziemnej?
Studnie, pompy
Koryta do pojenia bydła
Kanały i rowy melioracyjne
Po roślinności
Rzeźba
Gleby
Czasem fototon na zdjęciu
jaki zakres promieniowania jest najlepszy do badania zbiorn. wod pow.:
do odróżnienia to bliska podczerwień (?): 700 - 1500 nm
do badania: promieniowanie niebieskie i zielone 430-580 chyba
9. wymień jakie cechy na zdjęciu lotniczym wskazują kier. płynięcia rzeki
kąt wpadania dopływów
z biegiem pochylenie - stereoskopowo
zaostrzenie wysp, łach
spienienie wody za mostami
przed tamą rozszerzenie, za tamą spienienie
obserwowanie czegoś co płynie na 2 zdjęciach
przy meandrującej rzece: rozmieszczenie akumulacyjnych ławic
ułożenie łódek
10. w jakiej dziedzinie dzialali:
URBANIZACYJNEJ: Feliński - „Miasta, wsie i uzdrowiska w osiedleńczej organizacji kraju” 1935 ; Piasecki - „Plany miast na podstawie zdj. Lotniczych” 1930
MELIORACYJNEJ : Gryglaszewski - „Zdjęcie sytuacyjne rzek Polesia metodą aerofotogrametryczną” 1931
11. w którym roku:
wyznaczono po raz pierwszy granice Polski na podst. zdj. lotn. - 1921 -1924 (fotoplany 1: 10 000) dokładnie w 1924
pierwszy raz zrobiono zdjęcie z balonu 1858
samolotu 1909
rakiety 1946
satelity 1960
12. podaj wzory na obl. wysokości wzniesień na zdjęciu (mam to na kartce):
Δh= H*Δp/(bśr +Δp)
Δh- wysokość obiektu
H- wysokość lotu
Δp- różnica paralaks
bśr- średnia baza fotografowania w skali zdjęcia
Gdy Δp 0 wówczas: Δh= H*Δp/bśr
13. na podstawie czego mamy wyniki badan w teledet. - zazn. prawidlowa odp.:
na podstawie rejestracji prom. Elektromagn, analizy, rejestracji danych i ich interpretacji...
14. okno atmosferyczne - zakresy promieniowania elektromagnetycznego, dla których atmosfera jest szczególnie przepuszczalna
15. biale lub szare niebo jest efektem - zaznacz prawidlowa odp.:
Rozproszeniem niesymetrycznym.
Rozproszenie Mie- w momencie lekkiego zamglenia, chodzi o kryształki lodu
Rozproszenie Rayligh'a- w przypadku bezchmurnego nieba - niebo niebieskie
16. czym charakteryzuje sie emulsja - zaznacz prawidlowa odp.:
światłoczułość, zdolność rozdzielcza, kontrastowość, barwoczułość.
17. zaznacz ktory wykres odbicia spektralnego jest dla ktorego mineralu: biotyt, kwarc, albit:
+ coś z łupkami....
współczynnik odbicia spektralnego:
- najmniej : biotyt, syderyt ( a w przypadku skał: tufy porfirów)
- średnio : kwarc, kalcyt (skały : iły i mułki ciemnoczerwone)
- najwięcej : albit (skały: piaskowiec zielono-szary, wapień żółto-szary)
- największe różnice uwidaczniają się przy długości fali 700-800 nm
18. zaznacz która krzywa dla których utworów (ił czerwono...., piaskowiec zielono....)
ił czerwony powiedzmy krzywą kończyłby wyżej od piaskowca...
ił ciemnoczerwony przy 700 nm ma 0,2...
19. po co analizuje się krzywe odb. spektr. minerałów i skal?
W celu poznania różnych właściwości obiektów fotografowanych, np. stanu zdrowia roślinności, jakości skał i gleb.
20. jak zmieni sie fototon wody po wprowadzeniu fosforanow i chlorkow?
Nie zmienia się pod wpływem zanieczyszczenia solami, gdyż roztwory te mają tak8ie same własności optyczne co czysta woda. Pośrednio jednak zanieczyszczenie fosforanami wpływa na wzrost biomasy roślinnej.
