Psychologia społeczna - wykład 1
dr Monika Dominiak-Kochanek
dyżury: środa 12:30 - 13.30 czwartek 10 - 11 (3607/3623)
Wojcieszek B (2000) człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. warszawa: schola
Aranson E (1997) psychologia społeczna.serce i umysł. Poznań: Zyski S-ka rodział 2,3,8
Zaliczenie na ocenę: sprawdzian testowy., 30 pytań jednokrotnego wyboru, na zaliczenie a co za tym idzie dodanie punktów z ćwiczeń należy zdobyć minimum 50% plus 1
Główne obszary tematyczne psychologii społecznej:
JA I WIZERUNEK WŁASNEJ OSOBY
-tożsamość społeczna i osobista jednostka
-uzasadnienie własnego postępowania
-autoprezentacja
POZNANIE SPOŁECZNE:
-wiedza o świecie społecznym
-stereotypy i uprzedzenia
-atrybucje i heurystyki
WPŁYW SPOŁECZNY
-teorie postaw i wyznaczniki zmiany postaw
-konformizm
-naśladownictwo
-posłuszeństwo autorytetom
RELACJE INTERPERSONALNE:
-zachowania prospołeczne
-zachowania agresywne
-procesy grupowe i zadaniowe funkcjonowanie grupy
-atrakcyjność interpersonalna i bliskie związki
Pojęcie psychologii społecznej:
Nauka, która bada procesy psychiczne i zachowania ludzi w różnych sytuacjach społecznych. Psychologia społeczna to nauka empiryczna.
Podejście społeczno-kulturowe:
-zachowania,postawy,przekonania,motyw jednostki są efektem socjalizacji w grupie społecznej
-efektem socjalizacji jest nabycie określonych wartości i norm Zachowania w sytuacjach społecznych
-zachowania jednostki w ramach tego podejścia może być pochodną:
*norm, określających pożądany sposób zachowania członków jednej grupy społecznej wobec innych grup
*kultury, w jakiej dana jednostka dorastała np. ja współzależne i niezależne
*historycznych zmian zachodzących w ramach danej kultury np. zmiana poglądów na temat małżeństwa i posiadania dzieci
Podejście ewolucjonistyczne:
Znaczenie filogenezy jako zaplecza umożliwiającego wyjaśnienie mechanizmów psychologicznych i wzorców zachowań jednostki
Społeczne zachowania jednostki są pochodną fizycznych i psychologicznych własności, któe umożliwiły naszym przodkom Przetrwanie i Reprodukcję
Zachowania człowieka należy rozpatrywać z punktu widzenia motywacji do optymalnej adaptacji i maksymalizacji szans na sukces reprodukcyjny
Przykłady:
-ewolucjonistyczne wyjaśnienie zachowań prospołecznych i pomocnych
-ewolucjonistyczne wyznaczniki piękna, zwiększające szanse przetrwania i reprodukcji
Podejście teorii uczenia się :
-zachowanie człowieka jest efektem uczenia się na podstawie doświadczeń własnych oraz doświadczeń innych ludzi
-uczenie się przebiega w oparciu o:
*warunkowanie klasyczne ( np. reakcje lękowe na odgłos syren u osób z doświadczeniem wojennym)
*warunkowanie sprawcze (np. wyuczony mechanizm podejmowania agresji jako sposobu zwrócenia uwagi na JA)
*modelowanie (np. naśladowanie zachowania drugiego człowieka ze względu na pozytywne efekty, jakie to zachowanie mu przyniosło)
Podejście poznawcze:
-jednostka konstruuje własną, subiektywną rzeczywistość społeczną
-zachowanie człowieka jest pochodną sposobu, w jaki człowiek wyjaśnia bieżącą sytuację społeczną i jak wiąże te interpretacje z posiadanym już doświadczeniem
-aktywizacja określonego schematu poznawczego odgrywa podstawową rolę w uruchamianiu adekwatnych wedle jednostki wzorców zachowań
PRZYKŁAD:
Udzielenie pomocy obcej osobie na ulicy zależy od stopnia w jakim przypiszemy jej winę za sytuację w jakiej się znalazła.
Podejście motywacyjne:
-zachowanie człowieka jest pochodną motywów, czyli bodźców aktywizujących zachowania jednostki
-najsilniejszym motywami są te związane z JA ( np. motyw autowaloryzacji)
-podejście motywacyjne jest szczególnie istotne w kontekście teorii dysonansu poznawczego i autoprezentacji)
Metody badawcze:
Wskaźnik: to obserwowalny fakt, czy zachowanie na podstawie którego wyciągamy wniosek ,że zachodzi określone zjawisko
Metoda eksperymentalna: metoda, która służy do badania związków przyczynowo-skutkowych między zmiennymi
-randomizacja - losowy przydział osób badanych do grupy eksperymentalnej i grupy kontrolnej