Katolicka Nauka Społeczna


KATOLICKA NAUKA SPOŁECZNA

Nauczanie Kościoła katolickiego (soborów, papieży, synodów, biskupów) w sprawach społecznych oraz oparta na nim naukowa refleksja teoretyczna i praktyczna, pogłębiana i rozbudowywana przez uczonych specjalistów (duchownych i świeckich). Wyróżniając tę ostatnią w całokształcie katolickiej myśli społecznej nazywa się ją niekiedy - w sensie ściślejszym i zawężonym - katolicką nauką społeczną. Pius XI w encyklice Quadragesimo anno mówi o niej jako o istniejącej już odrębnej społecznej nauce katolickiej, disciplina sodalis catholica (QA, 20), w przeciwstawieniu do świeckich doktryn społeczno-ekonomicznych, nie mających związku z danymi czerpanymi z wiary.

Nauczanie społeczne Kościoła (zwane też nauka społeczną Kościoła) należy do misji ewangelizacyjnej Kościoła w świecie, czyli stanowi część Magisterium Ordinarium. Katolik musi je uznać, w przeciwnym razie popełnia grzech nieposłuszeństwa w stosunku do autorytetu Kościoła. Jan Paweł II stwierdza: "Nauczanie i upowszechnianie nauki społecznej wchodzi w zakres ewangelizacyjnej misji Kościoła" (SRS, 41).

Katolicka nauka społeczna, wzięta jako całość, obejmuje w swej metodzie następujące elementy albo etapy: a) ukazuje pewną koncepcję człowieka - teologiczną koncepcję człowieka odkupionego; b) formułuje w jej świetle: zasady społeczne, kryteria ocen rzeczywistości społecznej i dyrektywy działania (SRS, 41). W praktyce nauczanie społeczne Kościoła koncentruje się głównie na pierwszych etapach, to jest na koncepcji człowieka i na zasadach społecznych, rzadziej na kryteriach ocen dotyczących rzeczywistości społecznej "tu i teraz" i na dyrektywach działania. Jest to zrozumiałe ze względu na zróżnicowanie świata, w którym występują odmienne problemy sprawiedliwości społecznej ( historia katolickiej nauki społecznej). Katolicka nauka społeczna traktuje społeczne nauczanie Kościoła jako kryterium negatywne dla dokonywanych analiz i ocen rzeczywistości społecznej (czyli takie, poza które nie można wykroczyć). W większym stopniu koncentruje się ona na kryteriach ocen i dyrektywach (ewentualnie programach działania). W odróżnieniu od nauczania społecznego Kościoła, które należy do depozytu wiary i dlatego podlega oficjalnej wykładni Magisterium Ecclesiae, katolicka refleksja społeczna uprawiana przez duchownych i świeckich specjalistów cieszy się pewną swobodą w formułowaniu dyrektyw i programów działania (suo nomine - KDK, 76).



Wyszukiwarka