21. na jakiej wys. krazy sat. Geostacjonarny - 36000km
22. od czego zależy fototon wody?
od warunków atmosferycznych
kąt padania promieni słonecznych
stopień i rodzaj zanieczyszczenia (czy wpływa wizualnie na przejrzystość wody)
sfalowanie powierzchni zbiornika
rodzaj skały budującej dno (przy zbiornikach płytkich bądź nie zarośniętych)
roślinności porastającej i otaczającej
rodzaju zdjęcia
pory roku (lód)
od głębokości zbiornika
23. jak na zdjęciu są widoczne uskoki?
widoczne zmiany powierzchniowe na stosunkowo jednolitym obszarze;
doliny przełomowe o stromych zboczach;
zmiany w roślinności;
prostolinijne kształty, wskaźniki w postaci lineamentów (fotolineamentów)
24. na jakiej głębokości (w m) znajduje się zw. wod w:
lesie mieszanym 0,8 m
łące gradowej połęgowej ok. 1 m
olsie typowym 0,2 - 0,5 m
las wilgotny 1-1,5 m
bór suchy/świeży <2m
25. w interpretacji jakich utworów geolog. wykorzystuje się glebę? CZWARTORZĘDOWYCH
Głównie w utworach czwartorzędowych, utworach polodowcowych np. piaski - gleby maja zazwyczaj fototon biały lub jasnoszary - gleba warunkuje też roślinność...więc tu często lasy sosnowe i nie widzimy
polodowcowe gliny zwałowe - plamista tekstura obrazu z ciemnymi i jaśniejszymi tonami - to pomaga w wyróżnieniu form hipsometrycznych, co mówi nam o litologii
gleba może mieć kolor skały macierzystej np. czerwone łupki
czerwone lub czarne zabarwienie gl - w średnich szer. Geogr. - może wskazywać na wapienie jako skale macierzystej.
Żwiry - nawet gdy przykryte glebą maja jasny fototon i ospowatą teksturę...?
26. od czego zależy zdolność rozdzielcza w obrazie (coś ze skanerem...?)??
zdolność rozdzielcza - ogólnie jest wielkość charakteryzująca zdolność przyrządu pomiarowego do rozróżniania najmniejszych odstępów w mierzonych wielkościach fizycznych.
Zdolność rozdzielcza systemów skanerowych zależy od chwilowego pola widzenia IFOV-
małe IFOV sprzyja rejestracji szczegółów terenowych, wpływa na zwiększenia rozdzielczości terenowej;
duże IFOV sprzyja podniesieniu poziomu sygnału, zwiększa czułość pomiarową dla danej sceny; wpływa na lepszą rozdzielczość radiometryczną.
Systemy skanerowe działają w zakresie promieniowania widzialnego, bliskiej podczerwieni, promieniowania termalnego oraz w technologii hiperspektralnej. Mamy dwa sposoby pozyskiwania danych MSS- skanowanie omiatające ACROSS-TRACK; skanowanie przepychające ALONG-TRACK.
27. zdjęcia stereoskopowe robi satelita SPOT
28. które prawo dot. temperatury emisyjnej?
Stefana Bolzmana - zmiana cieplna emitowana przez jednostkę powierzchni ciała doskonale czarnego w jednostce czasu E=QT
29. zaznacz wzór dot. wysokości fotografowania?
H = f * m
30. pod jakim katem prowadzono badania przed 1939?
Zdjęcia wykonywane przed rokiem 1939 były wykorzystywane do celów: urbanistycznych, melioracyjnych, rolniczych oraz w rozpoznawaniu i badaniu obszarów leśnych.
31. w jakich warunkach wykonuje się zdjęcia w podczerwieni?
Zdjęcia w podczerwieni ze względu na różnorodne sztuczne źródła IR, wykonuje się w nocy. W zależności od obszaru i badanego zagadnienia, zdjęcia te możemy wykonać w dwóch porach:
tuż po zachodzie Słońca- mamy wówczas do czynienia z max. wypromieniowanie i max. kontrastami, które jednak szybko zanikają (małe obszary);
tuż przed wschodem słońca- mamy wówczas minimalne kontrasty, ale utrzymują sięone stosunkowo długo (duże obszary).
32. jakie skały najłatwiej rozpoznać, a jakie nie??
Najłatwiej rozpoznać skały osadowe (wśród nich najprostsze do rozpoznania to skały węglanowe z powierzchniowymi formami krasowymi). - np. warstwowa budowa czyli smugowa tekstura
Najtrudniej: metamorficzne
33. w jakich przedziałach powstaje zdjęcie panchromatyczne?
Zdjęcie panchromatyczne- uczulone na zakres promieniowania widzialnego (400-760 nm).
Zdjęcie ortopanchromatyczne- czułe na cały zakres widma widzialnego, prawie jednakowa czułość spektralna dla wszystkich długości fal.
Zdjęcie superpanchromatyczne- zdjęcia posiadające podwyższoną czułość w zakresie światła czerwonego.
Ortochromatyczne - podwyższona czułość na promieniowanie zielone, nie reaguje na św. pomarańczowe i czerwone.
Podwyższenie czułości w określonym zakresie uzyskujemy za pomocą sensybilizatorów- barwników zwiększających czułość halogenków srebra.
34. Zakres promieniowania widzialnego: 400 - 700 nm
35. Rysunek wskazujący kierunek płynięcia wody
36. Co to jest baza oczna?
Jest to odległość między środkami źrenic oczu przy wzroku skierowanym na daleki punkt.
37. Zakresy satelit!!! I sprzęt na Landsacie - znam
38. zakres promieniowania elektromagnetycznego...:
Prom. gamma <0,01 nm
Prom. X 0,01 - 10 nm
Prom. UV 10 - 400 nm
Prom. widzialne 400 - 700 nm
Bliska podczerwień 700 - 1500 nm
Środkowa i daleka podczerwień 1500 nm - 1 cm
Prom mikrofalowe 0,1 cm - 30 cm
Prom. radarowe 7,5 mm - 1 m
Fale radiowe 10 cm - 10 km
39. jak zmienić się fototon gleby w zależności od związków żelaza i krzemionki??
Posiadające FE - fototon ciemniejszy
40. pośrednie cechy rozpoznawcze przedmiotów na zdjęciach ( w teledetekcji geologicznej):
Cechy interpretacyjne = rozpoznawcze dzielimy na pośrednie i bezpośrednie.
Cechy bezpośrednie- nierozerwalnie związane z obrazem obiektów geologicznych, które są bezpośrednio widoczne na zdjęciu:
proste= geometryczne (konfiguracja, rozmiary. objętość obiektu)
fotometryczne (fototon, barwa).
Obserwujemy zatem teksturę, strukturę, granice utworów tektonicznych, ułożenie warstw w wychodniach, skład chemiczny, wykształcenie facji, przy obserwacji stereoskopowej dodatkowo profil stoku.
Cechy pośrednie- dzielimy je ze względu na kryteria:
kryterium geomorfologiczne (formy rzeźby terenu)
kryterium hydrologiczne (sieć hydrograficzna)
kryterium geobotaniczne (związki pomiędzy rzeźbą terenu, jego budową geologiczną a roślinnością)
kryterium antropogeniczne.
Cechy rzeźby wykorzystywane w geologii (czyli pośrednie cechy geomorfologiczne zastosowane w geologii)
Charakter stoku
Wzniesienia zbudowane ze skał odpornych np. piaskowców mają stoki bardzo strome, natomiast wzniesienia zbudowane ze skał mało odpornych np. łupków mają stoki słabo nachylone
Rodzaj ukształtowania sieci dolin
Jej gęstość i struktura wskazuję na rodzaj skał budujących dany obszar. Utwory nie przepuszczalne np. iłołupki cechują się gęsto występującymi małymi dolinami. Skały przepuszczalne czyli bardziej odporne np. piaskowce występują na ogół rzadka sieć dolin typu dendrytycznego.
Lejki i inne formy krasowe
Charakterystyczne dla obszarów zbudowanych z wapieni
Strome skarpy
Charakterystyczne dla obszarów zbudowanych z kredy
Cechy hydrologiczne jako wskaźnik litologii (czyli pośrednie cechy hydrologiczne zastosowane w geologii):
Gęstość sieci rzecznej
Większa odporność skał to najczęściej większa ich przepuszczalność co nie sprzyja powstawaniu gęstej sieci rzeczne. Podłoże o słabej przepuszczalności (skały mało odporne) powoduje powstawanie gęstej sieci rzecznej
Typ sieci rzecznej
Typ dendrytyczny - charakterystyczny dla obszarów zbudowanych z piasków, żwirów i glin polodowcowych
Typ równoległy - charakterystyczny dla obszarów zbudowanych ze skał osadowych
Typ prostokątny - charakterystyczny dla skał krystalicznych
Typ promienisty - charakterystyczny na stożkach wulkanicznych
Roślinność jako wskaźnik litologii (czyli pośrednie cechy roślinności zastosowane w geologii):
Granity - charakteryzują się dużą rozmaitością roślinną
Dioryty (skały zasadowe) - charakteryzują się roślinnością bardziej wyselekcjonowaną
Występowanie niektórych roślin może wiązać się z występowaniem określonych minerałów np. jeśli rosną bratki to w glebie występuje cynk.
Gleby jako wskaźnik litologii (czyli pośrednie cechy glebowe zastosowane w geologii):
Gleba jest przydatna do analizy utworów czwartorzędowych
Struktura skały jako wskaźnik litologii:
Skały osadowe - charakteryzują się warstwowaniem co przejawia się występowaniem na obrazie smug równoległych lub współkształtnych (smugowa tekstura obrazu - zdjęcie na str. 178 w książce Olego)
Skały magmowe wylewne - charakterystyczne są potoki lawowe o wzorze heksagonalnym (wzór o kształcie sześciokątów)
Skały metamorficzne np. piaskowce - mogą charakteryzować się siecią spękań
41. pokrycie podłużne, pokrycie poprzeczne zdjęć lotniczych:
- pokrycie podłużne: zapewnia przestrzenne oglądanie, powierzchnia powtórzenia poprzedniego zdjęcia wynosi 55%, a dla terenów górskich: 80% (gdyż wraz z wysokością zmienia się skala i mogłyby wystąpić luki) Px = a/l x 100%
- pokrycie poprzeczne: powiązanie szeregów między sobą, 20-30%, góry 30-35%
Py = c/l x 100% c - obszar, który się pokrywa
l - szerokość zdjęcia
42. Badania środowiska geograficznego między zdjęciem a terenem....................................................
43. Rozpoznać cienie drzew
okrąg - drzewo owocowe
trójkąt - świerk
parabola - jodła
elipsa - brzoza
liść Kartezjusza1 - sosna
liść Kartezjusza2 - jesion
kardioida - buk
maczuga - topola
44. Jak robione są zdjęcia radarowe?
Radar wysyła promieniowanie radarowe i je odbiera, przetwarza i wysyła na ziemię, gdzie po z danych można utworzyć zdjęcie...
45. 3 wzory na obliczanie skali zdjęcia (na kartce):
W jakich zakresach spektrum badamy: max jakie oddaje zielona roślinność, absorbowanie chlorofilu dla zróżnicowania roślin, określenie biomasy??
47. Budowa kamery lotniczej:
Korpus kamery- chroni stożek obiektywowy, stanowi podstawę kasety, umożliwia utrzymanie kasety na podwieszeniu, zawiera liczne wskaźniki.
Kaseta (ładownik)- miejsce na materiał światłoczuły.
Stożek obiektywowy= blok optyczny- miejsce umieszczenia obiektywu
Podwieszenie- mocuje korpus kamery do podłogi samolotu, ma amortyzatory, które minimalizują wpływ wstrząsów.
Urządzenie sterujące- pomocniczy element kamery, reguluje rytm pracy i mechanizmów kamery- mechanizmu przesuwu filmu, regulacji czasu naświetlania, rejestracji liczby wykonanych zdjęć.
48. bilans energetyczny planety
E padająca = E absorbowana + E transmitowana + E odbita
49. TABELA Z DATAMI ..... ITP.
1720 Schulze światłoczułość azotanu srebra
1827 Niepce pierwsze zdjęcie na płycie z asfaltem syryjskim
1858 Nadar pierwsze zdjęcie z wysokości (Paryż, balon)
1909 Wright pierwsze zdjęcie z samolotu
1946 pierwsze zdjęcie z rakiety V2 z wysokości 100 km
1960 pierwszy przekaz TV (satelitarny) z obity około ziemskiej TOROS
mam nadzieję że nie ma tu większych błędów...
pod red. pako